Proces-verbaal van de algemene wijkvergadering van 7 juni 2014 Uur : 14u30 15u30 Plaats : Wijksteunpunt, Liverpoolstraat 65 Dagorde : 1. Voorstelling van het programma dat goedgekeurd werd door het Gewest en van de evolutie van de verschillende projecten ; 2. Kandidatuuroproep voor de Wijkcommissie ; 3. Informatie aangaande het participatief budget ; 4. Informatie aangaande «Passer in gezondheid». Beknopt verslag : Inleiding. De algemene wijkvergadering begint een uur na de inhuldiging van de nieuwe inrichtingen van het Liverpoolplein (project gerealiseerd in het kader van het Wijkcontract Lemmens). Een twintigtal burgers wonen de vergadering bij. De projectleider verduidelijkt dat zijn functie erin bestaat om de actoren die bij het programma betrokken zijn te informeren en te coördineren. Hij beslist niet over de inhoud. Ter herinnering, het doel van een Wijkcontract is een welbepaalde perimeter te verbeteren op het fysische vlak (gebouwen, straten, parken ) en het socio-economische vlak (sportactiviteiten, opleiding, tewerkstelling ). Het Duurzaam Wijkcontract Passer wordt gefinancierd door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (75 %), Beliris 1 (21 %) en de Gemeente Anderlecht (4 %). Het voorbije jaar werd gewijd aan het opmaken van het basisdossier. De opdracht werd toevertrouwd aan het Collectif ipé in tijdelijke vereniging met BUUR. Het herwaarderingsprogramma werd geraliseerd in partnership met het Gewest, de Gemeente, de bewoners en de andere plaatselijke actoren. De operationele fase is gestart in januari 2014 en zal eindigen in december 2017. We beschikken over twee bijkomende jaren om de vastgoedprojecten te beëindigen. We willen wel benadrukken dat de werken besteld moeten zijn op het einde van de operationele fase. De perimeter is begrepen tussen de slachthuizen in het westen, de gemeentegrens in het noorden, de school Arts et Métiers alsook de Poincarrélaan in het oosten en de Bergensesteenweg in het zuiden, behalve in het westelijke deel wáár de perimeter vier huizenblokken herneemt die gelegen zijn tussen de Bergensesteenweg en het Zuidstation (Bisséstraat, Memlingstraat, Gheudestraat...). 1 Beliris is een organisme dat zijn oorprong vindt in het akkoord voor economische samenwerking van 15 september 1993 afgesloten tussen de Belgische federale staat en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De doelstelling : de middelen uitbreiden die ter beschikking gesteld worden van de hoofdstad om haar rol van nationale en Europese hoofdstad te ontwikkelen en te promoten. Proces-verbaal van de algemene wijkvergadering van 7 juini 2014 1/6
Men mag de perimeter van het Duurzaam Wijkcontract Passer en de voorkoopperimeter niet verwarren. Deze laatste is beperkter en verleent aan de instellingen die actief zijn op het vlak van huisvesting en de stadsrenovatie (Citydev, BGHM, Gemeente...) een voorrangsrecht voor de aankoop van een goed. De instelling die over dit recht beschikt kan dus, bij een gelijke prijs, een gebouw aankopen bij voorrang in vergelijking met een andere koper. Voorstelling van het programma dat goedgekeurd werd door het Gewest en van de evolutie van de verschillende projecten. A. De eerste pool van een tussenkomst is het huizenblok begrepen tussen de Liverpoolstraat, de Scheikundigestraat, de Zeemtouwersstraat en de Heyvaertstraat. Een site van bij de 4.000 m² wordt niet meer gebruikt sinds de drukkerij De Smedt verhuisd is. Het idee is om de noordkant te renoveren en daarna er socio-culturele activiteiten te organiseren voor de jongeren. Het centrale deel zal afgebroken worden en heraangelegd als park. De zuidkant zal eveneens afgebroken worden en daarna heropgebouwd, teneinde er woningen te creëren en/of lokalen voor ondernemingen. Wie doet wat? Citydev koopt het terrein met het geld van Beliris, behoudt de zuidkant om er nieuwe gebouwen te ontwikkelen, stelt het centrale deel ter beschikking van Leefmilieu Brussel en de noordkant ter beschikking van de Gemeente. Bij deze actie financiert het Wijkcontract enkel de renovatie van de noordkant. Hoever staat men? Het geld van Beliris is nog steeds niet ter beschikking van Citydev wegens de uiteenlopende menigen. De onderhandelingen zijn aan de gang. Het andere project binnen dit huizenblok is het bouwen van een nieuw huis voor sociale cohesie naast Euclides, nadat men er een oude opslagplaats heeft afgebroken. Het is