Zorgcluster De Volgerlanden Verkeersgeneratie en parkeren Projectorganisatie De Volgerlanden Maart 2010 Definitief
Zorgcluster De Volgerlanden Verkeersgeneratie en parkeren dossier : C5394-01.002 registratienummer : RM-MO20100055 versie : 3 Projectorganisatie De Volgerlanden Maart 2010 Definitief DHV Groep Niets uit dit bestek/drukwerk mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. drukwerk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van DHV Groep, noch mag het zonder een dergelijke toestemming worden gebruikt voor enig ander werk dan waarvoor het is vervaardigd. Het kwaliteitssysteem voor beleidsvorming en besturing van de DHV Groep is gecertificeerd volgens ISO 9001.
INHOUD BLAD 1 INLEIDING 2 1.1 Aanleiding 2 1.2 Plan van aanpak 3 1.3 Leeswijzer 3 2 VERKEERSGENERATIE 4 2.1 Inleiding 4 2.2 Berekening verkeersgeneratie 4 3 PARKEERBALANS 6 3.1 Inleiding 6 3.2 Berekening parkeerbalans 6 3.3 Vergelijking eerdere cijfers 8 3.4 Aandachtspunten 9 4 VERKEERSTROMEN 10 4.1 Inleiding 10 4.2 Aangepaste locatie hoofdingang 10 5 CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 12 6 COLOFON 13 RM-MO20100055-1 -
1 INLEIDING 1.1 Aanleiding Aan de zuidkant van Hendrik-Ido-Ambacht ligt de nieuwbouwwijk De Volgerlanden. Het totale ontwikkelingsplan omvat circa 4.800 woningen en grenst direct aan de gemeente Zwijndrecht. Binnen het centrum gebied worden naast winkels en woningen verschillende voorzieningen gerealiseerd. De zorgvoorzieningen zijn ondergebracht in één gebouw; het Zorgcluster. In onderstaande afbeelding is de ligging van centrumgebied De Volgerlanden weergegeven. Centrumgebied De Volgerlanden Fig1: Centrumgebied Volgerlanden Eerder onderzoek De ontwikkeling van centrum De Volgerlanden zijn al geruime tijd aan de gang. Binnen dit centrumgebied worden de meeste niet-woonfuncties binnen De Volgerlanden gerealiseerd: basisscholen, kinderopvang, winkels, sporthal en een zorgcentrum. Doordat er naast verschillende voorzieningen ook woningen zijn gesitueerd in dit centrumgebied, is in een Integrale visie op verkeer opgesteld voor het centrumgebied De Volgerlanden 1. Planontwikkeling is een dynamisch proces. Hierdoor is het bouwprogramma sinds de laatste actualisatie van de integrale visie (september 2008) nog gewijzigd. De effecten van deze wijzigingen zijn in beeld gebracht in de memo update programma Volgerlanden (april 2009 VB- SE20090275). N Gewijzigd bouwprogramma Het bouwplan en het programma van het Zorgcluster zijn gewijzigd ten opzichte van de gegevens die zijn gehanteerd bij het opstellen van eerdere rapportages. Het projectbureau De Volgerlanden heeft DHV gevraagd onderzoek te doen naar de gevolgen van deze wijziging. 1 Laatste geactualiseerde versie Bijdrage verkeer fase2 Integrale visie op verkeer Centrumgebied De Volgerlanden september 2008 (kenmerk VB-SE20080489) RM-MO20100055-2 -
1.2 Plan van aanpak De laatste integrale visie op verkeer Centrumgebied kent de datum september 2008. Na deze datum heeft het CROW aanvullende richtlijnen gepubliceerd, onder andere voor het berekenen van de verkeersgeneratie voor voorzieningen (december 2008). Zorgvuldigheid is belangrijk, daarom is besloten om bij het inzichtelijk maken van het gewijzigde bouwprogramma de nieuwe richtlijnen te hanteren. Binnen voorliggende actualisatie zijn de volgende drie verkeerskundige onderdelen onderzocht: 1. Verkeersgeneratie 2. Parkeerbalans 3. Verkeersstromen Voor uitvoering van deze studie is door de Projectorganisatie aan DHV informatie verstrekt. Deze aangeleverde gegevens zijn: Knelpunten Notitie Openbare Ruimte, Woon-, Zorg- en Welzijnscluster, Volgerlanden Hendrik- Ido-Ambacht, Concept, december 2009; Kaart stedenbouwkundig plan, Hendrik-Ido-Ambacht Volgerlanden Cluster 2.3b (Concept 09-12- 2009). 