Rijopleiding in stappen in Europa Huidige tendensen en effecten
Rijopleiding: uitgangspunten GDL-systeem = leren door ervaring lange leertijd Zelfstandig leren in veilige situaties vroeg beginnen Europese systemen = leren door instructie korte leertijd rol van de begeleider / controle later beginnen
Globaal schema GDL Supervised learning Autonomou s learning Theorie cursus Rijschool School Zelfstandig praktijkles Prof Vrije bgl Simulator Zonder bgl rijden Restricties Spec. opdrachten Feedback sessies Solo driving Volwaardig rijbewijs bijscholingscursus Schema op basis van Mayhew et al (2014) en Genschow et al. (2007)
Effectmetingen? pedagogisch optimisme Hoe effectiviteit meten (CROW, 2015) duidelijke doelstellingen: GDE RUE (Cieca) hogere doelstellingen concretiseren? Controlegroep? - keuze door deelnemer. criteria: cfr doelstellingen, maar Slagen in test Ongevallen en overtredingen welke periode? Rijgedrag?
Hoopgevende tendensen Lange oefentijd Ratio: leren door doen automatiseren veel verschillende situaties kennen. Deels onder begeleiding : combinatie van prof en vrije bgl Deels zonder begeleiding: restricties, maar gestuurd feedback voorzien Voorbeelden: Zweden (Gregerson et al 2000): naar 117u bgl rijden; ongevallen dalen met 40% Duitsland (Goldenberg et al 2011) BF17: -36% ongeval & -26% overtredingen Nederland (Van Schagen & de Craen, 2014) 2toDrive
Hoopgevende tendensen Terugkom project / nascholing Ratio: ervaringen kaderen, valideren verruimen vaardigheden, zelfevaluatie stimuleren. Zeer uiteenlopende initiatieven vaak vrijwillig Voorbeelden: NovEv-studie (Sanders et al. 2004) / Advanced (Bartl et al. 2002): onduidelijke resultaten Oostenrijk (Bartl & Esberger, 2005): kern= feedbackritten + psychologische discussiegroep - 11,2% ongevallen Finland (Hatakka, 2003) nadruk op anticiperen Luxemburg (Peräaho et al. 2003) ca 1/3 ziet direct nut.
Hoopgevende tendensen Aandacht voor hogere orde vaardigheden Ratio: conform GDE / ongeval zelden voertuigbeheersing en wegcodekennis. Hoe concretiseren? Specifieke vaardigheden lukt wel; gedrag en zelfreflectie is zeer moeilijk. Voorbeelden: Geen specifieke effectstudie gekend Afleiden vanuit nascholing: UK (Stanton et al. 2007), Oostenrijk, Estonia (Paaver et al. 2013), Nederland (Roelofs et al.) Methodische ontwikkelingen: HERMES (Bartl et al. 2010), X-factor (De Craen, 2010)
Hoopgevende tendensen Leermaatregelen bij fout gedrag Ratio: bij ongeval/overtreding: onvoldoende vaardig of waardig?. Nu gericht op strenger straffen (meer ptn, terug examens, langere proeftijd). Voorbeelden: NL: Educatieve maatregelen: goede resultaten voor alcohol Overzichtstudies DI: afhankelijk van nadruk op zelfreflectie, zelfcontrole, levensstijl, attitudes
Leerpunten voor België Huidige situatie 2 opleidingsmogelijkheden 18mdn via prof. rijschool/instructeur 36mdn met een niet-prof. Begeleider Systeem met prof. instructeur sluit aan bij GDL Supervised learning Min. 20u prof. instructie (praktijk) Autonomus learning Min. 3 max. 18 mdn. Met enige restrictie Solo driving Volwaardig RB 2j. Strenger gestraft
Leerpunten voor België verbetertrajecten Eén systeem voor iedereen. Langere leerperiode: naar Noors model (Tronsmoen, 2011): combinatie professioneel en vrije begeleider Echte periode van zelfstandig leren met specifieke opdrachten en feedbackmomenten (cfr Oostenrijk) Na behalen volwaardig RB: educatieve maatregelen gericht op gedrag bij overtreding en/of ongeval
Leerpunten voor België probleempunten Vindt iedereen een vrije begeleider? Huidige opleiding voor instructeurs: Individualisering curriculum Coachingstechnieken Samenwerking vrije begeleider Politieke moed Kostprijs Heilige huisjes Drie gewesten en federaal
Bedankt voor uw aandacht Ludo Kluppels Verkeerspsycholoog PAIR-afdeling Haachtsesteenweg 1405 1130 BRUSSEL Tel: +32 2 240 06 50