Iedereen kan Vergroenen Voorop in de Vergroening Prijsvraag 2013
Aanleiding Lentiz LIFE College is een school voor VMBO en MBO (AOC), in een sterk geürbaniseerde omgeving (Schiedam). Met een AOC midden in de stad, hebben wij als uitdaging en ideaal om stadse jongeren en inwoners van de gemeente Schiedam te verbinden met de natuur en natuurlijke opleidingen. Daartoe heeft Lentiz LIFE College het Actieprogramma gestart; een samenhangend geheel van projecten in het kader van vergroening, zowel binnen de school als in de directe omgeving van de school. Doelstelling en belang Binnen het Actieprogramma, beoogt LIFE College door middel van diverse projecten, initiatieven en samenwerkingsverbanden, bij te dragen aan duurzaamheid in de breedste zin van het woord: het bevorderen van de maatschappelijke participatie van stadse jongeren (binnen en buiten de school) en mensen in de omgeving van de school, door hen bewust te maken van de rol die zij kunnen aannemen als zelfbewuste burger, met oog voor: een schone leefomgeving; de mogelijkheden die de natuur in de stad biedt voor stadslandbouw en het produceren van biologisch voedsel; de mogelijkheden die de natuur in de stad biedt voor recreatie, welzijn en gezondheid; de mogelijkheid om mensen in de stad te verbinden met de natuur in de stad en met de initiatieven en projecten van Lentiz LIFE College in het kader van duurzaamheid. Daarnaast hebben de projecten ten doel om de samenwerking met de gemeente Schiedam en het bedrijfsleven in de regio zo in te zetten, dat zowel inwoners van regio Schiedam als leerlingen van onze school vergroenings-minded worden. Het belang van het Actieprogramma, dat voortvloeit uit bovenstaande doelstellingen, is als volgt: Door jongeren binnen de school, alsmede inwoners van Schiedam, de gemeente en het bedrijfsleven te verbinden aan duurzame ideële initiatieven, wordt een duurzame maatschappelijke participatie gecreëerd die alle partijen ten goede komt, alsmede de leefomgeving in Schiedam.
Concreet te realiseren projecten en initiatieven Hieronder volgt een opsomming van de belangrijkste projecten die deel uitmaken van het Actieprogramma. Per project worden doelstellingen geformuleerd, alsmede de op te leveren producten en de termijn waarbinnen de projecten worden gestart en/of gerealiseerd. Project Groente voor de voedselbank In samenwerking met Schiedamse landschapsarchitect Huib Sneep (eigenaar van het bedrijf Greenwave Systems), Stichting Voedseltuin Rotterdam en stadslandbouwbedrijf Uit je eigen stad zullen leerlingen van de mbo-opleidingen Urban Design en Wellness & Lifestyle meewerken aan het project Groente voor de Voedselbank. Doelen - leerlingen leren hoe biologische stadslandbouw gerealiseerd kan worden; - maatschappelijk bewustzijn creëren bij onze leerlingen door hen voedsel, dat zij zelf hebben verbouwd, te laten schenken aan stadsbewoners die financieel minder bedeeld zijn; - mensen in de omgeving van de school en het regionale bedrijfsleven interesseren in stadslandbouw en de mogelijkheid om daaraan bij te dragen; - cliënten van de voedselbank laten zien dat jongeren biologisch voedsel in hun eigen stad hebben verbouwd en hen hierdoor verbinden aan stadsnatuur en de school; - werkloze mensen in de omgeving van Schiedam perspectief bieden op arbeidsparticipatie; - kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar kennis laten maken met het kweken van groenten en fruit in een moestuin. Realisatie van de doelen In een oriëntatiefase bezoeken mbo-leerlingen verschillende voedseltuinen. Daar leren zij over permacultuur (permanente agricultuur) en over hoe stadslandbouw mogelijk kan worden gemaakt. In de uitvoeringsfase gaan leerlingen zelf biologische groente en fruit verbouwen op een braakliggend terrein naast de school. Zij leggen daartoe een tuin aan, met een parkachtig karakter, die zowel wordt benut voor voedselproductie als voor recreatieve doeleinden. De geoogste waren worden geleverd aan cliënten van de voedselbank. De tuin wordt een groene plek met een parkachtig karakter. Het is een verbindende factor tussen bedrijfsleven, ideële organisaties, buurtbewoners en natuurliefhebbers.
