Visienotitie 2013 Zonneactiviteit Stichting ZON
2 1. Inleiding: De Zorgvragers Organisatie Noord Zuid-Holland richt zich op normalisatie en integratie van mensen uit de Geestelijke Gezondheidszorg, Maatschappelijke Opvang en Verslavingszorg. Dit doet zij door het perspectief en de belangen van de zorgvragers te vertegenwoordigen binnen de regio Zuid-Holland Noord en door middel van het verstrekken van onafhankelijke informatie en ondersteuning. Stichting ZON is de belangenorganisatie voor mensen met psychische problemen, dak- en thuislozen en mensen met verslavingsproblemen in de regio Leiden, Rijnstreek en Duin- en Bollenstreek, het gebied van het gemeentelijk samenwerkingsverband Holland Rijnland. Stichting ZON signaleert knelpunten vanuit de achterban en adviseert de aanbieders, verzekeraars en gemeenten hierover vanuit het cliëntenperspectief. Stichting ZON organiseert projecten en activiteiten voor en met zorgvragers. Stichting ZON werd in september 2007 opgericht. Het vijfjarig bestaan is aanleiding tot het herijken van de uitgangspunten. Deze visienotitie is tot stand gekomen door gezamenlijke inspanning van het team en het bestuur. Het is het uitgangspunt voor het beleid voor de komende jaren en grondslag voor de activiteiten en de daaraan gekoppelde begroting. Conny Broeyer Bart Smith 2
3 2. Missie Stichting ZON stelt zich ten doel bij te dragen dat mensen na opvang en behandeling in de Geestelijke Gezondheidszorg, Maatschappelijke Opvang en Verslavingszorg (GGZ, MO en VZ) weer volwaardig in de maatschappij kunnen participeren en dat zij in het traject daarnaartoe ondersteuning op maat krijgen en daaraan zelf sturing kunnen geven. Stichting ZON zet zich als onafhankelijke cliëntenorganisatie in voor de collectieve belangen van (ex)cliënten van GGZ, MO en VZ. Vanuit een helikopterview signaleert stichting ZON de lacunes in de zorg en bevordert ZON dat het cliëntenperspectief op optimale wijze bij het voorgenomen beleid wordt betrokken. Stichting ZON bevordert dat beleidsmakers en zorginstellingen kijken naar de kracht van het individu en de mogelijkheden, rekening houdend met de unieke eigenschappen van mensen. Hierbij dient ook gekeken te worden naar wat zij nodig hebben op de verschillende levensgebieden (participatie, wonen, werken). Stichting ZON stimuleert empowerment van (ex)cliënten door het bieden van een perspectief, het aanspreken van mensen op hun eigen kracht en het ruimte te geven aan mensen om op hun eigen manier te leven en ondersteuning op alle levensgebieden te krijgen waar zij dit nodig hebben. Advisering: Stichting ZON brengt advies uit aan overheden over beleid, aan zorgaanbieders over verbeterpunten in de nazorg en aan zorginkopers over voorwaarden voor inkoop. Voorlichting: Stichting ZON faciliteert voorlichting van en door (ex)cliënten van zorginstellingen aan professionals en beleidsmakers. Ondersteuning: Stichting ZON ondersteunt cliënten bij het verbeteren van hun inspraak, het toegang vinden tot de meest passende trajecten en professionele hulp en bij de regie nemen over hun eigen leven. Stichting ZON besteedt aandacht aan de beeldvorming en de doorbreking van stigmata en taboes door het wegnemen van angst en onbekendheid. 3
4 3. Visie Maatwerk De mensen die in behandeling zijn (geweest) bij de GGZ, MO of VZ verschillen sterk van elkaar. Een overeenkomst is dat zij veelal kwetsbaar zijn en (extra) onafhankelijke ondersteuning nodig hebben. Deze ondersteuning moet gericht zijn op alle eigenschappen en behoeften van de individuele (ex)cliënt. Uitgangspunt hierbij is de kracht van het individu. Herstel Na opvang en behandeling in de GGZ, MO en VZ willen mensen heel graag weer volwaardig in de maatschappij participeren. Het is daarbij belangrijk om mensen tools aan te reiken waarmee zij deze wens kunnen realiseren en hen te leren om zelf mogelijke negatieve beeldvorming te