Jaarrekening 2014
Inhoud 1. Algemeen... 3 2. Verklaringen... 5 2.1 Bestuursverklaring... 5 3. Jaarrekening... 6 3.1. Balans (na resultaatbestemming)... 6 3.2. Exploitatierekening... 7 3.3. Toelichting op de jaarrekening... 8 3.4. Toelichting en specificatie balans... 11 3.5. Niet uit de balans blijkende verplichtingen... 17 3.6. Analyse resultaat 2014 begroting 2014... 18 4. Overige gegevens... 24 4.1. Resultaatbestemming over het boekjaar 2013... 24 4.2. Voorstel resultaatbestemming over het boekjaar 2014... 24 4.3. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant... 24 Bijlage 1: specificatie eigen vermogen provincies t.b.v. afdelingen... 25 Bijlage 2: specificatie activiteitenkosten... 26 Pagina 2 van 27
1. Algemeen Missie: De PCOB laat vanuit christelijk-sociaal gedachtegoed een eigen geluid horen. Leden van de PCOB maken deel uit van een maatschappelijke beweging die zich inzet voor alle ouderen. Exploitatie 2014 (in ) Werkelijk Resultaat landelijke organisatie 63.451 Resultaat afdelingen / (voormalige) gewesten 25.029 Totaal resultaat 2014 88.480 In hoofdstuk 3.6 (analyse resultaat) wordt het resultaat nader gespecificeerd en toegelicht. Kengetallen landelijke organisatie Om de vergelijking met de kengetallen over het jaar 2013 zuiver te houden, zijn hier alleen de kengetallen van de landelijke organisatie weergegeven. Kengetallen (landelijke organisatie) 2014 2013 Aantal leden per 31-12 87.811 93.940 Aantal (voormalige) gewesten 3 13 Aantal afdelingen 325 340 % vrouwen 63% 63% % mannen 37% 37% Omzet 2.900.352 3.731.227 Kosten 2.836.901 3.886.703 Kosten landelijke organisatie per lid 32,31 41,37 Baten per lid: Baten uit bedrijfsleven 4,02 7,28 Baten uit fondsen, subsidies, overig 6,46 11,41 Baten uit contributieafdracht 22,55 21,04 Totaal baten per lid 33,03 39,72 Contributieafdracht per individueel lid 23,00 22,00 Contributieafdracht per leefverband 39,00 37,00 Adviescontributie per individueel lid 36,50 35,50 Adviescontributie per leefverband 58,50 56,50 Fte's per 31-12 13,8 23,3 Current ratio * 6,77 3,70 Solvabiliteitsratio ** 0,84 0,74 Pagina 3 van 27
* De current ratio (= vorderingen en liquide middelen / kortlopende schulden) is een kengetal om de liquiditeit van een organisatie te meten. Het geeft de mate aan waarin verschaffers van kort vreemd vermogen (kortlopende schulden) uit de vlottende activa (vorderingen, liquide middelen) kunnen worden betaald. Een gezonde waarde ligt boven de 1. ** De solvabiliteitsratio (= eigen vermogen / totaal vermogen) geeft inzicht in de mate waarin de organisatie in staat is aan zijn financiële verplichtingen te voldoen. Afhankelijk van de directe opbrengstwaarde van de activa ligt de minimumnorm van de waarde tussen 0,25 en 0,50. Resultaatbestemming 2014 (in ) Financiering via bestemmingsreserve "PCOB Nieuwe Stijl" 35.479 Financiering via continuïteitsreserve (kosten reorganisatie) 364.681 Financiering via bestemmingsreserve steun afdelingen 500 Financiering via erfstellingen & legaten 872 Financiering via reserve provincies (voormalige gewesten) t.b.v. afdelingen 24.531 Subtotaal financiering reserves 426.063 Toevoeging aan continuïteitsreserve -44.681 Toevoeging aan projectenpot -12.518 Toevoeging aan bestemmingsreserve "Verenigingsprogramma's" -413.482 Toevoeging eigen vermogen afdelingen -43.862 Subtotaal toevoeging reserves -514.543 Totaal resultaatbestemming 2014-88.480 * negatief bedrag is toevoeging aan reserve De resultaatbestemming is reeds verwerkt in de balans per 31-12-2014. Pagina 4 van 27
2. Verklaringen 2.1 Bestuursverklaring Hierbij verklaren wij dat de jaarrekening 2014 van de Vereniging Protestants Christelijke Ouderen Bond (PCOB), gevestigd te Zwolle, naar waarheid is opgemaakt en dat deze naar onze mening voldoet aan de betreffende, van overheidswege voorgeschreven en/of bindend verklaarde richtlijnen. Wij hebben in dezen kennis genomen van de verklaring van de externe accountant. Zwolle, juni 2015 Namens het bestuur, (Waarnemend) voorzitter: drs. E.H. Haitsma Secretaris: mr. O. Pol Penningmeester: E. Biemond De overige leden van het landelijk bestuur zijn: G.M. Telgen-Swarts drs. P.D. Eenshuistra Pagina 5 van 27
3. Jaarrekening 3.1. Balans (na resultaatbestemming) Activa 31-12-2014 31-12-2013 Vaste activa Materiële vaste activa Installaties 1.849 2.521 Inventaris 25.563 38.569 ICT 15.565 28.419 42.977 69.509 Vlottende activa Vorderingen Debiteuren 65.038 46.456 Overlopende activa/overige vorderingen 67.636 102.175 132.674 148.631 Liquide middelen Liquide middelen 2.878.060 2.803.746 2.878.060 2.803.746 Activa afdelingen en (voormalige) gewesten 2.270.096 2.363.902 Totaal Activa 5.323.807 5.385.788 Passiva Eigen vermogen Algemene reserve 771.565 771.565 Bestemmingsreserves Continuïteitsreserve 290.000 610.000 Reserve steun afdelingen 49.100 49.600 Reserve verenigingsprogramma's 905.341 491.859 Reserve PCOB Nieuwe Stijl 52.766 88.245 Reserve ziekteverzuim 181.741 181.741 Projectenpot 47.061 0 Erfstellingen & legaten t.b.v. afdelingen 99.344 0 1.625.353 1.421.445 Eigen vermogen afdelingen 1.944.550 1.801.203 Eigen vermogen provincies t.b.v. afdelingen (zie bijlage) 363.910 421.724 Totaal eigen vermogen 4.705.378 4.415.937 Voorzieningen Voorziening onderhoudsfonds 0 0 Kortlopende schulden Kortlopende schulden 444.462 798.593 Kortlopende schulden afdelingen en (voormalige) gewesten 173.967 171.258 618.429 969.851 Totaal passiva 5.323.807 5.385.788 Pagina 6 van 27
