30 jaar (na)zorg CI in Nederland

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "30 jaar (na)zorg CI in Nederland"

Transcriptie

1 30 jaar (na)zorg CI in Nederland Hoe verder? Wendy Huinck, Emmanuel Mylanus, Arjan Verhoeven, Henri Marres Radboud universitair medisch centrum, afdeling KNO, Hearing & Implants, Nijmegen Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour, department of Biophysics, Nijmegen NVA, 28 september 2018

2 Onderwerpen Indicatieverruiming Nazorg CI Huidige dilemma Oplossingsrichtingen

3 CI in Nederland Eerste CI in NL 1986 Succesvolle ontwikkeling Indicatieverruiming bilateraal restgehoor

4 Indicatie verruiming Bilaterale CI in Nederland kinderen t/m 18 jaar Volwassenen met doof-blindheid In kader van wetenschappelijk onderzoek

5 Indicatie verruiming Bilaterale CI in NL vanaf 1986 t/m kinderen volwassenen totaal

6 Indicatie verruiming Restgehoor Pre-operatief restgehoor heeft mogelijk een positief effect op de uitkomst met CI (e.g Friedland et al., 2003; Gomaa et al., 2003, Snel-Bongers et al., 2018) De meeste (ernstige) genetische gehoorverliezen zijn progressief

7 Effect van verruiming indicatie? In NL verschuiving in criteria In België en UK nog erg conservatief Wat als we onze data retrospectief bekijken vanuit Belgische en UK criteria?

8 Materiaal & Methode Retrospectief 164 CI patienten geanalyseerd Cochlear systems Pre op gegevens gecategoriseerd op basis van Belgische en UK criteria inside and outside Belgian and UK indication Resultaat: objectief (NVA foneemscores in stilte) en subjectief (Kwaliteit van leven, NCIQ) 12 maanden post-implantatie

9 Pre-operatief Man 71 (43%) Vrouw 93 (57%) Gemiddelde implantatie 62 (SD 14) Postlingual onset of hearing loss CI oor contralateraal Hoortoestel gebruik, N 55 (34%) 34 (21%) PTA3 (gemiddelde 0.5, 1,2 khz) 99 ( SD 14) 92 (SD 18) PTA4 (gemiddelde 0.5, 1, 2, 4 khz) 102 (SD 13) 95 (SD 17)

10 2 Indicatie groepen: Belgische en UK Criteria zoals toegepast in België PTA3 >85 db HL en foneemscores met hoortoestel <30 % Criteria zoals toegepast in de UK ongeholpen gehoorverlies >90 db HL bij 2 en 4 khz bij een afwezigheid van adequate aanpassing van hoortoestellen. Adequate aanpassing wordt gezien als een score of 50% of hoger op Bamford Kowal Bench (BKB) zinnen test, aangeboden op 70 db SPL

11 Pre CI spraakverstaan en hoordrempels

12 CI resultaat 1 jaar post implantatie %

13 Quality of life Nijmegen Cochlear Implant Questionnaire (NCIQ) inside 40 inside Belgian criteria inside Belgian inside criteria Belgian criteria outside Belgian criteria 40 outside Belgian outside criteria Belgian criteria inside UK 30 inside UK criteria inside UK criteria inside UK criteria 30 UK 30 outside UK criteria 30 outside UK criteria outside UK criteria Sound Perception Advanced Sound Perception Advanced 0 Activity Limitation (pre-implantation) (pre-implantation) Activity (post-implantation) Limitation (post-implantation) Social Self Interaction Esteem (pre-implantation) Social Self Esteem Interaction (post-implantation) (post-implantation)

14 Conclusie Spraakverstaan met CI is beter in de groep die buiten de conservatieve indicatie valt (bij toepassen van Belgische indicatie is dit verschil significant) Kwaliteit van leven, gemeten met de NCIQ toont gelijke verbetering voor zowel binnen als buiten conservatieve indicatie De meeste patiënten die vallen binnen de ruimere indicatie criteria zijn bekend met een progressief gehoorverlies; eerder implanteren lijkt voor deze groep zinvol

15 speech understanding 100 Hearing loss % 78% So, why wait..? Time 0%

16 Toename aantal CI kandidaten Verruiming indicatie Goede resultaten

17 Dilemma Groei initiële CI s heeft impact op de CI nazorg aantallen. Nazorg CI is levenslang Vanaf afronding revalidatie 5 jaarlijkse upgrade van de processor tussentijdse controles Door budgettair zorgplafond in NL ontstaat verdringing van zorg Oplopende wachttijden!!

18 maanden Toename wachttijden Radboudumc 25 periode verwijzing-operatie CI volwassenen Radboudumc 2017: 8 maanden voor eerste bezoek, traject 4-6 maanden (is meestal ook de benodigde tijd), oplopende operatiewachtlijst van 5/6 maanden

19 jaarlijkse groei aantallen CI in het Radboudumc (kinderen 16+ stappen over naar volwassen team, uitstroom niet meegerekend) Aanwas kinderen Cumm kinderen Aanwas volwassenen cumm volwassenen 200 0

20 kinderen volwassenen kinderen volwassenen kinderen volwassenen kinderen volwassenen kinderen volwassenen kinderen volwassenen kinderen volwassenen kinderen volwassenen Aantal implantatie totaal in Nederland cumulatief Aantal nieuwe CI patienten in Nederland tm

21 Aantal in nazorg Landelijke toename in nazorg Leeftijd

22

23 Landelijke toename CI nazorg kinderen volwassenen

24 Zorgplafond jaarlijkse groei nazorg groep uitbreiding indicatie betere bekendheid en verwijzing verdringing van zorg en toename wachtlijsten

25 Krapte ziekenhuizen

26 Ondernomen acties gesprekken zorgverzekeraars, lokaal niveau landelijk hoofdenoverleg OPCI noodklok geluid reacties van RvB academische huizen, NZA, Ministerie gesprekken OPCI NZA gesprek OPCI Den Haag...