kunnen doorbreken. De kans op volledige re-integratie wordt in belangrijke mate bepaald door het maatwerk dat wordt geboden in de ondersteuning en het motiveren van mensen om verloren gegane en/of nieuwe rollen in de samenleving te gaan innemen en hun netwerken (opnieuw) in kaart te brengen. Mensen moeten gestimuleerd worden hun eigen keuzes te maken en de regie over hun leven te verkrijgen. Het bevorderen van de inzet van ervaringsdeskundigheid draagt bij aan het herstel van cliënten. Opgeleide ervaringsdeskundigen kunnen aangeven welke stappen zij hebben gezet om hun leven weer op orde te krijgen. Zij kunnen onder andere fungeren als rolmodel. 4
5 4. Aanpak Stichting ZON realiseert dit door op verschillende manieren de collectieve belangen van de cliënten uit haar doelgroepen te behartigen. 4.1. Achterbanraadpleging: signalen en knelpunten Elke derde woensdag van de maand brengt stichting ZON een brede vertegenwoordiging van de achterban bij elkaar onder de noemer ZONadviesgroep. Vanuit deze klankbordgroep worden signalen en knelpunten bij ZON neergelegd en omgekeerd toetst ZON haar beleid en adviezen bij de achterban. Jeugd is een belangrijk aandachtspunt voor stichting ZON. Stichting ZON wil zich graag inspannen om kinderen en jongeren actiever te betrekken bij de belangenbehartiging om zodoende hun specifieke wensen t.a.v. zorg en ondersteuning mee te kunnen nemen. Stichting ZON wil hiervoor een Jongerenplatform initiëren. Stichting ZON organiseert themabijeenkomsten ten behoeve van haar achterban, ook in samenwerking met het GGz Informatiepunt Holland Rijnland. 4.2. Netwerk: het cliëntenperspectief vertegenwoordigen in diverse overlegvormen Vertegenwoordigers van ZON nemen structureel deel aan het Maatschappelijk Steunsysteem en de beleidsvoorbereidende en bestuurlijke OGGZ-platforms. Stichting ZON zoekt en bevordert nadrukkelijk de samenwerking tussen zorgaanbieders en gemeenten om op die manier zorg te dragen voor een sluitende ketenzorg waarbinnen de regie zoveel mogelijk bij de cliënt ligt. 4.3. Bevorderen en ondersteunen van cliëntenparticipatie Stichting ZON organiseert en draagt bij aan de structurele en formele cliëntenparticipatie bij de centrumgemeente, de regiogemeenten en het Zorgkantoor/Zorgverzekeraars. Stichting ZON ontwikkelt een voorlichtingsprogramma vanuit cliëntenperspectief voor van sociale zaken, woningbouwcorporaties en andere organisaties die niet in eerste instantie gericht zijn op of ervaring hebben met haar doelgroepen. Stichting ZON draagt bij aan het opleiden van ervaringsdeskundige voorlichters en het verzorgen van voorlichting op het gebied van GGZ, MO en VZ in samenwerking met het GGz Informatiepunt Holland Rijnland. Stichting ZON verzorgt cursussen en ondersteunt opleidingen die ervaringsdeskundigen opleiden tot cliëntondersteuners. Stichting ZON stimuleert en ondersteunt cliëntgestuurde initiatieven (consumerrun projecten). 5
6 5. Prioriteiten 2013 5.1. Advisering De ZONadviesgroep, maar ook andere groepen uit het netwerk zullen worden benaderd voor het doorontwikkelen en toepasbaar maken van het cliëntenperspectief (Derde Kamer, vrijwilligers, werkcoaches ZONactief, Redactieclub, kwartiermakers, vrijwilligers GGz Informatiepunt, bezoekers Inloophuis, regiocoördinatoren van patiëntenverenigingen zoals Anoiksis, familieorganisaties). Hierdoor wordt het effect van ZON als verzorgers en verzamelaars van het cliëntenperspectief vergroot. 5.2. Ondersteuning Ter verbetering van de inspraak en medezeggenschap van clienten wordt een cursus medezeggenschap voor leden van cliëntenraden en andere belangstellenden opgezet. Om cliënten voor te bereiden op rollen binnen organisaties waarbij het inzetten van ervaringskennis een rol speelt organiseert ZON een Masteropleiding ervaringsdeskundigheid. Stichting ZON zal jongeren ondersteunen een Consumerrun project op te zetten. Om cliënten weer volwaardig in de maatschappij te laten participeren en sociale activering te ondersteunen is het herstel van het netwerk van belang. Daarom wil stichting ZON de activiteiten rond ZONactief verder ontwikkelen. Stichting ZON denkt hierbij aan organiseren van lotgenotencontact en intervisiegroepen op het gebied van zorg/nazorg en werk en aan ondersteuning van cliënteninitiatieven gericht op gezonde leefstijl en gezonde voeding, zoals een eet- of sportclub. 5.3 Voorlichting De advisering en voorlichting aan overheden over beleid, aan zorgaanbieders over verbeterpunten in de nazorg, verbetering samenwerking en de inzet van ervaringsdeskundigheid wordt geïntensiveerd. Stichting ZON draagt bij aan positieve beeldvorming over personen met een psychische aandoening, die volwaardig in de maatschappij kunnen participeren. In 2013 wil ZON een onderzoek naar een effectieve aanpak van zelfstigmatisering door de doelgroep zelf laten uitvoeren en de antistigma campagne voortzetten. Daarnaast wil ZON een educatief voorlichtingsprogramma ten behoeve van opleidingen verzorgen met als doel toekomstige werkers in zorg en welzijn voor te lichten over werken met mensen met psychische aandoeningen. 6
7 Begroting 2013 Project Uren directeur Begroot Cursus medezeggenschap Ondersteuning: Ondersteunen van cliënten bij inspraak Leden van de Cliëntenraden GGZ, MO en VZ Cursus van 1,5 uur over medezeggenschap 6-8 deelnemers, leden van CR of toekomstige leden 4 uur voorbereiding 1,5 uur uitvoering 2 x per jaar Gerrit/ Jolanda/Bart 2 uur 10 uur + 1 overhead + koffie+ zaal 1.000 Project Antistigma 1 Voorlichting: Verbeteren beeldvorming Algemeen publiek Voorlichting / filmpjes voor websites 50 Frouke/ Monique/ Bart Uren directeur 4 3000 huur camera / drukwerk Begroot 8000 Project Antistigma 2 Onderzoek Mensen met psychische aandoeningen Een onderzoek naar (zelf)stigmatisering uit laten voeren 20 Gerrit/ Monique/ Bart Uren directeur 12 Belang van positieve beeldvorming benadrukken in contacten Werving fondsen Externe onderzoeker Begroot 5.000 7
8 Project Organisatieadvies op het gebied van ervaringsdeskundigheid Advisering: Zorgaanbieders ondersteunen bij het ontwikkelen van beleid op het gebied van inzet ervaringsdeskundigen Zorgaanbieders Voorlichting / beleidsontwikkeling 20 Frouke/ Monique/ Bart Uren directeur 4 Bijdragen aan de ontwikkeling van beleid op het gebied van ervaringsdeskundigheid Begroot 2.400 Project Masteropleiding ervaringsdeskundigheid Ondersteuning: Opleiding voor ervaringsdeskundigheid bieden Ervaren ervaringsdeskundigen Training inzet ervaringsdeskundigheid op beleidsniveau 30 uur (6 x 2 uur uitvoering en 18 uur voorbereiding) Monique Uren directeur 2 Bijdragen aan de ontwikkeling van beleid op het gebied van ervaringsdeskundigheid Lesmateriaal /kopieën Begroot 2.500 Project Lotgenotencontact Ondersteuning: Het bieden van lotgenotencontact Cliënten/mensen met psychische problematiek Lotgenotencontact op het gebied van zorg/nazorg en werk Begeleiding groep 30 uur (10 x 2 uur uitvoering en 10 uur voorbereiding) Monique Uren directeur 2 Begroot 2.200 8
9 Project Gezonde voeding/ sportclub Ondersteuning/voorlichting: Cliënten informeren over gezonde voeding en aanzetten tot beweging cliënten Begeleiding groep 20 uur (10 x 2 uur uitvoering en 10 uur voorbereiding) Monique Uren directeur 2 Het organiseren van voorlichting over relatie voeding en (geestelijke) gezondheid en gezamenlijk sporten Begroot 2.500 Totaal Kosten Projecten Cursus 1.000 medezeggenschap Antistigma voorlichting 8.000 Antistigma onderzoek 5.000 Organisatie advies op 2.400 het gebied van ervaringsdeskundigheid Masteropleiding 2.500 ervaringsdeskundigheid Lotgenoten contact 2.200 Voorlichting voeding 2.500 /sportclub Totaal 23.600 9