3.2. Exploitatierekening Begroting 2014 Exploitatie 2014 Verschil 2014 Exploitatie 2013 Baten Contributieafdracht 1 2.048.000 1.980.051-67.949 1.976.253 Bedrijfsleven 2 420.000 352.991-67.009 683.531 Fondsen/subsidies/overig 3 614.000 567.310-46.690 1.071.443 Baten afdelingen/ (voormalige) gewesten 4 pm 1.479.745 nvt 1.552.712 Totaal baten 3.082.000 4.380.097-181.648 5.283.939 Lasten Personeelskosten 5 1.350.000 1.332.155 17.845 1.840.639 Huisvesting 6 120.000 106.806 13.194 106.376 Kantoorkosten 7 190.000 145.226 44.774 155.684 Afschrijving & rente 8 35.000 29.158 5.842 29.642 Bestuur & toezicht 9 100.000 72.775 27.225 74.900 Inhuur extern 10 150.000 103.579 46.421 263.128 Activiteitenkosten 11 1.200.000 1.047.202 152.798 1.416.334 Correctie activiteitenkosten 12 pm -40.203 nvt -150.355 Lasten afdelingen/ (voormalige) gewesten 13 pm 1.494.919 nvt 1.621.224 Totaal lasten 3.145.000 4.291.617 308.099 5.357.572 Resultaat -63.000 88.480 151.480-73.633 Resultaatbestemming Financiering via PCOB Nieuwe Stijl 14 63.000 35.479 27.521 102.755 Financiering via continuitëitsreserve 15 0 364.681-364.681-30.000 Financiering via reserve steun afdelingen 16 0 500-500 0 Financiering via erfstellingen & legaten 17 0 872-872 0 Financiering via reserve provincies 18 0 24.531-24.531 0 Toevoeging aan continuitëitsreserve 19 0-44.681 44.681 0 Toev. reserve ziekteverzuim 20 0 0 0-15.036 Toevoeging aan projectenpot 21 0-12.518 12.518 0 Toevoeging aan verenigingsprogramma's 22 0-413.482 413.482 97.757 Toevoeging vermogen afdelingen / (vm) gewesten 23 0-43.862 43.862-81.843 Totaal resultaatbestemming 63.000-88.480 151.480 73.633 Specificatie: Resultaat landelijke organisatie -63.000 63.451 126.451-155.476 Resultaat afdelingen en (vm) gewesten pm 25.029 nvt 81.843 Pagina 7 van 27
3.3. Toelichting op de jaarrekening Algemene toelichting Activiteiten Politiek-maatschappelijke belangenbehartiging op plaatselijk, regionaal, nationaal en internationaal niveau; Het bieden van een tehuis voor sociale en culturele activiteiten en het organiseren van deze activiteiten; Het maatschappelijk vitaliseren van ouderen. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de mogelijkheden tot maatschappelijke participatie en het opheffen van leeftijdsdiscriminatie; Het centraal ondersteunen van de leden in (voormalige) gewesten en afdelingen in hun bestuurlijke en belangenbehartigende werk. Doelstelling De vereniging PCOB stelt zich ten doel de geestelijke en materiële belangen van zowel de ouderen in het algemeen, als die van haar leden in het bijzonder, op de meest doeltreffende wijze en in de meest uitgebreide zin te behartigen. Verbonden partijen Twee bestuursleden vormen het bestuur van de Stichting Steunfonds Protestants Christelijke Ouderen Bond. Het vermogen van deze stichting is in 2002 overgedragen aan de vereniging. Op dit moment vinden geen activiteiten meer plaats in deze stichting. De stichting wordt alleen aangehouden voor mogelijke legaten die gericht zijn aan deze stichting, maar feitelijk bestemd zijn voor de vereniging. Grondslagen voor waardering van activa en passiva Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Richtlijn voor de Jaarverslaggeving C1 Kleine Organisaties-zonder-winststreven. Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs (historische kostprijs), tenzij een specifieke waarderingsgrondslag is vermeld. Afdelingen en (voormalige) gewesten De financiële verslaglegging van de vereniging PCOB richt zich op geldstromen, bezittingen en schulden die zijn vastgelegd van zowel het landelijk bureau van de PCOB als de afdelingen en (voormalige) gewesten van PCOB. Aangezien de PCOB één juridische entiteit is, is vanaf de jaarrekening 2011 gestart met het verzamelen van cijfers van de (voormalige) gewesten en afdelingen om deze op te nemen in de jaarrekening van de Vereniging PCOB. In de jaarrekening 2014 is 93 % opgenomen, wat een stijging is van 5 % ten opzichte van het voorgaande jaar. Omdat van meer afdelingen (dan vorig boekjaar) de jaarcijfers zijn verantwoord in deze jaarrekening, is de mutatie in het eigen vermogen per balansdatum 31 december 2014 t.o.v. 31 december 2013 niet gelijk aan het resultaat van 2014. Ook is aantal en samenstelling anders dan voorgaand jaar. De vermelde bedragen geven echter voldoende indicatie voor het aanwezige vermogen in het land en voor het maken van analyses. Verder heeft er een Pagina 8 van 27