1.3 Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt uiteengezet met welke verkeersgeneratie bij realisatie van het Zorgcluster rekening moet worden gehouden. Daarna wordt in hoofdstuk 3 ingegaan op de parkeervraag en het vierde hoofdstuk beschrijft de verkeersstromen. In het laatste hoofdstuk (5) zijn de belangrijkste conclusies en aanbevelingen opgenomen. RM-MO20100055-3 -
2 VERKEERSGENERATIE 2.1 Inleiding De verschillende functies binnen het centrumgebied kennen ieder een eigen dynamiek, zo ook het Zorgcluster. Belangrijk is welke hoeveelheid verkeer door de verschillende functies, verzameld binnen het Zorgcluster, wordt gerealiseerd. Dit is berekend door toepassing van de hiervoor opgestelde CROW richtlijn. Als uitgangspunt is hierbij gehanteerd: het gehanteerde programma uit het memo van april 2009 (VB-SE20090275) en de wijzigingen voor het zorgcluster van januari 2010. 2.2 Berekening verkeersgeneratie De hoeveelheid verkeer door de verschillende functies binnen het Zorgcluster geproduceerd of aangetrokken (verkeersgeneratie) is berekend op basis van de meest recente cijfers van het CROW 2. Hierbij zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: - Het Zorgcluster ligt in gebiedscategorie schil centrum. Er zijn drie categoriën, centrum, buitengebied en schil centrum. Het centrum van de Volgerlanden valt niet in het centrum of het buitengebied, maar in de tussencategorie schil centrum. - Gekozen is voor de categorie snelweg aansluiting +/- 2 km. Het Centrumgebied De Volgerlanden ligt op ongeveer 2,5 km van een snelweg aansluiting en genereert hierdoor meer autoverkeer dan gemiddeld (in Nederland). - Gekozen is voor de categorie nabije regionaal OV knooppunt. Dit vanwege de ligging langs de HOV-as Laan van Welhorst. Hierdoor komt een deel van de bewoners en bezoekers met het openbaar vervoer. Dit leidt tot een lagere productie van autoverkeer van het zorgcentrum. In onderstaande tabel is de verkeersgeneratie van het Zorgcluster weergegeven, gespecificeerd naar de verschillende functies. Zorgcluster Productie Attractie Oppervlakte / aantal mvt/etmaal (gemiddelde weekdag) mvt/etmaal (gemiddelde werkdag) Apotheek 203 m2 BVO 185 259 Gezondheidscentrum 961 m2 BVO 127 178 Kinderopvang 1100 m2 BVO 308 431 - - GOW-BB (welzijnsvoorziening Blije Borg) 227 m2 BVO 46 64 Bergingen (koop/huur) 307 m2 BVO - - ZI-BB (zorginfrastructuur / kantoor Blije Borg) 89 m2 BVO 5 7 Bereikbare huur 62 woningen 431 454 Dure huurwoningen 13 woningen 75 79 Algemeen (Trappen e.d.) 666 m2 BVO - - Galerijeen - - - Techniek (kelder) 89 m2 BVO - - Techniek (dak) - - - Totaal 1177 1472 Figuur 2: berekening productie attractie. 2 CROW publicatie 272, Verkeersgeneratie voorzieningen kengetallen gemotoriseerd verkeer, dec 2008 RM-MO20100055-4 -
Hieruit volgt dat het Zorgcluster als totaal op een gemiddelde werkdag 1.472 motorvoertuigen per etmaal genereert. Voor een gemiddelde weekdag bedraagt de productie/attractie 1.177 motorvoertuigen per etmaal. RM-MO20100055-5 -