10 Doorlopende activiteiten Zon Adviesgroep Ondersteuning en voorlichting: Netwerkbijeenkomst/denktank Achterban 10 x per jaar 2 uur bijeenkomst Voorbereiding 10 x 1,5 uur Bart / Frouke Uren directeur 20 Maandelijks overleg met vertegenwoordigers vanuit de achterban. Op die manier ontvangt ZON veel signalen. Vanuit het cliëntenperspectief worden onderwerpen besproken en ideeën verzameld. De ZONadviesgroep is een belangrijk klankbord voor de belangenorganisatie ZON. Ook worden bepaalde thema's besproken in de ZONadviesgroep Belangstellend aanwezig 100 Begroot 3.600 ZONactief Ondersteuning: Ervaringsdeskundige ondersteuning in de zoektocht naar een zinvolle werk(ervarings)plek Cliënten en mensen met psychische problematiek in het algemeen en/of een lange afstand tot de arbeidsmarkt Spreekuur Werk & Dagbesteding, begeleiden werkcoaches, kwartiermaken binnen organisaties 100 uur Monique Uren directeur 10 Spreekuur, werkcoaches, redactieclub, kwartiermaken et cetera. Begroot 11.000 Tour langs gemeenten Alle gemeenten bezoeken en informeren over werk stichting ZON Gemeenten wethouders en betrokken ambtenaren 1 x per 2 maanden gemeente bezoeken 10
11 Bart en Conny Broeyer namens het bestuur Uren directeur 12 Samen met directeur uitvoering geven aan deze activiteit Begroot 1.200 Consumerrun project jongeren Ondersteuning: een consumer-run woonvoorziening is in 2012 opgezet waarbij de jongeren zelf verantwoordelijk zijn voor de huishoudelijke organisatie. Begeleiding en ondersteuning van dit project in 2013. Marginaal gehuisveste jongeren (18 27 jaar), die door het ontbreken van stabiele huisvesting, beperkt worden in het zetten van vervolgstappen. Bijeenkomsten stuurgroep, ondersteuning groep jongeren 20 Frouke/Bart Uren directeur 12 Begroot 4.500 Deelname netwerkbijeenkomsten Advisering: Deelname aan netwerkbijeenkomsten en andere relevante overlegvormen waaronder structureel aan het bestuurlijk en beleidsvoorbereidend platform OGGZ, het regionaal platform OGGZ D&B en het Maatschappelijk Steunsysteem 30-40 overleggen per jaar, 10 uur voorbereiding Bart Uren directeur 50 Deelname aan het bestuurlijk OGGZ platform Begroot 5.000 Clientenperspectief bij inkoop Zorgverzekeraar 11
12 Advisering door structureel overleg met zorgverzekeraar en zorgkantoor in zorginkoop waarbij het clientenperspectief door stichting ZON wordt georganiseerd en vertegenwoordigd. Inkopers 10 uur Bart Uren directeur 10 Op bestuurlijk niveau het clientenperspectief vertegenwoordigen bij zorgverzekeraars Begroot 1.000 Themabijeenkomsten Voorlichting en ondersteuning Mensen met psychische problemen, dak- en thuislozen en mensen met verslavingsproblemen in de regio Leiden, Rijnstreek en Duin- en Bollenstreek Organiseren van themabijeenkomsten 12 Monique, Frouke, Bart Uren directeur 4 500 Begroot 1.500 Totaal Kosten ZONadviesgroep 3.600 ZONactief 11.000 Tour gemeenten 1.200 Consumerrun woon 4.500 project Netwerkbijeenkomsten 5.000 Zorgverzekeraar 1.000 Themabijeenkomsten 1.500 Totaal 27.800 12
Algemene kosten Personele kosten totaal Projecten en activiteiten Bruto salarissen en lasten 60.000 35.000 Directeur 8 uur per week 13.200 60.000 48.200 subtotalen: 11.800 Organisatie kosten Reis- en verblijfkosten 2.500 Deskundigheidsbevordering 4.000 Huur kantoorruimte 10.200 Kantoorbenodigdheden 1.000 Onderhoud computer /printer 500 Telefoon kosten 1.700 KPN internet 600 Drukwerk en reclame 1.500 Onderhoud website 300 Kosten representatie 800 Kosten verzekeringen 200 Bankkosten 300 Bestuurskosten 500 Vakliteratuur 100 Bijeenkomsten (gefaciliteerd ZON) 1.500 Onvoorziene uitgaven 500 subtotalen: 26.200 + 3.200 Administratie kosten Kosten salarisadministratie (raet) 1.500 Kosten financiële administratie 1.000 Accountantskosten 1.800 subtotalen: 4.300 13 TOTAAL algemene LASTEN 43.800 51.400 Begroting 2013 Projecten : 23.600 27.800 Subtotaal: 51.400 Algemene lasten Organisatiekosten 26.200 Administratiekosten 4.300 Algemene collectieve belangenbehartiging 11.800 Totaal 93.700 13