Windenergie op zee discussiebijeenkomst Kivi. Annemiek Verrips

Vergelijkbare documenten
MKBA Windenergie binnen de 12-mijlszone

Slimme netten voor fossiele centrales. Frans Rooijers directeur

KBA Structuurvisie 6000 MW Windenergie op land Op verzoek van het ministerie van Economische Zaken en het ministerie van Infrastructuur en Milieu

Emissiehandel in Europa

KBA Structuurvisie 6000 MW Windenergie op land Op verzoek van het ministerie van Economische Zaken en het ministerie van Infrastructuur en Milieu

Het waterbed effect en het EU ETS

Discussie over voor- en nadelen van windenergie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Windmolens en welvaart

KBA Structuurvisie 6000 MW Windenergie op land, achtergrondinformatie. Behorend bij de CPB Notitie KBA Structuurvisie 6000 MW Windenergie op land

Emissiehandel in Europa

Tweede Kamer der Staten-Generaal

2013D15451 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Windmolens en welvaart

Argumenten in het maatschappelijke debat en politieke besluitvorming rond windenergie op zee. Mogelijkheden en beperkingen van MKBA s

Wat zijn voor Nederland de argumenten voor en tegen CO2-afvang en -opslag (CCS*)?

De energietransitie in internationaal perspectief Dr. Ir. Martien Visser, lector energietransitie, Hanzehogeschool Groningen.

WLO-klimaatscenario s en de waardering van CO 2 -uitstoot in MKBA s

'Voer belasting op CO₂-uitstoot stapsgewijs in'

Nationale Energieverkenning 2014

Wie betaalt de rekening van de energietransitie?

Klimaatbeleid en hernieuwbare energie: het EU pakket voor Ger Klaassen DG Milieu Europese Commissie

Beprijzen van koolstof in de transitie naar een koolstofarme economie. ETS in context. Herman Vollebergh. PBL Tilburg University CESifo

Sluiting kolencentrales

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Europese CO 2 -emissiehandel Op zoek naar Synergie

Rol van WKK in een toekomstige Nederlandse energievoorziening:

FACTSHEET EMISSIEHANDEL

3.B.2 Energie Management Programma

Gas op Maat. Postbus 250, 3190 AG Hoogvliet Rotterdam Telefoon +31(0)

RWE Power. CCS Werbeagentur 10/07. Energiecentrale Eemshaven. RWE Power AG Essen Keulen (Duitsland) I Dertien vragen

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - juni 2015

Maatschappelijke kosten baten analyse (MKBA)

De beoordeling van de afspraak in relatie tot het SER energieakkoord

Inpassing van duurzame energie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Milieu-actualiteit NON-ETS. 3 mei 2018

CO2-opslag: oplossing of gevaar? Utrecht 6 december 2006, Symposium Schoon Fossiel Ron Wit, Stichting Natuur en Milieu

Footprint Totaal scope 1 en 2. Scope 1 en 2 emissies Pilkes 2016 (totaal = 518,44 ton CO 2 )

TenneT als netontwikkelaar op zee. NWEA Winddag, 13 juni 2014

Macro economie. Vooruitblik

Denktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016

Kwantitatieve verkenning van het potentieel voor LNG in de binnenvaart. Martin Quispel, DCMR Schiedam 28 maart 2017

CO₂-prestatieladder. Nieuwsbrief

Impact analyse: ambitie elektrisch transport

Emissies, emissierechten, hernieuwbare bronnen en vermeden emissies

Doorrekening gebouwde omgeving met het Energietransitiemodel

2 Producenten grijze stroom laten betalen voor transport?

De Europese lidstaten in het kader van de Lissabon-afspraken de EU tot de meest innovatieve economie ter wereld willen maken;

Kosten en baten van warmtenetten. Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016

Windenergie in Utrecht

Het nieuwe Europese klimaatplan voor 2030: behoudt de EU haar voortrekkersrol?

Naar een duurzame energie huishouding: belofte of mogelijkheid?

Carbon footprint 2017 (3.C.1) In de onderstaande tabellen staan de energieverbruiken van ICS Groep uitgedrukt in CO2-eq.