3 PARKEERBALANS 3.1 Inleiding Voor het goed functioneren van het Zorgcluster is het niet alleen belangrijk dat goed is aangesloten op de verschillende verkeersnetwerken, het aanwezig zijn van voldoende parkeerplaatsen is ook van belang. In dit deel van het onderzoek wordt berekend hoeveel parkeerplaatsen voor het Zorgcluster benodigd zijn. Ook hierbij wordt het actuele programma van het centrumgebied als uitgangspunt gehanteerd 3. Hierdoor is bij deze actualisatie de parkeerbalans van de garage in het Winkelcluster niet betrokken, binnen de maatgevende periode is het aandeel vanuit het Zorgcluster nihil (zie memo 8 april 2009 VB-SE20090275) Bij de berekening is de meest recente richtlijn van het CROW toegepast. Door de projectontwikkelaar is voor het Zorgcluster een parkeerbalans opgesteld. DHV heeft op verzoek van de Projectorganisatie deze parkeerbalans getoetst. Onze bevindingen zijn opgenomen in paragraaf 3.2. In paragraaf 3.3 is de parkeerbalans van de eerdere onderzoeken vergeleken met de uitkomsten uit paragraaf 3.2. Tot slot volgen de aandachtspunten in paragraaf 3.4. 3.2 Berekening parkeerbalans Benodigd aantal parkeerplaatsen (vraag) Naast het Zorgcluster wordt ook het woongebied aan de westzijde van het Centrumgebied ontwikkeld. Deze gebieden kennen een onderlinge samenhang en van belang is dan ook de parkeerbalans voor het gebied als geheel te beschouwen. Daarom is de parkeervraag van het Zorgcluster en het woongebied berekend op basis van de meest recente cijfers van het CROW 4. Hierbij zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: - Hendrik Ido Ambacht valt in de categorie sterk stedelijk / matig stedelijk (conform de indeling van het CBS). In dit onderzoek is uitgegaan van de categorie matig stedelijk, aangezien het centrumgebied De Volgerlanden buiten het centrum van Hendrik-Ido-Ambacht ligt (het centrum van Hendrik-Ido- Ambacht heeft een dichtere woningdichtheid dan de Volgerlanden ). - Voor de ligging is gekozen voor de tussen categorie: overloopgebied Het Zorgcluster ligt niet in het centrum en niet in het buitengebied van Hendrik-Ido-Ambacht, maar in een gebied hier tussen in. Deze categorie wordt aangeduid met de term overloopgebied. - Gekozen is voor de maximale parkeerfactor. De reden hiervoor is dat de Volgerlanden in verhouding tot heel Nederland goed bereikbaar is met de auto, er zijn namelijk twee snelwegen in de buurt (A15 / A16). Daarnaast wordt het gebruik van de auto in de nieuwbouwwijk gefaciliteerd. De verwachting is hierdoor dat de behoefte naar parkeerplaatsen hoog zal zijn. Om die reden is hier voor de eengezinswoningen een parkeerfactor gehanteerd welke 0,1 hoger is dan de tot nu toe gehanteerde parkeerfactor in De Volgerlanden 3 Dit actuele programma betreft het gehanteerde programma uit het memo van april 2009 en de wijzigingen voor het zorgcluster zoals aangegeven door het projectbureau in het e-mail bericht van 6 januari. 4 CROW publicatie 182, Parkeercijfers Basis voor parkeernormering, 2003. RM-MO20100055-6 -
- De huurwoningen in het zorgcluster zijn alleen toegankelijk voor mensen met een indicatie. De huurwoningen zijn geclassificeerd als aanleunwoning, voorwaarde is dat deze niet algemeen toegankelijk zijn. Indien deze wel openbaar verhuurd worden dient een nieuwe parkeerbalans opgesteld te worden. De berekende parkeervraag is te zien in de tabel op de volgende bladzijde (figuur 3 en 4), gespecificeerd naar functie. Deze tabel geeft tevens inzicht in de bezetting. Zorgcluster Parkeerplaatsen Bezetting aantal PPLfactor totaal Vr-av Avond Apotheek 203 m2 BVO 2,0 2,8 5,7 10% 5% Gezondheidscentrum 961 m2 BVO 9,6 3 28,8 15% 100% Kinderopvang 1100 m2 BVO 26,0 0,8 20,8 0% 0% 180,0 0,3 20,3 0% 0% GOW-BB (welzijnsvoorziening Blije Borg) 227 m2 BVO 2,3 3 6,8 100% 100% Bergingen (koop/huur) 307 m2 BVO - - ZI-BB (zorginfrastructuur / kantoor Blije Borg) 89 m2 