Boekverslag door een scholier 3026 woorden 25 februari 2002 7 78 keer beoordeeld Auteur Genre Sera Anstadt Psychologische roman Eerste uitgave 1983 Vak Nederlands Boek: Al mijn vrienden zijn gek. Schrijver: Sera Anstadt. Jaar en plaats van uitgave: Den Haag, 1998. Beschrijvingsopdracht. 1. korte motivatie van je boekkeuze. - Aangeraden door docente. - Flaptekst sprak me aan. - Het onderwerp interesseert me. - Lijkt een beetje op het boek De moeder van David S., niet van onderwerp, maar wel op de manier van schrijven en vanuit hetzelfde oogpunt. 2. Korte samenvatting van de inhoud. Het boek gaat over een ernstig zieke jongen genaamd Raf. Hij lijdt aan schizofrenie. De moeder van Raf heeft het boek geschreven over haar belevenissen met haar schizofrene zoon. Zij beschrijft hoe het leven van een slimme jongen van 15 jaar wordt overgenomen door de ziekte waaraan hij lijdt. Het begint met rondzwerven door de stad, terwijl hij luistert naar de stemmen van zijn waanfiguren. Die stemmen gaan hem opdrachten geven die hij moet uitvoeren waardoor hij niet meer in zijn omgeving past. Ook thuis wordt het moeilijk. In het begin kwam hij dagen niet uit zijn kamer en leefde s nachts. Rafs moeder houdt het niet meer uit en probeert hulp te vinden via allerlei instanties. Raf zwerft van de ene inrichting naar de andere, maar iedere keer loopt hij weer weg. Totdat hij wordt opgenomen in een inrichting waar medicijnen gebruikt worden. Hij voelt zich daar het prettigst en besluit daar te blijven. Vroeger als kind was Raf een gewone jongen, toch merk je al verschijnselen van schizofrenie toen hij nog heel jong was. Hij had bijvoorbeeld een tijd dat hij niets anders deed dan vissen. Hij kon uren gaan zitten staren naar zijn dobber aan de waterkant. Uiteindelijk ging dat dan weer over en kreeg hij een andere https://www.scholieren.com/verslag/47695 Pagina 1 van 6
interesse. Hij was altijd al een hele emotionele jongen geweest, al wilde hij dat niet laten merken. Toen zijn ouders gingen scheiden was dan ook heel moeilijk voor hem, als kind. Dat was voor hem een heel ingrijpende gebeurtenis. Dat hij zo emotioneel vatbaar is, is beter te merken als hij wat ouder is en zijn ziekte zich meer heeft ontwikkeld. Er hoeft maar iets te gebeuren waar hij verdrietig van wordt en hij slaat helemaal om en blijft bijvoorbeeld weken in zijn bed liggen. Raf reisde veel. Hij bleef soms weken, maanden weg, maar kwam altijd terug naar zijn huis, waar zijn moeder er voor hem was. Als Raf weer eens in een inrichting zat en het niet goed ging met hem, leek het alsof hij dat afreageerde op zijn moeder, waardoor het leek of hij zijn moeder zelf niet eens wilde zien. In een nog later stadium van zijn ziekte werd duidelijk hoeveel zijn moeder voor hem betekende. Raf heeft ook een vriendinnetje gehad dat aan dezelfde ziekte leed als hij. Hij was altijd lief voor haar. Ze gingen zelfs samen wonen in een eigen huis. Toen zijn vriendin zelf een inzinking kreeg, zorgde hij in het begin voor haar en wilde niet dat ze op genomen werd in een inrichting, maar het ging steeds slechter met haar, waardoor Raf zelf ongelukkig werd en ook een inzinking kreeg. Ze moesten beiden opgenomen worden en werden gescheiden van elkaar. Dit heeft Raf veel verdriet gedaan. Al kon Raf dan heel lief zijn, hij kon ook heel agressief zijn. Hij werd om allerlei redenen agressief. Het kon zijn door de medicijnen, maar ook door zijn hallucinaties. Hij zag dan iets wat hij bijvoorbeeld niet wilde zien en reageerde dan agressief. Ook kon het zijn dat hij agressieve opdrachten kreeg van stemmen die hij hoorde in zijn hoofd. Dit kon zo erg worden, dat