Kennis maken met het Rotterdams Philharmonisch Orkest en de Doelen U bezoekt met een groep het Rotterdams Philharmonisch Orkest in de Doelen. Voor veel kinderen kan het de eerste keer zijn dat ze een concert meemaken in de Doelen. Wij geven u een aantal tips om het concert een mooi en geslaagd muziekfeest te laten worden. Zorg dat u met uw groep leerlingen minimaal 15 minuten voor de voorstelling aanwezig bent. Als u binnen in de Doelen bent, wilt u met uw begeleiders ervoor zorgen dat de leerlingen in de Doelen rustig zijn (niet rennen en niet schreeuwen). Tips voor een rustig verloop van het concert. Tijdens het concert willen wij vragen om de leerlingen aandachtig te laten luisteren, zodat de musici hun beste klanken kunnen laten horen. - Leg de kinderen uit dat het geen popconcert is, waarbij de muziek elektronisch versterkt is, maar dat ze in een concertzaal zitten en niet in een stadion. - Laat de leerlingen vóór het concert naar de wc gaan, tijdens het concert zijn de wc deuren gesloten! - Zorg dat tijdens het concert voldoende begeleiders tussen de leerlingen zitten en zorg dat uw leerlingen rustig zijn als de muziek daarom vraagt. Het Droevigeluidje Deze voorstelling wordt gespeeld door 5 musici uit het Rotterdams Philharmonisch Orkest en ze spelen op de volgende instrumenten uit het orkest; 2 violen, altviool, cello en een contrabas. Een acteur vertelt het verhaal samen met de musici. De muziek is gecomponeerd door Toek Numan. Hij heeft de muziek gecomponeerd bij het verhaal Het droevigeluidje. Het verhaal is geschreven door schrijfster Sigrid Merx. Het Droevigeluidje is een voorstelling over een droevige contrabas, die net zoals de andere muziekinstrumenten vrolijk wil worden. De instrumenten willen de contrabas graag helpen. Ze ontdekken samen de verschillende emoties die muziek kan geven. Het is een interactieve voorstelling waarbij de leerlingen meezingen en dansen. De lessen: Activiteit 1 Ik ben blij, droevig, boos, verliefd. Praat met de kinderen over deze gevoelens wanneer ben je blij? Als je bijvoorbeeld een cadeautje krijgt. Praat met de kinderen welk liedje ze zouden zingen als ze blij zijn en welk liedje als ze verdrietig zijn. 1
Activiteit 2 Voorstellen aan de familie van de Strijkinstrumenten Benodigdheden: cd speler, werkbladen 1 en 2 + kleurpotloden Viool; Ik ben de kleinste van de familie en mijn naam is de viool en ik zie er zo uit: En mijn geluid klinkt zo: Luistervoorbeeld 1 viool Opdracht: Laat de kinderen de viool plaatjes inkleuren tijdens het luistervoorbeeld. Altviool: Ik ben een altviool, ik ben wat groter dan de viool. Ik klink iets donkerder/lager dan de viool. En mijn geluid klinkt zo; Luistervoorbeeld 2 altviool Opdracht: Laat de kinderen de altviool plaatjes inkleuren tijdens het luistervoorbeeld. 2
Cello: Ik ben een cello, en zo groot dat je mij niet meer kan vast houden en sta dus op de grond. Mijn geluid is lekker donker/laag. En mijn geluid klinkt zo; Luistervoorbeeld 3 cello Opdracht: Laat de kinderen de cello plaatjes inkleuren tijdens het luistervoorbeeld. Contrabas: Ik ben een contrabas, ik ben echt de grootste van de familie! En ik klink heel donker/laag. En mijn geluid klinkt zo; Luistervoorbeeld 4 contrabas Opdracht: Laat de kinderen de contrabas plaatjes inkleuren tijdens het luistervoorbeeld. 3