27 oplossingsrichtingen Maatschappelijke kosten-baten Financiering nazorg CI buiten zorgplafondbudget Zorginnovaties E-health Nieuwe financieringsbronnen

28 Maatschappelijke kosten aantal CI s in nazorg kosten Voor de ontwikkeling van zorginnovaties is capaciteit nodig

29 Maatschappelijke baten Autonomie Arbeidsparticipatie ( UWV, belastingen) Maatshappelijke participatie ( zelfstandigheid) Kwaliteit van leven ( aantal gezondheidsjaren) Gezondheidswinst ( gezondheidszorgkosten)

30 Oplossingen Awareness Aantonen van maatschappelijke meerwaarde CI Innovatie in de CI (na)zorg Gedeelde verantwoordelijkheid patiënten zorginstellingen professionals industrie ziektekostenverzekeraars de politiek

31 Innovaties binnen CI Connected Health Remote care Artificial Intelligence 80/20 regel Vergoeding van connectivity?

32

Neuro Zti electodes. Doel van de studie. Exclusie criteria. Selectie criteria 31/10/2017

Neuro Zti electodes. Doel van de studie. Exclusie criteria. Selectie criteria 31/10/2017 Bilaterale cochleaire implantatie met het Neuro Zti system van Oticon Medical Wendy Huinck, Lucas Mens, Sebastian Ausili, Martijn Agterberg, Emmanuel Mylanus Hearing & Implants, Radboudumc Nijmegen Donders

Nadere informatie

Bilaterale cochleaire implantatie met het Neuro

Bilaterale cochleaire implantatie met het Neuro Bilaterale cochleaire implantatie met het Neuro system van Oticon Medical Eigenschappen, resultaten / bijzonderheden Wendy Huinck / Lucas Mens Sebastian Ausili, Martijn Agterberg, Emmanuel Mylanus Hearing

Nadere informatie

Spraakverstaan met CI resultaten en verruimde indicatiecriteria

Spraakverstaan met CI resultaten en verruimde indicatiecriteria Spraakverstaan met CI resultaten en verruimde indicatiecriteria Peter-Paul Boermans Jeroen Briare Janette van Dijhuizen Johan Frijns Centrum voor Audiologie en Hoorimplantaten Leids Universitair Medisch

Nadere informatie

Bimodale aanpassing: afstemming van hoortoestel op CI

Bimodale aanpassing: afstemming van hoortoestel op CI Bimodale aanpassing: afstemming van hoortoestel op CI Lidwien Veugen 1 J. Chalupper PhD 2 Prof. dr. ir. Ad Snik 3 Prof. dr. John van Opstal 1 Dr. Lucas Mens 3 1 Department of Biophysics, Donders Institute

Nadere informatie

Dubbelzijdige cochleaire implantatie bij kinderen: de primaire voordelen

Dubbelzijdige cochleaire implantatie bij kinderen: de primaire voordelen Dubbelzijdige cochleaire implantatie bij kinderen: de primaire voordelen M. Sparreboom (onderzoeker), A.F.M. Snik (audioloog) & E.A.M. Mylanus (KNO - arts) Het eenzijdig implanteren van een cochleair implantaat

Nadere informatie

INDICATIESTELLING HOORTOESTEL OF CI; HET BELANG VAN DE COGNITIEVE ONTWIKKELING

INDICATIESTELLING HOORTOESTEL OF CI; HET BELANG VAN DE COGNITIEVE ONTWIKKELING INDICATIESTELLING HOORTOESTEL OF CI; HET BELANG VAN DE COGNITIEVE ONTWIKKELING Merle Boerrigter, MSc Dr. Anneke Vermeulen Prof. Henri Marres Prof. Emmanuel Mylanus Dr. Margreet Langereis Radboudumc Hearing&Implants

Nadere informatie

Audiometrie bij USHER2A patiënten

Audiometrie bij USHER2A patiënten Audiometrie bij USHER2A patiënten J. Leijendeckers, R. Pennings, A. Bosman KNO / Audiologisch Centrum UMC St. Radboud, Nijmegen j.leijendeckers@kno.umcn.nl Achtergrond Onderzoek door R. Pennings naar gehoor

Nadere informatie

Horen, Verstaan en Begrijpen met een CI

Horen, Verstaan en Begrijpen met een CI Horen, Verstaan en Begrijpen met een CI Guido Cattani (Bsc. Audioloog, M. SEN, UMC Utrecht, afdeling KNO) gcattani@umcutrecht.nl Trudi de Koning (Klinisch linguïst UMC Utrecht) Opbouw presentatie Inleiding

Nadere informatie

Hoortoestelaanpassing bij mensen met Usher 2A

Hoortoestelaanpassing bij mensen met Usher 2A Hoortoestelaanpassing bij mensen met Usher 2A B.P. Hartel 13 november 2014 Inhoud Project Methoden Discussie Equipe Contactgegevens Hypothese 1: Een persoon met Usher 2A heeft meer profijt van een nonlineair

Nadere informatie

Meten van spraakverstaan bij volwassenen met een cochleair implantaat in stilte en in lawaai

Meten van spraakverstaan bij volwassenen met een cochleair implantaat in stilte en in lawaai Meten van spraakverstaan bij volwassenen met een cochleair implantaat in stilte en in lawaai Universitair Audiologisch Centrum KNO en EMGO+ instituut VU medisch centrum Amsterdam Marre Kaandorp Theo Goverts

Nadere informatie

The Effectiveness of Bilateral Cochlear Implants for Severe to Profound Deafness in Children and Adults

The Effectiveness of Bilateral Cochlear Implants for Severe to Profound Deafness in Children and Adults The Effectiveness of Bilateral Cochlear Implants for Severe to Profound Deafness in Children and Adults A SYSTEMATIC REVIEW On behalf of J van Schoonhoven M Sparreboom GA van Zanten RJPM Scholten EAM Mylanus

Nadere informatie

Actualiteit Gezondheidszorg. Cochleaire implantaten

Actualiteit Gezondheidszorg. Cochleaire implantaten Actualiteit Gezondheidszorg Cochleaire implantaten Cochleair implantaat Vergoedbaar: 28-11-1991 Progressief indicaties uitgebreid Regelgeving procedures achterhaald Actualisatie: fase 1 = administratieve

Nadere informatie

CI-ON en bilaterale CI in Nederland: de stand van zaken

CI-ON en bilaterale CI in Nederland: de stand van zaken CI-ON en bilaterale CI in Nederland: de stand van zaken Dr.ir. C. Smits, klinisch fysicus-audioloog KNO-Audiologie VU medisch centrum Amsterdam Inhoud CION Doelstellingen CION Bilaterale CI bij kinderen

Nadere informatie

Cochleaire implantatie bij volwassenen

Cochleaire implantatie bij volwassenen Cochleaire implantatie bij volwassenen Sommige zeer ernstig slechthorende of dove mensen kunnen zelfs met krachtige hoortoestellen niet of nauwelijks spraakverstaan. Een cochleair implantaat (CI) kan ervoor

Nadere informatie

gehoorverlies en auditieve implantaten

gehoorverlies en auditieve implantaten gehoorverlies en auditieve implantaten Paul Van de Heyning MDPhD Diensthoofd NKO UZA Verzekeringsgeneeskunde 13 maart 2013 Univ. Dept of Otorhinolaryngology and head and neck surgery Univ dept of Communicative

Nadere informatie

Temporele verwerking van prelinguaal en postlinguaal dove CI-gebruikers. Anke de Ruiter Klinisch fysicus-audioloog i.o.

