JGZ-richtlijn Nederlands Centrum Jeugdgezondheidszorg Richtlijn OVERGEWICHT Preventie, signalering, Interventie en verwijzing Kansen voor de (kinder)diëtist?! Ingrid Mimpen, stuurgroeplid netwerk JGZ kinderdiëtisten & kinderdiëtist Voeding & Zo Rotterdam, 21-9- 12
Korte samenvatting inhoud richtlijn Overgewicht Tot standkoming richtlijn: * Projectgroep Klankbordgroep -> NVD beleidsmedewerker -> aantal netwerkleden JGZ kinderdiëtisten (met dank!) Doelgroep: Jgz-professionals
Wat ging hier aan vooraf? Prevalentie overgewicht obesitas in 1997 hoger dan in 1980 Publicatie pas in 2001! 2003: Masterplan aanpak overgewicht in JGZ 2004 Signaleringsprotocol 2005 Overbruggingsplan 2008 CBO-richtlijn Obesitas 2010 NHG-standaard Obesitas en Zorgstandaard Obesitas (PON) Vijfde Landelijke Groeistudie (2010): niet langer maar dikker
Consensus: Kinderen met obesitas naar huisarts en/of kinderarts -> oorzaken & gevolgen opsporen schatting: 80.000 kinderen Kinderen met overgewicht schatting bijna 7x zoveel Richtlijn: niet wenselijk allen naar ha/ka/dt of fysio JGZ moet een grote(re) rol hierin spelen & aanpak community-based
Richtlijn-ontwikkeling Basis is wetenschappelijk bewijs Anders: expert-opinion Knelpunt voor diëtist: onvoldoende onderzoek -> onvoldoende evidence! Dus deels afhankelijk van expert-opinion
Opbouw richtlijn 3 delen Samenvatting Stroomdiagrammen Uitgebreide versie: wetenschappelijke onderbouwing
Wat is nieuw? Nut interventie jongere kids niet aangetoond-> wel aanwijzingen Daarom onderscheid in : 0 tot 1 jaar 1 tot 2 jaar (geen BMI) 2 tot 19 jaar (BMI) Overgewicht > 5 jr-> tensie (glucose/vet?) En middelomtrek > 12 jaar
Universele Preventie Van BOFT naar BBOFFTT Stimuleer -> BBO Verminder -> FFTT
Signaleren overgewicht < 2 jaar Wegen en meten binnen JGZ een must! (zie correctie gewicht kleding) < 2 jaar: overgewicht bij gewicht-lengtecurve SDS 1-2 obesitas.sds >2 Extra aandacht: snelle gewichtstoename (>0.67 SDS) hoog gewicht va lft 5-6 mnd (flessekids)
Signaleren kinderen 2-19 jaar BMI bepalen bij curve gewicht-lengte > +1 SDS NB Hindostaanse kinderen lagere afkapwaarden??? Bij grens overgewicht: klinische blik Naar ha/ka: -verdenking medische oorzaak voor overgewicht (2%) -obesitas - hypertensie
Interventie bij overgewicht binnen JGZ (zie stroomdiagrammen) 0 tot 2 jaar: idem universele preventie/ advisering leefstijl > 2 SDS-> obesitas-> ha/ka -> na 3 mnd contact 2-19 jaar: 1-3 EXTRA consulten binnen JGZ (bij tensie i.o.) voldoende effect na 3 x? follow-up na 1 jaar onvoldoende effect?. opmerking: overweeg inschakelen diëtist
Onvoldoende effect 2-19 jaar na 3 consulten binnen JGZ? Overgewicht? Locaal gecombineerd leefstijlprogramma en/of verwijzen huisarts Obesitas? Verwijzen naar ha /ka (idem overgewicht en comorbiditeit) na 3-6 maanden contact door JGZ
Opvallende zaken in JGZ-richtlijn: - Meerderheid JGZmedewerkers geschoold op overbruggingsplan-> 50 % wens bijscholing vanwege knelpunt TIJD en hoe MOTIVEREN ouders maar ook op inhoud & toepassing richtlijn - Slechts 30-55 % krijgt terugkoppeling na verwijzing kinderen -> aanbeveling meer regionale ketenafspraken (LESA volgt) - Follow-up en terugvalpreventie krijgt nog onvoldoende aandacht
En.. - community-based aanpak moet grotere rol krijgen - Overwegen aandachtsfunctionaris overgewicht binnen JGZ - Multidisciplinaire richtlijn Obesitas (CBO) vaak onbekend binnen JGZ - In regio weinig mogelijkheden behandeling obese kinderen
Implementatie binnen JGZ - Toolkit beschikbaar vanuit NCJ - www.jgzacademie.nl -> e-health (eind 2012 mbt overgewicht0
En dan nu de dietist! Stelling: In de richtlijn JGZ Overgewicht wordt de diëtist te weinig genoemd. Eens of Oneens?
Waar zie je kansen voor de dietist? Op niveau van: - De individuele dietist? - Ons netwerk? - Beroepsvereniging NVD? - -
Mogelijkheden individuele dietist? - Ken je samenwerkingspartners en zij jou - Terugrapportage - Binnen de ketenzorg/regionale ketenafspraken - Ken landelijke richtlijnen (JGZ, CBO) - Scholing op gebied van (op)voeding - Breng je omgeving in kaart (wat is er voor obese kids/ kinderen met overgewicht in leeftijd 2 tot 19 jaar) - Binnen locaal gecombineerde leefstijlprogramma s - Profileer je zelf als deskundige-> denk aan expert-opinion
Mogelijkheden netwerk Samenwerking zoeken met organisaties als: - AJN (Artsen Jeugdgezondheidszorg Nederland) - VVN (verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland) - NVK (Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde) - GGD Nederland etc??? Ideeen hoe of wat? Kom in actie, meld het de stuurgroep!
Mogelijkheden NVD - Stimuleren onderzoek naar evidence voor dietistisch handelen - Rol weggelegd binnen de community-based aanpak - Rol totstandkoming LESA? -.. -
Tot slot:
En:.. namens de stuurgroep Netwerk JGZ-kinderdietisten: