Eindrapportage Jaarplan 2010 Op de Bres voor Techniek Provincie Noord-Brabant 20 mei 2011
Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Jaarverslag 2010... 4 2.1 Situering... 4 2.2 Programma/instantie... 4 2.3 Doelstelling... 4 2.4 Strategie... 4 2.5 Doelgroepen... 5 2.6 Meetbare resultaten... 5 3 Verbindingscentrum Technific (VT)... 7 4 Financiële rapportage 2010... 10 2
1 Inleiding Het Verbindingscentrum Technific is een onderdeel van het programma TOA\Werken in Brainport van Brainport Development NV. Hierbij treft u de verantwoording zoals bedoeld in de beschikkingen: - Subsidieverlening meerjarenprogramma Op de bres voor Techniek/Verbindingscentrum Technific jaarplan 2010, uw kenmerk 1662720 d.d. 23 maart 2010. - Uw schrijven Instemmen met gewijzigde begroting, uw kenmerk 2378649 d.d. 16 december 2010. 3
2 Jaarverslag 2010 2.1 Situering In de loop van 2010 zijn de activiteiten van Verbindingscentrum Technific een volledig onderdeel van het programma TOA\Werken in Brainport bij Brainport Development NV geworden. Het Verbindingscentrum Technific richt zich steeds meer op regie en coördinatie van techniekeducatie en promotie in de regio Brainport. Het Verbindingscentrum Technific is het techniekpromotieplatform voor Zuidoost-Brabant. 2.2 Programma/instantie Het project is de operationalisering voor 2008-2011 van het convenant Bèta Techniek Eindhoven dat in 2005 is getekend door het SRE, programma Horizon (later Brainport Operations BV), Platform Bèta Techniek en (tot 2009) Stichting Techniek Educatie en Promotie (STEP), met als doel de componenten techniek en technologie in onderwijsprogramma s te versterken. Het totale programma is in lijn gebracht met Brainport Development NV en is in de loop van 2009 definitief overgedragen door STEP aan Brainport Development NV. Vanaf 1 oktober 2009 is het Verbindingscentrum Technific samengegaan met Brainport Development NV. Vanaf 1 januari 2010 is de administratie volledig geïntegreerd bij Brainport Development NV. In februari 2010 is tot formele opheffing van STEP besloten, waarna de stichting in maart 2011 volledig is beëindigd. 2.3 Doelstelling Het Verbindingscentrum Technific heeft de volgende doelstelling, strategie en doelgroep geformuleerd: Primaire doelstellingen 1. Instroombevordering in technische profielen, studies en banen. Stijging 15 % in 2015 (ten opzichte van 2004; de start van Technific) (doelstelling ontleend aan Deltaplan Bèta Techniek, OC&W); 2. Jongeren en hun omgeving bewustmaken van baankansen en arbeidsperspectief in de regio ten aanzien van techniek; 3. Jongeren en hun omgeving enthousiasmeren voor techniek. Secundaire doelstellingen: 1. Zorgen voor voldoende gekwalificeerde uitstroom in relatie met de behoefte op de technische arbeidsmarkt, waarbij een minimale groei van 10% is gewenst; 2. Als makelaar/schakelaar de activiteiten in de regio coördineren; 3. Actief meedenken en -werken hoe technisch onderwijs aantrekkelijker te maken is; 4. Twee maal per jaar inzicht in instroom-doorstroom-uitstroom data door publicaties; 5. Organiseren van crosspromotie. 2.4 Strategie Om de bovenstaande doelstellingen te realiseren wordt de volgende strategie aangehangen: 1. Eén centraal geaccepteerde visie formuleren; 2. Eén aanspreekpunt voor bedrijfsleven, onderwijs en leveranciers van techniek; 3. (Bevorderen van) de ontwikkeling van vernieuwende educatieve programma s; 4. Bundeling en op elkaar afstemmen van nieuwe en lopende initiatieven; 5. Regie voeren op projecten en programma s die zijn ontwikkeld en worden uitgevoerd; 6. Eén herkenbare aanpak voor longitudinale leerwegen met gedifferentieerd aanbod per subdoelgroep 4