Temporele verwerking van prelinguaal en postlinguaal dove CI-gebruikers. Anke de Ruiter Klinisch fysicus-audioloog i.o. Temporele verwerking van prelinguaal en postlinguaal dove CI-gebruikers Anke de Ruiter Klinisch fysicus-audioloog i.o. Inhoud Spraakverstaan CI-gebruikers Normaalhorenden Onderzoeksvraag I Methode, resultaat,

Nadere informatie

Hoe verhoudt de psychosociale gezondheid van volwassenen met een CI zich tot die van volwassenen met en zonder gehoorverlies? Resultaten van de NL-SH

Hoe verhoudt de psychosociale gezondheid van volwassenen met een CI zich tot die van volwassenen met en zonder gehoorverlies? Resultaten van de NL-SH Hoe verhoudt de psychosociale gezondheid van volwassenen met een CI zich tot die van volwassenen met en zonder gehoorverlies? Resultaten van de NL-SH Jizzo Bosdriesz Mariska Stam Cas Smits Sophia Kramer

Nadere informatie

Het effect van het perifeer gehoorverlies op spraakverstaan: éénzijdig slechthorenden

Het effect van het perifeer gehoorverlies op spraakverstaan: éénzijdig slechthorenden Het effect van het perifeer gehoorverlies op spraakverstaan: éénzijdig slechthorenden T.J.M. Bost, N.J. Versfeld, S.T. Goverts NVA 25 september 2015 1 Inleiding Slechthorendheid heeft invloed op: Kwaliteit

Nadere informatie

Neonatale gehoorscreening en de DECIBEL-studie: Moeten we anders werken? DECIBEL-study 1

Neonatale gehoorscreening en de DECIBEL-studie: Moeten we anders werken? DECIBEL-study 1 Neonatale gehoorscreening en de DECIBEL-studie: Moeten we anders werken? DECIBEL-study 1 Jan-11 Decibel: Marleen Korver en Saskia Konings Gezamenlijke inspanning alle AC s! Resultaten (proefschrift Korver/Como)

Nadere informatie

Leesvaardigheid DSH leerlingen 2000

Leesvaardigheid DSH leerlingen 2000 Na tien jaar leesonderwijs passende resultaten? Loes Wauters Harry Knoors Simeacongres Passende Antwoorden, Lunteren, 12 april 2012 Leesvaardigheid DSH leerlingen 2000 Hoofdstuk 2 laat zien dat de begrijpend

Nadere informatie

DFNA9, wat is het en wat kunnen we er wel (en niet) aan doen?

DFNA9, wat is het en wat kunnen we er wel (en niet) aan doen? DFNA9, wat is het en wat kunnen we er wel (en niet) aan doen? drs. Jeroen Smits dr. Ronald Pennings arts-onderzoeker/promovendus KNO-arts, otoloog Erfelijke slechthorendheid, wat is dat? Slechthorendheid

Nadere informatie

Observatie-audiometrie met insert earphones bij kinderen van 2, 4 en 6 maanden oud

Observatie-audiometrie met insert earphones bij kinderen van 2, 4 en 6 maanden oud Observatie-audiometrie met insert earphones bij kinderen van 2, 4 en 6 maanden oud Esther Wiersinga-Post, Saskia Haaksma-Schaafsma, Pim van Dijk NVA, 13 april 2018 Gehooronderzoek bij jonge kinderen Objectief

Nadere informatie

Ervaringen van mensen met een Cochleair Implantaat

Ervaringen van mensen met een Cochleair Implantaat Ervaringen van mensen met een Cochleair Implantaat Resultaten enquête 2016 1 1. Inleiding... 3 2. Achtergrond informatie... 4 1.1 Leeftijd en geslacht... 4 1.2 Aard en oorzaak van het gehoorverlies...

Nadere informatie

Bone-anchored hearing implants bij patiënten met single-sided deafness

Bone-anchored hearing implants bij patiënten met single-sided deafness Bone-anchored hearing implants bij patiënten met single-sided deafness Lange termijn gebruik en verschil in geslacht Hubert T. Faber 1, Rik C. Nelissen 1, Sophia E. Kramer 2 Cor W.R.J. Cremers 1, Ad F.M.

Nadere informatie

Inhoud. Gelijk aan gele katern Artikel 4 slechthorend:

Inhoud. Gelijk aan gele katern Artikel 4 slechthorend: é!"#$$ Inhoud - Historie van regelgeving en huidige regelgeving - Enige resultaten van - Overeenkomsten en verschillen tussen kinderen met hoortoestellen en met CI - Voorstellen voor toekomstige regelgeving

Nadere informatie

Cochleair implantaat: CI

Cochleair implantaat: CI Cochleair implantaat: CI Vera Prijs Inhoud Anatomie van het oor CI systeem CI-traject in UMCUtrecht Mogelijkheden en beperkingen Modaliteiten Toekomstige ontwikkelingen Anatomie van het gehoor Het binnenoor

Nadere informatie

Indicatie cluster 2 bij kinderen met een CI. Rens Leeuw CI-team Nijmegen Sint-Michielsgestel Viataal

Indicatie cluster 2 bij kinderen met een CI. Rens Leeuw CI-team Nijmegen Sint-Michielsgestel Viataal Indicatie cluster 2 bij kinderen met een CI Rens Leeuw CI-team Nijmegen Sint-Michielsgestel Viataal Inhoud - Historie van regelgeving en huidige regelgeving - Enige resultaten van kinderen met CI - Overeenkomsten

