Buitengewoon Opsporingsambtenaar (BOA) bij Samenwerkingsverband Nuenen s Wildbeheer in het kader van Flora- en Faunabeheer. BOA Algemeen. Een Buitengewoon Opsporing `s Ambtenaar wordt na een gedegen opleiding en het behalen van het examen, door de Officier van Justitie beëdigd. Met zijn kennis en vaardigheden als groene BOA, mag hij in z n werkgebied op basis van de Flora- en Faunawet, de Algemene Plaatselijke Verordening en de Wet op de Economische Delicten, controleren en daar waar nodig handhavend optreden, d.m.v. waarschuwingen en in specifieke gevallen proces-verbaal op maken. De groene BOA werkt nauw samen met de Wildbeheer Eenheid (WBE), terrein beheerders, gemeenten en lokale politie. Om zijn deskundigheid op peil te houden, is de BOA domein II (milieu, welzijn en infrastructuur) verplicht een jaarlijkse her- en bijscholing cursus te volgen. Vijf jaar BOA bij het Samenwerkingsverband Nuenen s Wildbeheer (nov. 2007- nov. 2012): In november 2007 bij WBE Samenwerkingsverband Nuenen s Wildbeheer voor 10 uur per week gestart als groene BOA met als belangrijkste taken: Jachttoezicht en controle (= handhaving) in het kader van de flora- en faunawet en de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en Wet Economische Delicten (WED). Geven van voorlichting over flora en fauna aan scholen, verenigingen, groepen en op evenementen en ook advisering op gebied van flora- en faunabeheer aan bijvoorbeeld terreinbeheerders. De activiteiten hebben betrekking op het buitengebied van Nuenen c.a. en Son en Breugel en worden uitgevoerd samen met de jachthouders en in nauw overleg met politie, terreinbeheerders (zoals Staatsbosbeheer, Brabantslandschap), gemeenten en diverse instanties (zoals Samen Sterk in het Buitengebied). Feiten periode november 2007 november 2012: ~2000 uur toezicht in het veld: ~500 x waarschuwingen in het veld. 65 x proces-verbaal (bekeuring die direct in het veld afgehandeld wordt). Bijvoorbeeld loslopende honden, motorcrossers en vissers. 10 x uitgebreide proces-verbaal die door een rechter behandeld wordt. Bijvoorbeeld stroperij (van wild, vogels) en hennepteelt. maar ook: ~2000 leerlingen van basisscholen die een dagdeel fauna voorlichting hebben gevolgd. ~1000 personen (groepen / verenigingen) die ook deze voorlichting hebben gekregen. 10 evenementen waarbij met stand aanwezig. Bijvoorbeeld Game Fair, Dag van Nuenens Landschap. Page 1 van 8
Ogen, oren en neus in het veld: De BOA als toezichthouder zijn de ogen, de oren en de neus in het veld. Ziet en hoort veel en ruikt soms dingen. Tevens is hij er op gespitst om veranderingen in zijn veld te zien en te horen en onrechtmatigheden te constateren. Voorbeeld: loslopende honden. Loslopende honden kunnen in het buitengebied grote schade aanrichten. Denk bijvoorbeeld aan reeën die worden opgejaagd of vogels die aan het broeden zijn worden verstoord. Om dit te voorkomen zijn er in goed overleg met gemeenten ook in het buitengebied een aantal losloopwegen en terreinen aangewezen. Ondanks al deze goede voorzieningen komt het regelmatig voor dat er een waarschuwing gegeven moet worden. Bij notoire overtreders zelfs een proces-verbaal! Een specifiek voorbeeld is een hondenuitlaat-service die met 18 loslopende honden gewoon het bos intrekt! Voorbeeld: motorcrossers. Motorcrossers zijn in toenemende mate ook tot grote ergernis van wandelaars, in het buitengebied te vinden. De meeste motorcrossers zijn zich niet bewust wat de impact van hun gedrag is op de flora en fauna. Handhaving vergt special eisen gezien meerdere personen nodig zijn om een groep motorcrossers staande te houden. In samenwerking