TERUGKOPPELINGSMOMENT

Vergelijkbare documenten
BelRAI en de BelRAI Screener. Anja Declercq D-SCOPE 30 november 2018

VSB-vorming. workshop namiddag: BelRAI Screener Ervaringen pilootproject BelRAI Screener regio Waasland en Dendermonde

BelRAI 2016 en verder. Prof. Dr. Anja Declercq Studiedag Geriatrie, UZ Leuven 24 mei 2016

Doelgroep VoZs. Vlaamse Ouderen Zorg Studie. Screening. 8 regio s. Cijfers niet veralgemenen naar alle ouderen!

Kwetsbare ouderen gevolgd. Een jaar later: thuis, of naar het rusthuis? Bram Vermeulen Prof. dr. Anja Declercq

SWVG zoekt wetenschappelijk medewerkers

BelRAI en de BelRAI Screener in Vlaanderen

BelRAI in praktijk VRIJDAG 12 MEI Implementatie in het zorgproces BART ONSELAERE DIRECTEUR KWALITEIT-INNOVATIE ZORGNETWERK TRENTO.

11/12/2018 HOE DE ORGANISATIE VAN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG VOOR OUDEREN VERBETEREN? Vraag van de FOD Volksgezondheid. onderzoekvragen en methode

Naar een betere geestelijke gezondheidszorg. door de realisatie van zorgcircuits en netwerken

België - Vlaanderen. Alle Vlamingen zijn betrokken. Pijlers van het Vlaams zorgen ouderenbeleid. Vermaatschappelijking van zorg

PILOOTPROJECT BELRAISCREENER VVSG Mechelen,

to BelRAI or not? enkele overpeinzingen Klaartje Theunis 26 januari 2016

Naar een betere geestelijke gezondheidszorg. door de realisatie van zorgcircuits en netwerken

JONGDEMENTIE. Wat nu?

Cliënt Ik krijg hulp van een hulpverlener en/ of een naaste.. Professionele Hulpverleners Ik zorg voor de cliënt én steun de mantelzorgers.

Het RAI-instrument Resident Assessment Instrument Naar een implementatie in België?

Zicht op mantelzorg

BelRAI vraagtypes Home Care v2.0

De multidisciplinaire richtlijn voor de preventie en toepassing van afzondering en fixatie in de residentiële GGZ

RESULTATEN VIP² GGZ CGG PRISMA VZW -

Vzw De Lork Vzw Beschut Wonen De Lariks. Lieve Dekempeneer STUDIEDAG GIBBIS

D-SCOPE: Naar een brede kijk op kwetsbaarheid bij ouderen. Gerichte detectie en preventie

Workshop Health Impact Assessment

VRAAGVERHELDERING EasyCare WELZIJN. Naam wijkbewoner / cliënt: Geboortedatum: Geboortedata gezinsleden: Datum/data vraagverheldering

Innovatie in de ouderenzorg in België. Prof. Dr. Anja Declercq Lucas, KU Leuven

OVERZICHT. > Belang en historiek. > Kwaliteit van zorg, de blik vooruit. > Kwaliteit van leven, de blik vooruit. > Vikz.

Ontwikkelen van kwaliteitsindicatoren in de palliatieve zorg in Vlaanderen. Kathleen Leemans

CD&V SOCIALE VOORUITGANG DOOR ECONOMISCHE GROEI EEN DUIDELIJKE DOELGERICHTE EN DUURZAME VISIE OP ZORG

met de mantelzorger 01 in gesprek met de mantelzorger model mantelzorgondersteuning > Algemene gegevens Naam mantelzorger Soort relatie met de cliënt

Basisarrangement 2. Beschut wonen met begeleiding en verzorging CIZ-indicatie: zorgzwaartepakket 2 (ZZP VV2) Voor elkaar WoonZorgcentra Haaglanden

OP WEG NAAR.. EEN VLAAMS GEÏNTEGREERD BELEID VOOR PERSONEN MET EEN ZORG EN ONDERSTEUNINGSVRAAG

Liza Van Eenoo & dr. Kathleen De Cuyper Prof. dr. Anja Declercq, prof. dr. Chantal Van Audenhove

BelRAI- project: BelRAI en Thuiszorg

Visie WZC Hof van Egmont 10/08/2015. De toepassing van het ICF in een WZC. Korte schets: WZC Hof van Egmont

Doelgroep VoZs. 8 regio s. Screening. Cijfers niet veralgemenen naar alle ouderen! Studiedag SWVG Leuven, 2 december 2010

NAAR EEN VLAAMS REVALIDATIEBELEID Dr. Dirk Dewolf - administrateur-generaal Zorg en Gezondheid

Vlaams Indicatoren Project VIP² GGZ: Vlaamse Patiënten Peiling psychiatrische afdeling

Partners in zorg. Familiebeleid vzw Huize Jan De Wachter. Informatie voor familieleden, naasten en bewoners

OP ÉÉN LIJN IN DE GEZONDHEIDSZORG VAN MORGEN JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 23/02/2019

PARALLELSESSIE ZORGCOÖRDINATIE EN CASE MANAGEMENT

Mantelzorgbeleid AYA Thuiszorg B.V.

