KWARTAALBLAD OVER SPORT & ONTWIKKELINGSSAMENWERKING jaargang 10 / 05-2010 WK-SPECIAL MET FOPPE DE HAAN / EYONG ENOH / PETER HEERSCHOP

KWARTAALBLAD OVER SPORT & ONTWIKKELINGSSAMENWERKING jaargang 10 / 05-2010 WK-SPECIAL MET FOPPE DE HAAN / EYONG ENOH / PETER HEERSCHOP

/// INHOUD Supporter 38 COLOFON Het kwartaalblad Supporter wordt uitgegeven door het programma Sport & Ontwikkelings samenwerking van NCDO (Nationale Commissie voor Internationale Samenwerking en Duurzame Ontwikkeling). Meningen die in artikelen worden weergegeven zijn niet per definitie de meningen van het programma Sport & Ontwikkelings samenwerking. Hoofdredactie: NCDO-programma Sport & OS (www.sportdevelopment.org), Tessa Kocken en Marieke Timmer Eindredactie en coördinatie: Schrijf-Schrijf, Utrecht (www.schrijf-schrijf.nl), Jens Middel Redactieraad: Frank van Eekeren, Helga van Kampen, Judith Kilsdonk en Willem Vissers Medewerkers: ANP, Marieke van Doggenaar, Espera Donnavousi, Ghislaine van Drunen, Eric de Frel, Anniek Hoekstra, IKON, Martjan Kuijt, Peter van der Mark, Jorrit Meulenbeek, Jens Middel, Loes Min, Ilvy Njiokiktjien, Oupa Nkosi, SCORE, Lucky Sindane. Redactieadres: NCDO, Tessa Kocken en Marieke Timmer Mauritskade 63 1092 AD Amsterdam T: (020) 568 87 88 E: m.timmer@ncdo.nl SSN 1562-7726 Ontwerp: Piraña grafisch ontwerp (www.pirana.nl) Druk: Artoos (www.artoos.nl) NCDO 2010. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voor afgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Coverfoto: Zuid-Afrika is klaar voor het WK: van de toernooiorganisatie tot de immer enthousiaste supporters. 18 De 3e HELFT... 4 Bezoektips... 10 De Oranje-indiaan... 13 WK 2010-schema... 24 Africa Represent... 26 Oranje Trophy... 29 Bezoektips... 30 Peter Heerschop... 33 Paul Rosenmöller... 34 De Voorbespreking... 45 De Wedstrijd... 46 De Libero... 47 2

6 40 Foppe de Haan Er zijn nog altijd mensen die geloven dat dit land het WK niet kan organiseren. Aldus één van Nederlands bekendste coaches vanuit Zuid-Afrika, waar hij voetballers opleidt. Ticketnood! Sommige Zuid-Afrikanen sparen zich het eten uit de mond. Anderen stelen geld of stellen belangrijke aankopen uit. Alles in de hoop ooit een WK-ticket te kunnen kopen. Gierende koorts Van Europa tot Azië, van Latijns-Amerika tot Australië: de hele wereld kijkt uit naar het WK. En de Zuid-Afrikanen? Die gaan zich straks massaal ziek melden. 6 14 Enoh en Stekelenburg 37 40 De middenvelder en keeper van Ajax staan in juni weer op één veld. Maar niet voor hetzelfde team. Kameroen hoopt vurig op een stunt: Oranje verslaan. 37 3

// DE 3E HELFT Supporter van Zuid-Afrika: ook ná het WK Waarschijnlijk denk je bij de derde helft aan gezelligheid na een voetbalwedstrijd. Maar De 3e HELFT is ook een initiatief rond het WK Voetbal. Doel: ervoor zorgen dat de goede impact van het toernooi op Zuid-Afrika blijvend is. Jij kunt daarbij helpen! Voor de eerste keer in de geschiedenis organiseert een Afrikaans land het WK Voetbal. De hele wereld is in juni getuige van de grote liefde die dit continent voor sport heeft en vooral voor voetbal. De 3e HELFT focust de publieke aandacht op lokale sportprojecten die deze sportliefde structureel inzetten voor een betere maatschappij. Die duurzame projecten versterken gemeenschappen en bieden mensen zinvolle kennis en ervaring. Bijvoorbeeld op het gebied van leiderschap, organisatievermogen, emancipatie en hiv/ aidsbestrijding. Jouw keuze Het WK Voetbal is voor Zuid-Afrika een positieve ervaring. Dat moet het blijven, ook ná 2010. NCDO draagt daaraan bij met De 3e HELFT. Bijvoorbeeld door Nederlandse clubs aan te sporen een vriendschap aan te gaan met een club in Zuid-Afrika ( Clublinking ). Of door young professionals enthousiast te maken over een wedstrijd waarin zij hun creatieve ideeën kwijt kunnen ( Changing lives through football ). En niet te vergeten: door mensen de kans te geven om speciaal geselecteerde projecten te steunen. Of je nu een bedrijf, afdeling, sportteam of individu bent, via de site van De 3e HELFT kun je een bedrag naar keuze overmaken. Het gaat in alle gevallen om initiatieven die hun kwaliteit en effectiviteit bewezen hebben. Jouw WK Welke vorm je ook aan je betrokkenheid wilt geven, via De 3e HELFT help je mee aan een duurzame ontwikkeling van Zuid-Afrika. Ga dus snel naar de website en maak van het WK wat jij wilt: een blijvend succes! Lees meer op www.de3ehelft.org en via Twitter: @de3ehelft. 4