met de gemeenten Nuenen c.a. en Son en Breugel wordt preventief kwetsbaar bosgebied daar waar mogelijk d.m.v slagbomen afgesloten voor motorvoertuigen. Voorbeeld: zwever. In december 2008 een zwerver die al maanden in de bossen aan de grensdijk in tenten woonde, na diverse waarschuwingen, samen met mensen van de gemeente Nuenen uit het bos gehaald. De tenten en afval (in totaal zo`n 30 zakken vol), zijn door gemeente Nuenen afgevoerd. De zwerver proces-verbaal aangezegd, opgemaakt en de persoon overhandigd aan een verzorgende instantie. Page 2 van 8
Voorbeeld: hangjongeren in buitengebied. Vooral in de zomer, zijn er in het buitengebied vaak hangjongeren (5 tot 20 personen) die s avonds een gezellig feestje willen bouwen met muziek, drank en versnaperingen. De aanpak in deze is om de jongeren te wijzen op de effecten van hun gedrag (slingerende verpakking, het gevaar van vuur en het verstoring van flora en fauna o.a. door lawaai en vernielen van planten en struiken). Door duidelijk afspraken te maken tot hoe laat zij in het buitengebied kunnen blijven, het opruimen van afval, enz. wordt overlast tot een minimum beperkt. Van een of twee mensen worden naam, adres en telefoonnummer en / of autokenteken genoteerd. Na controle blijkt dan meestal dat alles weer netjes achtergelaten is. Voorbeeld: afval dumpen in de natuur. Nog regelmatig wordt afval in het buitengebied gedumpt. Van gewoon huishoudelijk afval, hennep, omhulsels van koperdraden tot zelfs complete koelkasten en bankstellen. In slechts een beperkt aantal gevallen kan de dader achterhaald worden. In goed overleg met de gemeenten wordt actie ondernomen om dit afval op te ruimen. Voorbeeld: hennep kwekerijen in buitengebied. In afgelopen jaren op diverse locaties hennep planten ontdekt en vernietigd in zowel maisvelden, aspergevelden en bospercelen. Ook regelmatig hennepafval in het buitengebied ontdekt en doorgegeven aan de gemeente werken van betreffende gemeente. Een bijzondere vangst in 2010 is de in aanbouw zijnde hennepkwekerij in een bosperceel in Nuenen - Lieshout. Hierbij werden een tweetal containers ingegraven van elk 8 bij 5 meter en 3 meter hoog. Samen met politie zijn de verdachten aangehouden en is deze hennep kwekerij in spe, ontmanteld. Page 3 van 8
Voorbeelden: wild stroperij. Regelmatig wordt er in het buitengebied gestroopt. Was het in het verleden meer de kleine stroper die incidenteel een konijn of haas stroopte, nu zien wij veel meer de professionele stroper die met lange honden en / of met geweer in auto s het veld intrekt. Ps. Lange honden zijn `n soort hazewind honden die er op afgericht zijn om vooral reeën en hazen in het veld te bemachtigen. Vaak zijn er bandensporen in het veld te zien, waaruit blijkt dat stropers in het veld geweest zijn. Soms worden er dan later dode reeën gevonden die na een schotwond nog weg konden lopen en in de dekking dood gingen. In 2011 en in 2012 zijn lange honden bemachtigd en overgedragen aan de politie, maar jammer genoeg niet de eigenaar - stroper op heterdaad kunnen betrappen! Het blijft moeilijk, ook door de beperkte capaciteit bij de politie voor het buitengebied, om grip te krijgen op deze professionele stropers! Ook de kleine stroper is nog steeds actief in het veld. In 2013 is een hazenvanger op heterdaad betrapt. Hij had een hazenvangkooi op een zgn. wissel geplaatst. Een wissel is een pad weg in de natuur die steeds door bijvoorbeeld hazen gebruikt wordt. Door hier een vangkooi of een strik te plaatsen worden de dieren gevangen. Voorbeeld: vogelvangen. Vogelstroperij komt nog steeds voor. Bijvoorbeeld in 2009 en 2010 al geconstateerd dat er op een bepaald veld gevoerd en gevangen was. Pas in 2011 betreffende persoon op heterdaad kunnen betrappen met in beslagname van fiets, fietstassen met inhoud (net, vogelvoer en lokvogel). Proces-verbaal opgemaakt en een gevangen vink en sperwer uit het vangnet bevrijd. Page 4 van 8
