CHINEZEN IN ROTTERDAM C. Ergun en M. Bik Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) Maart 2006 In opdracht van OBR/EDBR
Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) Auteur: C. Ergun en M. Bik Project: 06-2510 Prijs: 5 Adres: Goudsesingel 78, 3011 KD Rotterdam Postbus 21323, 3001 AH Rotterdam Telefoon: (010) 489 95 00 Telefax: (010) 489 95 01 E-mail: info@cos.rotterdam.nl Website: www.cos.rotterdam.nl 2
INHOUD Samenvatting en conclusies 5 1 Chinezen in Rotterdam 7 1.1 Definitie van Chinezen 7 1.2 Chinezen in Rotterdam in 2005 en sinds 1992 7 1.3 Hoeveel Chinezen wonen er relatief in Rotterdam? 9 1.4 Demografische kenmerken van de Chinese Rotterdammers 10 1.5 Binnenlandse migratie 13 1.6 Buitenlandse migratie 14 1.7 Vestigingsmotieven 14 1.8 Migratie onbekend 16 Bijlagen 17 COS-publicatieoverzicht 21 3
Samenvatting en conclusies Het aantal Chinezen in Rotterdam is op 1 januari 2005 7.545. In 1992 waren dat er nog maar half zo veel. De Chinese bevolkingsgroep is daarmee een zeer snel groeiende bevolkingsgroep! De Chinezen in Rotterdam zijn afkomstig uit de Chinese Volksrepubliek (VRC), Hongkong en Taiwan. Het deel van de Chinezen dat afkomstig is uit Hongkong woont al lang in Rotterdam. Zij hebben een lange verblijfsduur in Nederland en ook is het aandeel van de tweede generatie ( hier geboren ) behoorlijk. De Chinezen uit de VRC en Taiwan zijn nog maar kort in Nederland en bestaan voor het grootste deel uit eerste generatie Chinezen. De Chinezen uit Taiwan vormen een kleine groep in Rotterdam, maar nemen wel snel toe. De grootste groep Chinezen zijn zij uit de VRC. Sinds 1992 is hun omvang verdubbeld. De groei van het aantal Chinezen in Rotterdam komt vooral door de grote vestiging vanuit het buitenland. Daardoor neemt het aantal Chinezen met enkele honderden per jaar toe. Door de (per saldo) vestiging vanuit de rest van Nederland groeien ze ook (met minder dan honderd per jaar) en ook door de geboorten neemt het aantal Chinezen met (iets minder dan) honderd per jaar toe. Chinezen komen vooral naar Rotterdam vanwege studiemotieven, en zijn voornamelijk tussen de 20 en 24 jaar oud. De combinatie van leeftijdsopbouw en belangrijkste migratiemotief doet vermoeden dat veel Chinezen hier slechts tijdelijk zijn. Toch wordt geconcludeerd dat Chinezen relatief vaak permanent in Nederland blijven 1. Tot voor kort kwamen ook veel Chinezen via asielmigratie naar Nederland. Dat is echter fors minder geworden. Slechts zeer weinig Chinezen komen naar Nederland om te werken (ongeveer 7%). De vestiging van Chinezen is hoog en is de laatste jaren veel minder afgenomen dan de totale vestiging in Rotterdam (en Nederland). In 1992 was het aandeel Chinezen in de buitenlandse vestiging in Rotterdam 2 procent, in 2004 was dat 6 procent. Ongeveer 10 procent van de Chinezen die naar Nederland verhuizen komt direct in Rotterdam terecht. Daarnaast neemt de Chinese bevolkingsgroep toe door een positief binnenlands vestigingsoverschot. Rotterdam is Chinezen-stad nummer één in Nederland. Nergens wonen meer Chinezen, in Amsterdam wonen er bijvoorbeeld veel minder. Opvallend is dat Deventer en Delft twee steden zijn waar relatief veel Chinezen wonen. 1 Zie Demos, okt./nov. 2005, NIDI, Den Haag 5