5 tips om zelf te scoren 1. Steun via De 3e HELFT een sportproject in Zuid-Afrika. Ontdek welk project geschikt is via de online matchmaker. Ga naar www.de3ehelft.org/projecten. 2. Link jouw sportclub aan een club of maatschappelijk sportproject in een ontwikkelingsland. Ga naar www.clublinking.nl. 3. Bedenk een innovatief idee voor een maatschappelijk sportproject. Lees meer op pagina 46! Ga naar www.3ehelft.org/nl/challenge-2. 4. Neem een gratis abonnement op het kwartaalblad Supporter. Ga naar de achterkant van dit nummer, of ga naar www.sportdevelopment.org > Supporter. 5. Bezoek één van de speciale activiteiten van SCORE tijdens het WK in Zuid-Afrika. Zie pagina 10. Ga naar www.score.org.za. 5

// INTERVIEW Foppe de Haan in Zuid-Afrika HIER KAN IK HET VERSCHIL Je ziet het aan de volle stadions. De uitzinnige supporters. De passie waarmee mensen over wedstrijden praten. Voetbal is voor Zuid-Afrikanen ongelofelijk belangrijk. Dat het WK in hun land is, is dan ook een droom die uitkomt. Aan het woord is Foppe de Haan, trainer van Ajax Cape Town en ambassadeur voor SCORE. 6

IMPACT OP ZUID-AFRIKA De blanken hebben rugby, de zwarten voetbal. Zo is het al tijden in het nog steeds verdeelde Zuid-Afrika. Toen het land in 1995 het WK Rugby won, viel de scheidslijn tussen blank en zwart even weg en vierde iedereen feest. Het WK Voetbal van nu zou diezelfde impact kunnen hebben. Niet dat ik Zuid-Afrika de beker zie winnen, maar de bevolking kan zich wel als één man achter het nationale team scharen. Ook als dat niet gebeurt, zal het WK trouwens iets goeds nalaten. De fantastische nieuwe stadions. De geweldig verbeterde infrastructuur. En een boost voor het imago van Afrika, in het bijzonder Zuid-Afrika. Een succesvol WK is het beste middel tegen de vooroordelen uit het Westen. Er zijn daar nog steeds mensen die denken dat Zuid-Afrika dit evenement niet kan organiseren. Bafana Bafana, het nationale team. Zij worden overspoeld met vragen als ze terugkomen van trainingskampen. Wat hebben jullie allemaal gedaan? Mijn jongens zijn erg leergierig. Ik stimuleer dat ook. Als er een Champions League-wedstrijd is geweest, vraag ik: Heb je gekeken? Wat vond je van het spel? Aanvankelijk waren ze verbaasd dat ik het gesprek met hen aanging. Ze waren gewend aan trainers die op een afstand kijken hoe het gaat. Nu beginnen ze te begrijpen dat ik weliswaar de baas ben, maar wel dicht bij ze sta. IMPACT OP FOPPE De jongens met wie ik nu werk zijn jong. Sommigen zijn pas vanaf hun 11e naar school gegaan. Die hebben nooit >>> MAKEN' Tekst: Loes Min. Foto s: ANP. IMPACT OP DE JEUGD Mijn spelers hebben het steeds vaker over het WK. Dat zal alleen maar meer worden zodra de deelnemers arriveren, de trainingen bezocht kunnen worden en de wedstrijden op tv te volgen zijn. Of elk van hen ook wedstrijden zal bijwonen, weet ik niet. Treurig genoeg geldt voor de meeste Zuid-Afrikanen dat tickets te duur zijn. Wel spelen twee jongens van Ajax Cape Town in 7