hij er niets meer tegen kon doen. Al zou hij zijn moeder nooit iets aan doen, deed hij dat wel in een laat stadium van zijn ziekte. Er zat iets onheilspellends in zijn blik. Hij gaf me de indruk dat hij met open ogen droomde. Hij zette zijn hand vlak op tafel, stond op en gaf me plotseling een zo n krachtige duw dat ik tegen het aanrecht aanviel. Ik was er niet op verdacht en gaf een gil. Dit moedigde hem waarschijnlijk aan. (blz.127) Door deze agressieve manier van doen wist Rafs moeder dat ze zich niet meer veilig zou voelen in het bijzijn van haar zoon. Tegenover mensen die bij hem in huis sliepen kon hij juist niet agressief zijn. Wanneer er weer eens mensen in zijn huis sliepen die hij daar eigenlijk niet wilde hebben moest Rafs moeder ze altijd weg jagen. Raf is altijd bang geweest voor zijn eigen gedachten. Behalve in het begin, toen vond hij het fijn. Maar naarmate hij ouder werd, werd hij bang voor zijn hallucinaties omdat ze eng waren. Hij zag bijvoorbeeld allerlei rode en oranje vlammen voor zich. Hij probeerde ze te ontvluchten door proberen aan iets anders te denken, maar dat ging niet. Rafs slaapkamer was volgeschreven met allerlei kreten en woorden, die als hij zichzelf niet was schreef. Het begon met het kaalplukken van zijn matras, toen met het bekladden van de muren. Hij sliep later ook vaak in zijn kinderslaapkamer, omdat hij bang was voor de visioenen in zijn eigen kamer. Op het laatst was hij zelfs bang alleen te zijn. Hij was dan vaak s avonds en s nachts weg. Een reden waarom hij elke keer weer terug ging naar een inrichting was dan ook omdat daar meer mensen waren, hij was daar niet alleen. Raf was een makkelijk te beïnvloeden jongen. Vaak maakten mensen gebruik van hem. Hij geloofde in de mens wat hem ook gebeurde. Sinds Raf naar een jeugdsoos ging kwamen er altijd al veel mensen bij hem logeren. Als zijn moeder dan vroeg waarom zei hij omdat ze geen huis hadden of omdat ze het gewoon https://www.scholieren.com/verslag/47695 Pagina 2 van 6
gevraagd hadden. Op die manier is er een paar keer gebruik van hem gemaakt. Toen de mensen uit de jeugdsoos hoorden dat Raf in een eigen huis woonde, kwamen er weer veel mensen bij hem slapen. Hij had niet veel waardevols in zijn huis behalve dan zijn gloednieuwe versterker. Op een avond bleef er een jongen slapen en toen Raf zich s ochtends ging douchen was de jongen al weg met zijn versterker, maar hij bleef geloven in de mensheid. Dat hij makkelijk te beïnvloeden was merk je ook aan zijn vereenzelvingen. Hij dacht dan dat hij iemand anders was, zoals toen hij zich begon te interesseren in Karl May in nog een vroeg stadium. Ook hij vereenzelvigde zich hij de Christusfiguur. Vandaar het onvoorwaardelijk geloof in de mensheid. Muziek is altijd al een groot deel van Rafs leven geweest en Bob Dylan is daar waarschijnlijk de oorzaak van. Raf luisterde vooral s nachts naar zijn muziek en zong heel hard mee. Raf had behalve dat hij veel verschillende kanten had nog een andere belangrijke karaktertrek. Hij was heel erg in zichzelf gekeerd (apathisch). In het begin lag hij weken alleen op zijn kamer in het donker. Hij leefde in zijn eigen fantasiewereld en praatte veel tegen en in zichzelf. In de winter kon hij ook uren voor de kachel liggen te slapen. Of als hij weer in een inrichting zat in een en dezelfde houding zitten die hij uren vol kon houden. Vaak was hij zo met zichzelf bezig dat hij niet meer reageerde op andere dingen. Hij keek dan bijvoorbeeld met een wazige blik en een glimlach op zijn gezicht. Hij hield zich niet bezig met andere mensen en niks interesseerde hem. Iedere keer als hij weer een inzinking had keerde hij terug naar die wereld waarin hij dan verder leefde. Vreemd is dat hij zegt liever in een inrichting te zitten omdat hij dan onder de mensen is en niet zo alleen is. Terwijl hij bijna altijd in zijn eigen veilige wereld leeft waarin hij met niemand iets te maken hoeft te hebben. Dit is weer een teken van zijn schizofrenie. 