Nadere informatie

Hoortoestelaanpassing bij kinderen met het Down Syndroom

Hoortoestelaanpassing bij kinderen met het Down Syndroom Hoortoestelaanpassing bij kinderen met het Down Syndroom Sander Ubbink klinisch fysicus audioloog i.o. academisch ziekenhuis Maastricht inhoud: prevalentie otologische problemen diagnostiek rehabilitatie

Nadere informatie

Hoortoestelaanpassing bij de audicien via open receptuur. Joop Leijendeckers Donneke Arts-Hendriks Arjan Bosman

Hoortoestelaanpassing bij de audicien via open receptuur. Joop Leijendeckers Donneke Arts-Hendriks Arjan Bosman Hoortoestelaanpassing bij de audicien via open receptuur Joop Leijendeckers Donneke Arts-Hendriks Arjan Bosman Achtergrond Deregulering Patiënten worden door de ziektekostenverzekeraars aangemoedigd om

Nadere informatie

Spraakproductie als voorspeller van spraakperceptie na CI bij prelinguaal dove volwassenen

Spraakproductie als voorspeller van spraakperceptie na CI bij prelinguaal dove volwassenen Spraakproductie als voorspeller van spraakperceptie na CI bij prelinguaal dove volwassenen Centrum voor Audiologie en Hoorimplantaten (CAHIL), LUMC Janette van Dijkhuizen Peter-Paul Boermans Jeroen Briaire

Nadere informatie

Bilateraal en binauraal horen bij kinderen met twee cochleaire implantaten

Bilateraal en binauraal horen bij kinderen met twee cochleaire implantaten Bilateraal en binauraal horen bij kinderen met twee cochleaire implantaten Astrid van Wieringen, Lieselot Van Deun, Jan Wouters ExpORL, Dept Neurowetenschappen, KULeuven, België 19/11/2010 1 Inhoud Situering

Nadere informatie

3.013 OU3,0 - 5 FES. 20,4. College voor Zorgverzekeringen. > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen

3.013 OU3,0 - 5 FES. 20,4. College voor Zorgverzekeringen. > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen 3.013 OU3,0-5 FES. 20,4 Zorgverzekeringen > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de Geschillencommissie van Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ) T.a.v. mevrouw Postbus 291 3700

Nadere informatie

Welbevinden bij kinderen met CI. Dr. Margreet Langereis Dr. Anneke Vermeulen

Welbevinden bij kinderen met CI. Dr. Margreet Langereis Dr. Anneke Vermeulen Welbevinden bij kinderen met CI Dr. Margreet Langereis Dr. Anneke Vermeulen Inhoud Inleiding Beschrijving van het welbevinden en de school resultaten van kinderen met een CI op de lange termijn. Gerelateerd

Nadere informatie

Objectieve Diagnostiek. Tympanometrie Oto-Akoestische Emissies BERA Rechts 70 db, Links 90 db

Objectieve Diagnostiek. Tympanometrie Oto-Akoestische Emissies BERA Rechts 70 db, Links 90 db Objectieve Diagnostiek - casuïstiek - Arjan J Bosman en Henriëtte Koch Audiologisch Centrum UMC St Radboud Nijmegen Objectieve Diagnostiek Tympanometrie, stapedius reflexen functionaliteit middenoor Oto-Akoestische

Nadere informatie

AANMELDINGSFORMULIER COCHLEAIRE IMPLANTATIE BIJ KINDEREN

AANMELDINGSFORMULIER COCHLEAIRE IMPLANTATIE BIJ KINDEREN AANMELDINGSFORMULIER COCHLEAIRE IMPLANTATIE BIJ KINDEREN PERSOONSGEGEVENS Naam... Voornamen... Roepnaam. Geb.datum: dag... maand... jaar... jongen meisje Straat, huisnummer... Postcode... Woonplaats...

Nadere informatie

Kinderen met (erns,g) gehoorverlies

Kinderen met (erns,g) gehoorverlies Kinderen met (erns,g) gehoorverlies tussen wal en schip? Emmanuel Mylanus, Margreet Langereis Anneke Vermeulen, Ellie van Knegsel Marloes Sparreboom, Ad Snik NVA, Utrecht 26 sept 214 Classifica,e gehoorverlies

Nadere informatie

Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-1 Cochleair implantaat

Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-1 Cochleair implantaat Cochleair implantaat Inleiding Als iemand doof of zeer ernstig slechthorend is en hoortoestellen brengen (nog langer) onvoldoende resultaat met zich mee, dan wordt tegenwoordig een cochleair implantaat

Nadere informatie

HOORTOESTEL OF CI? Dr. Margreet Langereis Dr. Anneke Vermeulen

HOORTOESTEL OF CI? Dr. Margreet Langereis Dr. Anneke Vermeulen HOORTOESTEL OF CI? Dr. Margreet Langereis Dr. Anneke Vermeulen Doel van de studie Evaluatie van het spraakverstaan, woordenschat en verbaal IQ bij kinderen met een auditieve beperking Spraakverstaan twee

Nadere informatie

Interactie van elektrische en akoestische stimulatie in de cochlea van de cavia

Interactie van elektrische en akoestische stimulatie in de cochlea van de cavia Interactie van elektrische en akoestische stimulatie in de cochlea van de cavia H. Christiaan Stronks, Huib Versnel, Vera F. Prijs, Wilko Grolman, Sjaak F.L. Klis Afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde

Nadere informatie

Het belang van een goed gehoor

Het belang van een goed gehoor Publiekslezing UMC Utrecht Het belang van een goed gehoor - Behandelingen bij een slecht gehoor - Jeroen Peters, arts-onderzoeker Keel-Neus-Oorheelkunde Afdeling Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van

Nadere informatie

Page 1. Gehoortesten Hoortoestellen Implantaten. Paul J Govaerts, MSc, MD, PhD. The Eargroup & Univ Antwerp Antwerp - Belgium

Page 1. Gehoortesten Hoortoestellen Implantaten. Paul J Govaerts, MSc, MD, PhD. The Eargroup & Univ Antwerp Antwerp - Belgium Apparatuur & Audiologie Paul J Govaerts, MSc, MD, PhD The Eargroup & Univ Antwerp Antwerp - Belgium Apparatuur & Audiologie Het gehoor Gehoortesten Hoortoestellen Implantaten Page 1 Apparatuur & Audiologie

Nadere informatie

Verbetering hoormogelijkheden van kinderen met bilaterale percutane beengeleiders