7. Doorstroom mbo-bachelors-masters versterken; 8. Crosspromotie; 9. Monitoring ten behoeve van resultaatmeting en bijsturing van projecten. 2.5 Doelgroepen Het Verbindingscentrum Technific richt zich op de volgende doelgroepen: 1. Leerlingen / studenten van 4 tot 20 jaar en hun ouders; 2. Leerkrachten / (bovenschoolse) directeuren/besturen; 3. Overheid (bestuur en politiek); 4. Bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen; 5. Samenwerkingsverbanden / koepelorganisaties / brancheverenigingen; 6. Participanten/stakeholders (aanbieders van leermiddelen etc.); 7. Media. 2.6 Meetbare resultaten Binnen het convenant Bèta Techniek Eindhoven (BTE) is gesteld dat de ontwikkelingen in de regio via monitoring worden bijgehouden, de zogenaamde BTE-Index. In dit document wordt een overzicht gegeven van de beschikbare cijfers. In de bijgaande tabel wordt een overzicht gegeven van de instroom en uitstroom cijfers in het Middelbaar en Hoger Onderwijs. De cijfers zijn afkomstig van het Platform Bèta Techniek (http://www.kennisbankbetatechniek.nl). Voor de Brainport regio is de BTB-index (Beta techniek Brainport) geïntroduceerd. BTB Index jaar instroom uitstroom MBO* HBO TU/e MBO HBO TU/e 1999-2000 1.051 531 2000-2001 1.388 1.418 2.249 1.111 514 2001-2002 1.336 1.378 2.517 1.129 657 2002-2003 1.419 1.432 2.327 1.008 658 2003-2004 1.318 1.509 2.363 1.043 692 2004-2005 1.103 1.475 2.352 1.023 841 2005-2006 1.251 1.413 2.279 1.042 910 2006-2007 1.089 1.413 2.279 938 998 2007-2008 1.101 1.500 2.353 794 883 2008-2009 1.116 1.525 745 951 2009-2010 1.101 1.740 *Cijfers over instroom van het MBO zijn niet bekend in landelijke database. 5
Hieronder zijn cijfers opgenomen in twee grafieken. 6
3 Verbindingscentrum Technific (VT) Bedrijfsvoering en programmamanagement In 2010 is veel tijd gestoken in het verder integreren van het programma met andere activiteiten van Brainport Development. De samenwerking is in de eerste plaats gericht binnen het programma TOA\Werken in Brainport, maar ook daarbuiten wordt zoveel mogelijk cohesie gezocht en gevonden. De relatie met (landelijke en regionale) speerpunten wordt gelegd en zo mogelijk vertaald naar de projecten. Vaker dan ooit neemt het programmabureau deel aan overlegvormen op het gebied van onderwijsvernieuwing. De strategische positie van Brainport Development en het gemak waarmee over veel aangrenzende kennis kan worden beschikt maakt dat de in 2009 gezette stap reeds haar vruchten afwerpt. Voorlopig is dat vooral te zien in de hechte betrokkenheid van velen, met name de vergroting van toegankelijkheid tot het bedrijfsleven. Steeds sterker komt het gegeven naar voren om het bedrijfsleven (Arbeidsmarkt) leading te laten zijn voor de projecten op het gebied van bètaen techniekeducatie en promotie. Een van de beste voorbeelden is de ontwikkeling van het Technology Experience College samen met Philips, ASML, SIMAC, VDL en NXP. Het Verbindingscentrum Technific concentreert de regierol die haar toebedeeld is. De volgende activiteiten zijn door het Verbindingscentrum uitgevoerd binnen haar regierol: Activiteiten Doelstelling Realisatie Partneroverleg (voorheen participantenoverleg) zal opnieuw worden opgestart en worden geïntensiveerd (ook in deelgroepen) om tot meer verbindingen en samenwerking te komen. Het overleg vindt twee maal per jaar plaats. Eén maal uitgevoerd met bestuursvertegenwoordigers van basisschoolclusters. De zogenaamde Jongerenpanels, het toetsen van vraag en aanbod bij jongeren, zal worden overgelaten aan het communicatiekwadrant binnen het TOA programma. Voor de Jet-Net Career Day wordt inmiddels jaarlijks op verzoek de monitoring uitgevoerd. Tevens zal Het Verbindingscentrum Technific optreden als regionale wervingspartner voor Jet-Net bedrijven teneinde op termijn tot regionale coördinatie te komen. Vanuit het programmabureau worden regietaken uitgevoerd. Daaronder valt de bezetting van een programmamanager en office manager. Tevens wordt binnen het bureau de marketing en monitoring verzorgd. Bestuurlijk overleg provinciale Techniekpromotie platforms Vorming Technet-kringen De jongerenpanels worden vier maal per jaar georganiseerd. De Career Day wordt jaarlijks georganiseerd door Jet-Net. Dit jaar heeft Jet-Net de ambitie om 4000 leerlingen deel te laten nemen aan het evenement. Er waren 50 bedrijven actief. Technific heeft de monitoring verzorgt onder de 4000 leerlingen. Versterking vanuit de regierol realiseren. Meer