LOGOS (BelRAI) Instrumenten en secties

Reflectie provinciale toetsingsavonden Synthese

Patient-reported outcome measures (PROMs) in de cardiologie

Reflecties over de stand van zaken over case management thuis in België Jean Macq Thérèse Van Durme

Al gehoord van de 107? Mieke Craeymeersch, directeur Similes

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

Reorganisatie van de eerste lijn. Wat verandert er voor u?

Opbouw van het instrument. gegevens

Mantelzorg in zicht: het belang van assessment en advies op maat. Benedicte De Koker, HoGent

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

Basisarrangement 10. Beschermd verblijf met intensieve palliatief-terminale zorg CIZ-indicatie: zorgzwaartepakket 10 (ZZP VV10)

Ervaren Druk door Informele Zorg-plus (EDIZ-plus) Beschrijving

Zelfredzaamheid-Matrix. Volledige en telbare beoordeling van cliënten

Doelgroep VoZs. Vlaamse Ouderen Zorg Studie. Screening. 8 regio s. Cijfers niet veralgemenen naar alle ouderen! Studiedag SWVG Leuven, 2 december 2010

Academische Zitting. 15 juni 2018 Brugge. Wit-Gele Kruis van Vlaanderen

ZelfredzaamheidsMonitor. november 2014 / versie 2.7

Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden

Studiedag: rechten en plichten. Vlaamse sociale bescherming. in de

HOE U DE SAMENWERKING MET MANTELZORGERS VERBETERT

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

VRAAGVERHELDERING WELZIJN NIJMEGEN. Naam cliënt: Geboortedatum cliënt: Datum vraagverheldering. Andere aanwezige(n): Nee. Relatie tot cliënt:

Basisarrangement 1. Beschut wonen met enige begeleiding CIZ-indicatie: zorgzwaartepakket 1 (ZZP VV1) Voor elkaar WoonZorgcentra Haaglanden

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

NAASTENPARTICIPATIEBELEID ISZ De Brug

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

De mantelzorger als professionele partner in uw zorgnetwerk Hilde Vandenhoudt, Thomas More Koen Van der Borght, Zorggroep Orion Leo Geudens,

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

Provinciale parels wonen en zorg experiment Woonzorgwijzer Bijeenkomst provincie Zuid Holland 10 mei

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

Aanvraag voorzieningen bij een terugtredende overheid

Ambulante begeleiding vanuit zorginstelling Hulpvaardig

Inventarisatielijst oorzaken eenzaamheid

Instrumenten voor welbevinden en betekenisvolheid

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

Dr. Hilde Verbeek 15 april Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

Easycare-TOS: identificatie van kwetsbaarheid bij ouderen in de 1ste lijn

Basisarrangement LG3

Onderwerpen/deelprojecten regionaal uitvoeringsprogramma depressiepreventie 2008 t/m 2011 Gelderse Roos

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

De geestelijke gezondheidszorg als complex adaptief systeem. Anja Declercq

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

METING KWALITEIT VAN LEVEN IN WOONZORGCENTRA

Het sociaal netwerk en het gebruik van zorg door ouderen (55+) in Limburg

Transcriptie:

TERUGKOPPELINGSMOMENT De sociale context van zorgvragers De ontwikkeling van een sociaal supplement bij de BelRAI instrumenten in de verschillende sectoren Maandag, 22 oktober 2018 Onderzoeker: Promotor: Shauni Van Doren Prof. dr. Anja Declercq Inhoud 1. Situering 2. Onderzoeksdoelstellingen 3. Onderzoeksproces A. Onderzoeksfasen: Overzicht B. Fase 1: Ontwikkelingsfase Focusgroepen Ontwikkelen testinstrument Feedback verwerken en test voorbereiden Pretest 4. Volgende stappen 2 1

SITUERING 3 Situering - SWVG Studie maakt deel uit van groter onderzoeksproject Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Doel: Ondersteuning bieden aan het beleid van Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Jo Vandeurzen Beleid & Wetenschap Interuniversitair interdisciplinair consortium http://steunpuntwvg.be 4 2

Situering BelRAI binnen VSB Veel onderzoek dat VSB moet ondersteunen 5 Wat is een BelRAI instrument? Een vragenlijst Daaraan gekoppeld: algoritmes Resultaten worden berekend Resultaten op micro-niveau helpen bij het opstellen van een geïndividualiseerd zorgplan Resultaten op meso-niveau helpen bij het voeren van een goed (kwaliteits)management Resultaten op macro-niveau ondersteunen beleid Resultaten over settings heen en doorheen de tijd: continuïteit van zorg 6 3

Situering interrai // BelRAI Comprehensive assessment instrumentarium Multi-dimensioneel Evalueren noden en voorkeuren van personen Interdisciplinaire invulling Gestandaardiseerde en gestructureerde dataverzameling interrai: organisatie van wetenschappers Meer dan 120 fellows uit meer dan 35 landen Internationaal gevalideerde instrumenten 7 70% gelijkenissen 30% verschillen Revalidatie Coming soon BelRAI Home Care BelRAI: in welke sectoren? Thuiszorg BelRAI Screener Thuiszorg Geestelijke ambulante Gezondheidszorg BelRAI Community Mental Health Kern items BelRAI Long Term Care Facility Woonzorgcentra Geestelijke residentiële gezondheidszorg BelRAI Mental Health BelRAI Palliative Care BelRAI Acute Care Ziekenhuizen Palliatieve zorg 8 4