// INTERVIEW Foppe de Haan in Zuid-Afrika Sommige jongens hebben nooit geleerd verder te kijken dan hun neus lang is geleerd verder te kijken dan hun neus lang is. Ik heb geleerd om geduldig met hen om te gaan. Als je zo n jongen te snel allerlei technieken en tactieken wilt leren, dan werkt dat niet. Je moet eerst contact zoeken, ze volwassen maken, ze ontwikkelen. Pas als ze wat weerbaarder zijn en niet onzeker of verontwaardigd reageren op kritiek, kun je voorzichtig aangeven waarin ze zich nog kunnen verbeteren. Als ze als mens groeien, hebben ze meer mogelijkheden om een betere sportman te worden. Dat vind ik het mooie aan het werk hier: ik kan op een heel persoonlijk niveau verschil maken. IMPACT OP COMMUNITIES Ik probeer niet alleen als trainer verschil te maken. Zo ben ik ook ambassadeur van SCORE. Deze ontwikkelingsorganisatie zet tijdens het WK een minivoetbaltoernooi op in dorpen en townships: de SCORE Cup [zie pagina 10, red.]. De finale wordt een dag voor de echte WK-finale gespeeld. Maar SCORE richt zich op meer dan alleen voetbal. Ze laat kinderen ook volleyballen, basketballen en netballen, wat een soort korfbal is. Of ze organiseert een estafetteloop waarbij kinderen onderweg vragen moeten beantwoorden over aids. Na de estafette worden de antwoorden in een kringgesprek besproken. Dat werkt fantastisch. Het helpt de kinderen om veel bewuster met het onderwerp om te gaan. Sport is voor SCORE een middel om de kinderen te bereiken met belangrijke voorlichting. En om ze te laten ontdekken dat als je samen dingen doet, je vaak meer kunt bereiken dan als je ze alleen doet. IMPACT OP TOWNSHIPS Als SCORE-ambassadeur bezocht ik vijf jaar geleden de township Dijsseldorp. Ze waren daar toen bezig een sportvereniging op te richten. Er waren betonveldjes aangelegd en er was iemand die de veldjes zou onderhouden. Ik keek ernaar en dacht: Leuk dat jullie zo enthousiast zijn, maar dit wordt niets. Nog niet zo lang geleden was ik er weer. En wat ik zag was fantastisch. 8

Het betonveld zag er goed uit en er stond een stadionnetje met een echt veld. Op zondagmiddag zaten mijn vrouw en ik daar te kijken naar een voetbalwedstrijd. Ik was echt diep onder de indruk! Waarom het daar is geslaagd? Een aantal mensen heeft de schouders eronder gezet. Zij geloofden erin, werden door de provincie erkend en kregen het voor elkaar. Ze zagen dat hun inzet resultaat had en kregen zelfvertrouwen. Al snel gingen zij zich overigens ook met andere zaken bemoeien zoals wegen, sanitair en riolering. Dat tilt nu het niveau van de hele gemeenschap omhoog. Lees meer over SCORE: www.score.org.za en pagina 10. 9