Voorbeeld: valwild. Door goed beheer en het plaatsen van faunabescherming langs diverse wegen (wildreflectoren, gaas) wordt getracht valwild (aangereden en verongelukt wild) tot een minimum te beperken! Toch zijn er nog regelmatig meldingen van aangereden of gevonden, gewonde of doden dieren (veelal ree, das en vos). Deze gewonde of dode dieren worden dan door de BOA als zgn. valwildcoördinator opgehaald en afgevoerd. Gewonde dieren worden naar een verzorgingsplaats gebracht dan wel, (indien herstel onmogelijk is) met een speciale wapen (extra vergunning) uit hun lijden verlost. In alle voorkomende gevallen worden de aangereden en gevonden (gewonde en/of dode) dieren onderzocht en geregistreerd in een landelijk Fauna Registratie Systeem en bij geringde vogels ook doorgegeven aan Vogeltrekstation www.griel.nl. Bij onduidelijke doodsoorzaak of specifieke ziekteverschijnselen wordt contact opgenomen met Dutch Wildlife Health Centre (DHWC) in Utrecht. Hier wordt het dier onderzocht of sectie op verricht. Page 5 van 8
Voorlichting en advies over Flora en Fauna: Voorlichting en advies geven over flora en fauna in het buitengebied, is een belangrijke taak van de BOA. Hoe meer mensen weten over flora en fauna, hoe bewuster wordt er met de flora en fauna omgegaan. Voorlichting en advies kent vele aspecten zoals een toevallige ontmoeting met een recreant, voorlichtingssessies scholen en verenigingen, advies aan terreinbeheerders, tot het deelnemen aan en / of mede organiseren van evenementen aangaande Flora- en Faunazaken. Voorbeeld: voorlichting op basisscholen. Voorlichting op basisscholen vindt plaats door in 1 dagdeel met ~ 70 geprepareerde dieren, in drie groepen aan ongeveer 100 leerlingen en enkele leerkrachten, uitleg en voorlichting te geven over de verschillende dieren. Aan de orde komen die faunasoorten die in het buitengebied van Nuenen c.a. en Son en Breugel leven. Naast uitleg over soort specifieke kenmerken (zoals leefwijze, voedselbehoeften, biotoopbehoeften, nestgelegenheden, voortplanting, zomer / winterbeharing), worden de schoolkinderen d.m.v. een quiz enthousiast gemaakt in al wat leeft in het buitengebied. Voorbeeld: voorlichting aan groepen. Op de eerder beschreven wijze wordt in een 2 uur durende sessie, ook fauna voorlichting gegeven aan verschillende groepen van 5 50 personen (bijv. verenigingen, scouting, ambtenaren). Bijvoorbeeld in 2010 aan een groep van 35 gemeente ambtenaren van gemeente Nuenen een workshop gegeven met de eerder genoemde geprepareerde dieren, sporenonderzoek gedaan in de besneeuwde bossen en nestkastjes in elkaar gezet. Deze nestkastjes zijn in de bossen opgehangen en worden elk jaar gecontroleerd op bewoning. Voorbeeld: voorlichting op evenementen. Op diverse evenementen zijn wij als WBE met een stand aanwezig om mensen te informeren over de natuur en de dieren die in het buitengebied leven en de rol die wij als WBE in het buitengebied van Nuenen c.a. en Son en Breugel vervullen. Evenementen waar o.a. aan is deelgenomen zijn Game Fair in Nuenen, het Wasven in Eindhoven en De Peeldagen in Aarle Rixtel. Page 6 van 8