1 Chinezen in Rotterdam 1.1 Definitie van Chinezen Onder Chinezen verstaan wij in deze rapportage personen die volgens de criteria van etniciteit 1 van het COS behoren tot de volgende landen: China (VRC) Hongkong Taiwan Onder deze groep vallen zowel de Chinezen die geboren zijn in één van de bovengenoemde landen (de eerste generatie), als hun kinderen die in Nederland geboren zijn (de tweede generatie). 1.2 Chinezen in Rotterdam in 2005 en sinds 1992 Op 1 januari 2005 waren er in Rotterdam 7.545 Chinezen in Rotterdam. Op 1 januari 1992 bedroeg het aantal Chinezen slechts 3.664. Binnen dertien jaar is de Chinese bevolkingsgroep meer dan twee keer zo groot geworden. Figuur 1: Ontwikkeling van de Chinese bevolkingsgroep in Rotterdam 8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 Taiw an Hongkong China (VRC) 2.000 1.000 0 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 Bron: COS De Chinese bevolkingsgroep is sinds 1992 de snelstgroeiende bevolkingsgroep in Rotterdam 1 Het criterium is land van etniciteit volgens de BIZA-definitie, en niet geboorteland (want dan mis je de tweede generatie, die in Nederland geboren is) en ook niet nationaliteit (want dan mis je de genaturaliseerden en diegenen (vooral uit Hongkong) met de engelse nationaliteit). 7
(+105%) 2. Alleen de Antillianen hebben een soortgelijk snelle ontwikkeling doorgemaakt (+100%). De Marokkaanse bevolkingsgroep is in dezelfde periode met 75% toegenomen, de Turkse bevolkingsgroep met 40%. Door de sterke groei is het aandeel van de Chinezen in de Rotterdamse bevolking toegenomen van 0,6 procent in 1992 naar 1,3 procent in 2005. Kijkend naar de samenstelling van de groep is te constateren dat de omvangrijke groei vooral aan de Chinezen uit de VCR te danken is. Ondanks de snelle groei zijn de Taiwanezen in Rotterdam nog van zeer bescheiden omvang. De Hongkong-chinezen nemen nauwelijks nog toe. In 1992 vormden zij nog de grootste groep binnen de Chinezen, nu maken zij nog maar eenderde van de Chinezen in Rotterdam uit. Figuur 2: Samenstelling van de Chinese bevolkingsgroep in Rotterdam abs. in 1992 perc. in 1992 abs. in 2005 perc. in 2005 groei over 1992-2005 China (VRC) 1.652 45,1 4.955 65,7 200% Hongkong 1.944 53,1 2.348 31,1 21% Taiwan 68 1,9 242 3,2 256% Totaal Chinezen 3.664 100 7.545 100 106% Bron: COS Uit de onderstaande figuur is af te leiden dat het jaarlijkse groeipercentage van de Chinezen uit Taiwan behoorlijk fluctueert (let op: kleine aantallen). Voor de Chinezen uit VCR is dit percentage in de laatste jaren gemiddeld hoger (10%) dan in het begin van de periode (5%). Het groeipercentage van de Chinezen uit Hongkong is stabiel rond twee procent. Figuur 3: Jaarlijks groeipercentage van de Chinese bevolkingsgroep in Rotterdam 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% China (VRC) Hongkong Taiw an -5% -10% 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Bron: COS 2 Vergeleken met de standaard negen genoemde bevolkingsgroepen (zie bijvoorbeeld op pagina 10). Er kunnen natuurlijk binnen de verzamelgroep Overige arme of rijke landen individuele landen zijn, waarvan het aantal personen in Rotterdam sneller is gegroeid. 8