verschuiving plaatsgevonden van kortlopende schulden naar eigen vermogen van de posten projectenpot 2013 ( 34.543,-) en erfstellingen & legaten ( 100.216,-). Resumé: Aansluiting vermogensmutatie met resultaat 2014 Resultaat 2014 88.480 Mutatie eigen vermogen 2014 289.441 Verschil 200.961 Verklaring: vermogensmutatie Legaten afdelingen (herrubricering) 100.216 Projectenpot 2013 (herrubricering) 34.543 Mutatie vermogen afdelingen 103.695 Vermogensmutatie (voormalige) gewesten -33.283 Correctie (voormalige) gewesten -4.210 Totaal 200.961 Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs onder aftrek van de op economische levensduur gebaseerde afschrijvingen. De verkrijgingsprijs wordt verminderd met subsidies specifiek verkregen voor de betreffende aanschaf. Vorderingen De vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor mogelijke verliezen als gevolg van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van de dynamische methode aan de hand van de ouderdom. Voor zover niet anders vermeld hebben de vorderingen een looptijd korter dan één jaar. Liquide middelen De liquide middelen zijn opgenomen tegen nominale waarde. De liquide middelen staan ter vrije beschikking van de vereniging. Voorzieningen De voorzieningen zijn opgenomen tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichting en verliezen af te wikkelen. Kortlopende schulden Opgenomen schulden worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Voor zover niet anders vermeld hebben de kortlopende schulden een looptijd korter dan één jaar. Pagina 9 van 27
Grondslagen voor bepaling van het resultaat Algemeen Het resultaat is gedefinieerd als het verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten en andere lasten over het jaar. De resultaten op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd. Baten Onder baten wordt verstaan de opbrengst van de in het verslagjaar geleverde goederen en verleende diensten. Lasten De kosten worden bepaald op historische basis en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Afschrijvingen op materiële vaste activa Materiële vaste activa worden vanaf het moment van ingebruikneming afgeschreven over de verwachte economische levensduur van het actief. Boekwinsten en -verliezen bij verkoop van materiële vaste activa worden apart weergegeven in de exploitatierekening. De volgende afschrijvingspercentages worden gehanteerd: - Installaties 5% - 20% - Kantoormeubilair 20% - Kantoorapparatuur 20% - ICT 25% - 33,33% Personeelsbeloningen PCOB valt onder de cao Welzijn & maatschappelijke dienstverlening. Werknemers van PCOB worden gesalarieerd volgens deze cao. PCOB is aangesloten bij het Pensioenfonds Zorg en Welzijn. De werknemer is op grond van zijn arbeidsovereenkomst met de werkgever deelnemer in het Pensioenfonds Zorg en Welzijn. De premie voor het ouderdomspensioen/partnerpensioen bedraagt 24,4% (werknemer 11,9% en werkgever 12,5%). De premie voor het arbeidsongeschiktheidspensioen bedraagt 0,4% (werkgever 0,4%). Pagina 10 van 27
3.4. Toelichting en specificatie balans Activa Vaste activa Categorie Installaties Inventaris ICT Stand per 1 januari 2014 Verkrijgingsprijs 3.766 67.638 100.272 Cumulatieve afschrijvingen -1.245-29.069-71.853 Boekwaarde 2.521 38.569 28.419 Mutaties Investeringen 0 0 2.626 Desinvesteringen 0 0 0 Afschrijvingen desinvesteringen 0 0 0 Afschrijvingen -672-13.006-15.480-672 -13.006-12.854 Stand per 31 december 2014 Verkrijgingsprijs 3.766 67.638 102.898 Cumulatieve afschrijvingen -1.917-42.075-87.333 Boekwaarde 1.849 25.563 15.565 31-12-2014 31-12-2013 Vlottende activa Debiteuren 69.533 51.065 Voorziening dubieuze debiteuren -4.495-4.609 Totaal debiteuren 65.038 46.456 Overlopende activa/overige vorderingen Vooruitbetaalde kosten 31.607 36.650 Te ontvangen rente 18.574 7.890 Te vorderen pensioenpremies 0 0 Marketingbijdrage zorgverzekeringen 16.962 50.000 Diversen 493 7.635 67.636 102.175 Pagina 11 van 27
31-12-2014 31-12-2013 Liquide middelen Kas 330 262 Rabobank 2.877.730 2.803.484 2.878.060 2.803.746 Er is een bankgarantie afgegeven van 18.204,11 aan de verhuurder van het kantoorpand aan de Zuiderzeelaan 19 te Zwolle (t.b.v. van de huurovereenkomst). Activa afdelingen en (voormalige) gewesten Vaste activa 62.118 50.963 Vorderingen 49.381 87.338 Liquide middelen 2.158.597 2.225.601 2.270.096 2.363.902 De gegevens van 93 % van de afdelingen en (voormalige) gewesten zijn opgenomen in de jaarrekening over 2014. Pagina 12 van 27
Passiva 31-12-2014 31-12-2013 Algemene reserve 771.565 771.565 Bestemmingsreserves Continuïteitsreserve Saldo per 1 januari 610.000 580.000 Mutatie lopend jaar -320.000 30.000 Saldo per 31 december 290.000 610.000 De continuïteitsreserve kan door de PCOB worden gebruikt om, indien substantiële vermindering van inkomsten noodzaakt tot collectief dan wel gedeeltelijk collectief ontslag van personeel, te voldoen aan de wachtgeldverplichtingen krachtens de voor het PCOBpersoneel geldende CAO Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening, dan wel aan de financiële consequenties van een sociaal plan. Het bedrag van deze reserve is gebaseerd op de wachtgeldverplichtingen vanuit deze CAO. Jaarlijks wordt door het landelijk bestuur beoordeeld of er reden is om de omvang van de reserve aan te passen. Het landelijk bestuur stelt voor, via resultaatsbestemming, een bedrag van 364.681,- ten laste van deze reserve te brengen. Dit zijn kosten die gemaakt zijn in 2014 in