Nationale Bijscholingsdag Voor Jeugd- en Gezinsprofessionals Trainer: Anja Roosendaal
Programma Vormen huiselijk geweld /kindermishandeling Signaleren en handelen Risicofactoren en beschermende factoren Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling
Vormen van huiselijk geweld / kindermishandeling Kindermishandeling Huiselijk geweld (ex-)partnergeweld Eergerelateerd geweld Genitale verminking Huwelijksdwang Mishandeling van ouders Ouderenmishandeling Getuige van HG Lichamelijke mishandeling Psychische mishandeling Lichamelijke verwaarlozing Meisjesbesnijdenis Seksueel misbruik Psychische verwaarlozing
Signaleren van zorg, objectiveren van zorg en handelen bij zorg. Wat heb je hiervoor nodig? a. Willen; wil ik er open voor staan voelsprieten opzetten b. Kunnen; weet ik wat ik moet doen bij vermoedens/zorgen? (stappen meldcode) c. Durven; bekend zijn met eigen waarden/normen en dilemma's
Risicofactoren en beschermende factoren Ervaringsdeskundige Jeroen van der Ven aan het woord https://www.youtube.com/watch?v=2gbyhqshq2w Kijkvragen: Wat horen jullie aan risicofactoren? Wat horen jullie aan Beschermingsfactoren? Welke boodschap heeft Jeroen voor jullie?
Objectief Signaleren Oefening: concreet je zorgen benoemen Vorm drietallen; benoem wie A, B en C is Persoon A vertelt kort (ong. 5 min) over een casus waar hij/zij zich zorgen over maakt Persoon B en C luisteren en vullen het blad feiten/meningen zo concreet mogelijk in Persoon B en C stellen daarna vragen ter verduidelijking over meningen, aanname om tot feiten te komen
Besluitvorming De besluitvorming is professioneel: beslissingen zijn transparant en goed onderbouwd en komen systematisch en doelgericht tot stand. De besluitvorming is evidence based: beslissingen zijn gebaseerd op theorieën over het ontstaan en in stand blijven van kindermishandeling en huiselijk geweld en op kennis over wat werkt. De besluitvorming komt in dialoog met de cliënt tot stand: beslissingen worden zo veel mogelijk samen met de cliënt genomen. Professionals hebben oog voor de veiligheid van de cliënt. Stel de ontwikkeling en het welzijn van de cliënt (kind) voorop Neem samenwerking met de client / het gezin als uitgangspunt Wees gericht op sterke kanten en beschermende factoren Goed genoeg opvoeding / leefomstandigheden
Valkuilen besluitvorming Besluitvorming in situaties van zorglijke opvoedsituaties / kindermishandeling is niet eenvoudig. Professionals hebben te maken met lastige beslissingen, waarbij ze: niet over alle informatie beschikken; de informatie vaak gekleurd is; de gevolgen van hun beslissing van tevoren niet goed te overzien zijn; Daar komt bij dat professionals deze beslissingen vaak impliciet en intuïtief nemen, waardoor zij kwetsbaar zijn voor valkuilen in de besluitvorming zoals een tunnelvisie.
Meldrecht versus Meldplicht Wettelijk het recht hebben een melding te doen bij Veilig Thuis en de relevante gegevens over te dragen, zonder toestemming van cliënt. De beslissing om vermoedens van huiselijk geweld wel of niet te melden, neemt de professional zelf. Het stappenplan van de meldcode biedt hierbij houvast. Het verplichte gebruik van een meldcode en het volgen van de stappen daarbij staat in de wet!
Registratie, dossiervorming Vermeld in je contactjournaal dat je de stappen van de meldcode aan het doorlopen bent. Gebruik het Formulier Registratie Stappen Meldcode. Beschrijf zo feitelijk mogelijk wat je ziet en hoort. Breng ook in kaart wat er wél goed gaat en wat de krachten zijn van de cliënt. Trek niet te snel conclusies en ga niet interpreteren. Doel is niet om bewijs te leveren Registratie Een goed beargumenteerd vermoeden is voldoende om in actie te komen! Voor jeugd t/m 23 jaar: VERWIJSINDEX Ga na of je in de verwijsindex moet registreren Zo ja, informeer de ouders/verzorgers en/of kind/jongere hierover
Doel van de Meldcode Leg de stappen van de meldcode op volgorde!
