Les 3 Integratie Leestekst: Een contact-advertentie "Welkom:... " Introductiefase 1. "In de vorige twee lessen hebben we met de kaart gewerkt, waarop alle vragen stonden die we gebruikt hebben om de tekst zo goed mogelijk te leren begrijpen. Het ging hier om 'ophelderen', 'samenvatten', 'vragen stellen' en 'voorspellen'. " Instructiefase: 1. "Vandaag gaan we voor de laatste keer gebruik maken van deze kaart." 2. "Net als de vorige keren houden we de volgorde aan zoals die op de kaart staat. Dat wil zeggen: Eerst 'moeilijke woorden', daarna 'samenvatten', daarna 'vragen stellen' en ten slotte 'voorspellen'." 3. "We gaan straks opnieuw een tekst lezen. Als we stoppen met lezen is het de bedoeling dat we de kaart erbij pakken. Met de kaart erbij kunnen we zien wat we moeten doen. We gaan eerst kijken of er in het gedeelte dat we gelezen hebben ook moeilijke woorden staan. Staan die erin dan gaan we de betekenis van de moeilijke woorden zoeken. Daarna gaan we het tekstgedeelte samenvatten. Vervolgens gaan we vragen over de tekst bedenken. Hebben we dat gedaan dan gaan we proberen de beste vraag te kiezen bij dat gedeelte van de tekst. Dat hoeft niet zo moeilijk meer te zijn omdat we met het samenvatten al de belangrijkste informatie hebben genoemd. En als we een vraag hebben gekozen, gaan we als laatste een voorspelling doen hoe de tekst verder gaat. Alle dingen die er op de kaart staan mag je achter elkaar aan afwerken. Je hoeft dus niet meer op mij te wachten tot ik zeg dat we naar de volgende vraag gaan. Overleg wel steeds met de anderen of zij het ook met jou eens zijn als je een samenvatting, een vraag of een voorspelling maakt. Vraag ook even aan de anderen of zij ook moeilijke woorden tegen zijn gekomen." 4. Vraag: "Is het duidelijk wat de bedoeling is?" 5. "Dan zal ik nu de tekst van vandaag uitdelen. De tekst heeft als titel: Een contact-advertentie." 1
6. De tekst wordt uitgedeeld. Toepassingsfase: 1. Vraag: "Allereerst gaan we weer een voorspelling doen naar aanleiding van de titel. Waar denken jullie dat de tekst over zal gaan?" 2. Discussie:... 3. Voorspelling wordt gegeven en opgeschreven: Voorspelling 1:... 4. "Aan het einde van de tekst zullen we kijken of deze voorspelling is uitgekomen." 5. "Dan gaan we nu beginnen met het lezen van de tekst." 6. Vraag: "Zien jullie de eerste streep staan? Willen jullie daaronder de kaart leggen? Tot zover mag je voor jezelf lezen. Ga je gang." 7. Het eerste gedeelte wordt stil gelezen. Een contact-advertentie Daan woont in een woonvoorziening. Samen met twintig andere mensen. Het is in zijn huis heel gezellig. Ze doen veel dingen samen. Eten, slapen en het weekend doorbrengen. Ook als ze op stap gaan, doet Daan dat samen met mensen uit zijn huis. Eigenlijk heeft hij dus niets te klagen. Daan heeft genoeg mensen om zijn leven mee te delen. Zowel de leuke dingen van het leven als ook de akelige dingen. Als iemand ziek is, hopen ze allemaal dat hij of zij weer snel beter wordt. En als iemand jarig is vieren ze dat met zijn allen. Daan kan met iedereen goed opschieten. Ook heeft hij het idee, dat de anderen hem wel leuk vinden. Daan boft dus maar. Maar toch is hij niet helemaal tevreden. Hij mist toch nog iets in zijn leven. Iets, wat hij niet kan vinden binnen zijn eigen huis. En dat is een echte vriendin. 2
1. Vraag: "Heeft iedereen het eerste gedeelte gelezen?" 2. "Dan gaan we nu de dingen doen die op de kaart staan." 3. Vraag: "Jolien, wil jij alle dingen die op de kaart staan bij langs gaan, te beginnen bij vraag 1? En wil je steeds aan de anderen vragen of zij het met jou eens zijn? Kom je er niet uit dan vraag je aan iemand anders of diegene jou wil helpen. Ik schrijf de samenvatting, de vraag die daar bij hoort en de voorspelling op en vraag ook steeds hoe je deze dingen gevonden hebt." 4. Jolien gaat alle strategieën bij langs. De gevonden samenvatting, vraag en voorspelling worden opgeschreven. 5. Goede oplossingen kunnen zijn: Moeilijk woord: Woonvoorziening; huis waar je met veel mensen samen woont. Akelige; vervelende. Samenvatting: Vraag: Voorspelling: Daan mist een echte vriendin. Wat mist Daan? De tekst gaat verder over waarom Daan een echte vriendin mist. 6. "We zijn klaar met alle onderdelen van de kaart. Dan gaan we nu verder met het lezen van het tweede gedeelte van de tekst." 7. Iedereen leest stil verder. De dames in zijn huis zijn best wel leuk. Maar toch zoekt Daan nog een eigen vriendin. Een vriendin waarmee hij kan schrijven of praten. Een vriendin waarmee hij naar de cinema kan, gezellig samen een film kijken. Een vriendin waarmee hij misschien op vakantie kan gaan. Een vriendin waarmee hij kan gaan samenwonen, als het goed klikt. Een vriendin dus waarmee hij zijn leven wil delen. 1. Vraag: "Heeft iedereen het tweede gedeelte gelezen?" 2. Vraag: "Stephan, is de voorspelling van Jolien uitgekomen? Wil jij dan nu alle dingen die op de kaart staan bij langs gaan, te beginnen bij vraag 1? En wil je steeds aan de anderen vragen of zij het met jou eens zijn? Kom je er niet uit dan vraag je aan iemands anders of die jou wil helpen. Ik schrijf de samenvatting, de vraag die daar bij hoort en de voorspelling op en vraag ook steeds hoe je deze dingen hebt gevonden." 3