het kader van de doorgevoerde reorganisatie. Daarnaast stelt het landelijk bestuur voor om een bedrag van 44.681,- toe te voegen om de reserve op een voldoende peil te houden. Dit is gebaseerd op het functieplaatsenplan van PCOB van 14 Fte. Reserve steun afdelingen Saldo per 1 januari 49.600 49.600 Mutatie lopend jaar -500 0 Saldo per 31 december 49.100 49.600 De reserve steun afdelingen kan gebruikt worden voor bijdragen aan afdelingen, die financiële ondersteuning behoeven, conform de door het landelijk bestuur vastgestelde criteria. Jaarlijks wordt door het landelijk bestuur beoordeeld of er reden is om de omvang van de reserve aan te passen. In 2014 is voor een bedrag van 500,- aan steun verleend aan de afdeling Rotterdam-Hoogvliet. Reserve Verenigingsprogramma's Saldo per 1 januari 491.859 589.616 Bij: 413.482 0 Af: inzet lopend jaar 0-97.757 Totale mutatie lopend jaar 413.482-97.757 Saldo per 31 december 905.341 491.859 Pagina 13 van 27
PCOB streeft ernaar om budgetneutraal te werken, waarbij inkomsten en bestedingen tijdens een boekjaar in evenwicht zijn. Indien overschotten of tekorten ontstaan binnen een boekjaar, dan kunnen deze toegevoegd c.q. onttrokken worden aan de bestemmingsreserve verenigingsprogramma's. In het strategisch plan, zoals beschreven in de Basisnotitie PCOB Nieuwe Stijl worden de activiteiten ingedeeld in vier onderdelen, te weten Inhoud, Vereniging, Leden en Beheer/administratie. Het beleid van de PCOB is erop gericht dat activiteiten t.b.v. leden in principe worden gefinancierd vanuit de contributie. Daarnaast worden ook activiteiten vallend onder de onderdelen Inhoud en Vereniging deels uit de contributie(afdracht) gefinancierd. Overige activiteiten worden gefinancierd uit andere inkomstenbronnen dan de contributie. Te denken valt aan subsidies, sponsoring, commerciële activiteiten, fondsenwerving, etc. Daarnaast is een bron van financiering geld dat in een bepaald jaar extra is verkregen en niet voor dat boekjaar benodigd. Dit geld kan toegevoegd worden aan de bestemmingsreserve en gebruikt worden ter (gedeeltelijke) financiering van activiteiten. Op deze manier wordt een buffer gecreëerd om de continuïteit te waarborgen. 31-12-2014 31-12-2013 Reserve PCOB Nieuwe Stijl Saldo per 1 januari 88.245 191.000 Bij: 0 0 Af: inzet lopend jaar -35.479-102.755 Totale mutatie lopend jaar -35.479-102.755 Saldo per 31 december 52.766 88.245 De heroriëntatie PCOB Nieuwe Stijl is gestart in 2011. Dit omvat zowel het moderniseren van de verenigingsdemocratie als het ontwikkelen van inhoudelijke programma's. In 2014 zijn kosten (activiteiten- en personeelskosten) gemaakt ten behoeve van de transitie van gewesten voor een bedrag van 35.479,-. Het landelijk bestuur stelt voor om deze kosten, via resultaatbestemming, ten laste te brengen van deze reserve. Reserve ziekteverzuim Saldo per 1 januari 181.741 166.705 Toevoeging lopend jaar 0 25.930 Af: vervanging lopend jaar 0-10.894 Totale mutatie lopend jaar 0 15.036 Saldo per 31 december 181.741 181.741 De PCOB is eigen risicodrager en daarom is een reserve ziekteverzuim ingesteld. Jaarlijks stelt het landelijk bestuur via de begroting vast welk bedrag in het komende jaar beschikbaar is voor vervanging bij ziekte. Bij vaststelling van de jaarrekening wordt via resultaatbestemming definitief vastgesteld wat de hoogte van deze reserve moet zijn. Het landelijk bestuur ziet geen aanleiding om hier ten laste van het resultaat 2014 een bedrag aan toe te voegen. Pagina 14 van 27
31-12-2014 31-12-2013 Projectenpot Saldo per 1 januari 0 0 Toevoeging lopend jaar 55.405 0 Af: inzet lopend jaar -8.344 0 Totale mutatie lopend jaar 47.061 0 Saldo per 31 december 47.061 0 Vanuit de opbrengst van de jaarlijkse actie vrijwillige bijdrage wordt 25% rechtstreeks verdeeld onder alle afdelingen, 50% is bestemd voor landelijke activiteiten. De resterende 25% wordt in een projectenpot gestopt. In de maand juni hebben alle afdelingen 101,60 ontvangen. Ieder jaar kunnen afdelingen een beroep doen op genoemde projectenpot. De aanvragen moeten verband houden met het thema van de actie vrijwillige bijdrage in het voorgaande jaar. Het thema voor de projectenpot 2013 is zichtbaarheid. Het thema voor de projectenpot 2014 is praten over levenseinde. Het bestuur stelt voor om de aanvragen voor de projectenpot 2013 (in 2014 aangevraagd door afdelingen) voor een bedrag van 8.344,- ten laste van deze reserve te brengen. De toevoeging van 55.405,- betreft 34.543,- inzake projectenpot 2013 en 20.862,- inzake projectenpot 2014. Erfstellingen & Legaten t.b.v. afdelingen: Saldo per 1 januari 0 0 Toevoeging lopend jaar 100.216 0 Af: inzet lopend jaar -872 0 Totale mutatie lopend jaar 99.344 0 Saldo per 31 december 99.344 0 In de jaarrekening 2013 was een bedrag van 100.216,- opgenomen onder de post kortlopende schulden (legaten t.b.v. afdelingen). In 2014 is dit geherrubriceerd. Eigen vermogen afdelingen 1.944.550 1.801.203 Eigen vermogen provincies t.b.v. afdelingen Reserve provincies (voormalige gewesten) t.b.v. afdelingen 212.331 30.283 Eigen vermogen (voormalige) gewesten 151.579 391.441 363.910 421.724 De gegevens van 93 % van de afdelingen en (voormalige) gewesten zijn opgenomen in de jaarrekening 2014. De reserve provincies betreft het vermogen van (voormalige) PCOB-gewesten, dat na afronding van het transitieproces overgedragen is aan de landelijke organisatie. Dit vermogen is geoormerkt voor activiteiten van afdelingen binnen de desbetreffende provincie. Pagina 15 van 27