Waarvoor gebruik je een BelRAI instrument? Zorg planning Beleid Kwaliteit van zorg Financiering Screening 9 Maar: er is een volgorde! Eerst nuttig voor wie het moet invullen Goed instrument voor zorgplanning Dan pas kijken of ook mogelijkheden voor organisatie, bijvoorbeeld personeelsplanning of kwaliteitsindicatoren Pas daarna: eventueel ook voor overheidsbeleid en financiering 10 5

Situering BelRAI in Vlaanderen Bevoegdheden Vlaamse Overheid Verschillende zorg- en welzijnssectoren Verschillende instrumenten voor het bepalen van zorgnood Weinig transparantie, weinig overzicht, weinig communicatie tussen sectoren Nood aan universeel meetinstrument om dialoog en samenwerking tussen (professionele) zorgverleners te bevorderen Verschillende thema s: Focus op fysiek (IADL, ADL), cognitief en psychisch functioneren Maar mist diepgang bij enkele thema s O.a. Psychosociale en omgevingselementen 11 Situering Sociale context? Greater recognition is needed in quality of life research that the influential domains and variables and not only people s own personal characteristics and circumstances, but also that there is a dynamic interplay between people and the surrounding social structures of a changing society. To achieve a better understanding of the quality of life, it is important to move beyond health and functional status and their impact on life as a proxy concept and measure. (Gabriel & Bowling, 2004) 12 6

Situering Belang van sociale context? De Standaard 21/06/2018 Visie 10/09/2017 Knack 27/02/2018 De Standaard 27/02/2018 VRT NWS 20/08/2018 13 ONDERZOEKSDOELSTELLINGEN 14 7

Onderzoeksdoelstellingen 1. Ontwikkelen van sociale module voor het BelRAI systeem, dat de welzijnsdiensten toelaat om: a. Adequaat alle beantwoorde en onbeantwoorde noden van hun cliënten te meten, om zorg van hoge kwaliteit te kunnen geven b. Te functioneren als een volwaardige partner in de geïntegreerde zorg voor mensen met complexe gezondheids- en welzijnsnoden 2. Testen van ontwikkelde sociale module in de Vlaamse thuiszorg en het evalueren van: a. De validiteit en betrouwbaarheid van sociale module b. Het effect van het gebruik van het instrument op de communicatie en de samenwerking tussen gezondheids- en welzijnsdiensten 15 ONDERZOEKSPROCES 16 8

Onderzoeksfasen FASE 1 FASE 2 FASE 3 Ontwikkelingsfase Systematische literatuurstudie Lijst van potentiële items Focusgroepen Relevante items selecteren/prioriteren Ontwikkeling van sociaal supplement voor BelRAI Operationaliseren Expertpanels Reflectie Ontwikkeling van manual en opleidingspakket Testfase Voorbereiding van test Aanvraag medisch-ethische en privacy commissie Sampling (Min. 1000 resp.) Afspraken mbt wijze van dataverzameling Training Test gedurende 1 jaar, met followup Evaluatiefase Kwantitatief Beschrijvende analyse Inter-rater betrouwbaarheid Test-retest betrouwbaarheid Kwalitatief Indruksvaliditeit Haalbaarheid en aanvaardbaarheid Na gaan of en hoe communicatie en samenwerking tussen verschillende diensten verbetert 17 Onderzoeksfasen: Output FASE 1 FASE 2 FASE 3 1. Gevalideerd sociaal supplement voor het BelRAI systeem en opleidingspakket, klaar voor implementatie 2. Rapport over ontwikkeling en test van sociaal supplement, met beleidsaanbevelingen voor verdere implementatie 18 9

3. Evaluatiefase 2. Testfase 1. Ontwikkelingsfase Onderzoeksfasen: Planning 2017 2018 2019 2020 Fases Omschrijving K1 K2 K3 K4 K1 K2 K3 K4 K1 K2 K3 K4 K1 K2 K3 K4 Systematische literatuurstudie Focusgroepen Ontwikkeling sociaal supplement Manual en training Voorbereiding Test Kwantitatieve analyse Kwalitatieve analyse Optimalisatie sociaal supplement Stuurgroep-vergadering 19 Onderzoeksfasen: Stand van zaken STUURGROEPVERGADERING Verwerken feedback Testversie (1) ontwikkelen STUURGROEPLEDEN TOETSEN AF MET ACHTERBAN Verwerken feedback Testversie (2) ontwikkelen TERUGKOPPELINGSMOMENT met deelnemers focusgroepen Verwerken feedback Testversie (3) ontwikkelen Maart 2018 Juli Augustus 2018 Oktober 2018 November 2018 2019 TESTVERSIE (3) TOETSEN met beperkt aantal indicatiestellers Verwerken feedback & Eventueel testmethode aanpassen Testversie (4) ontwikkelen START VAN TESTFASE Volledige sampling ± 1000 indicaties Bijhorende training geven 20 10

