Verduurzaming van de eigen woning Van hypotheeklasten naar woonlasten
Agenda Start with why! Relevantie van duurzaamheid voor de Financieel adviseur. Overzicht technische mogelijkheden voor verduurzaming (tips voor handige sites) Stappenplan voor uw (advies)gesprek Financieringsmogelijkheden Rondvraag en afsluiting
Start with why! Klimaatakkoord: Mega verbouwing 3
Start with why! Hoe denken onze klanten erover? En u? 4
Start with why! Ontwikkelingen in de sector Defiscalisering: Vereenvoudiging advies 5
Start with why! Ontwikkelingen in de sector Digitalisering: Meer zelfwerkzaamheid 6
Start with why! Ontwikkelingen in de sector Minder administratie: Dossiervorming minder complex 7
Start with why! Woning- en hypotheekmarkt 8
Start with why? Woning- en hypotheekmarkt Verwachte lichte stijging van kapitaalmarktrente: rente blijft laag 2018: daling aantal transacties bestaande woningen Vraag naar koopwoningen blijft hoog (lage rente, stijging inkomens, overwaarde, beleggers) Druk op nieuwbouwmarkt wordt steeds groter Verwachte afname oversluitmarkt, veel consumenten hebben rente voor langere periode vastgezet (gemiddeld 17 jaar vast) 9
Redenen voor (advies over) verduurzaming Vooravond van een grote verbouwing: klimaatakkoord Consumenten staan overwegend positief in de wedstrijd: Intrinsieke motivatie voor een betere wereld Besparing woonlasten Verhogen wooncomfort Consumenten zijn onbekend met financieringsmogelijkheden (willen wel, maar weten niet hoe?) Veranderend speelveld voor de financieel adviseur: digitalisering, defiscalisatie en marktomstandigheden Onderwerp om met uw bestaande klanten over in gesprek te gaan 10
Agenda Start with why! Relevantie van duurzaamheid voor de Financieel adviseur. Overzicht technische mogelijkheden voor verduurzaming (tips voor handige sites) Stappenplan voor uw (advies)gesprek Financieringsmogelijkheden Rondvraag en afsluiting
Verdiep je in de mogelijkheden www.levenwonen.nl 12
Verdiep je in de mogelijkheden www.energiebesparendoejenu.nl 13
Verdiep je in de mogelijkheden www.energiebespaarders.nl 14
Verdiep je in de mogelijkheden www.greenhome.nl 15
Verdiep je in de mogelijkheden www.milieucentraal.nl 16
Agenda Start with why! Relevantie van duurzaamheid voor de Financieel adviseur. Overzicht technische mogelijkheden voor verduurzaming (tips voor handige sites) Stappenplan voor uw (advies)gesprek Financieringsmogelijkheden Rondvraag en afsluiting
Maak verduurzaming onderdeel van uw advies/gesprek Waaruit bestaat ons advies? Uw woonlasten - Hoogte hypotheek (budgetteren)? - Rente? - Hypotheekvorm? - Looptijd? - Fiscale en juridische aandachtspunten inkomen Bescherming inkomen - Werkloosheid - Arbeidsongeschiktheid - Overlijden - Lang leven 18
Verduurzaming en het gesprek: beste manier? Wees je bewust van je eigen overtuigingen over verduurzamen Blijf uit de overtuigingsmodus Interview je klant over het thema: stel open vragen, reflecteer en vraag door Motivatie (om te veranderen) ontstaat het beste vanuit intrinsieke motivatie Wees bewust van hoe om te gaan met weerstanden Kennis versterkt je zelfvertrouwen 19
Toegevoegde waarde van budgetteren: voorbeeld 20
Stappenplan verduurzaming: www.verbeterjehuis.nl 21
Agenda Start with why! Relevantie van duurzaamheid voor de Financieel adviseur. Overzicht technische mogelijkheden voor verduurzaming (tips voor handige sites) Stappenplan voor uw (advies)gesprek Financieringsmogelijkheden Rondvraag en afsluiting
Loan to Value? De lening mag niet hoger zijn dan 106% van de marktwaarde na verbouwing, inclusief EBV De lening mag niet hoger zijn dan 100% van de marktwaarde na verbouwing exclusief EBV, vermeerderd met de kosten EBV Bijzondere aandacht voor het Energie Bespaar Budget 23