samenwerking in Brabant Verbeteren samenwerking VMBO en bedrijfsleven. Twee maal uitgevoerd te weten onder deelnemers Technology Experience College en onder deelnemers Techniek in de Kinderopvang. In november 2010 is dit evenement uitgevoerd. Zowel de monitoring als een verkorte vorm van Medical Investigators (project havo/vwo) zijn uitgevoerd. Ingebed binnen de TOA structuur. In het najaar is vanuit het projectbureau inzet geleverd bij de totstandkoming van de automotive centers voor excellence en innovatief vakmanschap. Deelname programmamanager aan overlegstructuur Er zijn 7 Technet-kringen geformeerd. In onderstaand overzicht zijn de projecten onder coördinatie van Verbindingscentrum Technific opgenomen: Activiteiten Doelstelling Realisatie Ingenieur voor de Klas een coördinatieproject dat o.a. de GSM-gastles met ingenieurs van ASML bevat. De coördinatie van dit project zal vanuit Technific worden voortgezet. In totaal worden ongeveer 50 groepen bezocht door de ingenieurs van ASML. Daarbij delen ongeveer 1200 kinderen aan het project mee. In 2010 hebben 35 lessen met in totaal 825 leerlingen plaatsgevonden. 7
Bedrijf te Kijk is een coördinatieproject dat zal worden voortgezet. Vlieg- en modelbouw is een project waarvan Het Verbindingscentrum Technific de coördinatie uitvoert voor héél Brabant. Techniekweek Brainport wordt mogelijk voor 2011 uitvergroot tot Dutch Technology Week. Zo mogelijk zal reeds in 2010 een pilot daartoe plaatsvinden. Zo mogelijk wordt het project ook door de andere Brabantse techniekpromotieplatforms geadopteerd. Dat onderdeel is afzonderlijk begroot. Excellent knooppunt. Dit project dat in principe door de universiteit wordt aangevraagd behoeft medewerking van o.a. het VTB-netwerk. Omdat de aanvraag pas laat in 2009 plaatsvindt zijn details nog niet bekend. Het project valt in principe onder het zgn. Orion-project van het Platform Bèta Techniek en behoeft regionale samenwerking tussen universiteit, basisonderwijs en science centra. VTB zal worden voortgezet ter afronding van tranche 5. Tegelijkertijd zal door de provincie Noord-Brabant een traject worden ingezet om het opgebouwde netwerk te behouden en het aantal VTB-scholen uit te breiden naar 2/3 van het totaal aantal basisscholen in de provincie. In de additionele aanvraag wordt de uitbreiding naar 2/3 van de scholen zichtbaar gemaakt. Technific heeft de ambitie om 10 activiteiten te organiseren, waarbij circa. 300 leerlingen kennis maken met de bedrijven die hun deuren open stellen. Technific heeft de ambitie om 10 scholen aan het project deel te laten nemen, waarbij circa 750 VMBO leerlingen deelnemen aan het project. In de Techniekweek van 2010 worden diverse activiteiten gebundeld in één week. Daarbij is de ambitie om circa 5000 leerlingen te bereiken en 100 bedrijven. Nog nader te bepalen. Het Verbindingscentrum Technific heeft de ambitie om 2/3 van de scholen in Zuidoost-Brabant te voorzien van techniek in het curriculum. In overleg met o.a. de Eindhovense Fabrikanten Kring (EFK) is besloten dit project op te pakken in q2 2011. In totaal zijn 18 scholen gestart met het project. In totaal doen 1.500 leerlingen mee. Techniekweek is uitgevoerd in q2, echter nog geen pilot voor uitvergroting wegens wegvallen financiering. In totaal ca. 4500 leerlingen bereikt en 70 bedrijven betrokken. Toegekend en de naam is gewijzigd in Wetenschapknooppunt Brainport. Het Verbindingscentrum Technific maakt onderdeel uit van het Wetenschapsknooppunt. Inmiddels zijn projecten zoals POVO in relatie met VTBscholen en Technasia opgestart. Via het nieuwe Masterplan Ruimte voor Talent, ruimte voor Wetenschap en Techniek is op 29 september een bijeenkomst georganiseerd wat de kick-off betekende van het meerjarig vervolgtraject. In onderstaand overzicht zijn de projecten in uitvoering door Verbindingscentrum Technific opgenomen: Activiteiten Doelstelling Realisatie De Waanzinnige Karavaan zal in 2010 weer worden uitgevoerd in Helmond, omdat het project uitstekend past in het Automotive traject (opdrachten zullen