1.3 Hoeveel Chinezen wonen er relatief in Rotterdam? Een vergelijking met de landelijke cijfers is alleen mogelijk op basis van het aantal personen dat in China, Hongkong en Taiwan geboren is. Dat betekent dat de tweede generatie buiten beschouwing moet worden gelaten. Tussen 1996 en 2004 is deze groep in Rotterdam iets sneller gegroeid dan landelijk. In 1996 was ongeveer 7 procent van de eerste generatie Chinezen in Rotterdam gevestigd. In 2004 is dit percentage tot 8 procent toegenomen. De toename is vooral onder de groep Chinezen die in VCR en Taiwan geboren zijn. Figuur 4 Aantal Chinezen in Nederland en aandeel daarvan in Rotterdam 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Nederland China 23471 24674 26191 27991 29759 32280 35691 38815 41694 Hongkong 17147 17236 17304 17376 17510 17635 17789 17923 17965 Taiwan 896 1009 1155 1321 1416 1488 1637 1881 2043 Totaal 41514 42919 44650 46688 48685 51403 55117 58619 61702 aandeel Rotterdam China 6,3% 6,3% 6,3% 6,8% 6,9% 7,2% 7,6% 7,8% 8,1% Hongkong 7,4% 7,3% 7,2% 7,3% 7,2% 7,2% 7,3% 7,3% 7,1% Taiwan 6,4% 6,3% 7,4% 9,6% 8,6% 8,3% 9,7% 10,2% 8,8% Totaal 6,8% 6,7% 6,7% 7,1% 7,0% 7,3% 7,6% 7,7% 7,9% Bron:CBS, bewerking COS In onderstaande tabel staan de tien gemeenten in Nederland 3 opgenomen waar de meeste Chinezen wonen. In Rotterdam is de Chinese bevolkingsgroep het grootst, in Deventer zijn de Chinezen relatief het sterkst vertegenwoordigd (van deze top 10 gemeenten). Figuur 5 De gemeenten in Nederland met de meeste (1 e generatie) Chinezen 4 (2005). Inwoners Chinezen Aandeel in de bevolking Rotterdam 596.407 4.860 0,8% Amsterdam 742.783 3.910 0,5% 's-gravenhage 472.096 2.197 0,5% Utrecht 275.258 1.218 0,4% Eindhoven 208.455 1.167 0,6% Arnhem 141.321 1.017 0,7% Deventer 95.620 911 1,0% Groningen 180.604 847 0,5% Delft 95.031 827 0,9% Enschede 153.679 625 0,4% Bron: CBS, bewerking COS 3 In s Hertogenbosch woonden in 2005 slechts 283 Chinezen. 4 Hier zijn de geboortelanden China en Hongkong gebruikt. 9
1.4 Demografische kenmerken van de Chinese Rotterdammers Op 1 januari 2005 bevonden zich relatief veel nieuwkomers onder de Chinezen in Rotterdam; 18 procent van de eerste generatie Chinezen was korter dan 2 jaar in Nederland. Het percentage eerste generatie Chinezen met lange verblijfduur in Nederland (langer dan 10 jaar) is iets hoger in vergelijking met de Antillianen en de personen uit Overige Arme landen maar aanzienlijk lager ten opzichte van de andere groepen. Chinezen zijn dus een relatief nieuwe bevolkingsgroep in Rotterdam. Figuur 6 De Chinese bevolkingsgroep (en enig andere bevolkingsgroepen ter vergelijking) naar verblijfsduur in Nederland (in procenten) in 2005 t/m 1 jaar 1 t/m 2jaar 2 t/m 5 jaar 5 t/m 10 jaar > 10 jaar totaal China 9 9 20 16 46 100 Suriname 3 3 7 9 79 100 Antillen 7 6 25 22 40 100 Kaap Verdië 3 3 6 11 76 100 Turkije 3 4 7 11 75 100 Marokko 4 4 9 15 69 100 Noord Mediteraan 5 5 10 15 64 100 overig rijk 7 6 14 11 63 100 overig arm 8 6 21 25 39 100 Bron: COS Per land bekeken onderscheiden de personen uit Hongkong zich sterk van de rest van de Chinezen. Deze groep blijkt juist één van de langst aanwezige bevolkingsgroepen te zijn; 86 procent heeft een verblijfduur van