Afdelingen kunnen gezamenlijk projectvoorstellen indienen bij de directie van PCOB. Een specificatie is opgenomen in bijlage 1 van de jaarrekening. Voorzieningen 31-12-2014 31-12-2013 Voorziening onderhoudsfonds Saldo per 1 januari 0 1.993 Toevoeging lopend jaar 0 0 Af: vrijval 0-1.993 Saldo per 31 december 0 0 De voorziening onderhoudsfonds was bedoeld voor groot onderhoud aan het kantoorpand aan de Blijmarkt te Zwolle. Dit pand is in februari 2012 verkocht. Het restant is in 2013 vrijgevallen. Kortlopende schulden Kortlopende schulden landelijke organisatie Loonheffing 55.538 83.113 Vooruit ontvangen projectsubsidies 41.981 28.076 Aandeel actie vrijwillige bijdrage afdelingen 20.862 69.086 Reservering vakantiegeld/vakantiedagen 44.622 165.521 Pensioenlasten 31.904 2.865 Crediteuren 93.939 176.261 Kruisposten 0 3.666 Legaten t.b.v. afdelingen 0 100.216 Overig 155.616 169.789 444.462 798.593 Kortlopende schulden afdelingen/ (voormalige) gewesten 173.967 171.258 De kortlopende schulden afdelingen/(voormalige) gewesten betreffen de volgende posten: - Vooruitontvangen bedragen: met name contributies (ca. 78.000,-); - Te betalen kosten inzake zaalhuur, nieuwsbrieven, etc. (ca. 96.000,-); Pagina 16 van 27
3.5. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Rabobank De Rabobank is de huisbankier van de PCOB. Met deze bank is een arrangement afgesloten waar alle afdelingen en (voormalige) gewesten gebruik van kunnen maken. Door gebruik te maken van dit arrangement zijn afdelingen goedkoper uit. Leaseverplichtingen Voor onderstaande zaken is een lease- c.q. huurcontract afgesloten: Printer/copier ; 45 maanden a 1.203,- ; afloop: 2017 (huur) Huurverplichtingen Per september 2012 is het kantoorpand aan de Zuiderzeelaan 19 gehuurd voor 24 kwartalen van 20.927,85. Dit huurcontract loopt af per september 2018. Reorganisatie Bij het landelijk bureau van de PCOB te Zwolle heeft in januari 2014 een reorganisatie plaatsgevonden. De kosten van deze reorganisatie komen in 2014 (en verder), via de exploitatierekening, ten laste van de daartoe bestemde continuïteitsreserve. De verantwoording van de reorganisatie vindt plaats conform Richtlijn voor de jaarverslaggeving RJ 252.416. Pagina 17 van 27
3.6. Analyse resultaat 2014 begroting 2014 Het totale resultaat van de landelijke organisatie komt uit op 63.451,-. De lagere opbrengsten ( 181.648,-) worden ruimschoots gecompenseerd door de lagere kosten ( 308.099,-). Onderstaand een toelichting op de exploitatie over het boekjaar 2014. De cijfers in de toelichting corresponderen met de cijfers in de exploitatierekening in paragraaf 3.2. 1. Contributieafdracht De contributieafdracht is per 1 januari 2014 verhoogd met 1,- per lid. Tegelijkertijd is de afdracht gebaseerd op het aantal leden op peildatum 1 januari en 1 juli van 2014. De afdrachtbaten zijn 67.949,- lager dan begroot. Dit heeft te maken met het ledenaantal en de samenstelling daarvan. De begroting 2014 is gebaseerd op het realistische scenario (97.000 leden in 2014), zoals dat is beschreven in het strategisch plan van de PCOB, Basisnotitie PCOB Nieuwe Stijl 2012-2016. Peildatum Aantal leden Begroting 97.000 01-01-2014 93.940 01-07-2014 93.058 31-12-2014 87.811 Aantal leden bij 3113 Aantal leden af 9242 Per saldo 6129 -/- 2. Bedrijfsleven Onder deze post worden de volgende bijdragen verantwoord: a. Bijdrage advertenties Perspectief 331.590,- b. Bijdrage (zorg)verzekeraars 21.401,- a. De advertentiemarkt staat onder druk. De opbrengst advertenties Perspectief blijft daardoor achter bij de begroting. In 2014 zijn diverse overleggen gevoerd met de bladproducent en de advertentiewerver en zijn diverse acties uitgezet om enerzijds de opbrengsten te verhogen en anderzijds te besparen op kosten. Voor 2015 zijn nieuwe afspraken gemaakt om het begrote bedrag te halen. b. Bij het opstellen van de begroting 2014 is nog uitgegaan van een marketingbijdrage van destijds onze partner VGZ. In 2014 is het contract met VGZ beëindigd. In 2014 zijn er met andere zorgverzekeraars afspraken gemaakt. In 2014 is 21.401,- verantwoord. In de eerste helft van 2015 wordt duidelijk hoeveel bijdrage in totaal ontvangen wordt vanuit de nieuw afgesloten verzekeringen voor 2015. 3. Fondsen/subsidies/overig Dit betreft de volgende bedragen: Pagina 18 van 27