Het verbouwen van het voedsel vindt plaats op basis van de permacultuur. Dit is een vorm van tuinbouw waarin een duurzaam ecologisch systeem wordt ontwikkeld. Er wordt optimaal gebruik gemaakt van de plaatselijke omstandigheden (grond, water, wind en biodiversiteit). Onderhoud van de tuin wordt niet alleen gedaan door leerlingen. Leerlingen van de opleiding Wellness & Lifestyle onderzoeken hoe zij mensen in de omgeving van de school kunnen interesseren in stadslandbouw en wat dit voor voordelen heeft voor sociale verhoudingen en contacten. Daarnaast wordt gekeken naar de mogelijkheden om in samenwerking met de gemeente Schiedam en Stichting de Voedseltuin werkloze mensen een perspectief te bieden op arbeidsparticipatie, door hen de mogelijkheid te geven om te werken in de tuin. Stadslandbouwbedrijf Uit je eigen stad plant, zaait, kweekt en teelt op plekken waar niemand het verwacht: kantoren, braakliggende terreinen of een dak. Alles wat verbouwd wordt, is te koop in de eigen winkel en wordt geserveerd in het restaurant. Naast het verbouwen van groente en fruit, kent de samenwerking met stadslandbouwbedrijf Uit je eigen Stad nog een extra dimensie: tijdens diverse evenementen die door Lentiz LIFE College en bedrijven/organisaties uit de regio in de school worden georganiseerd, worden als relatiegeschenk zogenaamde biotassen aan bezoekers uitgedeeld. Dit zijn tassen met daarin verse groenten en fruit uit een stadslandbouwtuin. De tassen dienen als een soort visitekaartje om het concept biologische stadslandbouw te promoten In het Lentiz LIFE College gebouw is een kinderdagverblijf gevestigd voor de opvang van kinderen van onze leerlingen en kinderen van ons personeel. Deze kinderen zijn in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. Om hen kennis te laten maken met het concept moestuin en met zelfgekweekte groente en fruit wordt voor hen tevens een moestuin aangelegd. Op te leveren producten en termijn van realisatie Het project Groente voor de Voedselbank start in maart 2013. Doel is om de voedseltuin naast de school te realiseren vóór 1 augustus 2013. Concreet levert dit project op langere termijn oogst op aan biologische groente en fruit ten behoeve van de Voedselbank en een moestuin voor kleine kinderen van het kinderdagverblijf. Daarnaast levert het project een bijdrage aan de promotie van stadslandbouw, door het maken van biotassen als relatiegeschenk van de school en haar partners. Belangrijker nog is het niet-tastbare effect dat wordt gerealiseerd met het project, zoals beschreven in bovenstaande doelen.
Milieubewustzijn onder stadse jongeren: nieuwe opleiding Hoe creëer je milieubewustzijn onder stadse (/allochtone) jongeren? Hoe betrek je hen bij de bescherming van de natuur in de stadse omgeving? De uitdaging om deze vraagstukken te realiseren, wordt door Lentiz LIFE College en DCMR, een toonaangevende milieudienst in de regio, met beide handen aangepakt. Doelen - stadse (/allochtone) jongeren betrekken bij de bescherming van de natuur in hun leefomgeving; - stadse (/allochtone) jongeren interesseren in een groene mbo-opleiding op het gebied van milieu. Realiseren van de doelen In 2013 start de nieuwe mbo-opleiding Inspecteur Leefomgeving (BOL, 4). In deze opleiding leren leerlingen hoe zij toezicht kunnen houden op een schone leefomgeving. Leerlingen leren over milieuwetgeving en over hoe zij kunnen controleren/meten of deze wetten wel worden nageleefd. Het is een uitdaging om stadse jongeren te enthousiasmeren voor een groene mbo-opleiding. Echter, door effectieve samenwerking met DCMR en het afstemmen van onze opleidingen op de wensen van onze doelgroep, kunnen wij ook stadse en/of allochtone jongeren aanspreken. Bij het promoten van de nieuwe opleiding onder stadse/allochtone jongeren, wordt ingegaan op de verantwoordelijkheid die het houden van toezicht op een schone leefomgeving met zich meebrengt. In de opleiding gaat dit stukje verantwoordelijkheid gepaard met het gezag dat je hebt als Inspecteur Leefomgeving. Juist de verantwoordelijkheid en het gezag spreekt stadse/allochtone jongeren erg aan. Lentiz LIFE College en DCMR werken samen aan het realiseren van de inhoud van de opleiding en werken ook samen op het gebied van Communicatie & PR. Op te leveren product Op 1 september 2013 starten Lentiz LIFE College en DCMR gezamenlijk de nieuwe mbo-opleiding Inspecteur Leefomgeving (BOL niveau 4).