Stappen uit Meldcode (vanaf 1-1-2019 verplicht) Stap 1: Breng de signalen in kaart (denk aan de Kindcheck) Stap 2: Vraag advies aan deskundige collega of bij Veilig Thuis (denk aan de verwijsindex?) Stap 3: Praat met ouders en/of kind Stap 4: Wegen geweld of kindermishandeling (toepassen afwegingskader) Stap 5: Beslissen: melden bij VT en hulpverlening In stap 4 en stap 5 twee afwegingen: Afweging 1: Is melden bij VT noodzakelijk? Afweging 2: Is hulpverlening (ook) mogelijk?
Waarom een afwegingskader Huiselijk geweld en kindermishandeling zijn complexe en taaie maatschappelijke vraagstukken, vaak geen panklare oplossing Vaak spelen er meerdere problemen en zijn er verschillende hulpverleners betrokken Recent onderzoek in 4 grote steden: ernstig en langdurig geweld door hulpverlening vaak wel verminderd, maar niet stopt! Meer nodig om geweldspatroon van ernstig en structureel geweld te doorbreken! Extra taak voor Veilig Thuis: de radarfunctie Cliënten/-systemen met ernstig en langdurig geweld komen op de radar bij Veilig Thuis
Tijdlijn van de invoering Januari - juni 2018: Beroepsgroepen die onder de Wet Meldcode vallen stellen een afwegingskader op Juli - december 2018: Professionals doen ervaring op in het werken met het afwegingskader (deskundigheidsbevordering en scholing) Vanaf januari 2019: Verplicht om te werken met een afwegingskader in de Meldcode
Algemene meldnormen (leidende principes) 1 e meldnorm: In ALLE gevallen van acute onveiligheid en/of structurele onveiligheid en bij disclosures 2 e meldnorm: In alle ANDERE gevallen waarin de beroepskracht meent dat hij, gelet op zijn competenties, zijn verantwoordelijkheden en zijn professionele grenzen, in onvoldoende mate effectieve hulp kan bieden of kan organiseren bij (risico s op) huiselijk geweld en/of kindermishandeling 3 e meldnorm: Wanneer een beroepskracht die hulp biedt of organiseert, om betrokkenen te beschermen tegen het risico op huiselijk geweld en/of kindermishandeling, constateert dat de onveiligheid niet stopt of zich herhaalt.
5 afwegingsvragen in stap 5 Meldcode Vraag 1: Heb ik op basis van de stappen 1 tot en met 4 van de meldcode een vermoeden van (dreiging van) huiselijk geweld en/of kindermishandeling? Nee: Afsluiten en vastleggen in dossier Ja: Ga verder met afweging 2 Vraag 2: Schat ik op basis van de stappen 1 tot en met 4 van de meldcode in dat er sprake is van acute onveiligheid en/of structurele onveiligheid? Nee: Ga verder met afweging 3 Ja: Melden bij Veilig Thuis Vraag 3: Ben ik in staat effectieve hulp te bieden of te organiseren om dreiging van (toekomstig) huiselijk geweld en/of kindermishandeling af te wenden? Nee: Melden bij Veilig Thuis Ja: Ga verder met afweging 4 Vraag 4: Aanvaarden de betrokkenen hulp om dreiging van (toekomstig) huiselijk geweld en/of kindermishandeling af te wenden, en zijn zij bereid zich hiervoor in te zetten? Nee: Melden bij Veilig Thuis Ja: Hulp bieden of organiseren, ga verder met afweging 5 Vraag 5: Leidt de hulp binnen de gewenste termijn tot de noodzakelijke resultaten ten aanzien van de veiligheid en/of het welzijn (herstel) van alle betrokkenen? Nee: (Opnieuw) melden bij Veilig Thuis Ja: Hulp afsluiten met afspraken over het volgen Afwegingsvragen 3 t/m 5 worden samen met Veilig Thuis doorlopen van toekomstige (on)veiligheid met betrokkenen en samenwerkingspartners
Radarfunctie van Veilig Thuis Afwegingskader gaat samen met ontwikkelingen in de werkwijze van VT Bij elke melding beoordeelt VT (triage) welke wijze van afhandelen gewenst is Na melding start VT dus NIET per definitie een onderzoek of neemt NIET direct de hulpverlening over Per casus bekijkt VT wat nodig is om de veiligheid te herstellen en welke hulpverlening nodig is VT overlegt altijd met de beroepskracht die een melding doet Adviesfunctie blijft bestaan: ondersteuning krijgen van VT bij het doorlopen van de stappen van de meldcode
Opbrengsten en Evalueren Wat heeft deze workshop je opgeleverd? Schrijf het op een post-it Graag uw mening over de Workshop. Plus Min Bedankt voor uw aandacht.