Naam organisatie Project Bedrag Fonds PGO Seniorvriendelijke Ziekenhuizen 48.411 Fonds PGO Maak werk van uzelf 117.267 Fonds PGO Gezond ouder worden (afrekening) 10.402 Fonds PGO Lokaal en regionaal versterken 119.400 NPCF Aandacht voor iedereen 10.276 NPCF Mijn kwaliteit van leven 9.765 Unie KBO Vrijwillige ouderenadviseurs 1.195 Unie KBO Belastingen 18.000 ANBO Ouderen in veilige handen 21.459 Instituut GAK Maak werk van uzelf 5.310 CSO Krachtig cliëntenperspectief 23.540 Zorgbelang Nederland Ouderenparticipatie 3.450 NPV 50+ beurs 2.849 NOV Premieplan 291 Overloop activiteiten naar 2015-13.790 Overig Actie vrijwillige bijdrage 110.030 Rente banken 28.266 Legaten 32.225 Bestellingen 7.622 Overige opbrengsten 11.342 Totaal 567.310 Op dit moment zijn er geen ingediende subsidieverantwoordingen die nog niet zijn goedgekeurd. De opbrengst over 2014 is ca. 47.000,- lager dan begroot. Dit wordt met name veroorzaakt door: - Lagere opbrengst actie vrijwillige bijdrage (ca. 56.000,- lager dan in 2013); Specificatie Actie vrijwillige bijdrage 2014: Bruto opbrengst 110.030,- Kosten 26.582,- -/- Saldo 83.448,- 25% t.b.v. de afdelingen 20.862,- 25% t.b.v. activiteiten vereniging 20.862,- (Projectenpot 2014) 50% t.b.v. exploitatie PCOB 41.724,- 4. Baten afdelingen/(voormalige) gewesten Onder deze post zijn de totale baten van de afdelingen en (voormalige) gewesten verantwoord. Op deze post is in het kader van de consolidatie een correctie doorgevoerd voor de volgende posten: afdracht contributie, actie vrijwillige bijdrage. Pagina 19 van 27
Dit zijn interne financieringsstromen binnen de vereniging PCOB, die in de consolidatie uitgefilterd worden. 5. Personeelskosten De totale personeelskosten bedragen 1.332.155,-. Dit is inclusief de reorganisatiekosten, die (via resultaatbestemming) gefinancierd worden uit een bestemmingsreserve. De reorganisatiekosten bedragen in 2014 364.681,-. Dit betekent dat de personeelskosten ten behoeve van het uitvoeren van de begroting en het werkplan 2014 uitkomen op 967.474,-. In vergelijk tot de begroting is dit een positief verschil van 382.526,-. De volgende aandachtspunten zijn daarbij van belang: Er is sprake van een eenmalige meevaller van 28.000,- i.v.m. teruggaaf teveel betaalde premies over de afgelopen jaren (2010 2013); Budgettaire ruimte binnen de flexibele schil is 150.000,- op jaarbasis. In 2014 is 111.718,- uitgegeven; Vacatureruimte binnen functieplaatsenplan is deels later in het jaar en deels nog niet ingevuld in 2014. - Medewerker Front Office (2x): één vacature ingevuld vanaf september 2014; - Verenigingssecretaris: vacature nog niet vervuld per december 2014; - Verenigingscoördinator: vacature ingevuld per september 2014; - Medewerker Planning & Control (2x): vacatures vervuld per november 2014; De werkzaamheden zijn tijdens de vacatureperiodes ingevuld door oproepkrachten / stagiaires / externe inhuur / extra gewerkte uren vaste medewerkers. In de begroting 2014 (personeelskosten) is een bedrag opgenomen voor vervanging wegens ziekteverzuim ( 58.000,-). In overleg met de accountant is bij vaststelling van de jaarrekening 2013 de volgende bepaling opgenomen: De PCOB is eigen risicodrager en daarom is een reserve ziekteverzuim ingesteld. Jaarlijks stelt het landelijk bestuur via de begroting vast welk bedrag in het komende jaar beschikbaar is voor vervanging bij ziekte. Bij vaststelling van de jaarrekening wordt, via resultaatbestemming, definitief vastgesteld wat de hoogte van deze reserve moet zijn. De stand van de reserve is per 31-12-2014 181.740,- (gelijk aan de beginstand van 2014). Dat betekent dat er geen beroep is gedaan op vervanging wegens ziekte. 6. Huisvesting Deze post komt lager uit dan begroot (ca. 13.000,-): Lagere servicekosten afrekening vorig jaar (huur pand); Lagere kosten copier/printer: Documenten worden steeds meer gedigitaliseerd verzonden. 7. Kantoorkosten Deze post komt lager uit dan begroot (ca. 45.000,-): De post porti is lager als gevolg van minder nieuwe leden dan verwacht. Daarnaast vindt er steeds meer digitale verzending plaats. Bijvoorbeeld de nieuwsbrieven, diverse mailingen, etc.; De post kantoormiddelen is lager dan begroot; Op de post onvoorzien is geen beroep gedaan in 2014. Pagina 20 van 27
8. Afschrijving & Rente Deze post komt lager uit dan begroot (ca. 6.000,-): Niet alle geplande investeringen op gebied van automatisering, inventaris en telefonie zijn doorgevoerd; 9. Bestuur & Toezicht Dit betreft de bestuurskosten, kosten ledenraad (regulier) en de kosten van de accountant. Deze post komt lager uit dan begroot (ca. 27.000,-): - Er zijn minder rondjes land geweest vanuit het landelijk bestuur; - Voor kosten van Ledenraad zijn de volgende posten begroot: 2 officiële bijeenkomsten; 2 informatieve bijeenkomsten bezoeken van ledenraadsleden in de regio etc. Op alle bijeenkomsten waren niet alle ledenraadsleden vertegenwoordigd en ook de extra bezoeken hebben niet voor de volle 100% plaatsgevonden (verschilt per ledenraadslid). 10. Inhuur extern Deze post komt circa 46.000,- lager uit dan begroot. Een deel van deze inhuur hoort bij extern gefinancierde projecten. Een deel van deze activiteiten is doorgeschoven naar 2015. De bijbehorende subsidie is ook doorgeschoven naar 2015. Daarnaast is de externe inhuur op de post HRM lager dan voorzien. 