Onderzoeksproces: Fase 1 FOCUSGROEPEN 21 Onderzoeksproces: Fase 1 Focusgroepen Doel: In kaart brengen hoe stakeholders de sociale context van een zorgvrager definiëren en welke aspecten volgens hen een impact hebben op de zorgvraag/zorgverlening Wetenschap, beleid & praktijk samenvoegen Adhv literatuurstudie en experten Scoping Review 9 focusgroepen (Zorggebruikers, zorgverleners & experten) Een lijst bekomen van potentieel zinvolle items Voorleggen aan deelnemers, experten, opdrachtgever Feedback verwerken 22 11

Federaties, expertisecentra en steunpunten Onderzoeksproces: Fase 1 Focusgroepen Eerstelijnszorg VVDG Zorggebruikers 9 FG WZC Mantelzorg GBO Andere vormen van thuis- en respijtzorg II Andere vormen van thuis- en respijtzorg I 23 Onderzoeksproces: Fase 1 Focusgroepen Eerste indrukken Soms een moeilijk verloop van focusgroepen Informatiesessie voor plaatsvinden van focusgroepen zou oplossing kunnen zijn Voordelen/Nadelen van gegevensdeling, gestandaardiseerde assessments, intervisies, toekomstmogelijkheden Wat is BelRAI? Wat is BelRAI niet? Wat heeft een plaats in een GMD? Mogelijkheid tot voorbereiding voor deelnemers Implementatievoorwaarden volgens stakeholders Incorporatie van BelRAI instrumenten in toekomstige plannen van hervorming van het zorglandschap en VSB Connectie maken met andere reeds gevalideerde interventies om gaten op te vullen 24 12

Onderzoeksproces: Fase 1 Focusgroepen Psychosociaal welzijn Financiële situatie Andere factoren die zorgplanning beïnvloeden Mobiliteit en hulpmiddelen Informele zorg en steun Maatschappelijke participatie Levensdoelen/ Zorgdoelen Beoordeling van de omgeving Professioneel netwerk 27 Onderzoeksproces: Fase 1 Focusgroepen Psychosociaal welzijn En dan rond eenzaamheid. Er is één vraag in de BelRAI die gaat over Voelt u zich eenzaam? En daar kunt ge Ja of Nee invullen, maar niks ertussen. En mensen zeggen: Ja, soms voel ik mijn eenzaam. En dan zit ge daar. Ja, wat vulde dan in? Allez in de opleiding wordt er dan gezegd: Dan moet ge Ja invullen. Maar ik vind dat er nog een nuance is. Allez ja, das ook iets waar ge geene weg mee kunt in BelRAI. (FG1) Hoe voel je je de laatste dagen? Heb je soms negatieve ideeën of gedachten? En dan vind ik, mensen zijn daar vrij open in. Ja ik heb dat, voor mij mag het gedaan zijn, ik wil bij mijne man zijn die gestorven. (FG1) Wij komen bij heel veel cliënten die onderhevig zijn aan familiaal geweld of seksueel geweld, of kinderen die in een risicosituatie zitten, maar we moeten die niet scoren. We scoren maar enkel 1 persoon die zorgbehoevend is, dat mis ik toch wel heel sterk. En ook wel relationele problemen tussen partner of tussen ander familieleden zijn elementen die een grote rol spelen bij het verlenen van gezinszorg. (FG2) Wat ik nu mis in de BelRAI Screener, dat zijn echte mensen die we letterlijk 'vinden' vanuit de gezinszorg. Die dat helemaal in een sociaal isolement in zitten. Een sociaal isolement is een diagnosestelling op zich maar het is zeker een symptoom van meerdere multi-problematieken waar dat niemand aanwezig is, en niemand aan mantelzorg doet. (FG5) 13

Onderzoeksproces: Fase 1 Focusgroepen Informele zorg en steun Maar ik denk dat er inderdaad in de klassieke BelRAI nog te weinig-. Bijvoorbeeld de mantelzorg, daar wordt wel naar gevraagd. Maar ik denk dat het een groot punt is: Hoeveel mantelzorgers zijn er? Allez, ge kunt 10 kinderen hebben, maar als ze allemaal in het buitenland wonen. Wat ben ik daar dan mee als ik hier woon? Allez ik bedoel zo echt kijken van: Zijn die dan ook beschikbaar? En hoe actief zijn die nog? Als die allemaal nog werken en die hebben echt geen tijd. Ja, dan hebt ge mantelzorgers maar ge kunt er eigenlijk geen beroep op doen. En ik denk dat we dat ei te weinig kwijt kunnen in de BelRAI. Allez, ja dat voel ik zo aan. Daar vinde niks van. (FG3) Niet alleen de hoeveelheid (is belangrijk), de verdeling van taken tussen de mantelzorgers ook. De bereikbaarheid van mantelzorgers, en dan bedoel ik niet alleen de geografische nabijheid, maar de bereikbaarheid. Iemand kan in een ander land wonen, maar wel elke avond skypen en bijpraten. Dus de bereikbaarheid. De positieve gevoelens van mantelzorgers, niet alleen de kommer en kwel, want dat zag ik wel ergens staan van Ja, een screeningsinstrument van de mantelval. Maar er zijn ook positieve dinges die der aanzitten. En vooral niet alleen mantelzorger ten aanzien van de cliënt of de patiënt, maar ook ten aanzien van de triadische driehoek, zeg maar, de drie partijen die betrokken zijn. (FG9) Ik denk dat het daarstraks ook gezegd is. Het belang van buren bijvoorbeeld. Dat dat toch wel- dat ge dat dikwijls hoort dat dat mensen meer steun hebben aan buren dan aan eigen familie. (FG6) Onderzoeksproces: Fase 1 Focusgroepen Maatschappelijke participatie We moeten verder gaan dan het medische, en zaken meenemen die een doorslag geven of kunnen nemen - in hoe wij dat noemen - volwaardig burgerschap op te nemen. Wat is bijvoorbeeld de kloof naar werk? Wat is de kloof naar het beleven van vrije tijd? En niet alleen maar focussen op dat defect, de beperking die ondervangen moet worden, maar ook Welke dingen in het ondersteunend pakket, ondersteunende hulpverlening moeten meegenomen worden zodat gij kunt participeren gelijk iemand die niet zorgafhankelijk is. (FG9) Ge kunt bevragen op welke manieren iemand nog actief is in een sociaal verband en zelf gaat initiatief nemen of nog andere dingen doen daarbuiten. Qua vrijetijd of qua ontspanningsbeleving of gewoon sociaal contact door aan dingen deel te nemen. (FG7) Ik vind die participatie zeer belangrijk hé, wij vinden dat allemaal belangrijk. Maar vinden die mensen dat belangrijk als je in de miserie zit met je kinderen? Dan is dat het laatste van je zorgen denk ik dan. Ja.. Ik vind dat een moeilijk, allez, het is een belangrijke, het wordt super belangrijk geacht, nu ook. Maar moeten wij bepalen wat iemand belangrijk vindt? Ja.. Ik denk dat je zeer snel sociaal wenselijk antwoorden ga krijgen, heb ik zo het idee. En dan zit je vast. (FG1) 14