meer dan 10 jaar. Slechts 13 procent van deze groep heeft zich in de afgelopen 10 jaar in Nederland gevestigd. Voor de Chinezen uit VCR was dit 67 procent en voor de Chinezen uit Taiwan 81 procent. Met andere woorden: relatief veel nieuwkomers onder deze twee groepen. Figuur 7 Verschillen in verblijfsduur in Nederland binnen de Chinese bevolkingsgroep (in procenten) in 2005 t/m 1 jaar 1 t/m 2jaar 2 t/m 5 jaar 5 t/m 10 jaar > 10 jaar totaal China (VRC) 11 12 25 20 33 100 Hongkong 1 1 5 6 86 100 Taiwan 25 14 23 19 19 100 Bron: COS 10
Figuur 8 De Chinese bevolkingsgroep (en enige andere bevolkingsgroepen ter vergelijking) naar geslacht en generatie (in procenten) in 2005 man vrouw 1e generatie 2e generatie China 47,8 52,2 67,2 32,8 Suriname 47,7 52,3 60,1 39,9 Antillen 48,9 51,1 71,0 29,0 Kaap Verdië 49,0 51,0 58,7 41,3 Turkije 51,3 48,7 53,2 46,8 Marokko 51,9 48,1 53,1 46,9 Noord Mediteraan 52,3 47,7 67,0 33,0 autochtoon 48,5 51,5 - - overig rijk 48,5 51,5 42,9 57,1 overig arm 50,4 49,6 68,8 31,2 totaal 49,1 50,9 - - Bron: COS Iets meer dan de helft (52 procent) van de Chinezen is vrouw, éénderde is tweede generatie. Slechts onder de Antillianen en de personen uit Overige Arme landen maakt de tweede generatie een kleiner deel van de groep uit. Dit geeft aan dat de Chinezen (net als deze bevolkingsgroepen) een snelgroeiende bevolkingsgroep zijn, waarvan de groei veroorzaakt wordt door nieuwe buitenlandse vestiging en niet door veel geboorten. Het aandeel van de tweede generatie onder de Chinezen uit Hongkong is ongeveer even groot als dat van de tweede generatie onder de Turken en Marokkanen. Het aandeel van de tweede generatie van Chinezen uit de VCR en (vooral) Taiwan is kleiner! Figuur 9 Verschillen in geslachtsverhouding en generatie binnen de Chinese bevolkingsgroep (in procenten) man vrouw 1e generatie 2e generatie China (VRC) 47,4 52,6 72,3 27,7 Hongkong 48,8 51,2 54,6 45,4 Taiwan 48,3 51,7 85,5 14,5 totaal 47,8 52,2 67,2 32,8 Bron: COS De groep Chinezen in Rotterdam heeft een aanzienlijk jongere leeftijdsopbouw in vergelijking met de Rotterdamse bevolking. Dit geldt ook voor de groep niet-westerse allochtonen waarvan de groep Chinezen deel uitmaakt. Daarom wordt hieronder de leeftijdsopbouw van de Chinezen vergeleken met die van de niet-westerse allochtonen. 11
Figuur 10 De Chinese bevolkingsgroep naar leeftijd in Rotterdam in 2005 (en die van de niet-westerse allochtonen ter vergelijking) 5 90 en ouder 85 t/m 89 jaar 80 t/m 84 jaar 75 t/m 79 jaar 70 t/m 74 jaar 65 t/m 69 jaar 60 t/m 64 jaar 55 t/m 59 jaar 50 t/m 54 jaar 45 t/m 49 jaar 40 t/m 44 jaar 35 t/m 39 jaar 30 t/m 34 jaar 25 t/m 29 jaar 20 t/m 24 jaar 15 t/m 19 jaar 10 t/m 14 jaar 5 t/m 9 jaar 0 t/m 4 jaar 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 mannen vrouwen chinezen hi niet-westerse allochtonen i t t ll ht Bron:COS Op 1 januari 2005 zijn er relatief weinig Chinese kinderen tot en met 19 jaar in Rotterdam. Daarentegen zijn er juist wel veel Chinezen tussen de 20 en 30 jaar (zowel vrouwen als mannen). In de leeftijdsgroepen tussen 30 en 50 jaar zijn er relatief meer niet-westerse allochtonen. Vanaf 50 jaar zijn de Chinezen weer oververtegenwoordigd. Wat hierbij ook opvalt is de lichte oververtegenwoordiging van de Chinese mannen vanaf 60 jaar. Dat er in de leeftijdsgroepen tussen 20-30 relatief veel Chinezen zijn, is niet gevolg van de levensloop van de groep. (15 jaar geleden was de Chinese groep tussen 5-15 jaar niet sterk oververtegenwoordigd). De oververtegenwoordiging van 20 t/m 30 jarigen is ontstaan door binnenlandse en (vooral) buitenlandse migratie. 