Verbetering hoormogelijkheden van kinderen met bilaterale percutane beengeleiders Verbetering hoormogelijkheden van kinderen met bilaterale percutane beengeleiders Dr. C.A.J (Jacolien) Dun Dr. M.J.H. Agterberg Prof. dr. C. Cremers Dr. M.K.S. Hol Prof.dr.ir A.F.M. Snik Afdeling KNO,

Nadere informatie

Medische diagnostiek naar gehoor bij meningitis: het landelijk protocol

Medische diagnostiek naar gehoor bij meningitis: het landelijk protocol 2e VUmc nascholingsdag over het jonge slechthorende kind: Medische diagnostiek naar gehoor bij meningitis: het landelijk protocol Paul Merkus Postmeningitis follow up in Nederland Eén jaar na meningitis

Nadere informatie

Strategische agenda pag. 3 Onze missie pag. 3 Onze koers pag. 5 Onze speerpunten pag. 6 Onze kerntaken

Strategische agenda pag. 3 Onze missie pag. 3 Onze koers pag. 5 Onze speerpunten pag. 6 Onze kerntaken Strategische agenda 2018-2020 pag. 3 Onze missie pag. 3 Onze koers pag. 5 Onze speerpunten pag. 6 Onze kerntaken Onze missie Wij staan voor goede en betaalbare zorg voor alle inwoners van Nederland. Onze

Nadere informatie

Audiologische diagnostiek en revalidatie. Cas Smits, klinisch fysicus-audioloog

Audiologische diagnostiek en revalidatie. Cas Smits, klinisch fysicus-audioloog Audiologische diagnostiek en revalidatie Cas Smits, klinisch fysicus-audioloog Inhoud Werking van het gehoor Traject in het eerste jaar Aanmeldingen Diagnostiek Revalidatie Na het eerste jaar gehoorbeenketen

Nadere informatie

Nieuwsbrief. CI-Team Zuid-Oost-Nederland. Inleiding. Inhoud. Beste lezers,

Nieuwsbrief. CI-Team Zuid-Oost-Nederland. Inleiding. Inhoud. Beste lezers, Nieuwsbrief CI-Team Zuid-Oost-Nederland Inleiding 28 JANUARI 2018 Beste lezers, Inhoud Inleiding De Naída Link Cros-oplossing Nieuw: Cochlear Nucleus 7 processor Aan het woord: Max Abelen De reis van de

Nadere informatie

Cochleaire Implantatie (CI)

Cochleaire Implantatie (CI) Cochleaire Implantatie (CI) Cochleaire Implantatie (CI) 1. Inleiding 3 2. Hoe wordt geluid in ons oor verwerkt? 3 3. Wat is een Cochleair Implantaat? 3 4. Wat kan een Cochleair Implantaat? 6 5. Procedure

Nadere informatie

Het meten van luisterinspanning met cijfers in ruis

Het meten van luisterinspanning met cijfers in ruis Het meten van luisterinspanning met cijfers in ruis NvA-wintervergadering 27 januari 2012 Maaike van Doorn R. Houben, W.A. Dreschler Achtergrond Klinische praktijk Hoortoestelaanpassing Informatie van

Nadere informatie

De eenvoudige manier om meer te horen

De eenvoudige manier om meer te horen Advanced Bionics AG Laubisrütistrasse 28, 8712 Stäfa, Switzerland T: +41.58.928.78.00 F: +41.58.928.78.90 info.switzerland@advancedbionics.com Advanced Bionics LLC 28515 Westinghouse Place Valencia, CA

Nadere informatie

Raymond Merkx. cohort 2013 Fontys Hogeschool Journalistiek Tilburg COCHLEAIRE IMPLANTATIE

Raymond Merkx. cohort 2013 Fontys Hogeschool Journalistiek Tilburg COCHLEAIRE IMPLANTATIE Raymond Merkx 290069@student.fontys.nl cohort 2013 Fontys Hogeschool Journalistiek Tilburg COCHLEAIRE IMPLANTATIE Inhoudsonderzoek Research en Productie 2016 Inhoudsopgave Opdracht pagina opdracht 1: het

Nadere informatie

Keuzestress in de evaluatie

Keuzestress in de evaluatie Keuzestress in de Evaluatie van de hoorrevalidatie: welke instrumenten gebruik je wanneer en waarom? Jaarbijeenkomst Audiciens 27 oktober 15 Keuzestress in de evaluatie Gesprek Wat moet ik met deze klacht

Nadere informatie

De invloed van ruisonderdrukking op luisterinspanning

De invloed van ruisonderdrukking op luisterinspanning De invloed van ruisonderdrukking op luisterinspanning NVA vergadering 27 september 2013 Maj van den Tillaart-Haverkate 1,2 Inge Brons 1 Wouter A. Dreschler 1 Rolph Houben 1 1 Klinische en Experimentele

Nadere informatie

hoor meer van uw wereld 10 redenen om voor Advanced Bionics te kiezen

hoor meer van uw wereld 10 redenen om voor Advanced Bionics te kiezen hoor meer van uw wereld 10 redenen om voor Advanced Bionics te kiezen hoor meer van uw wereld Het selecteren van het juiste cochleaire implantaat systeem voor u of uw kind is een levensveranderende beslissing.

Nadere informatie

In Nederland zijn meer dan 1,5 miljoen mensen doof of

In Nederland zijn meer dan 1,5 miljoen mensen doof of Stand van zaken Gehoorimplantaten Robert J. Stokroos en Erwin L.J. George In Nederland zijn meer dan anderhalf miljoen mensen slechthorend of doof. Conventionele hoortoestelaanpassing biedt niet voor iedereen

Nadere informatie

cochleaire implantatie bij kinderen

cochleaire implantatie bij kinderen cochleaire implantatie bij kinderen inleiding Een cochleair implantaat (CI) is een hulpmiddel dat ernstig slechthorende of dove kinderen en volwassenen de mogelijkheid biedt om geluid en spraak te kunnen

Nadere informatie

Evaluatie van de hoortoestelaanpassing

Evaluatie van de hoortoestelaanpassing Evaluatie van de hoortoestelaanpassing Niek Versfeld klinisch fysicus audioloog Universitair Audiologisch Centrum VUmc Amsterdam Casus: korte anamnese Vrouw 68 jaar, reuma Rechts matig hoge-tonenverlies

