Spraakverstaan met CI resultaten en verruimde indicatiecriteria Peter-Paul Boermans Jeroen Briare Janette van Dijhuizen Johan Frijns Centrum voor Audiologie en Hoorimplantaten Leids Universitair Medisch Centrum
Aantal implantaties per jaar in het LUMC 2000 tot 2013 Aantallen implantaties Zorgpad CI & ABI LUMC 570 volwassenen - 420 postlingualen - 150 prelingualen 160 kinderen Kinder OK Volwassen OK 33 40 39 42 41 55 64 76 61 30 26 30 20 21 16 18 20 15 17 9 15 10 12 5 0 2 4 6 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Gebruikte data voor deze presentatie Postlingualen: - Klinische data verkregen bij de reguliere postoperatieve onderzoeken tijdens de revalidatieperiode (1 ste jaar post-op) en de jaarlijkse follow-up bezoeken - Na het eerste jaar relatief veel missing data : - Sommige patiënten vinden de testen niet prettig (kans op bias!) - Door groeiend aantal patiënten onvoldoende capaciteit om iedereen jaarlijks te blijven te testen! Geen studie, geen correctie voor missing data Prelingualen - Deels klinische data verkregen bij regulier postoperatief onderzoek, deels data in het kader van een prospectieve studie
Postoperatieve testen bij volwassenen Testen: - Vrije veld drempels (alleen 1 en 2 weken na start revalidatie) - CVC-woorden in stilte en in ruis - Speech tracking - Erber-test (informeel afgenomen) - Zinnen-test in ruis (Plomp) (vroeger, nu niet meer) - ASSE-test (vroeger, nu niet meer) Regelmatige momenten na start revalidatie: - Voorheen: 1 wk, 2 wk, 1 mnd, 2 mnd, 3 mnd, 6 mnd, 1 jr en daarna jaarlijks - Tegenwoordig: 1 wk, 2 wk, 1 mnd, 3 mnd, 6 mnd, 1 jr, 2 jr, 3 jr, 5 jr, 7 jr, 10 jr en daarna 5-jaarlijks
NVA-woorden test (CVC-woorden) In stilte bij 55, 65 en 75 db In ruis indien foneemscore in stilte > 50% 65 db spraak oplopende ruisniveaus: +10, +5, 0 en -5 db S/N, zolang foneemscore > 30% 4 lijsten per conditie (tenzij score < 20%, dan 2 lijsten)
Individuele foneemscores Verloop scores postoperatief; 25 postlinguaal dove volwassenen
Gemiddelde foneemscores Verloop scores postoperatief; postlinguaal dove volwassen (n=370) Gemiddelde Foneemscores Postlingualen 100 90 80 P < 0.001 ns ns ns 55 db 65 db 75 db Fonemen Correct [%] 70 60 50 40 30 20 33 37 49 43 48 60 59 52 68 63 78 79 74 76 76 79 74 75 71 71 66 68 70 71 73 73 68 69 71 65 68 76 10 0 0 n=320 n=290 n=190 n=150 n=120 Pre-op 1 wk 2 wk 1 mnd 2 mnd 3 mnd 6 mnd 1 jr 2 jr 3 jr 4 jr
Gemiddelde foneemscores Effect van presentatieniveau; postlinguaal dove volwassenen (n=170) 100 90 P << 0.00001 80 Fonemen Correct (%) 70 60 50 40 30 70.6 80.3 75.0 20 10 0 55 db 65 db 75 db
Distributie foneemscores Postlinguaal dove volwassenen (n=290); 1 jaar na start revalidatie
Gemiddelde foneemscores Lange termijn stabiliteit; postlinguaal dove volwassen (n=60) 100 90 80 Gemiddelde Foneemscores Postlingualen 55 db 65 db 75 db Fonemen Correct [%] 70 60 50 40 30 77 80 82 82 78 79 80 75 71 20 10 0 1 jaar 4(3) jaar 8/12 jaar
Verloop foneemscores 2000-2014 Postlinguaal dove volwassenen (n=340); lopend gemiddelde over n=25 P=0.15 P<<0.001
Spraakverstaan in ruis Postlingualen met CI (gemiddeld en beste 10%) t.o.v. normaalhorenden NVA-woorden in ruis na 1 jaar gemiddeld NH P 90 CI gemiddeld n=290 n=160 n=240 n=200 n=110