Onderzoeksproces: Fase 1 Focusgroepen Beoordeling van de woonomgeving Waar dat je woont. Woonde op den buiten? Woont ge ver van winkels? Woont ge dicht bij winkels? ( ) Ik woon heel landelijk. En ja, daar wonen mensen die op 3, 4 kilometer ergens op een boerderijtje wonen. En ze hebben buren, maar zijn dat nog buren? De bereikbaarheid van een winkel. Iemand met een rollator die 3, 4 kilometer van een winkel woont en der zijn geen mantelzorgers. Die geraakt niet aan dien winkel. Een appartement met of zonder lift. Wij zien nog altijd oude mensen die in een appartement gestoken worden zal ik maar zeggen. En allez ja, echt schrijnend. En waar dat geen lift is. En dus ne keer dat die daar zit zeggen Ik kom hier niet meer buiten. Tenzij ja, alst gedaan is. (FG1) Maar ook de kwestie van vervuilde situaties. Of de huidige normen qua comfort; warm water in een woning, elektriciteit in hun woning, zit ook nergens in vervat en dat maakt wel een verschil in de hulpbehoevendheid dat ge ergens hebt. (FG5) Wij vragen, als we een intake doen voor gezinszorg toch ook altijd om al de ruimtes te mogen zien waar dat de verzorgende in gaat werken. Dan maken we ook een veiligheidsfiche op. Dat doen wij wel. Das al heel persoonlijk, maar ja, we willen ook heel graag weten waar dat die verzorgende in die badkamer moet werken. En hoe die dat eruit ziet, en of dat dat alles veilig is, en die dingen. (FG6) Onderzoeksproces: Fase 1 Focusgroepen Mobiliteit en hulpmiddelen Daarom dat ik ook zei van die acceptatie van hulpmiddelen. Want opnieuw is dat hetzelfde als wat ik eerder zei van mensen die zich sterk houden en hun zorgbehoefte kleineren omdat ze anders dat moeten toegeven. Met hulpmiddelen is dat hetzelfde. Op het moment dat je zegt: Je gaat zoveel aan mobiliteit winnen met een rollator. A, dan moeten ze zeggen dat ze niet meer zonder rollator kunnen lopen. En B, het stigma van Ja, maar dan ziet iedereen dat ik niet meer kan lopen. (FG9) Eigenlijk is de vraag van openbaar vervoer is niet echt relevant denk ik. Je moet peilen of die persoon van A naar B zou willen geraken en of dat hij het kan. Of dat dat nu met de taxi is omdat hij genoeg geld heeft of omdat hij vindt dat dat heel comfortabel is. (FG1) X: Heeft hij zelf nog een auto? Dat kan ook. Y: Kan hij, mag hij nog rijden? Moet daar iets van actie worden genomen? (FG3) Het zou eigenlijk mooi zijn, moest een intaker of iemand die intake doet een classificatie kunnen doen van mobiliteit van de persoon die voor hen zit. Omdat er zoveel, omdat dat veel bepaalt van wat heeft die persoon nodig van ondersteuning, fysiek met hulpmiddelen maar ook van transfers van ons verzorgenden. (FG2) 15