11. Activiteitenkosten Dit betreft de activiteitenkosten van programma s en projecten, die ca. 153.000,- lager uitkomen dan vooraf was ingeschat: - Een aantal activiteiten is doorgeschoven naar 2015; - Regiocoördinatoren: De kosten die vooraf waren ingeschat, zijn voor het grootste deel niet gemaakt. Dit heeft te maken met: Start van de nieuwe structuur (met regiocoördinatoren) in 2014; Nog niet alle vacatures van regiocoördinatoren zijn ingevuld; Aantal bijeenkomsten per regio is minder dan was voorzien; Invulling van bijeenkomsten per regio vindt veelal op een goedkopere wijze plaats dan begroot. Een specificatie per project is weergegeven in bijlage 2. 12. Correctie activiteitenkosten (consolidatie) Binnen de vereniging PCOB worden afdelingen en (voormalige) gewesten deels gefinancierd vanuit de landelijke organisatie. Dit betreft in 2014 25% van de (netto) actie vrijwillige bijdrage, de financiering vanuit de projectenpot 2013 en de financiering vanuit de reserve provincies t.b.v. afdelingen. In de enkelvoudige jaarrekening van de landelijke organisatie zijn deze posten verantwoord onder de post activiteitenkosten. Voor de afdelingen en (voormalige) gewesten zijn deze verantwoord onder de post baten. In de geconsolideerde jaarrekening worden deze bedragen op beide posten gecorrigeerd. Om toch een zuiver vergelijk met de Pagina 21 van 27
oorspronkelijke begroting te houden is deze correctie op de activiteitenkosten apart weergegeven onder dit punt. 13. Lasten afdelingen/ (voormalige) gewesten Onder deze post zijn de totale lasten van de afdelingen en (voormalige) gewesten verantwoord. 14. Financiering via PCOB Nieuwe Stijl (bestemmingsreserve) In de begroting 2014 wordt een deel van de activiteiten gefinancierd vanuit de bestemmingsreserve PCOB Nieuwe Stijl ( 63.000,-). De werkelijk gemaakte kosten in 2014 komen uit op 35.479,-. Dit zijn kosten die zijn gemaakt ten behoeve van de transitie van de gewesten (personeels- en activiteitenkosten). 15. Financiering via continuïteitsreserve Dit betreft de kosten van de doorgevoerde reorganisatie in 2014. Deze kosten vallen binnen de begrote kosten van de reorganisatie. 16. Financiering via reserve steun afdelingen In 2014 is een steunbijdrage van 500,- verstrekt aan de afdeling Rotterdam Hoogvliet. 17. Financiering via erfstellingen & legaten Een afdeling heeft een beroep gedaan op het voor deze afdeling bestemde legaat voor een bedrag van 872,-. 18. Financiering via reserve provincies (t.b.v. afdelingen) Een nadere specificatie is opgenomen in bijlage 1. Het gebruik van het reeds overgedragen vermogen is in 2014 5.698,-. Het exploitatieresultaat van de gewesten, waarvan het vermogen nog niet is overgedragen, bedraagt 18.833,-. Totaal komt dit uit op de verantwoorde 24.531,-. 19. Toevoeging continuïteitsreserve De continuïteitsreserve kan door de PCOB worden gebruikt om, indien substantiële vermindering van inkomsten noodzaakt tot collectief dan wel gedeeltelijk collectief ontslag van personeel, te voldoen aan de wachtgeldverplichtingen krachtens de voor het PCOB-personeel geldende CAO Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening, dan wel aan de financiële consequenties van een sociaal plan. Het bedrag van deze reserve is gebaseerd op de wachtgeldverplichtingen vanuit deze CAO. Jaarlijks wordt door het landelijk bestuur beoordeeld of er reden is om de omvang van de reserve aan te passen. De berekening voor deze reserve heeft in 2014 geleid tot een toevoeging van 44.681,-. 20. Toevoeging reserve ziekteverzuim De PCOB is eigen risicodrager en daarom is een reserve ziekteverzuim ingesteld. Jaarlijks wordt bij vaststelling van de begroting bepaald welk bedrag in het komende jaar beschikbaar is voor vervanging bij ziekte. Bij vaststelling van de jaarrekening wordt, via resultaatbestemming, definitief vastgesteld wat de hoogte van deze reserve moet zijn. In 2014 leidt dit niet tot een mutatie. Pagina 22 van 27
21. Toevoeging aan projectenpot Het thema voor de actie vrijwillige bijdrage 2013 is zichtbaarheid. Een aantal afdelingen heeft activiteiten uitgevoerd in het kader van dit thema en een aanvraag hiervoor ingediend. Vanuit de gehouden actie vrijwillige bijdrage in 2014 (thema praten over levenseinde ) wordt 25% toegevoegd aan deze projectenpot. Afdelingen kunnen in 2015 hier een beroep op doen. 22. Toevoeging aan reserve Verenigingsprogramma s PCOB streeft ernaar om budgetneutraal te werken, waarbij inkomsten en bestedingen tijdens een boekjaar in evenwicht zijn. Indien overschotten of tekorten ontstaan binnen een boekjaar, dan kunnen deze toegevoegd c.q. onttrokken worden aan de bestemmingsreserve verenigingsprogramma's. In het strategisch plan, zoals beschreven in de Basisnotitie PCOB Nieuwe Stijl worden de activiteiten ingedeeld in vier onderdelen, te weten Inhoud, Vereniging, Leden en Beheer/administratie. Het beleid van de PCOB is erop gericht dat activiteiten t.b.v. leden in principe worden gefinancierd vanuit de contributie. Daarnaast worden ook activiteiten vallend onder de onderdelen Inhoud en Vereniging deels uit de contributie(afdracht) gefinancierd. Overige activiteiten worden gefinancierd uit andere inkomstenbronnen dan de contributie. Te denken valt aan subsidies, sponsoring, commerciële activiteiten, fondsenwerving, etc. Daarnaast is een bron van financiering geld dat in een bepaald jaar extra is verkregen en niet voor dat boekjaar benodigd. Dit geld kan toegevoegd worden aan de bestemmingsreserve en gebruikt worden ter (gedeeltelijke) financiering van activiteiten. Op deze manier wordt een buffer gecreëerd om de continuïteit te waarborgen. Vanuit het resultaat 2014 wordt 413.482,- toegevoegd aan deze reserve. 23. Toevoeging vermogen afdelingen/ (voormalige) gewesten Het resultaat over het boekjaar 2014 van de afdelingen en (voormalige) gewesten wordt toegevoegd aan het eigen vermogen van de afdelingen. Pagina 23 van 27