voorzien dat de Curo-Hall op termijn opnieuw een school wordt en men moet dus een nieuwe inplanting vinden voor de activiteiten van de sociale cohesie die hier doorgaan (alfabetisering, digitale openbare ruimte...). De aankoop van de site moet door het Gewest gerealiseerd worden met het geld van Beliris. De onderhandelingen zijn eveneens nog steeds aan de gang. De site staat spijtig genoeg nog niet te onzer beschikking. B. Twee projecten betreffen de as Ropsy-Chaudron. Er moet een studie gelanceerd worden met het oog op de heraanleg van de openbare ruimte tussen Delacroix en Clemenceau. De doelstelling is de volgende : de alternatieve mobiliteit en de schoonheid van de plaats verbeteren. Een budget van bij de 500.000 werd ook voorbehouden voor de bouw van woningen (aankoop-verkoop aan een sociale projectontwikkelaar) boven het metrostation Clemenceau. Wanneer wij de stappen ondernomen hebben om een reëel recht op het goed te verkrijgen, heeft de Grondregie van het Gewest ons uitgelegd dat het project in conflict kwam met een project dat rechtstreeks gedragen werd door Brussel Mobiliteit (bouw van kantoren voor de MIVB). Volgend jaar zal een programmawijziging mogelijk zijn. Eén of meerdere andere projecten zouden dan met dit bedrag gefinancieerd kunnen worden. C. In de pool Lemmens is er voorzien het gelijkvloers van het nr. 4 van het Lemmensplein te renoveren en een projectoproep te lanceren voor zijn gebruik (handelszaak of vereniging). Wat de aankoop betreft, werd er een akkoord gevonden met de eigenaar met betrekking tot het bedrag van de transactie. De aankoop staat op de dagorde van de Gemeenteraad van 19 juni. Het is eveneens voorzien een kinderdagverblijf in te planten op het gelijkvloers van het nr. 20 van de Pottengoedstraat. De nood aan onthaalplaatsen voor kinderwelzijn is groot te Anderlecht. Het is één van de Brusselse gemeenten waar de Proces-verbaal van de algemene wijkvergadering van 7 juini 2014 2/6
bezettingsgraad² het zwakst is (10 %). Het belang van de site is het feit dat ze reeds aan de Gemeente toebehoort en dat men daarom vlugger zal kunnen vooruitgaan. Wij hebben nog steeds geen nieuwe lokatie gevonden voor de twee verenigingen die de ruimte momenteel gebruiken (Parthages en SABx). Zij hebben een oppervlakte nodig van 500 m² die goed gelokaliseerd is ten opzichte van het netwerk van de MIVB en toegankelijk voor de PBM. Tenslotte is er een budget van 250.000, voorbehouden voor de realisatie van een groen dak op de solidaire woning³ van het Lemmensplein (nr. 1-21). D. Er is voorzien twee nieuwe solidaire woningen te realiseren in de wijk (aankoopverkoop aan een sociale projectontwikkelaar) : Liverpoolstraat 114 (onbewoond huis en Pastoor Cuylitsstraat 44 (opslagplaats in het midden van een rij huizen). Het eerste adres stond te koop tijdens de programmeringsfase. Spijtig genoeg werd het verkocht tijdens de goedkeuringsfase van het programma. De nieuwe eigenaar werd gecontacteerd, maar gelet op de notariskosten die gemaakt waren om het goed aan te kopen, wordt het bedrag dat men kan voorstellen (expertise van de FOD Financiën) als te zwak beschouwd. Daarom zal men een nieuwe lokatie moeten vinden of onteigenen. De eigenaar van het nr. 44 van de Pastoor Cuylitsstraat werd benaderd maar hij heeft nog niet de wens uitgedrukt om ons het goed te verkopen. E. Een mini-stortplaats zal geïnstalleerd worden op een deel van de kweektuin van La Rosée. Men zal er kleine containers vinden maar vooral een compostinrichting en een give box 4. De site zal bewaakt worden en enkel toegankelijk zijn op sommige momenten van de week. F. Meerdere projecten zijn erop gericht om de opleiding en de tewerkstelling te versterken. Het project van Euclides is erop gericht om de bestaande ondernemingen te ontwikkelen en de creatie van nieuwe te stimuleren. Maks is een vzw waarvan het doel is om aan inschakeling te doen via werk op het vlak van grafische vormgeving. Er wordt voor hen een budget voorbehouden om een wijkkrant te realiseren. De dienst Economie van de Gemeente heeft een project om de actoren in de SPI van de wijk te coördineren en om een platform voor werkgevers te animeren. Een specifiek budget (200.000 ) zal toelaten de projecten te financieren die voortvloeien uit deze netwerken. De aanwerving van een projectverantwoordelijke is voorzien. De Wijkenregie is een vzw waarvan het doel is om aan inschakeling te doen via tussenkomsten bij gebouwen en openbare ruimten. De volgende straten zullen heraangelegd worden : Memlingstraat, Brouwerijstraat, Passerstraat en Gheudestraat. Er zullen eveneens renovatiewerken uitgevoerd worden in de Curo-Hall. 2 De bezettingsgraad is de vergelijking tussen het aantal beschikbare plaatsen en het totaal aantal kinderen tussen 0 en 2,5 jaar. 3 Een solidaire woning is een gegroepeerde woning waar meerdere personen of gezinnen wonen die zich in een zorgerlijke toestand bevinden (slechte gezondheid, laag inkomen...). 