5 Om de vergelijking mogelijk te maken is het aantal Chinezen opgehoogd naar het aantal niet-westerse allochtonen. 12
1.5 Binnenlandse migratie Sinds 1996 is het aantal Chinezen dat jaarlijks naar Rotterdam verhuist steeds toegenomen. In de afgelopen vijf jaar was dit ongeveer 440 personen per jaar. Ook het aantal Chinezen dat Rotterdam heeft verlaten, is elk jaar gestegen waardoor de groei van het binnenlandse migratiesaldo werd getemperd: gemiddeld 80 personen per jaar. De Chinese bevolkingsgroep in Rotterdam groeit dus ook door binnenlandse migratie! Figuur 11 Binnenlandse migratie van Chinezen naar en vanuit Rotterdam Binnenlandse migratie van Chinezen 600 400 200 0-200 Saldo Vestiging Vertrek -400-600 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Bron:COS 13
1.6 Buitenlandse migratie De buitenlandse vestiging van de Chinezen in Nederland is in de laatste jaren sterk toegenomen. In 2003 was het aantal Chinezen dat zich in Nederland vestigde zelfs twee keer zo hoog als in 1995. In 2004 is het aantal iets teruggelopen. De toename is vooral te vinden onder de Chinezen uit VCR en Taiwan. Uit Hongkong komen steeds minder Chinezen naar Nederland. Het aandeel van Rotterdam in de buitenlandse vestiging van Chinezen in Nederland is door de jaren heen met fluctuaties toegenomen van 8 procent in 1995 naar 10 procent in 2004. Vanwege de kleine aantallen fluctueert het aandeel van Rotterdam onder de Chinezen uit Hongkong en Taiwan meer. Hierbij moet er rekening gehouden worden dat de aantallen voor Rotterdam betrekking hebben op de etniciteit, terwijl de cijfers van het CBS gebaseerd zijn op het geboorteland van de personen. Gemiddeld 82 procent van de Chinezen die zich tussen 1995 en 2004 uit het buitenland in Rotterdam hebben gevestigd, was in China, Hongkong of Taiwan geboren. Onderstaande percentages zouden voor een correctere vergelijking eigenlijk daarmee vermenigvuldigd moeten worden (10% wordt dan 8 procent, et cetera). Figuur 12 Buitenlandse vestiging van Chinezen in Nederland en het aandeel van Rotterdam daarin (cijfers Nederland op basis van geboorteland, cijfers Rotterdam op basis van etniciteit) 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Nederland China (VRC) 1464 1516 1788 1942 1850 2632 3647 3948 4025 3522 Hongkong 224 185 191 154 170 148 153 158 140 140 Taiwan 110 186 227 294 246 261 333 389 385 345 Totaal 1798 1887 2206 2390 2266 3041 4133 4495 4550 4007 aandeel Rotterdam China (VRC) 8% 10% 8% 9% 8% 10% 10% 9% 12% 10% Hongkong 11% 10% 15% 20% 12% 24% 25% 13% 17% 10% Taiwan 8% 10% 15% 15% 5% 7% 12% 11% 9% 15% Totaal 8% 10% 9% 10% 8% 10% 11% 9% 12% 10% Bron:COS/CBS, bewerking COS 1.7 Vestigingsmotieven Tot en met 2001 is asielmigratie de belangrijkste migratievorm voor Chinezen. Elk jaar kwamen de meeste Chinezen met dit motief naar Nederland. Daarna is de omvang van deze groep zeer snel afgenomen. Arbeid, gezinshereniging en gezinsvorming lijken in de laatste jaren zich te hebben gestabiliseerd. De opvallende toename wordt gevormd door het aantal Chinezen dat 14