// BEZOEKTIPS REIS VER Stel: je gaat voor het WK naar Zuid-Afrika. Dan breng je daar natuurlijk veel tijd door op de tribunes. Maar wil je ook het land achter de stadions en toeristenzones zien? Bezoek dan een project van SCORE, één van de partners van De 3e HELFT. SCORE is een internationaal erkende organisatie die sport inzet om kinderen in Zuid-Afrika een beter leven te geven. Ze doet dat op tal van manieren. Op deze pagina s enkele voorbeelden: niet alleen inspirerend en een bezoekje waard, maar indien je dat wilt ook nog eens makkelijk vanuit Nederland te steunen! Tekst: Anniek Hoekstra en Jens Middel. Foto: SCORE. SCORE: De organisatie De SCORE Cup is de kernactiviteit van de speciale WK-campagne SCORE for 2010. SCORE ziet in het WK dé manier om aandacht te vragen voor de positieve invloed van sportprojecten op kinderen. Het is die invloed die de organisatie sinds haar oprichting in 1991 nastreeft. Aanvankelijk alleen in Zuid-Afrika, maar inmiddels ook in Zambia, Namibië en Lesotho. Sinds enkele jaren heeft SCORE bovendien een Nederlandse tak. Deze werft fondsen en enthousiasmeert Hollandse sportprofessionals hun kennis te delen met Zuid-Afrikaanse collega s. Ook laat dit deel van de organisatie Nederlanders de kracht van Afrika, sport en Afrikaanse initiatieven zien. Zo is het nu bezig een Cup of Heroes (zie pagina 12) in Nederland op te zetten. Er is behoefte aan zo n project en Nederland kan daarbij veel leren van de Zuid-Afrikaanse ervaring. Lees meer over SCORE! Ga naar www.score.org.za. 1 BEKIJK DE SCORE CUP Zodra het eerste fluitsignaal van het WK Voetbal klinkt, gaat in Zuid-Afrika eveneens de SCORE Cup van start. Niet in de imposante stadions, maar erbuiten: in de rurale gemeenschappen. 32 teams van jongens en meisjes zullen hier in het klein het WK-schema naspelen. Hun finale is de dag vóór die van het grote toernooi. SCORE bedacht de SCORE Cup om ook mensen die niet de mogelijkheid hebben om speelsteden en stadions te bezoeken, deel te laten hebben in de WK-vreugde. Het evenement wordt georganiseerd door lokale sportraden, onder begeleiding van SCORE. Deze begeleiding bestaat onder andere uit het trainen van Youth Leaders, jongeren uit de gemeenschappen zelf. Zij nemen de uitvoering van de SCORE Cup-organisatie op zich. Ze hebben van SCORE workshops gehad rond thema s als leiderschap, emancipatie en sportmanagement. Bezoekers uit het buitenland zijn van harte welkom om langs te komen. Om samen naar de SCORE Cup te kijken, te dansen en te eten, en als het even kan een potje te voetballen. Jij kunt dit project steunen! Bijvoorbeeld door alleen of met een groep een SCORE Cup-team te sponsoren. Via een interactieve website kunnen jullie dan de prestaties van je SCOREteam bijhouden. Meer weten? Of geïnteresseerd in de mogelijkheid om zelf de SCORE Cup te bezoeken? Mail dan Amarins Sijbesma van SCORE Nederland: amarins@score.org.za. 10

DER DAN DE STADIONS 2 VOLG DE VRIJWILLIGER 3 HELP DE HELDEN Bij SCORE leren speciaal geselecteerde vrijwilligers de kneepjes van het sporteducatievak. Deze vrijwilligers komen uit alle windstreken, maar vooral uit landen op hetzelfde continent. Vorig jaar waren bijvoorbeeld twintig van de dertig geselecteerden Afrikaans. De rest bestond onder andere uit Noren en Nederlanders. Onder leiding van de lokale sportraad van een gemeenschap, en met begeleiding van professionele trainers, verzorgen de vrijwilligers sportlessen op scholen en organiseren ze competities. Bovendien geven ze vele honderden kinderen trainingen en workshops. Niet alleen over sport, maar (tussen het sporten door) onder meer ook over een gezonde leefstijl, de gevaren van onveilige seks, eerlijke verhoudingen tussen man en vrouw en sportmanagement. Zo krijgen de kinderen de kans om op te groeien tot sterke volwassenen: rolmodellen die een bijdrage leveren aan hun eigen gemeenschap. Het SCORE-project South African Volunteer is een variant op deze inzet van vrijwilligers. Hierin werkt een Zuid-Afrikaanse vrijwilliger een jaar lang in een SCORE. Hij of zij assisteert de lokale sportraad bij het uitvoeren van sportactiviteiten, en SCORE-trainers bij het geven van workshops. DOELEN van het project South African Volunteer : Meer sportende kinderen (6.000 kinderen); Meer sport op scholen (6 scholen); Beter leiderschap en organisatievermogen van jongeren; Een groter bewustzijn onder kinderen van de gelijkheid tussen man en vrouw. Zoals het besef dat meisjes net zo goed mogen deelnemen aan sportactiviteiten als jongens. Was de SCORE Cup nog een lokaal toernooitje, SCORE staat ook aan de basis van de Cup of Heroes. Hierin strijden elk jaar teams uit heel zuidelijk Afrika om de prestigieuze heldenbeker. Om in Zuid-Afrika drie dagen lang te kunnen excelleren, doorlopen de spelers eerst trainingen en selectierondes. Bovendien worden niet alleen hun sportieve talent en doorzettingsvermogen aangesproken. In de Cup of Heroes krijgen teams ook een beoordeling voor hun fair play (hoe open en tolerant gaan spelers met elkaar en andere teams om?), cultuur (wat kunnen ze op het vlak van zang en dans) en buurtproject (welke ideeën en activiteiten hebben ze om hun woonomgeving te verbeteren?). DOELEN: De Cup of Heroes toegankelijk maken voor zoveel mogelijk jongeren uit zoveel mogelijk landen; Samenwerken met andere organisaties, zodat niet alleen de communities waar SCORE werkt meedoen. Jij kunt dit project steunen. Bijvoorbeeld door Afrikaanse teams die het geld voor de reis naar Zuid-Afrika niet bijeen kunnen sprokkelen, een kleine bijdrage te sturen. Ga naar www.3ehelft.org/projecten en ontdek hoe! Jij kunt dit project steunen. Ga naar www.3ehelft.org/projecten en ontdek hoe! 11