Project Natuur in de stad Leerlingen van de mbo-opleidingen Wellness & Lifestyle en Urban Design nemen deel aan het project Natuur in de stad. Doelen - leerlingen leren hoe de natuur ingezet kan worden voor recreatieve doeleinden; - leerlingen leren hoe zij natuurlijke elementen kunnen inzetten; - leerlingen leren hoe zij mensen in een stadse omgeving kunnen stimuleren om gebruik te maken van de natuurlijke elementen in de stad, ten behoeve van recreatie, hun eigen welzijn en gezondheid; - bewoners van Schiedam verbinden aan de school en aan de natuur die in de stad te vinden is. Realisatie van de doelen De leerlingen lopen onder begeleiding van een landschapsarchitect en docenten door de stad om te onderzoeken wat er aan natuur te vinden is in de stad en hoe je dat kunt opmerken. Zij brengen daarbij in kaart waar in de stad natuur te vinden is en op welke plekken er weinig of geen natuur of vervuilde natuur bestaat. Daarnaast werken de leerlingen aan het volgende: - Leerlingen van de opleiding Wellness & Lifestyle focussen op hoe zij de natuur kunnen inzetten om mensen te laten genieten van de natuur, er kunnen recreëren en wat de invloed van een natuurlijke omgeving is op het welzijn van de mensen van Schiedam. De leerlingen organiseren sportieve activiteiten voor buurtbewoners in het Schiedamse park De Plantage. - Leerlingen van de opleiding Urban Design maken een plan waarin zij opnemen hoe zij met het ontwerpen van een stadse omgeving stimulerend kunnen zijn voor het ontstaan of creëren van natuur. Daarnaast creëren zij in overeenstemming met de gemeente Schiedam met natuurlijke materialen recreatie- en sportfaciliteiten die benodigd zijn voor de sportactiviteiten die georganiseerd zijn door de leerlingen van de opleiding Wellness & Lifestyle. Op te leveren producten /diensten en termijn van realisatie Het project Natuur in de Stad start op 4 maart 2013. Concreet levert dit project sport- en recreatiefaciliteiten op in stadspark De Plantage in Schiedam. Nog belangrijker is het niet-tastbare effect dat wordt gerealiseerd, zoals genoemd in bovenstaande doelen.
Conclusie Met tal van projecten en initiatieven wordt binnen het Actieprogramma, in samenwerking met het bedrijfsleven en de gemeente Schiedam, gewerkt aan duurzaamheid en vergroening onder verschillende doelgroepen van Lentiz LIFE College. Elk deelproject of initiatief levert zijn eigen bijdrage aan vergroening van de school, leerlingen, personeel, bedrijven en bewoners van de directe omgeving van de school. De kracht van het Actieprogramma zit dan ook in de synergie van de verschillende deelprojecten en initiatieven. Duurzaamheid is één van de speerpunten van Lentiz LIFE College. Wij zullen dan ook binnen het Actieprogramma blijvend talloze nieuwe initiatieven nemen op het gebied van duurzaamheid en vergroening.