Dit werkblaadje is van... UITDAGING 1: Liliane moet blijven zitten Wist je dat vele Burundese kinderen een lange tijd naar school gingen in Tanzania, een buurland van Burundi. Door oorlog en geweld vluchtten ze met of zonder hun ouders weg uit Burundi naar Tanzania. Verschillende kinderen gingen daar wel naar school, maar kregen les in een vreemde taal. Andere kinderen gingen daar helemaal niet naar school. Nu het geweld en de oorlog gedaan zijn in Burundi, zijn vele families terug naar hun thuisland gekeerd. Doordat veel kinderen een lange tijd in Tanzania woonden, kunnen ze nu niet meer volgen op school in Burundi. Ze moeten hun achterstand inhalen. Individuele oefening Bekijk het filmfragment Liliane moet blijven zitten. Waarom heeft Liliane achterstand op school, denk je? 1
Hoe zou UNICEF haar kunnen helpen? Gebeurt het bij jou soms ook dat je niet goed kan volgen in de les? Hoe komt dit? Hoe word jij geholpen? Worden kinderen in België op dezelfde manier geholpen als de kinderen in Burundi? Welke gelijkenissen en verschillen zie je? Beeld je eens in Je zit in het eerste leerjaar en hebt vorige week alle medeklinkers geleerd. De voorbije drie dagen was je echter ziek en de klinkers heb je dus gemist. Jammer, want je zal de volgende oefening ook moeten maken! Vn w kmn d vlgnd tsprkn? Zt lk nmmr bj d jst nm n d tbl! Lln Vctr dlph 1. Vrl wsknd, wtnschppn n rdrjksknd kn k nt gd vlgn. 2. n Brnd mst k trg nr ht 4e lrjr mdt k ng Frns n Kirnd mst lrn. 3. k z grg bjls krjgn m lls btr t knnn bgrjpn. 4. ndnks d prblmn bn k blj m trg n mjn lnd t zjn. 5. Schl s blngrjk wnt ht hlpt j m j tkmst vr t brdn. 2
Zoek zelf de oplossing van deze oefening, als het niet lukt, kan je hulp vragen aan je leerkracht. Hoe voelde je je bij het maken van deze oefening? Hoe zou Liliane zich gevoeld hebben, denk je? Jij hebt nu als het nodig was hulp gekregen van je leerkracht, maar in Burundi is dit niet altijd mogelijk. Groepsoefening Je juf of meester heeft jullie net in groepjes verdeeld en heeft aangeduid met welke getuigenis jullie gaan werken. Lees deze nu eerst zelf. Getuigenis 1: Victoire Copyright UNICEF België / Anneleen Van Kelecom Hallo, ik ben Victoire, ik ben 14 jaar en zit in het zesde studiejaar. Ik ben geboren in Tanzania en ben daar ook voor het eerst naar school gegaan. Van 2008 tot 2012 ben ik niet naar school kunnen gaan, want in 2008 hebben ze de scholen in de vluchtelingenkampen in Tanzania gesloten, om zo de mensen aan te moedigen om terug naar huis in Burundi te gaan. Ik heb vier jaar achterstand op school. We kregen wel avondles van de Burundese leerkrachten in de vluchtelingenkampen. Deze avondlessen werden georganiseerd bij ons thuis of in de kerk. Dit is spijtig genoeg geen officieel onderwijs. We kregen van onze leerkracht wel rapporten en een document met ons studieniveau. Maar dit avondonderwijs was niet voldoende om mijn achterstand in te halen. In 2012 hebben mijn ouders onze familie ingeschreven op de lijst om terug naar Burundi te gaan. Mijn ouders vinden de school erg belangrijk en zijn blij dat we nu terug naar school gaan. Mijn twee zussen en mijn broer gaan ook naar school. Maar ik heb moeite om alles te begrijpen. Vooral wiskunde, wetenschappen en aardrijkskunde kan ik niet goed volgen. Veel dingen zijn nieuw voor mij, zoals de geschiedenis en geografie van Burundi. De Franse les gaat dan weer beter. In Tanzania kregen we les in Swahili, dus Kirundi is voor mij een moeilijke taal. Ondanks de problemen, ben ik blij om terug in mijn land te zijn. 3
Getuigenis 2: Adolphe Ik ben Adolphe en ik ben 19 jaar oud. Ik ben geboren in Tanzania en ben samen met mijn familie teruggekomen naar Burundi in 2008. In Tanzania kreeg ik les in het Engels en Swahili, en zat ik in het achtste leerjaar (onderwijssysteem Tanzania). In Burundi moest ik terug naar het vierde leerjaar, omdat ik de onderwijstalen, het Frans en het Kirundi nog moest leren. Hierdoor heb ik vier jaar achterstand. In het zesde leerjaar ben ik geslaagd voor het eindexamen en kon ik naar het middelbaar onderwijs gaan. Ondertussen zit ik in het tweede jaar van het middelbaar onderwijs. In onze klas zitten kinderen van verschillende leeftijden. Het was moeilijk, maar ik heb me niet laten ontmoedigen en heb doorgezet. Ik heb het geluk gehad dat ik op jonge leeftijd naar school kon gaan. Ik heb hard mijn best gedaan en mijn leerkracht heeft mij ook veel geholpen. Hij vroeg me regelmatig of ik nog kon volgen en gaf me extra uitleg als ik iets niet begreep. Hij organiseerde ook extra bijlessen Frans en Kirundi voor de gerepatrieerde leerlingen. Ook mijn klasgenoten hebben mij geholpen met de