Het nieuwe Europese Klimaatplan voor 2030 #EU2030 YVON SLINGENBERG DG CLIMATE ACTION

Windenergie in Steenbergen

Carbon footprint 2017 (3.C.1) In de onderstaande tabellen staan de energieverbruiken van ICS Groep uitgedrukt in CO2-eq.

16% Energie van eigen bodem. 17 januari 2013

Doorrekening gebouwde omgeving met het Energietransitiemodel

CO 2 -Footprint 2016 Conform de CO 2 -Prestatieladder Opgesteld door N. Deylius KAM- Coördinator

Heeft de milieubeweging een alternatief? Ron Wit, Stichting Natuur en Milieu Mini-symposium klimaat en energiebeleid 10 september 2009

Directie Toezicht Energie (DTe)

Reductieplan Overige Broeikasgassen.

Op weg naar Invest-MRA (werktitel)

Duurzaamheids- en milieueffecten van spoorvervoer. Huib van Essen

Het Europese Emissiehandel systeem ( ETS) Speerpunt van het Europese klimaatbeleid Impact op de Europese Staalsector

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - januari 2014

Datum 23 april 2014 Betreft reactie op analyse nut en noodzaak windenergie van de heer Lukkes

De kleur van stroom: de milieukwaliteit van in Nederland geleverde elektriciteit

De luchtvaart in het EU-emissiehandelssysteem. Samenvatting

Gouden Bergen. Over prijs en waarde van opgeborgen CO 2. Bert Stuij. Manager Energie Strategie en Transitie, SenterNovem. maandag 11 december

De voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Het Vlaams energie- en klimaatbeleid

Productie van hernieuwbare energie in de woning/wijk

Grootschalige introductie van micro wkk systemen. Harm Jeeninga ECN Beleidsstudies

Beleidsmix Op zoek naar een optimale beleidsmix. Robert Koelemeijer, PBL

Voortgangsrapportage Carbon Footprint 1 e helft 2014

INDUSTRIETAFEL KLIMAATAKKOORD. Werkconferentie 14 februari 2019 Ede

Balans van de Leefomgeving

MKBA Windenergie Lage Weide Samenvatting

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Footprint Vanaf 2015 zijn de diensten van Pilkes bovendien 100% CO2-neutraal.

Prof. Jos Uyttenhove. E21UKort

CO 2 Footprint 2015 ZAVIN C.V. Conform de CO 2 - Prestatieladder. Datum: januari 2016 Auteur: Nicole Deylius Rapport nr.: 2016/CO2 Footprint/Q1/1.

Factsheet: Dong Energy

voor tegen gemaakt door: 2009

Je land heeft te maken met grote overstromingen door de hevige regenval van de afgelopen dagen.

M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Oktober 2015

Energietransitie = CO 2 -transitie

InAxtion Uitzendgroep B.V.

Een eerlijk en effectief Klimaatakkoord: Koers op CO2-taks

CO 2 -Prestatieladder

Emissiehandel in Europa

Investeringen in Vermogen Hernieuwbare Elektriciteit

In artikel 1.1, tweede lid, worden het volgende begrip en de daarbij behorende begripsomschrijving in alfabetische rangschikking ingevoegd:

Emissies van het wegverkeer in België

Nederlands beleid Wind op Zee. Marjan Botman,

Hét groene energieplan voor Nederland

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Naar een klimaatneutrale energievoorziening. Overwegingen van de Bezinningsgroep Energie in het kader van de Formatie

Transcriptie:

Windenergie op zee discussiebijeenkomst Kivi Annemiek Verrips

2 Discussie windenergie op Zee Kivi

Stelling in MKBA Windenergie op Zee Duurzame energiesubsidies windenergie hebben geen effect op CO2- uitstoot De baten voor milieu en gezondheid van windenergie op zee zijn daarmee erg beperkt 3 Discussie windenergie op Zee Kivi