daartoe worden aangepast) en in het specifiek voor Helmond te voeren techniekpromotietraject. Oorspronkelijk was er belangstelling voor overname van de uitvoering van dit project door Openbare Bibliotheek Eindhoven, maar in 2009 heeft deze partij laten weten niet over de mogelijkheden voor uitvoering te beschikken. Het succesvolle project kan worden uitvergroot en zo mogelijk in 2010 onder aandacht van de Automotive ondernemers worden gebracht. Helmond techniekpromotie bevat naast de Waanzinnige Karavaan meer specifiek op de Helmondse bedrijven gerichte activiteiten. Het project wordt uitgevoerd in 2010. Ca. 15 scholen zullen deelnemen aan het project. Op verzoek van de gemeente Helmond en de link met automotive hebben hoofzakelijk Helmondse scholen aan het project meegedaan. In totaal hebben 325 kinderen deelgenomen aan het project en zijn 20 leerkrachten bereikt. Het AeroTech Luchtvaart en Techniekevenement wordt jaarlijks georganiseerd op Eindhoven Airport. Hierbij wordt de verbinding tussen luchtvaart en techniek gelegd door participanten en andere partners van Technific. Het evenement richt zich op groep 7 en 8 van het basisonderwijs Het evenement wordt voor de derde keer georganiseerd en wordt in 2010 uitgebreid met een publieksdag. Naar verwachting zullen 4000 personen deelnemen. Succesvol uitgevoerd in q2 met voornamelijk scholen uit Helmond en omgeving. In totaal hebben 3000 personen deelgenomen aan de eerste dag. Het publieke evenement (pilot op dag 2) is niet goed bezocht, reden hiervoor is na onderzoek te vinden in weersomstandigheden en marketing. 8
Medical Investigators is een voorbeeld- en vernieuwend project dat gebruik maakt van gaming. Op dit moment zijn we nog altijd op zoek naar een partij die het project adopteert. Het project heeft een grotere uitvoeringsdichtheid nodig. Het Verbindingscentrum Technific zal faciliterend zijn. Kosten van verbruiksmateriaal komen ten laste van het onderwijs, maar kennisdisseminatie en projectupdates worden begroot, teneinde dit project nog te kunnen gebruiken als voorbeeld. Jeugd & Metaal. In 2009 is getracht om het project te integreren met de activiteiten van SPOMM teneinde meer eenduidigheid in promotie voor de metaalsector te brengen. SPOMM heeft hier van afgezien om reden van haar beperkte organisatorische mogelijkheden. Omdat het project Jeugd en Metaal een belangrijke bijdrage levert aan de (vroege) keuze voor de metaalsector zal het project worden geïntensiveerd. Het project past uitstekend in het denken van TOA \ Werken in Brainport. Voor de communicatie zal in 2010 een web-enablede CRM-tool worden ingericht voor deelnemende docenten, bedrijven en leerlingen. Het project BrainTrigger is in 2008 en 2009 gepilot in Eindhoven en kan geografisch worden uitgebreid. Uitbreiding van het project is nodig om met name de deelname van het bedrijfsleven meer bekendheid te geven en te vergroten. Collaborative Teacher Development Communities (project in FP7; EU) voor het bètaonderwijs wordt reeds langer in international verband met Fontys Hogescholen besproken en in het kader van FP7 zijn voor de EU nieuwe plannen gemaakt. Met een aantal nieuwe partijen is wederom besloten tot indiening te komen in januari 2010. Toekenning betekent een forse deelname van Het Verbindingscentrum Technific. Deelname hieraan maakt ook de opstap naar meer internationale samenwerking mogelijk. Deelname zal slechts na toekenning van het project doorgang vinden. Experimenten PO is een begrotingspost waarop diverse projecten voor Basis Onderwijs kunnen worden geplaatst. In principe zullen slechts projecten worden ondersteund of opgezet als daar noodzaak toe is doordat er bijvoorbeeld onvoldoende dekking is voor een bepaalde doelgroep. De projecten kunnen door het jaar heen plaatsvinden en worden nog slechts ondersteund als van begin af aan een uitvoerende (dragende) partij voor de toekomst bekend is. Technific heeft de ambitie om 10 scholen met circa 500 leerlingen van havo en vwo deel te laten nemen aan het project. Zeven scholen zijn betroken bij