4 Een give box is een kast die op een plaats gezet wordt die toegankelijk is voor het publiek waar men spullen kan afzetten die men niet meer nodig heeft en meenemen wat men wenst. Proces-verbaal van de algemene wijkvergadering van 7 juini 2014 3/6
De HUVAK draagt eveneens een project voor socio-professionele inschakeling. Dit zal toelaten gemeentewoningen te renoveren. G. Meerdere socio-culturele projecten worden eveneens ondersteund : De vzw Bouledeneige heeft een project waarbij op woensdagnamiddag een tent geïnstalleerd wordt op het Lemmensplein. Zij zal er activiteiten organiseren voor de kinderen met jongeren uit de wijk, die voor de omkadering zorgen. Dit schrijft zich in bij de herwaardering van het Lemmensplein. Avicenne zal een takenschool organiseren voor de 12 tot 18-jarigen. Dit zal waarschijnlijk plaatsvinden in de Curo-Hall. De Nederlandstalige en Franstalige jeugddienst gaan socio-culturele activiteiten (kunst, stadssport...) organiseren in de wijk voor de 12 tot 20-jarigen in partnership met verschillende verenigingen (Buurtsport, Beeldenstorm, Maks...). Het gebouw van de Liverpoolstraat zal later klaar zijn dan voorzien. In een eerste fase zullen de activiteiten dus georganiseerd worden in andere zalen van de wijk. Musique plurielle heeft een project om contacten te leggen met de nieuwkomers en hen de Franse taal te leren via de muziek en de zang. De vzw Rezolution gaat eveneens socio-culturele activiteiten voor de jongeren organiseren in haar lokalen van de Scheikundigestraat. Hun lokalen zullen uitgerust zijn met een opnamestudio. De Gezondheidsdienst heeft een project waarbij met een gezondheidsnetwerk wil creëren in de wijk. In een eerste tijd zal een diagnose gemaakt worden. Soumiya werd aangeworven door de Gemeente om dit project te ontwikkelen. De Sportdienst heeft als doelstelling om sportactiviteiten te organiseren in de wijk en er de sportinfrastructuur te verbeteren. UFLED zal een welzijnscentrum oprichten dat uitgerust zal zijn met een naai-atelier. De vzw Vie associative zal een huis der kinderen oprichten aan de achterkant van de Curo-Hall. Het huis zal een buitenschoolse opvang aanbieden aan kinderen van 6 tot 12 jaar. De vzw Walalou zal twee educatieve projecten beheren, met het gezelschapsspel als invalshoek. H. Het programma bevat ook drie projecten die erop gericht zijn om de burgerparticipatie in het wijkleven te ontwikkelen. Er zal een wijksteunpunt geopend worden op het Liverpoolplein wáár wij ons nu bevinden. Het zal een informatiepunt en een vergaderplaats zijn voor het project. Zijn doelstelling is de communicatie met de bewoners en de andere actoren van de wijk te verbeteren. Een participatief budget zal gefinancierd worden. Dit budget zal rechtstreeks beheerd worden door de bewoners. Het is Mallorie die zich zal bezighouden met de animatie van Proces-verbaal van de algemene wijkvergadering van 7 juini 2014 4/6
dit project. Het Wijkcontract heeft een budget van 20.000 voorbehouden om het wijkfeest te ondersteunen. Om en bij de 5.000 werden dit jaar uitgegeven om de happening te ontwikkelen die plaatsgevonden heeft op zondag 27 april 2014 van 13u tot 18u. --- Het programma dat voorgesteld wordt is datgene dat door de Gewestregering goedgekeurd werd. Deze heeft zes wijzigingen aangebracht aan het programma dat door de Gemeeteraad goedgekeurd werd. Het Gewest heeft het project van Actes et Paroles verwijderd, vermits een gelijkaardig project gefinancierd wordt door het DWC Scheut en de huidige evaluatie geeft aan dat het voorbarig is om het te herhalen in het DWC Passer. Zij vist de projecten SPI via renovatie van gemeentegebouwen en solidair groen dak, gedragen door de HUVAK, op vermits zij goed de socio-economische herwaardeing en de fysische renovatie combineren. Het budget van 3 projecten (coördinatie SPI, SPI via renovatie van openbare