// BEZOEKTIPS SCORE: De deelnemer Ik ben altijd een echte fanatiekeling geweest. Als ik iets aanpak, ga ik er vol voor. De Nederlandse SCORE-professionals die hun kennis hier kwamen overdragen, gaven me de motivatie om een team te vormen die zich bezighield met drama, poëzie, dans en sport. Ik werd bovendien lid van Active Youth in Action, een door SCORE opgerichte SCORE-organisatie. Daar leerde ik meer over de rol die sport kan hebben in de ontwikkeling van personen en gemeenschappen. Inmiddels ben ik dankzij SCORE een rolmodel in mijn SCORE. Als jongeren voor een uitdaging staan, kloppen ze bij mij aan voor advies. Ik ben er trots op dat ik deze rol mag vervullen. - Songelwa Sicuku SCORE: De professional Waarom ik workshops en trainingen voor SCORE geef? Omdat ik heb gezien dat sport mensen kan samenbrengen en levens kan veranderen. Als sport een structureel onderdeel uitmaakt van een gemeenschap, bijvoorbeeld door toernooien of competities, dan doet dat echt wonderen voor die SCORE. Helaas ontbreekt het op veel plekken nog aan de kennis en vaardigheden om dit soort activiteiten te organiseren. In mijn cursussen leer ik mensen hoe ze dat kunnen doen. - Eric Makando, SCORE-trainer in Limpopo 12

// VOETBALPLAATJE Tekst: Loes Min. Foto: Archief Hindriks 'ZONDER TROMMEL' Een plaatje uit het plakboek van Gerard De Oranje-indiaan Hindriks (59). Dit jaar laat hij nieuwe foto s van zichzelf maken, vertelt hij. In Zuid-Afrika. Ik ga ze allemaal zien. Alle wedstrijden van Oranje. Ik reis met mijn camper van stad naar stad en zal er staan, op de tribunes. Zonder mijn grote trommel, ditmaal, want dat houdt mijn rug niet meer. Maar wel met een nieuwe tooi. Natuurlijk, wat denk jij dan? Ik heb sinds 1988 maar 23 partijen van Oranje gemist. Nu het WK voor het eerst in Afrika is, wil ik er zéker bij zijn. Dat is toch wel heel bijzonder. Al hadden ze het geld waarmee stadions zijn gebouwd van mij ook aan de bevolking mogen geven. Die heeft het volgens mij harder nodig. 13

// ACHTERGROND Het WK voor Zuid-Afrikanen Het WK Voetbal mag dan in hun land zijn, dit jaar, voor de meeste Zuid-Afrikanen blijft het een toernooi op tv. De wedstrijdkaarten zijn vrijwel onbetaalbaar voor hen. Sommigen sparen zich het eten uit de mond, stelen geld of stellen belangrijke aankopen uit, in de hoop zo toch aan een ticket te komen. Tekst: Espera Donouvoussi. Vertaling: Jens Middel. Foto s: ANP.. Geld willen Dagdromers te over in de aanloop naar het WK. Mensen die een succesvol bedrijf willen runnen, zien in de voetbalfans die straks Zuid-Afrika overspoelen een ideale groep om geld aan te verdienen. Anderen kijken uit zowel voetballiefde als historisch besef uit naar de data waarop voor het eerst in de geschiedenis de beste spelers ter wereld op Zulu-grond hun magie vertonen. Maar wat de droom ook is, iedereen wil het WK van zo dichtbij mogelijk meemaken. Het liefst ook ín de stadions. 14