het project. Ca. 100 leerlingen zullen deelnemen in het project, waarbij zij worden gesponsord door ongeveer 50 bedrijven. Het project BrainTrigger heeft de ambitie om het project uit te rollen in de provincie. Tevens is in samenwerking met ROC Eindhoven het concept opgenomen in de Netwerkschool Techniek. In de regio wil BrainTrigger 15 scholen betrekken bij het project. Nog nader te bepalen Enthousiasmeren van techniek in de basisvorming van kinderen. Project in q1 en q2 op 2 scholen uitgevoerd, ook op het bijzonder voortgezet onderwijs. Daarnaast is het project ingezet bij de Intelligent Community Award. In q4 was de Jet-Net Career Day gepland waarbij het project in verkorte vorm aangeboden wordt is 500 leerlingen/leraren. Is volledig uitgevoerd. In q3 zijn de nieuwe leerlingen gekoppeld. Het experiment Netwerkschool Techniek is toegekend, waarbij BrainTrigger als leermiddel wordt ingezet. Aantal projecten dat in 2010 is uitgevoerd i 16 (i.s.m. 8 bedrjiven). Daarnaast heeft BrainTrigger mee gedaan aan de Philips familiedag waarbij kinderen van werknemers uitvindingen konden indienen. Wordt opnieuw ingediend in januari 2011 als Teacher Lab. De aanvraag 2010 is niet gehonoreerd door EU. Op verzoek van het ROC Ter AA te Helmond is een project gestart met studenten van de opleiding Pedagogisch Werker om techniek in te bedden op het programma van de Buitenschoolse Opvang. Dit heeft volledig plaatsgevonden in q1 en q2 met 30 studenten van het ROC en met kinderen van kinderopvang Spring. Met ROC Ter AA is het project geëvalueerd en is besloten het project op te nemen in het curriculum van de opleiding Pedagogisch Werker vanaf schooljaar 2010-2011. In het najaar 2010 is dit project tevens aangeboden aan ROC Eindhoven om met Korein kinderopvang uit te voeren in schooljaar 2010-2011. 9
Experimenten VO is een begrotingspost waarop diverse projecten voor Voortgezet Onderwijs kunnen worden geplaatst. In principe zullen slechts projecten worden ondersteund of opgezet als daar noodzaak toe is doordat er bijvoorbeeld onvoldoende dekking is voor een bepaalde doelgroep. De projecten kunnen door het jaar heen plaatsvinden en worden nog slechts ondersteund als van begin af aan een uitvoerende (dragende) partij voor de toekomst bekend is. Vergroten van de keuze voor bèta techniek. Op verzoek ASML, Simac, VDL, Philips, NXP alsmede Fontys en TU/e is Technology Experience College (TEC) ontwikkeld. De pilot is uitgevoerd met 40 leerlingen uit het VO van 4 verschillende VO-scholen en zijn 10 docenten betrokken. TEC is een driedaagse experience om jongeren te begeleiden in hun profielkeuzeproces. Het project is positief geëvalueerd en in het schooljaar 2010-2011 opnieuw uitgevoerd. 4 Financiële rapportage 2010 Eerst in het late voorjaar van 2010 is gebleken dat gemeente Eindhoven niet zou bijdragen in de financiering. Als gevolg hiervan zijn ook andere financieringen misgelopen zoals bijvoorbeeld REAP en/of SRE aanvragen. Hoewel Brainport Development nog steeds in gesprek is hierover is in de loop van 2010 de begroting negatief aangepast en heeft dit geleid tot enerzijds kostenreductie en anderzijds beperking van het programma. Daar staat tegenover dat het inmiddels Brabant-breed uitgevoerde programma BrainTrigger een grote bovenregionale belangstelling heeft en dit programma inmiddels op veel locaties als leermiddel wordt ingezet. Een andere nijpende situatie is de trage factor waarmee de opvolging van het programma VTB, Ruimte voor Talent Ruimte voor Wetenschap en Techniek wordt opgestart van overheidswege. De VTB-coördinator van Verbindingscentrum Technific is weliswaar betrokken bij de landelijke opstart als zgn. kwartiermaker, maar de vertraging brengt met zich mee dat middelen uitblijven en er voorts wordt getracht om het voor ZO-Brabant zeer succesvolle VTB-netwerk overeind te houden. Door gebruikmaking van overschot uit de overdracht van STEP (inmiddels beëindigd) heeft Verbindingscentrum Technific relatief veel taken kunnen uitvoeren. Financiële verantwoording Verbindingscentrum Technific 10