BVO 0,9 1,9 1,7 100% 100% Bereikbare huur 62 woningen 62,0 0,6 37,2 90% 100% Dure huurwoningen 13 woningen 13,0 1 13,0 90% 100% Algemeen (Trappen e.d.) 666 m2 BVO - - Galerijeen - - - Techniek (kelder) 89 m2 BVO - - Techniek (dak) - - - Totaal 134 59 88 Figuur 3: berekening benodigd aantal parkeerplaatsen Zorgcluster. Nabijgelegen woonwijk Parkeerplaatsen Bezetting Factor totaal Vr-av Avond Woning huur (sociaal) 23 woningen 1,5 34,5 90% 100% Woning koop (sociaal) 8 woningen 1,5 12,0 90% 100% Woning koop (sociaal) 42 woningen 1,5 63,0 90% 100% Woning koop (Vrije sector) 2 woningen 1,8 3,6 90% 100% Appartement (Vrije sector) 34 woningen 1,8 61,2 90% 100% Appartement (Vrije sector) 11 woningen 1,8 19,8 90% 100% Totaal 194,1 175 194 Figuur 4: berekening benodigd aantal parkeerplaatsen nabijgelegen woonwijk. Uit deze tabellen kan worden afgeleid dat het totaal aantal benodigde parkeerplaatsen op het piekmoment 282 bedraagt (op een doordeweekse avond). Dit aantal is onder te verdelen in 194 parkeerplaatsen voor de woonwijk en 88 parkeerplaatsen voor het Zorgcluster. De gemeente Hendrik-Ido-Ambacht heeft in 2009 haar Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan vastgesteld (GVVP 5 ). Hierin is vastgelegd dat binnen de Volgerlanden bovenop de parkeernorm een reservering wordt gedaan voor het realiseren van extra parkeerplaatsen in de openbare ruimte (uitgaande van een groeiende behoefte naar mobiliteit in de toekomst). In de plannen zijn 195 woningen gepland, dit betekent een reservering van 59 parkeerplaatsen. 5 Gemeentelijk Verkeers en VervoersPlan (GVVP), Hendrik-Ido-Ambacht, maart 2009. RM-MO20100055-7 -
Gepland aantal parkeerplaatsen (aanbod) Nadat de parkeervraag is berekend is de vraag of er ook voldoende aanbod van parkeerplaatsen is om aan deze vraag te voldoen. Vanuit het stedenbouwkundige plan 6 volgt het aantal en ligging van de parkeerplaatsen. Het stedenbouwkundige ontwerp voorziet in 272 parkeerplaatsen voor het Zorgcluster en nabijgelegen woonwijk (inclusief 45 parkeerplaatsen op eigen terrein). Bij dit aantal is tevens de specifieke reservering voor personeel en bezoekers van de voorzieningen meegenomen. Daarnaast is er ruimte gereserveerd voor 59 extra aan te leggen extra parkeerplaatsen (conform het GVVP). In eerdere plannen is uitgegaan van een mogelijke extra capaciteit in de parkeergarage in het winkelcluster (+/- 20 parkeerplaatsen) 7. Het betrof hier vooral parkeercapaciteit voor de bezoekers en het personeel van het Zorgcluster. Door een ander situering van de entree van het cluster zijn de functies waar bezoekers en personeel bij betrokken zijn duidelijk georiënteerd op de westelijke ingang. De parkeervraag zal zich dan ook daar naartoe verplaatsen. De parkeercapaciteit in de parkeergarage Winkelcluster is om deze reden niet betrokken in dit onderzoek, aangezien hier parkeren in de huidige situatie onvoldoende aantrekkelijk is. Wanneer toch gekozen wordt voor parkeren in het Winkelcluster dient hierop zwaar gestuurd te worden. Balans Uit de berekeningen volgt dat de vraag iets hoger is dan het aanbod van de geplande parkeerplaatsen. Er zijn 282 parkeerplaatsen nodig en 272 parkeerplaatsen gepland. De verwachting is dat rondom het Zorgcluster de parkeerdruk hierdoor aan de hoge kant zal zijn. Indien de parkeerdruk hoog wordt is er door de reservering (in ruimte) voor parkeerplaatsen de mogelijkheid de capaciteit te verhogen. 