3. Eerste persoonlijke reactie. Ik vind het een indrukwekkend en leerzaam boek, omdat ik nog nooit van die ziekte had gehoord en dat die ziekte zo erg kon zijn voor alle betrokkenen. Het was niet herkenbaar voor mij, ik ken niemand die een dergelijke ziekte heeft of heeft gehad. Het was een mooi boek en ook zeker geloofwaardig. Verdiepingsopdracht 1. (Module 1) - Ik had verwacht dat het ooit wel beter zou gaan met Raf. Dat komt doordat hij vaak wat heldere momenten had en dan was hij een redelijk normale jongen. Het ging dan soms weer wat beter met hem. Maar dat kwam dan alleen door de medicijnen, want als hij geen medicijnen nam ging het alleen maar steeds slechter en slechter met hem. De medicijnen leidden hem een beetje af, zodat hij wat minder in een eigen wereldje leefde. - Er zitten wel wat open plekken in het verhaal. Vooral zijn er open plekken over de behandelingen van Raf in de psychiatrische inrichtingen. - De belangrijkste open plekken zijn: 1. waarom hielden de verplegers van Paviljoen Drie zich zo streng aan de therapievorm en waarom ze absoluut geen medicijnen wilde toedienen. 2. Waarom kon de moeder van Raf hem zo moeilijk los laten? 3. Waarom gaf Mevrouw Raas altijd de schuld aan de moeder? - De vragen die die open plekken opwekken zijn wat de gevolgen ervan zullen zijn. Ze worden soms https://www.scholieren.com/verslag/47695 Pagina 3 van 6
ingevuld door een van de personages of in gebeurtenissen en soms worden ze niet ingevuld. - Ja, de drie bovengenoemde open plekken worden alledrie niet ingevuld. De eerste wel een beetje; als ze zich niet aan die theorie houden, zou dat een teken zijn dat die theorie niet goed is en dat zouden ze natuurlijk nooit willen toegeven. Het antwoord op de 2e vraag is denk ik dat een moeder haar kind nooit zomaar kan vergeten of loslaten. De moeder in het boek de moeder van David S. lukt het wel een beetje om haar zoon los te laten, maar in dit boek lukt dat (nog) niet. - Er wordt veel verwezen naar hoe het vroeger met hem ging en wat er dan veranderd is in de loop van de jaren. In de klinieken wordt er veel vertraagd. Het duurt dan bijv. een paar minuten voordat de moeder Raf vindt in de kliniek, voordat je de reactie van Raf ziet als hij zijn moeder ziet, want dat is elke keer weer anders. - Allebei, er is een grote spanningsboog of Raf weer beter wordt en verder zijn er heel veel kleine spanningsbogen, bijv. als de moeder terug komt van vakantie, hoe Raf het thuis heeft uitgehouden en wat hij allemaal heeft uitgespookt. Verdiepingsopdracht 2. (Module 1) Leeservaring gedetailleerd beschrijven. Onderwerp. Het onderwerp van het verhaal is hoe de moeder omgaat met de ziekte van haar zoon en schizofrenie. Ik vind het een interessant onderwerp wat me zeker aanspreekt en het verhaal ging boven mijn verwachtingen. Ik had nog niet over schizofrenie nagedacht, omdat ik van die ziekte nog nooit had gehoord. Ik had wel gedacht dat het ongeveer zo zou gaan, ik vind dat het onderwerp goed is uitgewerkt. Over schizofrenie had ik nog nooit iets gelezen, maar het boek de moeder van David S. lijkt veel op dit boek. Ik vind beide boeken erg goed. Ik kan niet goed zeggen welk boek ik beter vind, want het gaat beide over een ander onderwerp, de een gaat over een zoon die drugsverslaafd is en