VMG typografie Kalligrafie Werkboekje
Opdracht 1 Aan de slag met knijpers In de geschiedenis tot en met de negentiende eeuw schreef men met een beitel-vormige-pen. Hieruit zijn al onze letters gevormd en ontstond een afwisselende lijndikte (het lijncontrast). Nog steeds zien we dit veel terug in de lettertypen met een schreef. Dit contrast in de letter zorgt voor een goede leesbaarheid en wordt daarom veel toegepast in kranten en leesboeken. Je kunt d.m.v. een wasknijper dit effect bestuderen en namaken. Als inkt kun je gebruik maken van oostindische inkt of van ecoline. Het beste is om de ecoline eerst te verdunnen met water. Opdracht 1 Maak eerst met een knijper of roerstokje de drie oefenvellen, het is belangrijk om de knijper steeds in dezelfde hoek te houden (evenwijdige translatie). Het gaat dus om de stand van de knijper, deze mag niet draaien. Neem rustig de tijd om alles goed af te maken en de resultaten mooi op te plakken. Kwaliteit gaat bij schrijven altijd voor kwantiteit. Materialen wasknijpers ecoline bakjes om de ecoline in te doen keukenpapier of tissues werkbladen blanco papier A3 Tip Houd de stand van de pen/houtje onder de zelfde hoek. Je mag de pen niet draaien. Doop hem zo vaak als nodig in de inkt. { 2 }
begin steeds bij het donkere streepje! Oefenblad 1 Let er op dat je de hoek steeds gelijk houd. Je mag de knijper niet draaien!
begin steeds bij het donkere streepje! Oefenblad 2 Let er op dat je de hoek steeds gelijk houd. Je mag de knijper niet draaien!
begin steeds bij het donkere streepje! Oefenblad 3 Let er op dat je de hoek steeds gelijk houd. Je mag de knijper niet draaien!
Opdracht 2 Aan de slag met markers Kalligrafie is een kunstvorm gerelateerd aan schrijven. Het is dus echt een kunst die je jezelf moet aanleren. We gaan door met oefenen! Kalligrafie gaat niet om snelheid, het gaat om beheersing. Zeker bij het oefenen is het belangrijk dat je langzaam gaat: je moet techniek opbouwen. Doordat je langzaam gaat, ga je trillen, bibberen en krijg je kronkelende lijnen. Toch is dit helemaal niet erg; langzaam is namelijk veel moeilijker dan snel. Als je de oefenbladen van opdracht 1 succesvol hebt afgerond met de wasknijper, kun je gaan werken met een viltstift!. Opdracht 2 Maak eerst met een viltstift met een platte kant de drie volgende oefenvellen. Het is belangrijk om de viltstift steeds in dezelfde hoek te houden. Het gaat dus om de stand van de stift, deze mag niet draaien! Materialen duomarkers werkbladen { 6 }
Oefenblad 4
Oefenblad 5
Oefenblad 6
Opdracht 3 Echte Letters Kalligrafie is een kunstvorm gerelateerd aan schrijven. Het is dus echt een kunst die je jezelf moet aanleren. We gaan door met oefenen! Als je de oefenbladen van opdracht 2 succesvol hebt afgerond met de stiften kunnen we nu ook een alfabet proberen. Je mag dit ook met dezelfde stiften (duomarkers) doen. Opdracht 2a Maak nu de oefenbladen 7 tot 10. Hierin ga je al echte letters maken! We hebben hier de Sans Serif gekozen. Het is een eenvoudig lettertype van verticale en horizontale lijnen, die je met stevige hand neerzet. Voor de gebogen lijnen gebruik je je vingers als handleiding. De penhoek is 35 graden en de pen wordt niet gedraaid. Opdracht 2b Maak nu de oefenbladen 11 tot 15. Materialen duomarkers werkbladen We hebben hier de Romein gekozen. De Romein schrijfletter is een leuke letter om te leren; de letters zijn heel gracieus. De penhoek is 35 graden waardoor vanzelf de dikke en de dunne lijnen ontstaan. Extra opdracht Het moeilijkste is het om te kalligraferen met een platte kwast. probeer eens een woord te maken met kwast en inkt. Gebruik wel hulplijntjes. { 10}
Oefenblad 7 Sans Serif
Oefenblad 8 Sans Serif
Oefenblad 9 Sans Serif
Oefenblad 10 Sans Serif
Oefenblad 11 Romein
Oefenblad 12 Romein
Oefenblad 13 Romein
Oefenblad 14 Romein
Oefenblad 15 Romein
Opdracht 4 Illumineren, decoreren van boeken Illumineren is simpel gezegd de kunst van het decoreren van boeken met kleuren en goud. Eeuwen lang zijn geïllumineerde letters gebruikt om de bladzijden van manuscripten te verlevendigen. De eerste boeken werden gebruikt voor religieuze doeleinden. De prachtige illustraties hielpen de mensen na te denken over het woord van God. Maak op een A3 in kalligrafie je naam of een woord waarvan de eerste letter is gedecoreerd. Het woord moet minimaal 5 tekens lang zijn. Opdracht 3 Ontwerp zelf een gedecoreerde letter. Maak hiervoor eerst 6 compositie schetsjes en werk er twee uit met potlood. Breng je beste ontwerp licht over (bijvoorbeeld met behulp van een lichtbak) op je A3 en schrijf de resterende letters van het woord in Kalligrafie. Gebruik een mooie letter die past bij je gedecoreerde letter. Als dit goed gelukt is kun je de geïllumineerde letter gaan uitwerken. Gebruik een dun penseel of een kroontjes pen om de lijnen neer te zetten. Kleur dan de vlakken in met je penselen. Je kunt hiervoor inkt gebruiken maar ook verdunde plakkaat- of acrylverf. Materialen Tekenpotloden, etc wasknijpers, roerstokjes, platte kwasten ecoline bakjes om ecoline in te doen. keukenpapier of tissues blanco papier ca. A3 {20}