Emissies Emissiehandel - CO2 -uitstoot bepaald door plafond - Windpark geen effect op CO2 -uitstoot - Vrijgekomen emissierechten vinden hun weg in de markt Of nu CO2 alsnog elders uitgestoten Of emissierechten op de plank (boterberg) en in de nabije toekomst alsnog uitgestoten - Prijs van emissierechten - Prikkel tot vergroening - Oude technologieën draaien langer door 4 Discussie windenergie op Zee Kivi

Argumenten tegen 1 De CO2 -emissies blijven onder het plafond dus plafond is niet restrictief Antwoord: Onder het plafond klopt, maar plafond is wél restrictief - Banking van emissierechten - Prijs van emissierechten is niet nul 5 Discussie windenergie op Zee Kivi

Argumenten tegen 2 Het emissiehandelssysteem wordt aangepast Antwoord: Ook met de recente voorstellen voor aanpassingen gelden de conclusies nog steeds - Backloading en - Stability reserve doen niets aan plafond - Reductie plafond wel: daarmee betere business case 6 Discussie windenergie op Zee Kivi

Argumenten tegen 3 Baten vallen buiten de scope van de MKBA: Vermeden kosten voor emissie reducerende maatregelen (of lagere kosten voor CO2 rechten) elders in Europa niet meegenomen Antwoord: Deze beperkte bedrijfseconomische voordelen maken terecht geen onderdeel uit van de MKBA - Geen milieuwinst maar bedrijfseconomische winst voor derden - Daling van prijs emissierechten door project is uiterst beperkt - Het voordeel voor Nederland daarmee ook - Al zou je het meenemen: verlies door subsidies is veel groter dan de som van de winsten (de wereld op z n kop) - Geen sprake van Free rider op dit punt! 7 Discussie windenergie op Zee Kivi

Argumenten tegen 4 Baten vallen buiten de scope van de MKBA: Buitenlandse baten door leercurve-effecten zitten niet in de MKBA Antwoord: Terechte constatering. Die zijn er wel en horen thuis in het verhaal bij de MKBA, maar dit legitimeert geen subsidies voor grootschalige windparken - De bijdrage van dit project aan de leercurve is beperkt en daarom geen onderdeel van de MKBA-tabel - Vanwege Free rider probleem wel rol voor Nederland - Focus op leereffecten pleit voor kleinschaliger aanpak - Met meer technologieën, waaronder ook CO2 -afvang en -opslag, biomassavergassing etc. - Risico van verkeerde technologie 8 Windenergie en elektriciteitsmarkt

Argumenten tegen 5 Plafond kan in de toekomst lager worden vastgesteld bij meer duurzaam in Europa Antwoord: Is zeer de vraag - Vaststelling plafond is complex politiek proces - Bij het omlaag brengen van het emissieplafond stijgen de CO2 prijzen en reduceert de markt de CO2 -emissies veel efficiënter - Uiteindelijk is dit is een politieke afweging 9 Windenergie en elektriciteitsmarkt

Emissies Hoe wel CO2 -reductie binnen ETS-systeem? Stringenter plafond Hogere el.prijzen Businesscase beter Emissierechten beperken: permanent uit de markt nemen Bijdragen aan kostenreductie duurzame technologieën om CO2 - reducties te behalen door R&D en brede inzet van technologieën op beperkte schaal 10 Discussie windenergie op Zee Kivi

Vergeten baten? - Andere emissies?: Nee Vermeden uitstoot fijn stof, stikstofoxiden zit erin - Werkgelegenheid?: Baten erg beperkt Tijdelijk conjuctureel effect Bovenschatting EIB: 8.000 arbeidsplaatsen cumulatief over de jaren - Voorzieningszekerheid: Beperkt Nu overcapaciteit, Russisch gas in NL: 4% Beperkt effect door ETS - Elektriciteitsprijs stijgt in toekomst? Laatste raming (Energieverkenning) beduidend lager Windenergie profiteert minder van prijsstijging door profieleffect 11 Windenergie en elektriciteitsmarkt

Vergeten kosten? - Ecologische kosten pm! - Additionele kosten voor conventionele centrales - Olie- en gaswinning pm - Kans restwaarde platform en kabels niet gebruikt 12 Windenergie en elektriciteitsmarkt