vakken Frans en Kirundi. School is belangrijk want het helpt je om je toekomst voor te bereiden. Zelfs als het niet lukt om je studies af te maken, kan je wat je geleerd hebt toepassen in het dagelijks leven. Later wil ik dokter worden om kinderen te verzorgen. Copyright UNICEF België / Benoît Melebeck Getuigenis 3: Jongeren in België afkomstig uit conflictlanden copyright Ruud van der Graaf Wij zijn de kinderen en jongeren van de wereld. We komen uit Afghanistan, Algerije, Bangladesh, Gambia, Guinee, Irak, Kosovo, Marokko, Mongolië, Pakistan, de Democratische Republiek Congo, Roemenië, Senegal, Servië en Vietnam. We hebben allemaal dezelfde moeilijkheden en dezelfde ideeën. We waren slachtoffer van armoede, ongelijkheid, oorlog of geweld. We hebben allemaal ons land verlaten en soms zelfs onze familie. Maar we willen een boodschap doorgeven voor onze broers en zussen en voor alle kinderen op de wereld: We willen kwaliteitsvol onderwijs voor alle kinderen en jongeren. Zonder onderwijs hebben wij geen toekomst. Conflictsituaties zorgen er vaak voor dat jongeren niet meer naar school kunnen. Vooral de jongeren uit Afghanistan vertelden dat zij en hun leeftijdsgenoten slechts sporadisch naar school gingen. Dit was afhankelijk van de politieke situatie waarin hun land verkeerde. Veel scholen werden gesloten. Er waren geen leraren meer, omdat ze vermoord werden of net als de ouders en de kinderen bang waren voor de oorlog. Een Afghaanse jongen vertelt: Ik weet nu niets van mijn familie. Het mag niet meer zo zijn dat ouders hun kinderen, of kinderen hun broer of zus door geweld kwijtraken. De overheid moet ervoor zorgen dat er meer veiligheid komt. 4 4
Bespreek de getuigenis die je gelezen hebt in je groepje aan de hand van de volgende vragen. Het zou kunnen dat je niet op alle vragen kan antwoorden. Waarom was het voor Victoire, Adolphe of de jongeren in België afkomstig uit conflictgebieden moeilijk om naar school te gaan? Welke problemen komen de jongeren tegen? Welke oplossingen worden er voor deze problemen geboden? Ga nu terug met heel de klas samen zitten. Elk groepje stelt een verslaggever aan die vertelt wat er in zijn = = groepje gezegd is. Bespreek en vergelijk de getuigenissen nu klassikaal. Wat zijn de gelijkenissen? En wat de verschillen? Wanneer mensen op de vlucht zijn, moeten ze vaak alles achterlaten. Het gaat hier dan om kleren, meubels, schoolboeken, enzovoort. Soms gebeurt het ook dat ze hun officiële documenten niet meer terugvinden. Dat is vaak een probleem. Waarom dat zo is, lees je verder op de volgende bladzijde. 5
Individuele oefening Lees de vragen hieronder. Om welk document gaat het? Kruis aan. 1) Dit heb je nodig als je naar een andere school gaat zodat de leerkracht weet in welk leerjaar je zit. u Rapport u Rijbewijs u Schoolagenda 2) Hiermee kan je betalen in de winkel. een papiertje waarop je een bedrag geschreven hebt in balpen u een foto een bankkaart u 3) Dit heb je nodig om officieel te bewijzen hoe oud je bent. een treinticket u je identiteitskaart of geboortecertificaat een toegangskaartje van de bioscoop u Deze drie documenten, noemen we officiële documenten. Als een document officieel is, dan is het belangrijk. Er staat bijvoorbeeld meestal een stempel of handtekening op. Je mag het document dus ook niet zomaar namaken: dat is strafbaar. Waarom zijn deze documenten zo belangrijk? Duid de juiste antwoorden aan. Ze zien er mooi uit: een leuke foto, een stevig kaartje, Je hebt ze nodig om er belangrijke dingen mee te doen, zoals je inschrijven op school. u Als je je identiteitskaart toont in het ziekenhuis, dan kan je er verzorgd worden. Ze hebben veel kleurtjes waardoor ik ze altijd kan terugvinden. u Wanneer je geboren werd, moesten je ouders naar het gemeentehuis om daar je naam en je geboortedatum te laten opschrijven. In ruil daarvoor kregen ze een geboortecertificaat. Dit is een heel belangrijk document, want als je dat niet hebt, besta je officieel niet. Je kan dan ook je andere rechten niet opeisen. Er zijn nog heel veel kinderen in de wereld die dit document niet hebben. Hierdoor kunnen ze niet naar school, hebben ze geen recht op verzorging, enzovoort. Daarom is het recht op een eigen naam en een nationaliteit ook opgenomen in het Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind. We bespraken dit al in werkblaadje A. Redactie: Anneleen Van Kelecom & Anne Peeters Met bijdragen van: Jorieke Vyncke en Mourad Challouk (Student Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen) Uit werkboekje Unicef 2013-2014 Contact: Anneleen Van Kelecom, avankelecom@unicef.be, 02/230.59.70, www.unicef.be/scholen 6