Onderzoeksproces: Fase 1 Focusgroepen Andere factoren In die zin, denk ik dat wij vanuit het verleden meer keken naar de gezinscontext. De BelRAI of BelRAI Screener kijkt meer naar de persoon. Ik denk dat we binnen de gezinszorg de behoefte blijven hebben om inderdaad de gezinssituatie te bekijken. (FG2) Nu zeker als je de gezinnen ziet waar dat wij komen. Daar is de Jeugdrechtbank en dergelijke ook regelmatig bij betrokken. Dan kom je natuurlijk op een stuk van verplichte, allez gedwongen hulpverlening, waar dat wij ook een stuk opgestart zijn van voorwaarde van 'Daar moet gezinszorg komen.' Dus wij zitten wel heel vaak in de situatie waar dat de houding naar de hulp niet zo aanvaard is. (FG4) Elk zijn draagkracht is verschillend, en dat is zeker bij kwetsbaren. ( ) Als een kindje met een beperking terecht komt bij een gezin waarbij de ouders zwak begaafd zijn, dan heeft dat kind eigenlijk minder opvang. Niet omdat die zelf zeer beperkt is, maar omdat zijn ouders de draagkracht niet hebben. En dat vind ik, moet er ook ergens in. (FG5) Wat ik ook denk dat misschien erin moet worden opgenomen is van: We zien bij vele koppels, dat merken we nu bij de nieuw inschrijvingen die we krijgen dat ze beide aanduiden Zorgbehoevende en beide mantelzorger. Dus dat het een koppel van twee zorgbehoevende samen en ze helpen mekaar waar mogelijk. Das toch ook wel een nieuwe tendens dat we zien in de laatste jaar. Van oude koppels die voor mekaar zorgen, maar beide zijn eigenlijk wel behoorlijk zorgbehoevend. (FG7) Onderzoeksproces: Fase 1 ONTWIKKELEN TESTINSTRUMENT 34 16

Module Max Core A Persoonlijke gegevens 8 8 B Psychosociaal welzijn 22 22 C Mantelzorg en steun 37 2 D Maatschappelijke participatie 14 14 E Mobiliteit en hulpmiddelen 17 13 F Beoordeling van de woonomgeving 28 10 Aantal items 126 69 Opbouw eerste testversie Sociaal Supplement Feedback gekregen van stuurgroepleden op 10 september 2018: O.a. vzw Solidariteit voor het gezin DGAT, Nationaal Verbond Socialistische Mutualiteiten, CM, Kabinet Vandeurzen, Zorgnet Icuro, Kwaliteitscentrum voor Diagnostiek vzw, VVSG, CAW 35 Module Max Core A Beoordeling van de woonomgeving 13 13 B Maatschappelijke participatie 44 39 C Psychosociaal welzijn 22 22 D Informele zorg en steun 39 4 Aantal items 118 66 Opbouw tweede testversie Sociaal Supplement 11,0% 33,1% Module A Module B 37,3% Module C Module D 18,6% 36 17

Opbouw tweede testversie Sociaal Supplement A. Beoordeling van de woonomgeving B. Maatschappelijke participatie C. Psychosociaal welzijn D. Informele zorg en steun Aantal inwoners in huishouden Omschrijving verblijfplaats Type verblijfplaats Hoedanigheid Omschrijving buurt Residentiële instabiliteit Wooncomfort Verblijfplaats aangepast aan zorgnood Aanwezigheid huisdieren Voortbeweging Verplaatsen binnenshuis Verplaatsen - buitenshuis Hulpmiddelen Gebruik Gewenste verandering Communicatie Zichzelf duidelijk maken Anderen kunnen begrijpen Taalvaardigheid NL ICT-vaardigheden Sociale omgang Dagbesteding Sterke punten Zelfgemelde stemming Stress Regie van eigen zorg Conflicten Met familie en vrienden Met zorgverleners Eenzaamheid / isolement Zorg en ondersteuning ontvangen Aantal mantelzorgers Aantal andere informele hulpverlenere Voldoende ondersteuning Karakteristieken van belangrijkste MZ ers Relatie tot persoon Woont samen met persoon Dagelijks contact Dagbesteding Duur en intensiteit MZ Beschikbaarheid MZ Hulpgebieden Toestand MZ er Karakteristieken van andere informele hulpverleners Dagelijks contact Duur en intensiteit Hulpgebieden Activiteitsvoorkeuren en betrokkenheid Financiële kwetsbaarheid Zelfgemelde spiritualiteit Zorg en ondersteuningbieden Aantal individuen Relatie tot persoon Duur en intensiteit 37 Hulpgebieden Gevolgen van MZ Module A: Beoordeling van de woonomgeving A. Beoordeling van de woonomgeving Aantal inwoners in huishouden Omschrijving verblijfplaats Type verblijfplaats Hoedanigheid Omschrijving buurt Residentiële instabiliteit Wooncomfort Verblijfplaats aangepast aan zorgnood Aanwezigheid huisdieren A1-A2: Aantal inwoners in huishouden Aantal volwassenen Aantal kinderen A3-A6: Omschrijving verblijfplaats Type verblijfplaats Hoedanigheid van persoon Omschrijving buurt Residentiële instabiliteit A7-A11: Wooncomfort Achterstallig onderhoud Smerige woon- en leefomstandigheden Onvoldoende verwarming of koeling Gebrek aan persoonlijke veiligheid Beperkte toegang tot woning/kamers in woning A12: Verblijfplaats aangepast aan zorgnood A13: Aanwezigheid van huisdieren 38 18

Module A: Beoordeling van de woonomgeving 39 Module A: Beoordeling van de woonomgeving 40 19