Activiteit 3 Benodigdheden: cd speler, werkblad 3 + kleurpotloden Op werkblad 3 staan vier contrabassen, zij voelen zich elke keer anders door de muziek. Benoem/bespreek met de kinderen de emoties (vrolijk, droevig, boos en verliefd). Luister met de leerlingen naar de luistervoorbeelden 5 t/m 8. Laat de leerlingen de contrabassen inkleuren tijdens de muziek bij de juiste emotie. Luistervoorbeeld 5 is droevig dan mogen ze de droevig kijkende contrabas inkleuren. Het kan zijn dat de kinderen de emoties anders beleven, bespreek waarom zij bepaalde muziek vrolijk, droevig etc. vinden. En ga zo alle luistervoorbeelden af. Luistervoorbeeld 5 Droevig Luistervoorbeeld 6 Vrolijk Luistervoorbeeld 7 Boos Luistervoorbeeld 8 Verliefd Activiteit 4 Muziek maken Neem de tekening van de contrabassen als uitgangspunt voor het volgende spel; Benodigdheden: handtrom, triangel, claves, xylofoon etc. Hoe voelt de contrabas? U speelt zelf eerst één van de emoties van de contrabassen. De leerlingen raden welke emotie het was. Dit herhaalt u een aantal keren. U probeert met de leerlingen erachter te komen wanneer muziek droevig/vrolijk etc. klinkt met gebruik van de verschillende parameters (klankhoogte, klanksterkte, klankkleur, klankduur). Zo komt u erachter samen met de leerlingen dat; - Lage/donkere muziek meer droevig klinkt, terwijl hoge muziek meer vrolijk klinkt. - Langzame muziek droeviger klinkt, terwijl snelle muziek vrolijker klinkt. - Zachte muziek meer past bij verliefde muziek en harde muziek meer past bij boze muziek. Verdieping uitbreiding: De leerlingen ook een gevoel/emotie laten kiezen en de klas raad welke. Laat de leerlingen ook bewegen op de diverse emoties. U (of een leerling) speelt vrolijke muziek, de leerlingen bewegen als een vrolijke contrabas. 4
Activiteit 5 Benodigdheden cd speler Dit lied wordt tijdens de voorstelling gezongen, zorg dat uw leerlingen dit lied kunnen zingen. Luistervoorbeeld 9 Ik ben blij, blij, blij Ik ben blij, blij, blij En jij? En jij? En jij? Ik heb een feestje in mijn hoofd Het knettert in mijn kop Mijn hersens rennen rondjes Vandaag voel ik me top Ik werd vanochtend wakker En toen wist ik het al Vandaag wordt weer een super leuke dag! Ja, Ik ben blij, blij, blij En jij? En jij? En jij? Cd Instrumenten Luistervoorbeeld 1. Viool - Double uit de Partita in b klein BWV 1002 van J.S. Bach Luistervoorbeeld 2. Altviool - Allegro moderato uit de Arpeggione Sonate in a klein van F. Schubert Luistervoorbeeld 3. Cello - De zwaan uit Het Carnaval der Dieren van C. Saint-Saëns Luistervoorbeeld 4. Contrabas - De olifant uit Het Carnaval der Dieren van C. Saint-Saëns Muziek/emotie Luistervoorbeeld 5. droevig - Aeses dood uit Peer Gynt Suite nr. 1 van E. Grieg Luistervoorbeeld 6. vrolijk - Toreadors mars uit Carmen Suite nr. 1 van G. Bizet Luistervoorbeeld 7. boos - Duivelsdans uit De vuurvogel van I. Stravinsky Luistervoorbeeld 8. verliefd - Meditation uit Thais van J. Massenet Luistervoorbeeld 9. Lied: Ik ben zo blij, blij, blij van Toek Numan Aan deze lesbrief werkten mee: Tekst: Katinka Reinders Illustraties: Helen van Vliet Opmaak: Suzanne Overvoorde Dit lesmateriaal kwam mede stand met steun van: - Van Leeuwen van Lignac Stichting - Stichting H.M.A. Schadee Fonds 5
Werkblad 1 Viool Altviool 6
Werkblad 2 Cello Contrabas 7
Werkblad 3 Emoties Contrabassen 8
Extra werkblad Familie Strijkinstrumenten Viool; Altviool; Cello; Contrabas 9