VMG. Periode De linosnede techniek

Transcriptie

1 VMG Periode De linosnede techniek

2 Linoleum Linoleum bestaat uit gemalen kurk vermengd met lijnolie en is er in diverse kwaliteiten. Het oppervlak van het linoleum kan heel glad zijn, maar ook heel korrelig. Gutsen Linoleum is prettig om mee te werken, omdat het relatief zacht en makkelijk te snijden is. Vanwege de buigzaamheid leent het zich echter niet voor heel fijn lijnwerk. Bij linosneden in één kleur komen de grafische eigenschappen van het materiaal goed tot hun recht. Drukken in meer kleuren biedt de mogelijkheid om structuur en schaduw aan te brengen. Het snijden in het linoleum doen we met gutsen in verschillende maten. Ook kun je inkervingen maken met bijvoorbeeld een mesje of een spijker. Inkt en roller Voor het ininkten gebruik je een roller. Wij gebruiken inkt op waterbasis, omdat je dit makkelijker schoon kan maken dan inkt op oliebasis. Rollers zijn er in verschillende maten en uitvoeringen. Ze zijn meestal gemaakt van rubber, gelatine of kunststof. {2}

3 Effecten van een ronde guts Een ronde guts geeft een duidelijke snede, met strakke of enigszins korrelige randen. Hiernaast zie je lange en korte sneden met middelgrote, fijne en brede gutsen. Effecten van een V-guts De snede van een V-guts begint spits, waar de V in het linoleum gaat. Om de snede ook spits te laten eindigen breng je de guts geleidelijk omhoog. Als je de snede abrupt afbreekt, krijgt u een recht uiteinde. Structuur opbouwen Een gecompliceerder structuureffect is heel eenvoudig te realiseren wanneer je kleuren over elkaar drukt. {3}

4 Lijn en toon Met de guts snij je de contouren, of je snijdt de omringende delen weg zodat de contouren in relief blijven staan. Ook een combinatie van de twee methoden is mogelijk. Beenk dan van te voren hoe je de overgang tussen dichte vormen en lijnen aan wilt pakken. ( zie afbeelding hier naast) methode waarbij we tussen de verschillende drukgangen door steeds wat linoleum weghalen. De eliminatiemethode klinkt misschien erg ingewikkeld als je er nog nooit mee gewerkt hebt, maar je zult snel merken dat je het juist eigenlijk wel emakkelijk zult vinden en toe leert passen. Voorwaarde is wel dat je nauwkeurig en netjes werkt. Doe je dit niet dan is de kans groot dat je afdruk gaat mislukken, waardoor je helemaal opnieuw moet beginnen. en afdrukken. Tip is om eerst even een proefdruk te maken om te kijken of de compositie goed in evenwicht is en of afzonderlijke vormen goed tot hun recht komen. Rol de inkt in een gelijkmatige, gladde laag uit over het hele stuk linoleum. (afbeelding 1) Afbeelding 1 De meerkleurendruk Ook voor het illustreren van ons boekje gaan we linosneden maken. Dit keer maken we echter niet een afdruk in één kleur, maar in meerdere kleuren. Zo n meerkleurige linosnede noemen we een meerkleurendruk. Een meerkleurendruk kun je op twee manieren maken. In deze lessen behandelen wij er één, namelijk de methode van het elimineren, of de eliminatiemethode. Elimineren is een moeilijk woord voor weghalen. Met de eliminatiemethode bedoelen we de De eliminatiemethode werkt als volgt: Stap 1 Je hebt met potlood (of eventueel een pen of houtskool) je afbeelding overgezet op het stuk linoleum. Hou er rekening mee dat je afbeelding in spiegelbeeld wordt afgedrukt! Vervolgens ga je delen uit je afbeelding wegsnijden uit het linoleum, maar niet alles! Als je hiermee klaar bent kun je de eerste kleur inrollen { 4 }

5 afbeelding 2 Stap 4 afbeelding 5 Breng nu de tweede kleur aan op je stuk linoleum en druk deze af. Let erop dat je je stuk linoleum precies langs je paskruizen legt. Let er ook weer op dat je de inkt gelijkmatig en glad uitrolt over het hele stuk linoleum en gebruik ook hier geen hele donkere kleur. In het voorbeeld is geel de tweede kleur. (afbeelding 5 en 6) Stap 2 Tip: als je kleuren wilt mengen kan dat natuurlijk, maar let er wel op dat je genoeg inkt mengt voor alle afdrukken die je wilt maken. Precies dezelfde kleur opnieuw mengen is namelijk heel erg moeilijk, zo niet onmogelijk. Leg het stuk linoleum op een stuk papier en teken de hoeken af. Deze afgetekende hoeken noemen we paskruizen. Deze zijn heel belangrijk, omdat je dan straks weet waar je je linoleum op het papier neer moet leggen om een goed, op elkaar passende en aansluitende afdruk te krijgen. Trek na het drukken het papier voorzichtig van het linoleum afbeelding 3 afbeelding 6 Stap 3 Snijd voor de tweede druk, in een andere kleur, alle stukken linoleum weg waar de 1e kleur bewaard moet blijven op de uiteindelijke afdruk. Gebruik geen donkere kleuren in deze fase. In het voorbeeld is beige de eerste kleur. (afbeelding 3) {5}

6 Voor de derde druk snijdt je alle delen weg die op de uiteindelijke afdruk geel moeten zijn. Ook nu weer inrollen met inkt, in dit geval lichtblauw en afdrukken. (linker afbeelding) Voor de vierde druk snij je de details weg. Als kleur kun je hier een donkere kleur gebruiken, bijvoorbeeld zwart, omdat dit het beeld scherp maakt en contrast aanbrengt. Dit geeft je afbeelding een sterke, grafische uitstraling. Er zal ook eenheid ontstaan in je beeld. (rechter afbeelding) Een meerkleurendruk maken is vaak spannend, omdat er na elke druk weer veranderingen optreden die je van te voren niet goed kan voorspellen of in de hand hebt. Hoeveel ervaring je ook hebt het blijft altijd weer een verassing hoe je eindresultaat er uit zal komen te zien. {6}