Module A: Beoordeling van de woonomgeving 41 Module B: Maatschappelijke participatie B. Maatschappelijke participatie Voortbeweging Verplaatsen binnenshuis Verplaatsen - buitenshuis Hulpmiddelen Gebruik Gewenste verandering Communicatie Zichzelf duidelijk maken Anderen kunnen begrijpen Taalvaardigheid NL ICT-vaardigheden Sociale omgang B1-B3 : Voortbeweging Voornaamste manier van verplaatsen Binnenshuis Wandelafstand (3d) Aantal dagen verplaatsen (3d) Buitenshuis B4-B10: Zelfstandige verplaatsingen buitenshuis (30d) Wandelen Fietsen Autorijden Gebruik openbaar vervoer Beperkt gebruik van openbaar vervoer Gebruik andere diensten Andere manier van verplaatsen Dagbesteding Activiteitsvoorkeuren en betrokkenheid 42 20

Module B: Maatschappelijke participatie 43 Module B: Maatschappelijke participatie B. Maatschappelijke participatie Voortbeweging Verplaatsen binnenshuis Verplaatsen - buitenshuis Hulpmiddelen Gebruik Gewenste verandering Communicatie Zichzelf duidelijk maken Anderen kunnen begrijpen Taalvaardigheid NL ICT-vaardigheden Sociale omgang Dagbesteding Activiteitsvoorkeuren en betrokkenheid B11: Hulpmiddelen Gebruik hulpmiddelen (30d) Mobiliteit Eetsituatie Verzorging Communicatie Veiligheid Wenst een (extra) hulpmiddel B12-B19: Communicatie Uiting Zichzelf duidelijk maken Begrip Anderen kunnen begrijpen Eerste taal Taalvaardigheid Nederlands Begrijpen, spreken, lezen en schrijven ICT-vaardigheden 44 21

Module B: Maatschappelijke participatie 45 Module B: Maatschappelijke participatie B. Maatschappelijke participatie Voortbeweging Verplaatsen binnenshuis Verplaatsen - buitenshuis Hulpmiddelen Gebruik Gewenste verandering Communicatie Zichzelf duidelijk maken Anderen kunnen begrijpen Taalvaardigheid NL ICT-vaardigheden Sociale omgang Dagbesteding Activiteitsvoorkeuren en betrokkenheid B20-B23: Sociale omgang (30d) Deelname aan sociale activiteiten Bezoek van familie, vrienden of kennissen Andere omgang Bv. telefonisch, elektronisch B24: Verandering in sociale activiteiten (90d) B25-B26: Dagbesteding Dagbesteding in laatste 7 dagen Indien meer dan 1, meest van toepassing B27-B40: Activiteitsvoorkeuren en betrokkenheid Alleen zijn, TV-kijken of muziek luisteren, bezoek van vrienden, Uitstapjes of winkelen, tuinieren, B41-B44: Gevoel van betrokkenheid Op gemak in omgang met anderen Zoekt contact met anderen Gaat positief in op contact met anderen 46 Voelt zich gemakkelijk bij verandering van routines 22

Module B: Maatschappelijke participatie 47 Module B: Maatschappelijke participatie 48 23

Module C: Psychosociaal welzijn C. Psychosociaal welzijn Sterke punten Zelfgemelde stemming Stress Regie van eigen zorg Conflicten Met familie en vrienden Met zorgverleners Eenzaamheid/Isolement Financiële kwetsbaarheid Zelfgemelde spiritualiteit C1-C5: Sterke punten Zegt vertrouwenspersoon te hebben Heeft overwegend positieve ingesteldheid Relatie met familie is sterk en ondersteunend Relatie met vrienden is sterk en ondersteunend Getuigt van grote betrokkenheid in de gemeenschap C6-C9: Zelfgemelde stemming (3d) Weinig belangstelling voor of plezier in dingen Angstig, rusteloos, of ongemakkelijk voelen Bedroef, depressief, of hopeloos voelen Gelukkig voelen C10: Stress Stresserende gebeurtenis in laatste 90 dagen C11: Regie van eigen zorg Zorgweigering 49 Module C: Psychosociaal welzijn 50 24

Module C: Psychosociaal welzijn C. Psychosociaal welzijn Sterke punten Zelfgemelde stemming Stress Regie van eigen zorg Conflicten Met familie en vrienden Met zorgverleners Eenzaamheid/Isolement Financiële kwetsbaarheid Zelfgemelde spiritualiteit C12-C13: Conflicten met familie en vrienden Openlijk ruzie of woede met familie en vrienden Angst voor familielid of naaste kennis C14-C15: Conflicten met zorgverleners Conflict met of kritiek op zorgverleners Zorgverleners melden frustratie met persoon C16-C17: Eenzaamheid/isolement Mate van eenzaamheid Tijd overdag alleen C18-C21: Financiële kwetsbaarheid Afweging uitgaven in laatste 30 dagen Beperking deelname activiteiten die men graag doet/deed Verminderd welbevinden in laatste 30 dagen Rondkomen met huidig maandelijks inkomen C22: Zelfgemelde spiritualiteit 51 Module C: Psychosociaal welzijn 52 25