3.3 Vergelijking eerdere cijfers Volgens eerdere berekeningen 6 zijn 272 parkeerplaatsen nodig (inclusief parkeren op eigen terrein) om in de parkeerbehoefte te voorzien. Dit aantal iets lager dan de nu berekende 282 parkeerplaatsen. Een verschil tussen de eerder uitgevoerde berekening en de berekening uit paragraaf 3.2 is de parkeerfactor die is toegepast voor de woningen. In het door de ontwikkelaar uitgevoerde onderzoek is een factor veelal iets lager. Daarnaast gaat de eerdere berekening uit van een hoge mogelijkheid van dubbelgebruik. Uitgaande van de bezettingsgraad vanuit de richtlijnen 8 is de verwachting dat deze hoge mate van dubbelgebruik niet gehaald wordt. Er is in het plan ruimte gereserveerd voor 59 extra aan te leggen parkeerplaatsen (conform het GVVP). Dit aantal is conform de 0,3 parkeerplaatsen per woning norm. 6 GBS architecten Volgerlanden Zorgcluster dec 2009 7 Memo update programma Volgerlanden, Programma clusters 2009, april 2009. 8 CROW publicatie 182, Parkeercijfers Basis voor parkeernormering, 2003 RM-MO20100055-8 -
3.4 Aandachtspunten Scholen Zorgcluster Woningen met eigen Parkeerplaats Legenda: Parkeerplaatsen dubbelgebruik Parkeerplaatsen alleen voor bewoners N Mogelijke locatie extra parkerplaatsen Figuur 5: locaties parkeerplaatsen In figuur 5 zijn de geplande locaties van de parkeerplaatsen weergegeven. Het betreft de parkeerplaatsen zoals aangegeven in de parkeerbalans (zie hoofdstuk 3). In de kaart is onderscheid gemaakt naar parkeerplaatsen met dubbelgebruik en parkeerplaatsen voor woningen. De parkeerplaatsen behorende bij de woningen zijn deels gelegen aan de rand van het gebied, dit geldt vooral voor de mogelijke extra (gereserveerde) parkeerplaatsen aan de zuidzijde. Door de stedenbouwkundige opzet is de verwachting dat de parkeerdruk in de kern van het gebied hoger is dan aan de rand. Het resultaat hiervan zou kunnen zijn zoekgedrag en voertuigbewegingen rondom de parkeerplaatsen met dubbelgebruik. Bovendien zou dit kunnen betekenen dat bewoners relatief ver vanaf hun woningen dienen te parkeren. Dergelijke effecten kunnen worden beperkt door een deel van de reserveringen voor extra parkeerplaatsen in de kern van het gebied direct aan te leggen (zie hoofdstuk 5, conclusies en aanbevelingen). Het gedeeltelijk benutten van deze reserveringen voor de toekomst is verdedigbaar omdat de oplevering van het gebied ook in de toekomst (2013) plaats vindt. RM-MO20100055-9 -
4 VERKEERSTROMEN 4.1 Inleiding Ten opzichte van de oorspronkelijke plannen is de entree van het Zorgcluster gewijzigd. Er is nu sprake van één entree aan de oost- en één aan de westzijde van het bouwblok. In dit deel van het onderzoek wordt inzicht gegeven in de mogelijke consequenties van deze aanpassingen op de te verwachten verkeerstromen binnen het centrumgebied van De Volgerlanden. Hierbij wordt in bijzonder gefocust op mogelijke conflicten tussen gemotoriseerd en langzaam verkeer. 4.2 Aangepaste locatie hoofdingang Legenda Oude locatie Hoofdingang Zorgcluster Nieuwe locatie Hoofdingang N Figuur 6: oude en nieuwe locatie(s) hoofdingang Auto Het Zorgcluster kan vanuit twee richtingen met de auto worden benaderd, en aan beide zijde zijn parkeerplaatsen aanwezig. Dit is van groot belang omdat de automobilist in belangrijke mate geleid wordt door de zoektocht naar een parkeerplaats in de nabijheid van zijn bestemming. Doordat de ingang van het Zorgcluster verplaatst wordt is het verkeer wat zich op de oostkant van het cluster richt voornamelijk verkeer gerelateerd aan de woningen. De meeste functie bevinden zich aan de westzijde van het gebouw. Hier zullen de meeste verkeersbewegingen plaatsvinden en de parkeervraag zich concentreren (zie figuur 6). RM-MO20100055-10 -
Fietsers en voetgangers Het zorgcentrum wordt bezocht door kwetsbare verkeersdeelnemers zoals ouderen. Deze komen per fiets of te voet naar het zorgcentrum of willen dichtbij parkeren. Daarnaast is ten noorden van het zorgcluster een school aanwezig. Ook deze scholieren (tevens een 'kwetsbare' doelgroep) komen per fiets of te voet richting de scholen- /zorgcluster. In het ontwerp is rekening gehouden met een fietspad met trottoir langs het zorgcentrum (vanuit de noordzuid richting). Aandachtspunt is de bereikbaarheid vanuit het westen. Het gebied ten westen van het zorgcentrum wordt duurzaam veilig ingericht als 30 km zone. In dit gebied met relatief lage verkeersintensiteiten zijn langs de woningen voetpaden opgenomen. Ook de Sophiapromenade aan de zuidzijde langs het park wordt een voetgangersgebied (autovrij). Een verkeersverbinding vanuit het westen, de Mispelgaarde, heeft in het voorgelegde stedenbouwkundige ontwerp geen verbinding met het noord-zuid geplande fietspad/trottoir langs het scholen- en zorgcluster. Gelet op het verkeersbewegingen vanuit het westen kan de situatie ter plaatse verbeterd worden door een goed vorm gegeven doorsteek voor voetgangers en fietsers (zie hoofdstuk 5, conclusies en aanbevelingen). De aanwezigheid van kwetsbare verkeersdeelnemers dient echter altijd als aandachtspunt meegenomen te worden in een toekomstige uitwerking van het stedenbouwkundig ontwerp. RM-MO20100055-11 -
5 CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN Conclusies De betekenis van het Zorgcluster in de westzijde van Centrumgebied De Volgerlanden op het verkeersbeeld is onderzocht. Vanuit deze analyse volgt dat vooral ten aanzien van parkeren knelpunten optreden. De belangrijkste conclusies zijn: 1. De parkeervraag is iets hoger dan het parkeeraanbod (er zijn 282 parkeerplaatsen nodig en 272 parkeerplaatsen gepland). 2. Door de stedenbouwkundige opzet is de verwachting dat de parkeerdruk in de kern van het gebied hoger is dan aan de rand.; 3. Een verkeersverbinding vanuit het westen, de Mispelgaarde, heeft in het voorgelegde stedenbouwkundige ontwerp geen verbinding met het noord-zuid geplande fietspad/trottoir langs het scholen- en zorgcluster. Aanbevelingen Om het Zorgcluster te kunnen realiseren en een prettig woonklimaat te creëren, is het noodzakelijk aanvullend onderzoek te verrichten en mogelijkheden te verkennen. Op basis van de bevindingen uit deze analyse doen wij de volgende aanbevelingen: De belangrijkste aanbevelingen zijn: 1. Een deel van de reservering voor de realisering van extra parkeerplaatsen in de toekomst direct realiseren, hierbij wordt gedoeld wordt op 10 van de reserveringen in de kern van het gebied.; 2. Ter plaatse van de Mispelgaarde een doorsteek voor voetgangers en fietsers realiseren naar het noord-zuid pad langs het scholen- en zorgcluster. RM-MO20100055-12 -
6 COLOFON Projectorganisatie De Volgerlanden/Zorgcluster centrumgebied RM-MO20100055 Opdrachtgever : Projectorganisatie De Volgerlanden Project : Zorgcluster De Volgerlanden Dossier : C5394-01.002 Omvang rapport : 13 pagina's Auteur : Jos Hengeveld Bijdrage : Mirjam van de Wege Projectleider : Mirjam van de Wege Projectmanager : Albert Nauta Datum : 2 maart 2010 Naam/Paraaf : RM-MO20100055-13 -
Ruimte en Mobiliteit Laan 1914 nr. 35 3818 EX Amersfoort Postbus 1132 3800 BC Amersfoort T (033) 468 20 00 F (033) 468 28 01 E verkeer@dhv.com www.dhv.nl
Projectorganisatie De Volgerlanden/Zorgcluster centrumgebied bijlage 0 RM-MO20100055-1 -