4. Overige gegevens 4.1. Resultaatbestemming over het boekjaar 2013 In de Ledenraad van 11 juni 2014 is besloten het resultaat over 2013 van -/- 73.633,- conform bestuursbesluit te financieren vanuit c.q. toe te voegen aan de verschillende reserves. 4.2. Voorstel resultaatbestemming over het boekjaar 2014 Het resultaat over 2014 bedraagt 88.480,- positief. Voorgesteld wordt, conform voorstel landelijk bestuur, dit toe te voegen aan c.q. te financieren vanuit de verschillende reserves. Deze resultaatbestemming is reeds verwerkt in de balans per 31 december 2014. 4.3. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant De accountant (MTH) is voornemens om een goedkeurende verklaring af te geven. Dit zal begin juni 2015 worden, aangezien de controlewerkzaamheden m.b.t. de cijfers van de afdelingen nog niet volledig zijn afgerond. Deze afronding vindt in de maand mei plaats. De getekende bestuursverklaring (hoofdstuk 2.1) en de accountantsverklaring (hoofdstuk 4.3) worden separaat toegezonden aan de Ledenraad, vòòr de vergadering van 9 juni 2015. Pagina 24 van 27
Bijlage 1: specificatie eigen vermogen provincies t.b.v. afdelingen Overgedragen vermogen (voormalige) gewesten (in ) Naam provincie Saldo Toevoeging Gebruik Saldo 1-1-2014 2014 2014 31-12-2014 Noord Holland 30.283 0-929 29.354 Zeeland 0 25.844-179 25.665 Noord Brabant 0 15.268-85 15.183 Limburg 0 3.873-1.194 2.679 Gelderland 0 66.993-255 66.738 Flevoland 0 390-76 314 Overijssel 0 52.265-547 51.718 Drenthe 0 6.342-804 5.538 Friesland 0 16.771-1.629 15.142 Totaal 30.283 187.746-5.698 212.331 Nog niet overgedragen vermogen (voormalige) gewesten (in ): Naam provincie Saldo Saldo 31-12-2014 31-12-2013 Groningen 20.464 21.787 Utrecht 34.398 58.403 Zuid-Holland 96.717 119.295 Drenthe 0 6.345 Zeeland 0 25.557 Gelderland 0 69.912 Friesland 0 16.749 Flevoland 0 304 Overijssel 0 53.383 Noord Brabant 0 19.706 Limburg 0 0 Totaal 151.579 391.441 In de tabel Nog niet overgedragen vermogen (voormalige) gewesten staan ook de gewesten vermeld, die in de loop van 2014 hun vermogen hebben overgedragen. Dit i.v.m. de aansluiting per 31 december 2013 in de balans van PCOB totaal. De eventuele verschillen tussen het saldo per 31-12-2013 en het overgedragen vermogen in 2014 betreffen baten/lasten, welke zijn opgenomen in de exploitatierekening. Pagina 25 van 27
Bijlage 2: specificatie activiteitenkosten In onderstaande tabel is een specificatie opgenomen van de activiteitenkosten, die in 2014 zijn gemaakt op de diverse projecten van PCOB. Betreft Omschrijving project Activiteitenkosten ( ) Inhoud CSO Bestuur met Directieoverleg & Voorlichtersoverleg 3.658 Cie CSO: Zorg, Welzijn en Wonen 4.479 Cie CSO: Pensioen, Inkomen, Koopkracht 984 Deelname CSO programma's: Krachtig cliëntenperspectief 5 Nationaal Ouderen Programma Aandacht voor Iedereen Mijn kwaliteit van Leven Zorg Verandert Project Vrijwillige Ouderen Advisering (VOA) 4.742 Belastingservice.org (incl. HUBA's) 979 Zorg, Welzijn & Wonen incl. Netwerkgroep PCOB 1.782 Programma Waardig Ouder Worden: 24.123 Ouderen in Veilige Handen Coalities Van Betekenis / Erbij / Levensvragen & Ouderen Netwerkgroep Levensvragen (voorheen Levenseinde) Programma Menselijke Maat: Keurmerk Sr Vriendelijk Ziekenhuizen 3.465 Inhoud Zorgverzekeringen Programma Arbeidsparticipatie: Maak Werk van Uzelf 58.093 Talentworkshops 776 50 + werkt 17.779 Nationaal Meldpunt Ouderenzorg 15.061 Vereniging Gewesten transitie + PO's + SBO's 226 Ledenraad & Landelijk bestuur * 0 PCOB Jaarverslag 2.980 Afdelingen met trainingsaanbod ( Lokaal & Regionaal Versterken) 24.427 Start van PCOB-Panel 8.773 Regiocoördinatoren 27.216 Geoormerkte gelden (voormalige) gewesten 5.698 Legaat afdelingen 872 Projectenpot: thema Zichtbaarheid 8.344 Leden Pers 13.882 Ledenwerving 67.393 PR & Promotie 11.453 Verzekeringen zorg & schade 29.974 Ledenregistratie/Ledenservice 1.857 Bestellingen 7.926 Ledenmagazine Perspectief 552.171 Website/social media/nieuwsbrieven ** -514 Pagina 26 van 27
Beheer/Administratie Fondsenwerving/Actie Vrijwillige Bijdrage/Premieplan/Overig 54.738 ICT ontwikkeling 93.865 In- en uitschrijfwizard afdelingenportaal Doorontwikkeling afdelingenportaal/rapporten Oplevering Single Sign On Giftenfunctionaliteit Optimaliseren CRM Bankimport Totaal 1.047.202 * kosten zijn verantwoord onder kosten Bestuur & Toezicht in de jaarrekening ** inclusief doorbelasting naar extern gefinancierde projecten Pagina 27 van 27