GEEN GELD TICKET VOOR EEN En daar ligt een probleem. Want maar een klein deel van de bevolking kan zich de prijs van wedstrijdtickets permitteren. Zelfs sinds die kaarten in februari 30 procent goedkoper werden, omdat FIFA-baas Blatter door de teleurstellende verkoopcijfers vreesde dat de stadions anders leeg zouden blijven. Geld stelen Misschien zijn de Zuid-Afrikaanse jongeren, van wie velen hopen op een toekomst als profvoetballer, nog wel het meest gebrand op een tribuneplaats. Een plek waarvandaan ze op slechts tientallen meters afstand s werelds voetbalsterren >>> 15

kunnen zien. Neem de jonge spelers van Sithole FC, een voetbalclub in de township Tembisa, vlakbij Johannesburg. Zij zijn al maanden bezig met het sparen van geld en het vragen van giften om een ticket te kopen. Sommigen stalen helaas ook geld van een oom of zo, vult Sithole FC-coach Andrew Pule aan. Om daar meteen aan toe te voegen dat hij hen daar niet toe aanzette. En degenen die erop betrapt zijn, hebben afscheid moeten nemen van onze voorbeeldige club. Geld sparen De 12-jarige Sithole-speler Lulu kwam niet in de verleiding om te stelen. Zijn oom gaf hem geld toen hij erom vroeg. Alleen was dat nog niet genoeg voor een kaartje, zegt Lulu. Dus hielp hij me andere familieleden om een donatie te vragen. Uiteindelijk wist ik 250 rand (ruim 25 euro) bij elkaar te sprokkelen: genoeg om met mijn teamgenoten naar het stadion te gaan. Eén van die teamgenoten is aanvoerder Sibusio: Ik wil Drogba heel graag van vlakbij zien voetballen, in plaats van op een tv-scherm. Ik ben nieuwsgierig hoe het zal zijn in het grote stadion en kijk ernaar uit om te kunnen zeggen: Ik was erbij! Mijn ouders wilden me daar geen geld voor geven. Dat is geld waarvan je ontbijt, zeiden ze. Dus besloot ik niet meer te IK GA LIEVER NAAR EEN WK-WEDSTRIJD DAN DAT IK ZO'N JAS KOOP, OOK AL HEB IK DIE NODIG. 16

// ACHTERGROND Het WK voor Zuid-Afrikanen ontbijten en zo te sparen. Als ik door s ochtends het eten over te slaan naar Drogba kan, dan is dat echt geen moeilijke keuze. Geld verdienen Ook Thabiso, een 12-jarige teamgenoot van Lulu en Sibusio, moest voor zijn ticket een basisbehoefte opgeven. Niet eten, maar kleding: een warme jas voor in de winter. Ik ga liever naar een WK-wedstrijd dan dat ik zo n jas koop, ook al heb ik die nodig. Het is tekenend voor de manier waarop voetbal en in het bijzonder dit WK beleefd wordt in Zuid-Afrika, zegt ook coach Andrew Pule. Hij wijst ook op het belang voor zijn pupillen om wedstrijden te zien. Professionele spelers van zo dichtbij zien spelen: dat kan mijn jongens motiveren om de drive en liefde vast te houden voor wat ze doen. Sporten helpt hen vooruit. Ze ontwikkelen er fysieke en mentale discipline mee. Dat heeft directe impact op hun schoolresultaten en leidt er voor sommigen wellicht ooit toe dat ze hun geld als profvoetballer zullen verdienen. Waarom niet? Afrikaanse sterren als Drogba, Eto o en Pienaar gingen hen voor. Hen in een stadion zien spelen is belangrijk voor mijn jongens. Het laat hen zien wat er mogelijk is. Met hard werken kán hun droom uitkomen. 17

// FOTOREPORTAGE Grote schoonmaak rond Greenpoint Stadium De gemeenteraad van Kaapstad is tevreden. Het imposante Greenpoint Stadium is af. En de voorbereidingen op de toeristenstroom rond dit stadion, zijn in volle gang. Het verwijderen van daklozen lijkt daar een onderdeel van. Of is het toeval dat die ineens zijn verdwenen? Tekst: Jorrit Meulenbeek. Foto s: Ilvy Njiokiktjien. KAAPSTAD, JULI 2007 Onder de bomen op het grasveld staan kleine groepjes daklozen bij elkaar. In winkelwagentjes verzamelen ze glazen flessen, blikjes en papier, om tegen een kleine vergoeding te verkopen voor recycling. Het is een koude winterdag. Dit is wat we doen om warm te blijven, verontschuldigt een van de vrouwen zich, terwijl ze een joint opsteekt. Op de achtergrond wordt gebouwd aan het Greenpoint Stadium. Kosten: ruim 4 miljard rand, 400 miljoen euro. Kyk hoeveel geld vir die paar ure dat hulle hier gaan wees, verzucht Katrina Cupido (43). En ondertussen besteedt de gemeente volgens haar geen cent aan de daklozen van de stad. Vir ons het hulle niks gedoen nie. Toch is het niet zo dat die gemeente niets doet. Al jaren probeert ze daklozen uit het straatbeeld te verwijderen. Door ze terug te brengen naar hun geboorteplaats, of onder te brengen in een opvanghuis. Maar dat is niet voor iedereen een oplossing. Thelma Hoffman (51) kon niet >>> 18