ruimten en het welzijnscentrum) werd overigens gewijzigd. Een beetje meer dan de helft van het DWC Passer gaat de projecten van de pool Liverpool-Scheikundige bevoorraden. De pool Lemmens, de socio-culturele projecten en het luik opleiding en tewerkstelling zijn de drie andere belangrijke uitgavenposten. Er wordt een vraag gesteld aangaande de mini-stortplaats. Zal er een brandstudie gerealiseerd worden? Er wordt een andere vraag gesteld met betrekking tot het groot huisvuil. Kan men zich hiervan ontdoen op de mini-stortplaats? Het antwoord is neen. Voor dit type van afval, moet men specifieke ophalingsacties organiseren. Kandidatuuroproep voor de Wijkcommissie. De Wijkcommissie is een organisme voor participatie, die minstens vier maal per jaar samenkomt. In de operationele fase volgt zij de uitvoering van het actieprogramma. Zij is samengesteld uit vertegenwoordigers van verschillende organismen (Gemeente, verenigingsleven, onderwijs, economische sector, netwerk wonen, OCMW, Plaatselijke Opdracht, Tracé Brussel, Gewest, COCOF, VGC) en uit ten minste 8 bewoners. Tijdens de laatste Wijkcommissie, waren er slechte twee bewoners aanwezig. Dit is jammer vermits dit de groep zou moeten zijn met de meeste vertegenwoordigers. Een nieuwe kandidatuuroproep wordt gelanceerd met het oog op het herdynamiseren van de WiC. Een persoon vraagt waarom deze bewoners niet meer naar de Wijkcommissies komen? Zijn de uiteenzettingen niet te professioneel, te technisch? De verenigingen zijn misschien oververtegenwoordigd. Een persoon die deel uitmaakt van een andere Wijkcommissie, in de hoedanigheid van bewoner, onderstreept dat het belangrijk is om eraan deel te nemen teneinde een tegengewicht te vormen ten opzichte van de verenigingen die niet altijd op de hoogte zijn van de ervaringen en het dagelijks leven op het terrein. Vaak neemt één van de 8 bewoners de rol van spreekbuis op zich. Proces-verbaal van de algemene wijkvergadering van 7 juini 2014 5/6
Informatie aangaande het participatief budget. Mallorie, de verantwoordelijke van het project participatief budget, nodigt de aanwezige burgers uit om zich uit te spreken met betrekking tot de kleine verbeteringen die zij in de wijk wensen verwezenlijkt te zien. Meer bloemen. Meer netheid. Meer veiligheid. Snelheidsremmers op de Bergensesteenweg. Minder nachtlawaai. Minder grote vrachtwagens in de wijk. Een beter onderhoud van de openbare ruimten. De voetpaden herstellen om de mobiliteit van de PBM te verbeteren. Meer openbare zitbanken. Meer woningen voor de jongeren. Verbetering van de kwaliteit van de bestaande woningen. Feest van de buren. Een brocante. Sensibilisering tot netheid. Meer openbare vuilnisbakken. Activiteiten voor bejaarden. Meer parkeerplaatsen. De bouw van woningen voor jongeren en het verminderen van grote vrachtwagens overschrijden het kader van het participatief budget. De andere ideeën daarentegen zouden ontwikkeld kunnen worden in het kader van het participatief budget. Het participatief budget is een enveloppe (100.000 voor de 4 jaren) die ter beschikking gesteld wordt van de bewoners, zodat ze een een deel van het overheidsgeld kunnen beheren en het investeren in kleine verbeteringen die zij wensen verwezenlijkt te zien. Een persoon onderstreept dat het belangrijk is dat de woningen gerenoveerd worden. Men moet er ook voor zorgen dat de openbare uitrustingen goed onderhouden worden. Een persoon is van mening dat men het paricipatief budget beter niet zou gebruiken voor het aanleggen van snelheidsremmers. Hij vindt ook dat het interessant zou zijn om zich per straat te organiseren, teneinde er voor te zorgen dat alle delen van de wijk vertegenwoordigd zijn en dat de communicatie verbeterd. De eerste workshop zal plaatsvinden op 23 september 2014. Tegen dan zal er een brievenbusfolder verdeeld worden. Informatie aangaande Passer in gezondheid. Soumiya, de verantwoordelijke voor het project Passer in gezondheid, legt uit dat dit jaar besteed zal worden aan het opmaken van een diagnose op het vlak van de gezondheid. Vervolgens zullen er acties ontwikkeld worden (bijvoorbeeld een sensibiliseringscampagne) in partnership met de plaatselijke actoren (creatie van een gezondheidsnetwerk) teneinde de gezondheid van de bewoners te verbeteren. Er zullen permanenties gehouden worden in het wijksteunpunt. Proces-verbaal van de algemene wijkvergadering van 7 juini 2014 6/6