Voorbeeld: Dag van het Nuenens Landschap. Zeker niet onvermeld mag blijven is het 2 daagse evenement Dag van Nuenens Landschap. Dit evenement is in 2009 door de WBE Samenwerkingsverband Nuenen s Wildbeheer georganiseerd in het kader van het 25 jarig bestaan van de WBE. De eerste dag hebben 1200 schoolkinderen van groep 5 t/m 8 van alle Nuenense scholen dit natuurevenement bezocht. In verschillende stands hebben meer dan 20 organisaties en 75 deskundige vrijwilligers, op velerlei wijzen uitleg gegeven over de flora en fauna in en rond de gemeente Nuenen. De kinderen hebben ook onder begeleiding een nestkastje in elkaar getimmerd en mee naar huis genomen, om in de tuin op te hangen. Op de tweede dag hebben ruim 1200 inwoners van Nuenen dit als een dorpsplein opgezet natuurevenement bezocht. Naast voorlichting bij de verschillende stands van de diverse organisaties is er ook door de WBE zelf uitgebreid aandacht besteed aan hun activiteiten die jaarrond plaatsvinden in het buitengebied. Op deze dag is ook via een prijsvraag door de bevolking van Nuenen bepaald, dat de Das het symbooldier van de gemeente Nuenen is geworden (zie ook Werkgroep Das in Nuenen c.a.). Dit zeer geslaagde evenement is een belangrijke activiteit geweest waardoor de WBE Samenwerkingsverband Nuenen s Wildbeheer de Wildwisseltrofee van 2009 gewonnen heeft. Deze Wildwisseltrofee is een jaarlijkse landelijke prijs van de KNJV (Koninklijke Nederlandse Jagers Vereniging) voor de WBE met de beste PR in dat jaar! Voorbeeld: gemeentelijk hondenlosloopbeleid. De gemeente Nuenen c.a. kent veel inwoners die een hond hebben. De gemeente geeft honden graag de ruimte, maar wil voorkomen dat ze overlast veroorzaken voor anderen en de flora en fauna. Op verzoek van, en in overleg met de gemeente is er door de WBE een voorstel gemaakt voor honden losloopgebieden buiten de bebouwde kom. Dit voorstel is inmiddels opgenomen in het gemeentelijk hondenlosloopbeleid en heeft een goede werking. Brochure te verkrijgen via website van de gemeente Nuenen www.nuenen.nl. Page 7 van 8
Voorbeeld: deelname aan Werkgroep Das in Nuenen c.a.. De Nuenense burger heeft de das als ambassadeursoort voor de biodiversiteit in Nuenen aangewezen. Een actieprogramma is ontwikkeld om concreet invulling te geven aan het behoud en uitbreiding van het leefgebied van de das. Als WBE maken wij actief deel uit van deze werkgroep en doen o.a. de monitoring van de burchten en het aanleggen van voerakkers. Ook beelden gemaakt met een wildcamera worden gebruikt voor voorlichting en monitoring. Voorbeeld: advies voerakkers. Zoals het woord het zegt, zorgt een voerakker voor voer maar ook als dekking (veiligheid) voor de dieren. O.a. in het kader van het actieprogramma Werkgroep Das worden er voerakkers gecreëerd in de directe omgeving van dassenburchten. Voorbeeld: tellingen Faunabeheer. Planmatig beheren van onze fauna is belangrijk. Aspecten in dit beheer zijn zowel faunadiversiteit (niet een diersoort de overhand krijgt over andere soorten), verkeersveiligheid en schadebestrijding. De WBE s verzamelen jaarrond veel informatie uit het veld. Deze informatie wordt landelijk gebundeld in een WBE Databank, met als motto "meten is weten". Als voorbeeld de reewild tellingen die eind maart van elk jaar worden gehouden. Mede op basis van deze informatie kunnen de provinciale Fauna Beheer Eenheden (FBE's) een faunabeheerplan opstellen waarin bekeken wordt of en indien ja, hoeveel afschot er kan en moet plaatsvinden om de draagkracht van een gebied goed te houden en de verkeersveiligheid zoveel mogelijk te kunnen garanderen Jagers van de WBE zorgen er dan ook voor dat er in ons land gezonde fauna-populaties blijven. Voor andere tellingen zie ook activiteitenkalender www.wbe-nuenen.nl. WBE Samenwerkingsverband Nuenen s Wildbeheer November 2013 Page 8 van 8