Nadere informatie

Het belang van Cochleaire Implantatie voor gehoorbeperkten

Het belang van Cochleaire Implantatie voor gehoorbeperkten 1 Het belang van Cochleaire Implantatie voor gehoorbeperkten RESULTATEN VAN EEN ENQUETE GEHOUDEN IN 2010 Dr. R. van Hardeveld NVVS-Commissie Cochleaire Implantatie SAMENVATTING Eind 2010 is een enquête

Nadere informatie

Veel gestelde vragen waardegericht inkopen van behandeling van heup- en knieartrose

Veel gestelde vragen waardegericht inkopen van behandeling van heup- en knieartrose Veel gestelde vragen waardegericht inkopen van behandeling van heup- en knieartrose Bij elke vraag staat tussen haakjes op welke datum deze vraag aan dit document is toegevoegd. 2.3 Uitkomstindicatoren

Nadere informatie

Solo apparatuur in de klas. Margot Willemsen NVA, september 2017

Solo apparatuur in de klas. Margot Willemsen NVA, september 2017 Margot Willemsen M.Willemsen@kentalis.nl NVA, september 2017 Even voorstellen Logopedist Kentalis Talent D/SH TOS Intensief arrangement Basisonderwijs Docent/ ontwikkelaar Kentalis Leerhuis Doel van solo

Nadere informatie

hoor meer van uw wereld 10 redenen om voor Advanced Bionics te kiezen

hoor meer van uw wereld 10 redenen om voor Advanced Bionics te kiezen hoor meer van uw wereld Referenties: 1. Spahr A, Dorman MF, Loiselle LH. 2007. Performance of Patients Using Different Cochlear Implant Systems: Effects of Input Dynamic Range. Ear and Hearing 28:260 275.

Nadere informatie

FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID

FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID 16 MAART 2006 Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 14 september 1984 tot vaststelling van de nomenclatuur van de geneeskundige verstrekkingen

Nadere informatie

De pdin The pediatric digits-in-noise test. Cas Smits VU medisch centrum, Amsterdam

De pdin The pediatric digits-in-noise test. Cas Smits VU medisch centrum, Amsterdam De pdin The pediatric digits-in-noise test Cas Smits VU medisch centrum, Amsterdam Dank Inhoud Spraakverstaan in ruis DIN test pdin Casuistieken/Voorbeelden Spraakverstaan in ruis Aanvulling op toon- en

Nadere informatie

Gehoorverlies bij kinderen

Gehoorverlies bij kinderen Libra Audiologie Gehoorverlies bij kinderen Onlangs heeft u de mededeling gekregen dat uw kind slechthorend is. Er komt dan ineens veel op u af, er zijn zoveel vragen te stellen en beslissingen te nemen.

Nadere informatie

Verloop pieklatentie vs intensiteit

Verloop pieklatentie vs intensiteit Neonatale screening - OAE Audiometrie bij Jonge Kinderen Mogelijkheden en Valkuilen Arjan J Bosman Audiologisch Centrum UMC St Radboud Nijmegen Neonatale screening - ALGO Objectieve Diagnostiek Tympanometrie,

Nadere informatie

Cochleair implantaat

Cochleair implantaat hoofd, hals en zenuwstelsel info voor de patiënt Cochleair implantaat Vooronderzoeken UZ Gent, Dienst Neus-, Keel- en Oorheelkunde Cochleair implantaat: vooronderzoeken Voor de beslissing wordt genomen

Nadere informatie

Functioneringsgericht voorschrijven

Functioneringsgericht voorschrijven Functioneringsgericht voorschrijven T.T. Prinzen en G.J. Dingemanse KNO/NVA vergadering, 26 april 2012 1 Functioneringsgerichte aanspraak Uitgaande van ICF model 2 Functioneringsgerichte aanspraak op hulpmiddelen

Nadere informatie

Samenvatting. 11 Samenvatting

Samenvatting. 11 Samenvatting Samenvatting Cochleaire implantatie (CI) is een ingreep die tot doel heeft de gehoorstoornis van mensen met aangeboren of verworven doofheid te verminderen. Het implantaat stimuleert via elektroden die

Nadere informatie

Tweede cochleair implantaat voor kinderen tussen 5 en 18 jaar Verstrekkingengeschil

Tweede cochleair implantaat voor kinderen tussen 5 en 18 jaar Verstrekkingengeschil Onderwerp: Zorgvorm: Tweede cochleair implantaat voor kinderen tussen 5 en 18 jaar Verstrekkingengeschil Geneeskundige zorg Datum: 14 januari 2014 Samenvatting: Bijlage Aanspraak op een tweede cochleair

Nadere informatie

Onderzoek Communicatie: Assessment en interventie van perceptieve en productieve functiestoornissen bij volwassenen met een verstandelijke beperking

Onderzoek Communicatie: Assessment en interventie van perceptieve en productieve functiestoornissen bij volwassenen met een verstandelijke beperking Onderzoek Communicatie: Assessment en interventie van perceptieve en productieve functiestoornissen bij volwassenen met een verstandelijke beperking Prof. Dr. Ir. Ad Snik, Klinisch Fysicus en Audioloog,

Nadere informatie

De implementatie van het zorgverbeteringsproject

De implementatie van het zorgverbeteringsproject Nascholingsmiddag Slechthorendheid bij kinderen: etiologie, diagnostiek en revalidatie De implementatie van het zorgverbeteringsproject Sanne van Kordenoordt Projectmedewerker Centrum voor Diagnostiek

Nadere informatie

NVA Utrecht. Freedom of Choice. Serge Kiek Product Specialist Audiologie, Oticon Medical

NVA Utrecht. Freedom of Choice. Serge Kiek Product Specialist Audiologie, Oticon Medical 31-01- 2014 NVA Utrecht Freedom of Choice Serge Kiek Product Specialist Audiologie, Oticon Medical sekr@oticonmedical.com Oticon Medical - lange termijn resultaten Combinatie van jarenlange ervaring in

Nadere informatie

Slechthorend in het high-tech tijdperk

Slechthorend in het high-tech tijdperk ARTIKELEN Slechthorend in het high-tech tijdperk Op 12 januari sprak prof. dr. ir. Ad Snik op de Radboud Universiteit in Nijmegen zijn inaugurale rede Slechthorend in het high-tech tijdperk uit bij de

Nadere informatie

Spraakaudiometrie met het vrije veld als referentie; een implementatiemethode

Spraakaudiometrie met het vrije veld als referentie; een implementatiemethode Spraakaudiometrie met het vrije veld als referentie; een implementatiemethode Mieke Janssens-bij de Vaate, Koen Rhebergen, UMC Utrecht. NVA wintervergadering, 2 februari 2018. Klinische praktijk spraakaudiometrie

Nadere informatie

Horen en CMV. Leiden CONCERT study. Dr.ir. Wim Soede, klinisch fysicus audioloog. KNO/Centrum Audiologie en Hoorimplantaten LEIDEN

Horen en CMV. Leiden CONCERT study. Dr.ir. Wim Soede, klinisch fysicus audioloog. KNO/Centrum Audiologie en Hoorimplantaten LEIDEN Horen en CMV Leiden CONCERT study Dr.ir. Wim Soede, klinisch fysicus audioloog KNO/Centrum Audiologie en Hoorimplantaten LEIDEN Slecht horen met één of twee oren Richting horen Hoofdschaduw: tactisch zitten?