Module C: Psychosociaal welzijn 53 Module D: Informele zorg en steun D. Informele zorg en steun Zorg en ondersteuning ontvangen Aantal mantelzorgers Aantal andere informele hulpverleners Voldoende ondersteuning Karakteristieken van belangrijkste MZ ers Relatie tot persoon Woont samen met persoon Dagelijks contact Dagbesteding Duur en intensiteit MZ Beschikbaarheid MZ Hulpgebieden Toestand MZ er Karakteristieken van andere informele HV Zorg en ondersteuning bieden D1-D3: Zorg en ondersteuning ontvangen Aantal mantelzorgers Aantal andere informele hulpverleners Voldoende ondersteuning D4-D18: Karakteristieken van belangrijkste mantelzorger(s) Relatie tot persoon Woont samen met persoon Dagelijks contact Dagbesteding mantelzorger(s) Duur van mantelzorg Intensiteit van mantelzorg Beschikbaarheid mantelzorger(s) in crisissituatie Hulpgebieden IADL, ADL, Zorg voor kinderen, Gezelschap houden, Sociale inclusie Toestand mantelzorger(s) 54 Alternatieve oplossingen 26

Module D: Informele zorg en steun D. Informele zorg en steun Zorg en ondersteuning ontvangen Karakteristieken van belangrijkste MZ ers Karakteristieken van andere informele hulpverleners Dagelijks contact Duur en intensiteit Hulpgebieden Zorg en ondersteuning bieden Aantal individuen Relatie tot persoon Duur en intensiteit Hulpgebieden Gevolgen van MZ D19-D27: Karakteristieken van andere informele hulpverleners Dagelijks contact Duur van informele hulp Intensiteit van informele hulp Hulpgebieden D28-D38: Zorg en ondersteuning bieden Aantal individuen Relatie tot persoon Duur van geboden hulp Intensiteit van geboden hulp Hulpgebieden Gevolgen door geboden hulp 55 Module D: Informele zorg en steun 56 27

Module D: Informele zorg en steun 57 Module D: Informele zorg en steun 58 28

Onderzoeksproces: Fase 1 FEEDBACK VERWERKEN EN TEST VOORBEREIDEN 59 Onderzoeksproces: Fase 1 Feedback verwerken STUURGROEPVERGADERING Verwerken feedback Testversie (1) ontwikkelen STUURGROEPLEDEN TOETSEN AF MET ACHTERBAN Verwerken feedback Testversie (2) ontwikkelen TERUGKOPPELINGSMOMENT met deelnemers focusgroepen Verwerken feedback Testversie (3) ontwikkelen Maart 2018 Juli Augustus 2018 Oktober 2018 November 2018 2019 TESTVERSIE (3) TOETSEN met beperkt aantal indicatiestellers Verwerken feedback & Eventueel testmethode aanpassen Testversie (4) ontwikkelen START VAN TESTFASE Volledige sampling ± 1000 indicaties Bijhorende training geven 60 29

Onderzoeksproces: Fase 1 Terugkoppelingsmoment Deelnemers focusgroepen okt-nov 2017 worden opnieuw gevraagd voor hun input tijdens een terugkoppelingsmoment Wanneer? Nu! Alle vragen, opmerkingen, suggesties zijn welkom Straks! Via feedbackformulier op SWVG-website Daar vindt u: De presentatie van vandaag Link naar de TESTversie Sociaal Supplement Vraag naar discretie om testversie niet te verspreiden Vraag naar ontbrekende thema s en overbodige thema s Deadline: 18/11/2018 Uw feedback zal eerst worden verwerkt voor we overgaan tot de test 61 Onderzoeksproces: Fase 1 Terugkoppelingsmoment 62 30

Onderzoeksproces: Fase 1 Link naar testversie Sociaal Supplement 63 Onderzoeksproces: Fase 2 PRETEST 64 31

Onderzoeksproces: Fase 1 & 2 Pretest Pretest? Inhoud Sociaal Supplement kort testen in het veld Waar? Regio Waas en Dender Wie? 10 vrijwillige indicatiestellers Wanneer? November December 2018 Hoe? Training krijgen over Sociaal Supplement Sociaal supplement bij enkele personen afnemen, samen met BelRAI Screener Feedback van indicatiestellers over training en inhoud van het 65 instrument VOLGENDE STAPPEN 66 32

Volgende stappen: Testfase 2019 Gedurende 2019 zal er bij verschillende doelgroepen op verschillende tijdstippen worden gestart met de test van het Sociaal Supplement Doelgroepen: Thuiszorg DMW & DGAT WZC DVC & Kort Verblijf GGZ? Mobiele 2B Teams??? Indien u/uw organisatie interesse heeft, gelieve ons te contacteren! Shauni.vandoren@kuleuven.be 67 Samenvatting: Wat vragen we van u? Testversie van Sociaal Supplement doornemen Feedback geven via feedbackformulier Wat mag weg? Wat zijn we vergeten? Aanmelden voor deelname aan de testfase in 2019 Contact opnemen met de onderzoekers via email 68 33

Contactgegevens Shauni Van Doren Shauni.VanDoren@kuleuven.be Tel.: 016 37 78 45 Adres: KU Leuven, LUCAS, Minderbroedersstraat 8, bus 5310, 3000 Leuven Prof. dr. Anja Declercq Anja.Declercq@kuleuven.be Tel.: 016 37 34 31 Adres: KU Leuven, LUCAS, Minderbroedersstraat 8, bus 5310, 3000 Leuven 69 34