19

// FOTOREPORTAGE 20

21

omgaan met de beperkingen van de nachtopvang. Ik leef liever mijn eigen leven. Iedereen weet: als straks de bezoekers voor het WK komen, moeten deze mensen hier weg zijn. Misschien komt J.P. Smith ons wel vermoorden in onze slaap, lacht Marilyn Davids (34), verwijzend naar het raadslid dat verantwoordelijk is voor het Greenpoint-gebied. Gertruid Jacobs (48) is het er wel mee eens als ze straks weg moeten. We maken het vies hier. Weggestuurd worden is zelfs goed voor ons: ze zullen ons een thuis moeten bieden. We kunnen er van alles van vinden, maar het maakt geen verschil. Misschien ben ik in 2010 al wel dood. Marilyn Davids lacht er wrang bij. Ach, dromen kan nooit kwaad natuurlijk. Misschien hangt er, als ik de dag na de World Cup wakker word, wel een bordje aan het stadion. Met de mededeling: Daklozen, dit gebouw is nu voor jullie! 22 KAAPSTAD, mei 2010 Een schoonmaakoperatie. Gedwongen vertrek. Deportatie. Zo noemen critici het. De campagnes om daklozen uit het centrum te verwijderen zijn de laatste maanden geïntensiveerd. Veel van hen zijn overgebracht naar tijdelijke huisvestinglocaties als Blikkiesdorp, een sloppenwijk dertig kilometer buiten de stad. Humaan beleid, zegt de gemeente. Voor hun eigen bestwil. Niemand wordt volgens haar gedwongen. En dat het nu samenvalt met het WK, noemt ze puur toeval.

// FOTOREPORTAGE 23

24

25

AFRIKA REPRESENT! ZUID-AFRIKA: 'BAFANA, BAFANA' Kameroen: 'de ontembare leeuwen' Coach: Carlos Alberto Parreira (Brazilië). Sterspelers: Aaron Mokoena (Portsmouth) en, indien zijn conflict met Parreira wordt bijgelegd, Benni McCarthy (West Ham United). De belofte: Kermit Erasmus (Excelsior). FIFA-ranking: #81. Prijzenkast: Mocht tot 1992 niet meedoen aan internationale toernooien, vanwege de apartheid. Won sindsdien de Afrika Cup (in 1996, als gastland) en de COSAFA Cup (in 2002, 2007 en 2008): het toernooi voor Zuidelijk Afrikaanse landen. WK-kwalificatie: Bafana Bafana ( The Boys, the Boys ) plaatste zich automatisch, omdat Zuid-Afrika gastland is. Tot opluchting van de bevolking. Want hoewel het team het nog aardig deed in de Confederations Cup, verloor het daarna acht van de negen interlands en plaatste het zich niet voor de Afrika Cup. WK-voorspelling: Het niveau is tot nog toe onder de maat. En Zuid-Afrika zit in een poule met Frankrijk, Mexico en Uruguay zeker niet de minsten. Toch is er hoop: gastlanden doen het vaak goed op WK s. Coach: Paul Le Guen (Frankrijk). Sterspelers: Samuel Eto o (Inter) en Rigobert Song (Trabzonspor). De Belofte: Eyong Enoh (Ajax), zie pagina 40. FIFA-ranking: #20. Prijzenkast: Won de Afrika Cup in 84, 88, 00 en 02. Deed zes keer mee aan een WK, meer dan welk ander Afrikaans team dan ook. Beste WK-prestatie: de kwartfinale in 1990. WK-kwalificatie: Behaalde één punt in de eerste twee kwalificatiewedstrijden, wisselde van bondscoach, won vervolgens alles en eindigde bovenin de groep. WK-voorspelling: Zal in ronde 1 een hele kluif hebben aan Japan, Denemarken en vooral Oranje. Maar zal zich niet willen laten temmen, al was het maar omdat het thuisfront minstens een kwartfinaleplaats verwacht net als in 1990. 26