naar Nederland komt om te studeren. Sinds 2001 vormt deze groep ongeveer de helft van de totale buitenlandse vestiging van de Chinezen! Figuur 13 Immigratie van niet-nederlanders met geboorteland China naar migratiemotief, 1995-2004 Totaal Arbeid Asiel Gezinshereniging Gezinsvorming Studie Overige motieven 1995 1416 156 497 409 249 52 54 1996 1472 166 305 430 327 129 113 1997 1749 130 627 298 368 185 140 1998 1889 153 621 257 394 233 233 1999 1766 187 525 252 224 274 303 2000 2577 162 731 266 251 664 501 2001 3562 270 774 165 367 1488 496 2002 3827 219 395 194 432 2039 552 2003 3919 214 189 197 491 2227 598 2004 3383 223 58 235 357 1613 894 Bron:CBS, bewerking COS De buitenlandse vestiging van de Chinezen in Rotterdam blijkt, in tegenstelling tot de andere groepen, ook in de afgelopen jaren hoog. Daardoor nam het aandeel van de Chinezen in de buitenlandse vestiging in Rotterdam toe van 1,8 procent in 1992 naar 5,8 procent in 2004. Daarentegen volgt het vertrek naar het buitenland met vertraging de trend van het vertrek van de andere groepen. Als gevolg daarvan blijft het buitenlandse migratie saldo relatief groot tot 2004. Figuur 14 Buitenlandse migratie van Chinezen naar en vanuit Rotterdam Buitenlandse migratie van Chinezen 600 500 400 300 200 100 Saldo Vestiging Vertrek 0-100 -200 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Bron:COS 15
1.8 Migratie onbekend 6 De Chinezen vormen een relatief kleine bevolkingsgroep in Rotterdam waardoor zij ook onder de migratie onbekend met kleine aantallen voorkomen. Net als onder de rest van de bevolking is het migratiesaldo onbekend ook onder de Chinezen toegenomen in de laatste jaren. Figuur 15 Migratie onbekend van Chinezen in Rotterdam Onbekend Chinezen 50 0-50 -100 Saldo Vestiging Vertrek -150-200 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Bron:COS 6 Vertrek onbekend is de uitschrijving uit het gemeentelijke bevolkingsregister nadat is geconstateerd dat de betreffende persoon niet meer woont op het adres waar hij/zij staat ingeschreven. Vestiging onbekend is de administratieve categorie die wordt gebruikt om deze personen (later) weer in te schrijven. 16
Bijlagen 17
18
Figuur bijlage 1 Binnenlandse migratie voor Chinezen in Rotterdam 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Vestiging 152 138 141 236 180 229 377 331 371 402 424 519 501 China (VRC) 81 80 87 130 102 160 270 240 277 307 321 408 384 Hongkong 65 58 49 101 73 66 88 89 88 85 93 96 105 Taiwan 6 0 5 5 5 3 19 2 6 10 10 15 12 Vertrek -100-104 -144-157 -186-150 -181-235 -204-341 -377-451 -433 China (VRC) -65-52 -77-96 -99-93 -103-150 -147-260 -281-330 -344 Hongkong -32-49 -56-54 -81-47 -63-76 -49-78 -82-100 -74 Taiwan -3-3 -11-7 -6-10 -15-9 -8-3 -14-21 -15 Saldo 52 34-3 79-6 79 196 96 167 61 47 68 68 China (VRC) 16 28 10 34 3 67 167 90 130 47 40 78 40 Hongkong 33 9-7 47-8 19 25 13 39 7 11-4 31 Taiwan 3-3 -6-2 -1-7 4-7 -2 7-4 -6-3 Bron:COS Figuur bijlage 2 Buitenlandse migratie voor Chinezen