Nadere informatie

Over de grenzen van de Audiologie. NGT of CI? Stijn Tilanus Ad Snik

Over de grenzen van de Audiologie. NGT of CI? Stijn Tilanus Ad Snik Over de grenzen van de Audiologie NGT of CI? Stijn Tilanus Ad Snik Twintig jaren CI bij kinderen; a moving target NGT technologie Ook effektief? Relatie gehoorverlies en optimale score met AHO (65 db SPL)

Nadere informatie

Ontwikkeling van een breedbandige cijfer-in-ruis test voor klinisch gebruik

Ontwikkeling van een breedbandige cijfer-in-ruis test voor klinisch gebruik Ontwikkeling van een breedbandige cijfer-in-ruis test voor klinisch gebruik Cas Smits Theo Goverts, Joost Festen, Hans van Beek, Lotte Knight, Elina Ooms Inhoud Achtergrond en reden van ontwikkeling Ontwikkeling

Nadere informatie

ASSR als onderdeel van de audiologische diagnostiek bij jonge kinderen

ASSR als onderdeel van de audiologische diagnostiek bij jonge kinderen ASSR als onderdeel van de audiologische diagnostiek bij jonge kinderen Jane Alaerts 1 Heleen Luts 1, Christian Desloovere 2 en Jan Wouters 1 1 ExpORL, K.U.Leuven en 2 UZ Leuven België Audiologische follow-up

Nadere informatie

Audiometrie. Bij mensen met een verstandelijke beperking. Henriëtte Koch Audiologisch Centrum

Audiometrie. Bij mensen met een verstandelijke beperking. Henriëtte Koch Audiologisch Centrum Audiometrie Bij mensen met een verstandelijke beperking Henriëtte Koch Audiologisch Centrum Voorwaarden aan onderzoeker Affiniteit met de doelgroep Kunnen observeren Geduld, duidelijke structuur kunnen

Nadere informatie

Gehoorrevalidatie bij jonge kinderen. Alex Hoetink klinisch fysicus - audioloog

Gehoorrevalidatie bij jonge kinderen. Alex Hoetink klinisch fysicus - audioloog Gehoorrevalidatie bij jonge kinderen Alex Hoetink klinisch fysicus - audioloog Onderwerpen Werking van het gehoor Gehoorverlies Gehoordiagnostiek op het Audiologisch Centrum (AC) Gehoorrevalidatie op het

Nadere informatie

Chapter. Samenvatting

Chapter. Samenvatting 133 Chapter Samenvatting 134 Samenvatting 135 Samenvatting Een cochleair implantaat is een elektronische binnenoorprothese die is ontwikkeld om geluid om te zetten in elektrische pulsen om zodoende de

Nadere informatie

100% Over welke hulpmiddelen hebben we het? Hulpmiddelen anders dan hoortoestellen. We bespreken. Ontwikkeling. Vergoeding Hulpmiddelen

100% Over welke hulpmiddelen hebben we het? Hulpmiddelen anders dan hoortoestellen. We bespreken. Ontwikkeling. Vergoeding Hulpmiddelen Over welke hulpmiddelen hebben we het? Hulpmiddelen anders dan hoortoestellen Rinske Tabak, Logopedist Dr. Liesbet Ruytjens, Klinisch fysicus audioloog Hulpmiddel volgen Van Dale : Middel om doel sneller,

Nadere informatie

Protocol t.b.v. verstrekken van hoorhulpmiddelen in het kader van de Zorgverzekeringswet.

Protocol t.b.v. verstrekken van hoorhulpmiddelen in het kader van de Zorgverzekeringswet. Protocol t.b.v. verstrekken van hoorhulpmiddelen in het kader van de Zorgverzekeringswet. Inleiding Dit protocol is vastgesteld door Zorgverzekeraars Nederland en is gebaseerd op: de Basisrichtlijn Hulpmiddelenzorg

Nadere informatie

Lawaaischade bij slechthorenden en hoortoestelgebruik

Lawaaischade bij slechthorenden en hoortoestelgebruik Lawaaischade bij slechthorenden en hoortoestelgebruik Alex E. Hoetink NSDSK, ACHN Alkmaar Wouter A. Dreschler AMC - Amsterdam Achtergrond Kan het gebruik van een hoortoestel door een slechthorende leiden

Nadere informatie

Doelmatige Zorg. Drs R.H.A.M. Simons, MBA-MBI, apotheker. Pharos conferentie, Amsterdam, 7 maart

Doelmatige Zorg. Drs R.H.A.M. Simons, MBA-MBI, apotheker. Pharos conferentie, Amsterdam, 7 maart Doelmatige Zorg Drs R.H.A.M. Simons, MBA-MBI, apotheker Pharos conferentie, Amsterdam, 7 maart Doel Matigen Doel Matigen is niet in overeenstemming met ambities!! Nog 14 minuten Achmea divisie Zorg & Gezondh

Nadere informatie

Allart Knoop, Gertjan Dingemanse. Gehoor- en Spraak Centrum, afdeling KNO Erasmus MC, Rotterdam

Allart Knoop, Gertjan Dingemanse. Gehoor- en Spraak Centrum, afdeling KNO Erasmus MC, Rotterdam Allart Knoop, Gertjan Dingemanse Gehoor- en Spraak Centrum, afdeling KNO Erasmus MC, Rotterdam Knagende vragen Is deze dome niet te open? De cliënt vindt het geluid scherp. Geef ik teveel versterking,