Voorspellende factoren postoperatief resultaat CI 3 maanden na start van de revalidatie (n=91) ns p < 0.01 Leeftijd bij implantatie Leeftijd van doof worden Briaire et al., Thesis, 2008 Duur van doofheid p < 0.0001 ns Pre-operatieve foneemscore
Voorspellende factoren postoperatief resultaat CI 2 jaar na start van de revalidatie (n=91) p < 0.05 ns Leeftijd bij implantatie Leeftijd van doof worden Briaire et al., Thesis, 2008 Duur van doofheid p < 0.05 ns Pre-operatieve foneemscore
Voorspellende factoren postoperatief resultaat CI Effect duur van doofheid (n=91) 3 maands data 2 jaars data 6 % per 10 jr 2.5 % per 10 jr p < 0.0001 p < 0.05 Duur van doofheid Duur van doofheid Briaire et al., Thesis, 2008
Voorspellende factoren postoperatief resultaat CI 2 jaar na start van de revalidatie (n=91) p < 0.05 ns Leeftijd bij implantatie Leeftijd van doof worden Briaire et al., Thesis, 2008 Duur van doofheid p < 0.05 ns Pre-operatieve foneemscore
Preoperatief verstaan als voorspeller voor resultaat CI in stilte 1 jaar na start van de revalidatie bij 65 db; postlingualen (n=260) p = 0.01 lin.regr P 10
Preoperatief verstaan als voorspeller voor resultaat CI in stilte 1 jaar na start van de revalidatie bij 75 db; postlingualen (n=260) p < 0.001 lin.regr. P 10
Preoperatief verstaan als voorspeller voor resultaat CI in ruis 1 jaar na start revalidatie; 5 db S/N vs 65 db; postlingualen (n=210) p < 0.001 lin.regr P 10
Verruimde indicatiecriteria CI volwassenen 1. Spraakverstaan Best Aided 50% 2. Indien spraakverstaan Best Aided 50% - 70%! verstaan bij + 5 db S/N 50% 3. Overige indicaties, zoals bijv. - verbening (meningitis) - snelle progressie - skislope verlies met spraakverstaan 50% - 70% Maar er zijn ook vragen: - Is spraakverstaan altijd de beste maat voor output - Is ook een beperktere winst nog (kosten-)effectief
Prelinguaal dove volwassenen Selectie voorafgaand aan reguliere intake CI Uitgangspunt: De verstaanbaarheid van de spraak van prelinguaal dove volwassenen voorspelt hoe goed ze zullen verstaan met CI Vooraf aan de normale intakeprocedure voor CI, wordt de verstaanbaarheid van de eigen spraak bepaald: - Opname van de spontane spaak (vertellen van een verhaal) - Test met klinkers Verstaanbaarheid wordt beoordeeld door 2 logopedisten De slechtste sprekers gaan niet door naar de reguliere CI-intake
Prelinguaal dove volwassenen Inclusiecriteria Standaard criteria Leids CI-programma Start doofheid voor leeftijd 4 jaar Functioneert in auditief / orale omgeving Zeer gemotiveerd CIRCLE
Prelinguaal dove volwassenen Spraakverstaan voor implantatie en 1 jaar na start revalidatie Dijkhuizen et al., Ear & Hearing, 2011
Prelinguaal dove volwassenen Verstaanbaarheid als voorspeller van het resultaat met CI na 1 jaar r = 0.82 (p < 0.01) Dijkhuizen et al., Ear & Hearing, 2011
Prelinguaal dove volwassenen Gemiddelde foneemscores (N=120) 100 90 Gemiddelde Foneemscores Prelingualen 65 db 75 db 80 Fonemen Correct [%] 70 60 50 40 30 20 10 0 16 18 18 18 n=70 25 27 27 24 27 25 33 35 36 31 33 39 40 37 38 35 36 36 n=45 n=30 n=25 Pre-op 1 wk 2 wk 1 mnd 2 mnd 3 mnd 6 mnd 1 jr 2 jr 3 jr 4 jr n=80
Resultaten speciale groepen Foneemscores bij 65 db, 1 jaar na start revalidatie * 5 yr * ** 4 yr * * 3 mo contra mediaan n=283 n=79 n=7 2 yr *
Spraakverstaan per merk Gemiddelde foneemscore 1 jaar na start revalidatie sinds 2008 1J-elec: 77,4% 82,5% MS-elec: 82,4% 83,1% Cochlear Advanced Bionics Med-El
Bedankt voor uw aandacht! Heeft u nog vragen?