Loan to Value Koopsom : 200.000,- Reguliere verbouwing : 15.000,- EBV : 8.000,- Marktwaarde voor verbouw : 200.000,- Marktwaarde na verbouw (inclusief EBV) : 215.000,- De lening mag niet hoger zijn dan 106% van de marktwaarde na verbouwing, inclusief EBV: 215.000,- x 106% = 227.900,- De lening mag niet hoger zijn dan 100% van de marktwaarde na verbouwing exclusief EBV, vermeerderd met de kosten EBV. Hoe stel je deze vast? Afhankelijk van beleid geldverstrekker zijn er 2 mogelijkheden: 24
Complexe regelgeving? Koopsom : 200.000,- Reguliere verbouwing : 15.000,- EBV : 8.000,- Marktwaarde voor verbouw : 200.000,- Marktwaarde na verbouw (inclusief EBV) : 215.000,- 1. Taxateur vermeldt de waarde na verbouw excl. EBV in het taxatierapport 2. Deze waarde wordt pro rato berekend: 200.000 + ((15.000 / 23.000) x 15.000) = 209.782,61 + 8.000 = 217.782 25
Loan to Income (toetsinkomen min. 33.000,-) Een bedrag van 9.000,- blijft buiten beschouwing indien: Dit bedrag wordt aangewend voor energiebesparende voorzieningen of; Aankoop met geldig energielabel ten minste A++, afgegeven voor 01-01-2015 of; Energie-index / energieprestatiecoëfficiënt ten hoogste 0,60% Een bedrag van 25.000,- blijft buiten beschouwing indien: NulopdeMeter woning en; Energieprestatiegarantie voor ten minste tien jaar is afgegeven Een bedrag van 15.000,- blijft buiten beschouwing indien: Energie-index / energieprestatiecoëfficiënt gelijk aan of lager dan nul 26
Alternatieve financieringsvormen Duurzaamheidslening Energiebespaarlening Bijzondere financieringsmogelijkheden geldverstrekkers 27
Energiebespaarlening Via het Energiebespaarfonds In totaal 600 miljoen beschikbaar Uitvoerder Stimuleringsfonds volkshuisvesting (SVn)
Voorwaarden Minimaal 2.500 en maximaal 25.000 Maximaal 50.000 voor ZEP woning en 65.000 voor nul op de meter woning / ZEP+ woning) Looptijden Tot 5.000 zeven jaar (rente 1,5%) 5.000 tot 15.000 10 jaar (rente 1,9%) 15.000 tot 25.000 10 jaar of 15 jaar (rente 2,3%) 25.000 tot 65.000 15 jaar Annuïtair aflossen / extra aflossen boetevrij Geen hypotheek wel melding BKR
Aanvragen https://www.energiebespaarlening.nl/particulieren/ Stap 1: Leencheck en direct insturen van het aanvraagformulier Stap 2: Offerte (binnen 5 werkdagen na aanvraagformulier offerte of afwijzing) Stap 3: Na beoordeling offerte insturen van diverse documenten: Offertes aannemer /installateur Verklaring aannemer / installateur Inkomensgegevens Stap 4: Beoordelen documenten Bij een positieve beoordeling volgt een bouwdepot en wordt het bedrag uitgeboekt. Stap 5: Klant stuurt declaratieformulier naar SVn en die betaalt de aannemer / installateur.
Duurzaamheidslening Via SVn Alleen als de gemeente of provincie de duurzaamheidslening aanbiedt Financiering vanuit fonds van gemeente of provincie https://www.svn.nl/particulieren/lening/duurzaamheidslening#/formulier/leencheck %20Duurzaamheidslening/pag/1
Voorwaarden Minimaal 2.500 en maximaal 25.000 Looptijd: Tot 7.500 10 jaar 1,6% Vanaf 7.500 15 jaar Annuïtaire aflossing / extra aflossen boetevrij Geen hypotheek / wel melding BKR
Aanvragen Stap 1: Stap 2: Stap 3: Aanvraag bij gemeente of provincie. Komen de EBV maatregelen in aanmerking dan aanvraagformulier naar SVn. Financiële beoordeling van de aanvraag door SVn (toetsing gedragscode CK). Stap 4: Offerte (of afwijzing) en overeenkomst van geldlening binnen 6 werkdagen na ontvangst aanvraag en alle stukken. Stap 5: Openen bouwdepot en ontvangst declaratieformulieren. Geld komt in een bouwdepot. Na goedkeuring gemeente of provincie betaalt SVn de nota.
Greenloans Via Alfam (100% dochter ABN AMRO). Doel: duurzame investeringen door huiseigenaren mogelijk maken. Funding uit groene fondsen en alleen bestemd voor groene investeringen
Voorwaarden Minimaal 5.000 en maximaal 50.000 Looptijd tussen 5, en 15 jaar rente 4,9% Aanvrager moet voor 75 jaar hebben afgelost. Annuïtaire aflossing / kosten eerder aflossen 1% over het afgeloste bedrag Geen hypotheek / wel melding BKR
Aanvragen Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Offerte aanvragen via website Greenloans.nl (of telefonisch) Offerte op werkdagen binnen 24 uur Offerte getekend met alle gevraagde documenten terugsturen Offerte is na ondertekenen contract Documenten akkoord? Dan binnen 24 uur geld op de rekening (dus geen bouwdepot).
Subsidies Vanuit de rijksoverheid: Warmtepompen indicatief tussen 1.000 en 2.500 (afhankelijk van vermogen) Zonneboilers vanaf 500 (afhankelijk van jaaropbrengst) Pelletkachels 50 per kw vermogen van de kachel, met een minimum van 500 Biomassaketels minimaal 2.500 voor een ketel met 40 kw. Voor elke kw hierboven ontvangt 110 extra.
Grote verschillen
Amsterdam
Lutjebroek
Landelijk - RVO Investeringssubsidie duurzame energie (ISDE) 2016 2020 / Budget 2019: 100 miljoen Stappenplan: 1. Check de voorwaarden 2. Check of het apparaat voldoet 3. Bewaar aankoopbewijs en betaalbewijs van het apparaat 4. Installatie van het apparaat 5. Binnen zes maanden na installatie subsidieaanvraag via mijn.rvo.nl 6. 90% van de aanvragen wordt behandeld binnen acht weken en uitbetaling maximaal een week na beslissing
Subsidie-aanvraag
Subsidie aanvraag
Teruggaaf BTW zonnepanelen BTW ondernemer, want levert goederen (stroom) aan het energiebedrijf Aanmelden aan als BTW ondernemer door degene op wiens naam de energierekening staat.
Proces teruggaaf BTW zonnepanelen Brief vaststelling belastingplicht van belastingdienst met inloggegevens Rekeningnummer opgeven via site belastingdienst (inloggen voor ondernemers) Digitaal aangifte doen (inloggen voor ondernemers) Geïntegreerde of niet geïntegreerde zonnepanelen Forfait of werkelijke belasting Aangifte binnen zes maanden na afloop jaar (oudere jaren voor 1-7-2019)
Andere aandachtspunten zonnepanelen Zijn de zonnepanelen meeverzekerd op de opstalverzekering? In hoeverre is een lening voor de financiering van zonnepanelen te kwalificeren als een eigen woningschuld? Welk gevolg heeft de plaatsing van zonnepanelen gevolgen voor de WOZ-waarde?
Agenda Start with why! Relevantie van duurzaamheid voor de Financieel adviseur. Overzicht technische mogelijkheden voor verduurzaming (tips voor handige sites) Stappenplan voor uw (advies)gesprek Financieringsmogelijkheden Rondvraag en afsluiting
Samenvattend Speelveld financieel adviseur verandert door digitalisering, defiscalisatie en marktomstandigheden. Thema duurzaamheid kans om van toegevoegde waarde te zijn, bijzondere aandacht voor bestaande relaties. Verdiep je in de technische mogelijkheden. Maak duurzaamheid vroeg in de klantreis onderdeel van je gesprekken. Doorloop met je klant het stappenplan ter verduurzaming (www.verbeterjehuis.nl). Budgetteren helpt om de transitie van hypotheeklasten naar woonlasten te maken en bevordert financieel bewustzijn. Wees op de hoogte van acceptatiebeleid en rekenregels. Heel veel succes en plezier! 48
Hartelijk bedankt voor uw aandacht Veel succes en plezier in uw praktijk!