Nadere informatie

Gehoordiagnostiek neonataal CASUS

Gehoordiagnostiek neonataal CASUS Gehoordiagnostiek neonataal CASUS Presentatie Nascholingsdag audiologen te Utrecht Vrijdag 17 maart 2006 Age Hoekstra klinisch fysicus-audioloog Audiologisch Centrum van de Prof. J.J. Groen Stichting Amersfoort

Nadere informatie

Workshop Regelgeving en Oncologienetwerken Petra vd Raad & Jenneke Boerman - LUMC

Workshop Regelgeving en Oncologienetwerken Petra vd Raad & Jenneke Boerman - LUMC 17 november 2017 Workshop Regelgeving en Oncologienetwerken Petra vd Raad & Jenneke Boerman - LUMC Doelstelling oncologische netwerken Goede oncologische zorg: - voor de patiënt de juiste behandeling op

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 29 mei 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 29 mei 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Het belang van etiologische diagnostiek bij slechthorendheid

Het belang van etiologische diagnostiek bij slechthorendheid Het belang van etiologische diagnostiek bij slechthorendheid Ad Snik, namens Hearing and Genes, otogenetisch spreekuur UMC Radboud Nijmegen Theo Goverts, namens centrum diagnostiek slechthorenheid (CDS)

Nadere informatie

Hoorrevalidatie en invloed op de uitrijping van het auditieve systeem. Nascholingsdag Audiologen 17 maart 2006 Yvonne Simis

Hoorrevalidatie en invloed op de uitrijping van het auditieve systeem. Nascholingsdag Audiologen 17 maart 2006 Yvonne Simis Hoorrevalidatie en invloed op de uitrijping van het auditieve systeem Nascholingsdag Audiologen 17 maart 2006 Yvonne Simis Invloed van hoorrevalidatie bij Late rijping door slechthorendheid Cochleaire

Nadere informatie

Horizonscan+ geneesmiddelen

Horizonscan+ geneesmiddelen Horizonscan+ geneesmiddelen Expertmeeting Ziekenhuisfarmacie 6 juli 2016 Cornelis Jan Diepeveen Inhoudsopgave Horizonscan+ Aanleiding Publieke randvoorwaarden Doelstelling Inhoud Mogelijke bronnen Organisatiestructuur

Nadere informatie

Meningitis: het belang van gedegen multidisciplinaire diagnostiek van gehoor en communicatie De rol van het AC

Meningitis: het belang van gedegen multidisciplinaire diagnostiek van gehoor en communicatie De rol van het AC Meningitis: het belang van gedegen multidisciplinaire diagnostiek van gehoor en communicatie De rol van het AC Yvonne Simis, klinisch fysicus-audioloog, VUmc 12 oktober 2011 Inhoud De rol van het AC in

Nadere informatie

Mogelijkheden van ruismaskeerders en hoortoestellen bij tinnitusrevalidatie

Mogelijkheden van ruismaskeerders en hoortoestellen bij tinnitusrevalidatie Mogelijkheden van ruismaskeerders en hoortoestellen bij tinnitus De klinische praktijk Thijs Thielemans, klinisch fysicus-audioloog Audiologisch Centrum Kentalis locatie Sint-Michielsgestel en Den Bosch

Nadere informatie

CENTRAAL AUDITIEVE EN COGNITIEVE VERWERKING IN OUDERE VOLWASSENEN: LEEFTIJD EN WERKGEHEUGEN

CENTRAAL AUDITIEVE EN COGNITIEVE VERWERKING IN OUDERE VOLWASSENEN: LEEFTIJD EN WERKGEHEUGEN CENTRAAL AUDITIEVE EN COGNITIEVE VERWERKING IN OUDERE VOLWASSENEN: LEEFTIJD EN WERKGEHEUGEN K. Vermeire L. Schenus S. Auwers M. De Sloovere 1 NVA Wintervergadering, 31 januari 2014, Utrecht, NL INTRODUCTIE

Nadere informatie

Protocol Audiologische Diagnostiek. NVA, 30 januari 2009 Paulien de Jager Vakgroep Audiologie Siméa

Protocol Audiologische Diagnostiek. NVA, 30 januari 2009 Paulien de Jager Vakgroep Audiologie Siméa Protocol Audiologische Diagnostiek NVA, 30 januari 2009 Paulien de Jager Vakgroep Audiologie Siméa Voorgeschiedenis Stand van zaken Protocol (inhoudelijk) Commentaar? Voorgeschiedenis (1) Slechthorendheid

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 32 299 Ziekenhuiszorg Nr. 25 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Vitamine B12 deficiëntie

Vitamine B12 deficiëntie Vitamine B12 deficiëntie Quality of life prospectief onderzoek Dit rapport bevat de analyses van de B12 Quality of Life Questionnaire, waarin 20 personen met een laag-normale vitamine B12 waarde zijn gevraagd

Nadere informatie

22-10-2015. Tinnitus kwaliteit van leven en kosten. Besluitvorming. Vergoeding in Nederland. Effecten: kwaliteit van leven. Economische Evaluatie

22-10-2015. Tinnitus kwaliteit van leven en kosten. Besluitvorming. Vergoeding in Nederland. Effecten: kwaliteit van leven. Economische Evaluatie 220205 Condite, Nieuwegein, 205 Disclosure belangen spreker kwaliteit van leven en kosten Potentiële belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsering of

Nadere informatie

Juridische aspecten van prestatiegerichte bekostiging bij de inkoop van geneesmiddelen

Juridische aspecten van prestatiegerichte bekostiging bij de inkoop van geneesmiddelen Juridische aspecten van prestatiegerichte bekostiging bij de inkoop van geneesmiddelen Promotheus Powerclass 12 september 2017 mr. drs. K.D. Meersma advocaat Niet iedereen is enthousiast 2 Waar staan we?

Nadere informatie

De pdin The pediatric digits-in-noise tes. I. Saadane, S.T. Goverts, J.M. Festen, C. Smits VU medisch centrum, Amsterdam

De pdin The pediatric digits-in-noise tes. I. Saadane, S.T. Goverts, J.M. Festen, C. Smits VU medisch centrum, Amsterdam De pdin The pediatric digits-in-noise tes I. Saadane, S.T. Goverts, J.M. Festen, C. Smits VU medisch centrum, Amsterdam NVA wintervergadering, 27 januari 2012 Inhoud Spraakverstaan in ruis DIN-test (digits-in-noise

Nadere informatie