in Rotterdam 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Vestiging 174 158 130 145 185 205 248 183 308 457 422 531 403 China (VRC) 113 116 98 112 147 141 173 150 256 380 358 471 338 Hongkong 47 33 24 24 19 29 31 21 35 38 21 24 14 Taiwan 14 9 8 9 19 35 44 12 17 39 43 36 51 Vertrek -45-55 -60-63 -72-55 -67-58 -42-45 -39-73 -123 China (VRC) -22-11 -29-33 -46-35 -32-40 -26-33 -23-37 -93 Hongkong -19-40 -31-25 -23-18 -31-12 -12-10 -14-19 -21 Taiwan -4-4 0-5 -3-2 -4-6 -4-2 -2-17 -9 Saldo 129 103 70 82 113 150 181 125 266 412 383 458 280 China (VRC) 91 105 69 79 101 106 141 110 230 347 335 434 245 Hongkong 28-7 -7-1 -4 11 0 9 23 28 7 5-7 Taiwan 10 5 8 4 16 33 40 6 13 37 41 19 42 Bron:COS 19
Figuur bijlage 3 Migratie onbekend voor Chinezen in Rotterdam 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Vestiging 0 4 7 4 10 8 13 7 12 34 16 31 30 China (VRC) 0 1 5 3 9 6 9 6 8 29 13 30 24 Hongkong 0 3 2 1 0 2 4 1 4 5 3 1 6 Taiwan 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 Vertrek -2-29 -12-57 -55-85 -37-52 -48-58 -110-155 -127 China (VRC) -1-18 -8-24 -36-58 -31-32 -30-38 -98-106 -104 Hongkong -1-5 -4-24 -11-23 -4-11 -12-4 -8-22 -11 Taiwan 0-6 0-9 -8-4 -2-9 -6-16 -4-27 -12 Saldo -2-25 -5-53 -45-77 -24-45 -36-24 -94-124 -97 China (VRC) -1-17 -3-21 -27-52 -22-26 -22-9 -85-76 -80 Hongkong -1-2 -2-23 -11-21 0-10 -8 1-5 -21-5 Taiwan 0-6 0-9 -7-4 -2-9 -6-16 -4-27 -12 Bron:COS 20
COS-Publicatie-overzicht Onderwerp Titel Jaar Algemeen Feitenkaart Omnibusenquête 2006 2006 Kerncijfers Rotterdam 2006 2006 Monitor Prins Alexander 2005 2006 Binnenstadsmonitor 2005 2005 Staat van Rotterdam 2005 2005 Feitenkaart Rotterdam in Europees perspectief 2004 Staat van de Jeugd 2004 De G4 in de peiling 2003 Stadspeiling Vlaardingen 2003 2003 Arbeid en Inkomen Monitor Gemeentelijke Lastendruk Rotterdam, 2003-2006* 2006 Feitenkaart Inkomensbronnen Rotterdam en regio 2002 2005 Feitenkaart Inkomensgegevens Rotterdam en regio 2002 2005 Feitenkaart Inkomensgegevens Rotterdam op deelgemeente- en buurtniveau 2002 2005 Rotterdammers over werken bij de gemeente 2005 2005 De Rotterdamse marktbezoeker 2005 2005 Feitenkaart economie en arbeidsmarkt in Rotterdam 2005 Economische statistiek per deelgemeente 2004 Monitor vraagzijde arbeidsmarkt havengebonden cluster, Rijnmond. Een pilot. 2004 Bevolkingsgroepen Monitor allochtone ouderen IJsselmonde 2005 Minderhedenmonitor 2003. Integratie en inburgering 2004 Sociale integratie en de islam in Rotterdam 2004 Emancipatiemonitor Rotterdam 2004 2004 Lus di Trafiko in 2003. Het jaar van de uitvoering 2004 Feitenkaart kerncijfers Antillianen in Rotterdam 2004 Prognose bevolkingsgroepen Rotterdam 2017 2003 De maatschappelijke rol van de Rotterdamse moskeeën 2003 Communicatie en klanttevredenheid Rotterdammers over de gemeentelijke dienstverlening 2006. 