Tekst: Lokaal Mondiaal. // ACHTERGROND Op het allereerste WK Voetbal dat in Afrika wordt gehouden, geven zes Afrikaanse landen acte de présence. Uiteraard gastland Zuid-Afrika. Maar ook Kameroen, Ivoorkust, Ghana, Algerije en Nigeria. Hoe zullen zij het doen op het toernooi? Moeten voetballanden als Brazilië, Argentinië en Nederland zich zorgen maken? GHANA: 'DE BLACK STARS' IVOORKUST: 'DE OLIFANTEN' Coach: Milovan Rajevac (Servië). Sterspelers: Stephen Appiah (Bologna) en Michael Essien (Chelsea). De Belofte: Matthew Amoah (NAC). FIFA-ranking: #27. Prijzenkast: Bereikte de Afrika Cup-finale acht keer, won er vier. Deed één keer eerder mee aan het WK: in 2006 bereikten de Black Stars de laatste zestien. Het team voor spelers tot 20 jaar won in 2009 het jongeren-wk. WK-kwalificatie: Was groepswinnaar en het eerste Afrikaanse land dat zich voor het WK 2010 kwalificeerde. WK-voorspelling: Eén van de beste en gevaarlijkste voetballanden, op het niveau van Ivoorkust. Ghana treft in de eerste ronde Servië, Australië en Duitsland. De Black Stars moeten zeker van de eerste twee kunnen winnen. Coach: Sven-Goran Eriksson (Zweden). Sterspeler: Didier Drogba (Chelsea). De Belofte: Salomon Kalou (Chelsea). FIFA-ranking: #22. Prijzenkast: Hoewel Ivoorkust op dit moment het sterkste Afrikaanse team wordt genoemd, kan het nog op weinig successen bogen. Eenmaal won het de Africa Cup (1992) en zijn enige deelname aan het WK (2006) strandde al in de eerste ronde. WK-kwalificatie: Ivoorkust werd zonder moeite groepswinnaar. WK-voorspelling: Ivoorkust zit in de poule des doods. Het zal het moeten opnemen tegen Brazilië en Portugal. Alleen de wedstrijd tegen Noord-Korea zal een makkie zijn. Mocht Ivoorkust de eerste ronde overleven, dan is het een grote kanshebber voor de titel. 27

// ACHTERGROND NIGERIA: 'DE SUPER EAGLES' ALGERIJE: 'DE WOESTIJNVOSSEN' Coach: Rabah Saadane (Algerije). Sterspelers: Nahir Belhadj (Portsmouth) en Karim Matmour (Borussia Dortmund). De Belofte: Abdelkader Ghezall (Siena). FIFA-ranking: #31. Prijzenkast: Na 82 en 86 is dit het derde jaar dat Algerije op een WK speelt. De Afrika Cup is bekender terrein, met de jaren 80 als hoogtijdagen: tweede in 80, vierde in 82, derde in 84 en 88 en winst in 90. In 96, 00 en 04 bereikten de Algerijnen de kwartfinales. WK-kwalificatie: Op de laatste dag van het WKkwalificatietoernooi moest Algerije in de blessuretijd nog een tegengoal incasseren van aartsrivaal Egypte. Een nieuwe wedstrijd moest beslissen wie naar het WK mocht. Algerije won die beladen pot, waarin supporters elkaar met stokken te lijf gingen, met 1-0. WK-voorspelling: De woestijnvossen zitten in de poule met Engeland, de VS en Slovenië. Laatstgenoemde moet geen probleem zijn voor Algerije. De eerste twee zijn lastiger, maar Algerije kan verrassend goed uit de hoek komen en is dan ook zeker niet kansloos. Coach: Lars Lagerbäck (Zweden). Sterspeler: Osaze Peter Odemwingie (Lokomotiv Moskou) en Nwanko Kanu (Portsmouth). De Belofte: Obafemi Martins (Wolfsburg). FIFA-ranking: #15. Prijzenkast: Nigeria won de All-Africa Games ( 73), de Afro-Asian Cup of Nations ( 95) en tweemaal de Afrika Cup ( 80 en 94). Op laatstgenoemd toernooi werd het land sinds 2000 vier keer derde. Het Olympische team won goud ( 96) en zilver ( 08). WK-kwalificatie: Nigeria wist zich maar moeizaam te plaatsen. Tunesië bleek het taaist, maar moest uiteindelijk met één puntje minder toch zijn meerdere erkennen in de Super Eagles. WK-voorspelling: Argentinië, Zuid-Korea en Griekenland. Dat zijn de drie landen waarmee Nigeria in de eerste ronde te maken krijgt. Winst tegen Argentinië zal een absolute stunt zijn. Maar Zuid-Korea en Griekenland verslaan, zou moeten kunnen. Voordeel voor de Super Eagles: in Zuid-Afrika wonen ontzettend veel Nigerianen, die hun land als twaalfde man zullen steunen. Bafana Bafana heeft wel eens een thuiswedstrijd tegen Nigeria gespeeld en kijkend naar de groengekleurde tribunes het gevoel gehad dat het een uitwedstrijd was. 28