3. Stephan gaat alle strategieën bij langs. De gevonden samenvatting, vraag en voorspelling worden opgeschreven. 4. Goede oplossingen kunnen zijn: Moeilijk woord: Cinema: een plek waar je een film kunt kijken Samenvatting: Vraag: Voorspelling: Daan zoekt een vriendin om zijn leven mee te delen. Wat zoekt Daan? De tekst gaat verder over hoe Daan een vriendin zoekt. 5. "We zijn klaar met alle onderdelen van de kaart. Dan gaan we nu verder met het lezen van het derde gedeelte van de tekst." 6. Iedereen leest stil verder. En daarom heeft Daan actie ondernomen. Op zoek naar een echte vriendin. Niet door alle woonvoorzieningen bij langs te gaan. Om te kijken of daar een geschikte vriendin voor hem is. Maar door een contact-advertentie te plaatsen waarin staat wat hij zoekt. 1. Vraag: "Heeft iedereen het derde gedeelte gelezen?" 2. Vraag: " Staan er moeilijke woorden in de tekst?" (Zo ja: geef instructie Ophelderen ). 3. Vraag: "Ria, is de voorspelling van Stephan uitgekomen?" 4. "Is iedereen het met Ria eens?" 5. Discussie. 6. "Willen jullie dan weer verder lezen tot de volgende streep?" 4
Het opstellen van de contact-advertentie heeft nogal wat tijd gekost. Uiteindelijk heeft hij de juiste tekst geschreven. Het ziet er als volgt uit: Hallo, ik ben Daan. Ik ben 25 jaar oud. Ik ben op zoek naar een spontane, leuke meid. In de leeftijd van 20 tot 27 jaar. Voor vriendschap en eventueel een vaste relatie. Ik heb veel hobby's. Zoals iedere week voetballen bij een voetbalvereniging. Daarnaast naar de disco gaan en zwemmen. Woon je in de omgeving van Groningen, aarzel dan niet en schrijf meteen een briefje naar: Daan de Jong, Korreweg 33 9981 PS Groningen. De contact-advertentie heeft hij gestuurd naar het tijdschrift Okee. 1. "Heeft iedereen de tekst gelezen?" 2. "Ria, wil jij dan nu alle dingen die op de kaart staan bij langs gaan, te beginnen bij vraag 1? En wil je steeds aan de anderen vragen of zij het met jou eens zijn? Kom je er niet uit dan vraag je aan iemand anders of die jou wil helpen. Ik schrijf de samenvatting, de vraag die daar bij hoort en de voorspelling wel op en vraag ook steeds hoe je deze dingen gevonden hebt." 3. Ria gaat alle strategieën bij langs. 4. De gevonden samenvatting, vraag en voorspelling worden opgeschreven. 5. Goede oplossingen kunnen zijn: Moeilijk woord: Samenvatting: Vraag: Voorspelling: Aarzel niet: twijfel/wacht niet (schrijf meteen een brief) Daan heeft een contact-advertentie geschreven en opgestuurd naar het tijdschrift Okee. Wat heeft Daan gedaan? De tekst gaat verder over wat er gebeurt met de contactadvertentie. 5
6. "We zijn klaar met alle onderdelen van de kaart. Dan gaan we nu verder met het lezen van het laatste gedeelte van de tekst." 7. Iedereen leest stil verder. Dit tijdschrift wordt bijna in alle woonvoorzieningen gelezen. In een klein briefje heeft hij de medewerkers van het tijdschrift gevraagd of ze zijn contact-advertentie willen plaatsen. Nu maar hopen dat er iemand op zal reageren. 1. Vraag: "Heeft iedereen het laatste gedeelte gelezen? 2. Vraag: " Staan er moeilijke woorden in de tekst?" (Zo ja: geef instructie Ophelderen ). 3. Stephan, is de voorspelling van Ria uitgekomen?" 4. Vraag: "Zijn jullie het met Stephan eens?" 5. Discussie:... 6. "Dan moeten we tot slot nog kijken of onze eerste voorspelling is uitgekomen. Jolien, wil jij onze eerste voorspelling voorlezen en vertellen of de voorspelling is uitgekomen?" 7. Vraag: "Zijn jullie het met Jolien eens?" 8. Discussie 9. "We zijn het eens. Dat betekent dat we klaar zijn met de les." Afrondingsfase: "Vandaag zijn we voor de laatste keer alle manieren bij langs gegaan, die we in de afgelopen lessen gebruikt hebben om de tekst zo goed mogelijk te leren begrijpen. Ik vind dat jullie het prima gedaan hebben. Bedankt daarvoor. Dit was dan ook meteen de laatste les van het begrijpend lezen. Volgende week gaan we weer een test doen. Maar daar praten we volgende week wel verder over. Tot volgende week." 6