de ander over een zoon die aan schizofrenie lijdt. De gebeurtenissen. De belangrijkste gebeurtenis in het boek is dat de ziekte schizofrenie bij Raf wordt geconstateerd. Dit is het ook motorisch moment. De nadruk ligt meer op de gedachten en gevoelens van de personen en dan vooral op die van de moeder. Er zijn genoeg gebeurtenissen om me te blijven boeien, want Raf is onvoorspelbaar en je weet nooit wat er met hem gaat gebeuren. Hij heeft momenten waarin het heel erg goed met hem gaat en er zijn ook momenten waarbij het juist heel erg slecht met hem gaat. Als je in totaal kijkt over het hele verhaal is het eigenlijk steeds iets slechter met hem gegaan. Ik vind dat de gebeurtenissen logisch uit elkaar voortkomen, want hij verhuist steeds van kliniek naar kliniek en dan woont hij weer een tijdje in zijn eigen huis of bij zijn moeder. Ik vind de gebeurtenissen boeiend en geloofwaardig. Boeiend omdat er altijd wel iets met Raf gebeurd en geloofwaardig omdat het heel erg realistisch en echt lijkt en het zo ook is verteld. De gebeurtenis die de meeste indruk op me heeft gemaakt is dat de verplegers van Buiten Oord absoluut geen medicijnen wilden toedienen omdat ze zich aan de theorieën van Laing wilden houden. Ik vind dat je zieke patiënten moet helpen en dat gaat het beste met medicijnen. https://www.scholieren.com/verslag/47695 Pagina 4 van 6
Deze gebeurtenis heeft echt indruk op me gemaakt. Je moest niet veel invullen in het verhaal. De moeder beschrijft goed hoe de gebeurtenissen gaan en hoe ze die gebeurtenissen ervaart. Dat vond ik makkelijk. Zelf heb ik nog nooit een dergelijke gebeurtenis meegemaakt of iets wat erop lijkt. De gebeurtenissen bleven me boeien en het boek las vrij gemakkelijk. Personages. De hoofdpersoon is geen held waar ik op zou willen lijken, want het is voor niemand leuk als je aan een dergelijke ziekte lijdt. Ik kan me goed verplaatsen in de personage van de moeder, het lijkt me onuitstaanbaar als je een zoon hebt die aan schizofrenie lijdt. De personages zijn niet zo beschreven dat ze voor me gingen leven. Raf zeker niet, want ik denk dat je hem alleen begrijpt als je aan dezelfde ziekte lijdt. Ik bewonder de moeder van Raf, ik vind het bijzonder knap hoe zij omgaat met de ziekte van haar zoon. De moeder gedraagt zich zoals ze hoort te doen, Raf niet, maar dat komt door zijn ziekte. Raf die reageert altijd totaal onvoorspelbaar, maar het is niet verrassend, want je weet wel dat er van alles kan gebeuren. Ik vind de moeder van Raf erg sympathiek en Mevrouw Raas niet, omdat zij de moeder niet graag wilt helpen. Je moet niet veel invullen over het innerlijk van de personages, dat was makkelijk. Bouw. Ik vind de bouw niet ingewikkeld. Het verhaal is logisch-chronologisch verteld en er zitten weinig, zo niet geen, lastige stukken in. Het verhaal komt langzaam op gang omdat hij de ziekte eerst nog niet herkenbaar is en wanneer dat wel het geval is wordt zijn ziekte steeds erger en erger. Alles hangt goed met elkaar samen. Ik vind het verhaal niet spannend maar wel boeiend. Dat komt omdat er geen spannende stukken in voor komen, dat is ook niet de bedoeling van de schrijver geweest. Er is maar een verhaallijn, meerdere verhaallijnen had ik ook niet erg gevonden. De bouw van het verhaal past goed bij het onderwerp, want er wordt gewoon een stuk van het leven van Raf verteld en dat gaat het makkelijkste chronologisch. Er wordt niet met de tijd gespeeld en er zijn weinig terugblikken, behalve als er verwezen wordt naar hoe Raf vroeger was. Het verhaal heeft een open eind, dat vind ik goed, want de ziekte van Raf houdt toch niet op. Je ziet de