2006 Stadswinkel op voorhand 2006 Rapportage Mediagebruik Rotterdamse Ambtenaren 2005 Tevredenheidsmeting Feijenoord 2005 Communicatie wijkveiligheid. Effectmeting maart 2005. Tussendijken 2005 Communicatie wijkveiligheid. Effectmeting maart 2005. Middelland 2005 Rotterdam bekeken en beluisterd in 2004 2004 Communicatie wijkveiligheid. Effectmeting september 2004 Spangen 2004 Klanten over het City Informatie Centrum 2004 Demografie Bevolkingsmonitor - tweede kwartaal 2006 2006 Trendprognose Rotterdam 2020 2006 De bevolkingsontwikkeling van Rotterdam 2003-2004 2004 Huishoudensprognose Rotterdam 2017 2003 Inpakken en wegwezen: migratie-onderzoek Rotterdam en regio 1998-2000 2002 Verhuizen in Rotterdam, onderzoek verhuisbewegingen 1995-2000 2002 Kunst en cultuur Cultuurparticipatie van Rotterdammers 2005 2006 Klanttevredenheid SKVR 2006 Rotterdammers en de bibliotheek 2005 2005 Belangstelling voor opera in Rotterdam 2004 2004 21
Leefbaarheid en Veiligheid Onderwijs Overig Politiek en bestuur Ruimtelijke ordening en verkeer Vrijetijdsbesteding Welzijn en Volksgezondheid Wonen Herkenning van radicalisering 2005 Monitor hot spots Rotterdam 3e meting (2005) 2005 Nulmeting Leefbaarheid Opvang Pijnackerstraat Oude Noorden 2005 Rotterdammers over het milieu 2005. Resultaten uit de Omnibusenquête 2005 2005 Blokken aan de Laan. Effecten van de fysieke aanpak van twee bouwblokken in de hot 2005 spot Dordtselaan Woonwensen van WBR-huurders in Nieuw Crooswijk 2003 Bewonersonderzoek afvalscheiding 2003 Monitor Delfshaven schoon najaar 2002 2003 Hondenpoep onder de loep 2003 Leerlingprognoses primair onderwijs Rotterdam 2004-2019 2005 Integratie in het primair onderwijs Rotterdam 2005 Wonen en leren van volwassenen in de regio 2005 Belangstelling Openbaar Daltononderwijs Papendrecht 2004 Rapportage Warmtekrachtkoppeling Bergschenhoek 2005 Rotterdammers en computers 2005 2005 Evaluatie stoelmassage ds+v. Resultaten uit een enquête bij drie ds+v-afdelingen 2004 Opkomen voor Rotterdam 2006 Analyse gemeenteraadsverkiezingen 2006 2006 Skyline op ooghoogte 2006 Analyse deelraadsverkiezingen 2006 2006 Feitenkaart negende Belevingsmonitor 2005 Belevingsonderzoek groene golf Schiekade/Schieweg 2006 Rotterdammers over imagobepalende plekken in de openbare ruimte 2005 Rotterdammers over het verkeer 2005. Resultaten uit de Omnibusenquête 2005 2005 Rotterdammers en parkeren 2002. Resultaten uit de Omnibusenquête 2002 2002 Rotterdammers in hun vrije tijd 2005 2006 Recreatief bezoek van Rotterdammers aan Rotterdam 2005 2006 Vrijwilligerswerk en informele hulp in Rotterdam 2005 2006 Relevante trends voor het vrijwilligerswerk in 2020 2006 Rotterdammers in de wintermaanden van 2005 2005 Joffen in Feijenoord. 2005 Vrijetijdsdeelname onder 55-plussers 2003 Tijdsbesteding en uitgaansgedrag van Rotterdamse jongeren 2002 Sociale kaart 2004. Stadsregio Rotterdam 2004 Jonge moeders in Rotterdam. Stand van zaken 2004 2004 Kinderen en opvang. Monitor kinderopvang Rotterdam 2002 2002 Monitor Aanbodmodel Rotterdam 2005 2006 Rotterdammers over de verkoop van huurwoningen 2006 2006 Monitor Woonruimteverdeling Stadsregio Rotterdam 2005 2006 Kans van slagen. Monitor woonruimteverdeling Stadsregio Rotterdam. 2005 kwartaal 4 2006 Feitenkaart aandachtsgroepen volkshuisvestingsbeleid Rotterdam en regio 2002 2005 Evaluatie experiment huisvestingsvergunning 2005 Bewonersonderzoek Nesselande 2005 Bewoners van nieuwbouwwoningen in Hoge Heren en Hoge Erasmus 2003 Huursubsidie en vangnetregeling Rotterdam '00/'01 en '01/'02 2003 Quick scan van de Rotterdamse kamermarkt 2003 22
23