gebeurtenissen door de ogen vaan 1 persoon, de moeder, dat past goed bij het verhaal. Taalgebruik. Ik vond de tekst makkelijk om te lezen, er waren weinig moeilijke woorden. Er is me geen eigenaardigheden in taal en stijl opgevallen. Ik vond wel dat er wat meer dialogen in voor mochten komen en wat minder beschrijving van gevoelens. Ik vind de manier van vertellen niet vervelend. Evaluatie. Ik vond het boek zeer aangrijpend om te lezen, het boek heeft me toch weer aan het denken gezet over het onderwerp. Ik vond het een erg interessant onderwerp en een makkelijk boek om te lezen. Het was een geloofwaardig verhaal en ik kan me wel een beetje indenken in de persoon van de moeder, het moet heel zwaar voor haar zijn om nog goed voor haar zoon te zorgen, verder blijf ik bij mijn eerste persoonlijke https://www.scholieren.com/verslag/47695 Pagina 5 van 6
reactie. Verdiepingsopdracht 1. (Module 2) - De innerlijke eigenschappen van Raf zijn moeilijk te beschrijven, wel weet je dat hij erg onvoorspelbaar is, verder leeft hij in zijn eigen wereldje. Van zijn uiterlijk weet je dat hij soms onverzorgd was, verder kom je ook daar weinig over te weten. - Hij wil zelf ook genezen van zijn ziekte, dit kun je afleiden uit een van zijn heldere momenten, hij is dan verdrietig omdat zijn moeder verteld dat ze medicijnen in zijn eten heeft toegediend, terwijl hij dacht dat hij het zelf had gedaan en hij had gehoopt op genezing. - Door zijn ziekte doet hij dingen en neemt hij beslissingen waar hij zelf geen invloed op heeft. - Dat hij zelf besloot om zich opnieuw te laten opnemen in een andere kliniek, daarmee hoopte hij op beterschap. - Dat hij in de klinieken vaak alleen nog maar verder achteruit ging in zijn ziekte. - Dat kan ik moeilijk beslissen, ik weet niet wat en hoe hij zich voelt en wat hij denkt, maar ik had me misschien ook wel laten opnemen voor meer sociale contacten. - Ja, hij gaat steeds verder achteruit in zijn ziekte en hij stoot de buitenwereld steeds verder van zich af. - Dat kun je moeilijk zeggen over een zieke jongen of hij sympathiek is of niet, hij geeft wel veel om zijn moeder en dat vind ik wel sympathiek. - Nee, ik kan me mij niet voorstellen hoe het voor is om die ziekte te hebben. - De moeder van Raf: geeft veel om haar zoon, doet er alles aan om hem een beter leven te laten leiden. Sabina: Rafs 2 jaar oudere zus, kan goed met Raf opschieten in zijn heldere momenten. Hans: de vader van Raf, helpt Rafs moeder als zij het moeilijk heeft. Heleen: lijdt aan dezelfde ziekte als Raf, begrijpt hem daarom ook misschien iets beter. Mevrouw Raas: maatschappelijk werkster bij de G.G.D., geeft de schuld van Rafs ziekte aan zijn moeder. - Moeder: helper. Sabina: helper. Hans: helper. Heleen: afzijdige. Mevrouw Raas: tegenstander. - Ik vind de ideeën van de andere personages wel goed, daar ben ik het wel mee eens, behalve met die van Mevrouw Raas, de moeder kan niets aan de ziekte van haar zoon doen. - Raf: type, heeft maar enkele karaktereigenschappen, over zijn innerlijk kom je maar weinig te weten. Moeder: karakter, over haar kom je wel veel te weten, hoe ze over alles denkt, haar visie op de gebeurtenissen e.d. Sabina: type, slechts enkele karaktereigenschappen: behulpzame zus die goed met Raf kan opschieten. Hans: type, slechts enkele karaktereigenschappen: helpt moeder van Raf wanneer zij het moeilijk heeft. Heleen: type, type, slechts enkele karaktereigenschappen: lotgenoot van Raf, houdt van Raf. Mevrouw Raas: type, slechts enkele karaktereigenschappen: schuift de schuld in de voeten van de ouders van de zieken. https://www.scholieren.com/verslag/47695 Pagina 6 van 6