Lerarenopleiding Thomas More Kempen Campus Turnhout Campus Blairon 800 2300 Turnhout Tel: 014 80 61 01 Fax: 014 80 61 02 Campus Vorselaar Lepelstraat 2 2290 Vorselaar Tel: 014 50 81 60 Fax: 014 50 81 61 Lesvoorbereidingsformulier Naam student(e): Jolien Cleymans & Jill Heylen Opleiding: Bachelor Lager Onderwijs Niveau: 1 2 3 Stageschool: Sint-Jan Arendonk Datum lesuitvoering: maandag 23 mei 2016 Mentor: Meester Rudi en juf Annick Leerjaar: 3e leerjaar 13u - Leergebied + leereenheid: Lesonderwerp: Wereldoriëntatie Afval Gebruikte documentatie: https://www.youtube.com/watch?v=ngznyb6ffcq&gl=be http://lessenpakket.ilva.be/ladder_van_lansink/index.phtml https://nl.wikipedia.org/wiki/ladder_van_lansink Didactisch materiaal (media): Beginsituatie: (inhoudelijke beginsituatie, leefwereld lln., verschillen tussen lln., organisatorische beginsituatie) https://www.youtube.com/watch?v=ngznyb6ffcq&gl=be Kaartjes om groepen te verdelen Digibord Uitwisbare bordjes, stiften, doekjes Heel veel afval Omschrijving beginsituatie (relevant voor deze les): De leerlingen leren al heel vroeg dat ze moeten sorteren. Het jaarthema van de school is afval. Hierdoor hebben ze doorheen het schooljaar al een aantal activiteiten gedaan. De ene klas zit met 21, de andere klas met 20. Hoe ga je er concreet rekening mee houden: We maken gebruik van een grotere ruimte zodat de leerlingen verspreid kunnen zitten. De uitleg wordt op voorhand gegeven zodat ze meteen aan de slag gaan. Doelen: Leerplan: OVSG Leerplandoelen: DL-WO-NAT-08.06 De leerlingen beperken hun afval of trachten afval te voorkomen. DL-WO-NAT-08.08 De leerlingen herkennen pictogrammen en afkortingen met betrekking tot het sorteren van afval op school. DL-WO-NAT-08.09 DL-WO-NAT-08.10 Lesdoelen (nummeren!): De leerlingen sorteren hun afval op een correcte wijze. De leerlingen zijn bereid hun afval op een correcte wijze te sorteren. 1. De leerlingen kunnen in hun eigen woorden aangeven wat afval is. 2. De leerlingen kunnen voorbeelden geven van afval. 3. De leerlingen kunnen voorbeelden uit hun eigen leefwereld geven die de ladder van Lansink ondersteunen. 4. De leerlingen kunnen aangeven welke producten in welke container moeten terechtkomen. 5. De leerlingen kunnen in eigen woorden verklaren wat sorteren voor hen betekent. Pagina 1
6. De leerlingen kunnen van afval een nieuw gebruiksklaar voorwerp maken. 7. De leerlingen kunnen hun voorwerp presenteren aan de medeleerlingen. 8. De leerlingen kunnen de leerstof herhalen a.d.h.v. een quiz. Evaluatie doelen (in te vullen na de lesuitvoering): (resultaten van de leerlingen, meest voorkomende fout(en), mogelijke oorzaken van de fout(en), consequenties voor een vervolgles) Feedback van mentor op lesvoorbereiding: Pagina 2
Oriëntatiefase 10 1,2 1. Wat is afval? - Mensen die afval dumpen. - Dingen die mensen niet meer kunnen gebruiken. Ze gooien dit dan gewoon weg. - Verpakkingen, blikjes, busjes, kapotte elektronica,. - Je kan het afval kwijt in de vuilnisbak, container, - We komen blikjes, bananenschillen, verpakkingen, tegen. - Op de ladder stonden er verschillende woorden. - Voorkomen, hergebruiken, recycleren, verbranden, storten. Filmpje opzetten: https://www.youtube.com/watch?v=ngznyb6ffcq&gl=be Wat zagen we in dit filmpje? Wat is afval? Wat gooien mensen zoal weg? Waar kan je afval kwijt? Wat voor afval komen we zoal tegen op straat? In het filmpje zagen we een ladder. Wat was er zo speciaal aan deze ladder? Welke woorden stonden er op de ladder? Leerfase Fase 1 15 3,4,5 2. De ladder van Lansink We beginnen bovenaan de ladder omdat dit de beste manier is om het afval te verwerken. We gaan de ladder even van dichterbij bekijken. We moeten bij onze ladder steeds bovenaan beginnen. Hoe komt het dat we bovenaan de ladder moeten beginnen? Pagina 3 - Voorkomen van afval: Geen plasticzak, maar een herbruikbare zak, een brooddoos i.p.v. aluminiumfolie, katoenenzakdoeken i.p.v. papieren zakdoeken, een drinkbus i.p.v. plastic flessen. - Hergebruiken: Materialen die jij niet meer kan gebruiken, breng je naar de kringwinkel of naar mensen die dit wel kunnen gebruiken. Eerst en vooral beginnen we met het voorkomen van afval? Wat wil voorkomen zeggen? Geef een voorbeeld, hoe je afval kan voorkomen. Als we niet aan stap één kunnen voldoen, kunnen we het afval misschien hergebruiken. Geef een voorbeeld, hoe je afval kan hergebruiken. Soms lukt het toch ook niet om afval te hergebruiken. We gaan dit dan recycleren. Dit is stap 3. Geef een voorbeeld, hoe je afval kan recycleren. Wanneer je iets niet meer kan recycleren of het gewoon niet kan gerecycleerd worden, zal het afval verbrand worden. Geef een voorbeeld, welk afval wordt er verbrand?
- Recycleren: Vb. banken worden gemaakt van gerecycleerd afval, een fleecetrui wordt gemaakt van plastic flessen. De laatste stap, is een stap die we eigenlijk nooit mogen doen, maar veel mensen doen dit wel. Wat is de laatste stap? - Verbranden: Afval dat je niet kan voorkomen, hergebruiken of recycleren wordt verbrand. - Storten: Afval storten doe je best nooit. Dit is de slechtste stap die je kan doen. 3. Sorteren in de klas PMD -> blikjes, flesjes, drankkartons, lege spuitbussen, Restafval -> papiertjes van koekjes en snoepjes, vuil papier, broodzakken, aluminiumfolie, plastic doosjes, Het is dus heel belangrijk dat we ook afval goed gaan sorteren. Wat betekent sorteren voor jullie? Pagina 4
Papier en karton -> kranten, telefoonboeken, enveloppen, kladpapier, dozen, Glas -> grote en kleine flesjes In jullie groep ligt er afval. Je gaat nadenken waar dit afval thuishoort. Je legt het afval bij de juiste groep. We bespreken dit kort met de leerlingen of alles juist ligt of niet. Wanneer er iets fout ligt dan bespreken we samen waar het wel moet liggen. Fase 2 5 6,7 4. Hoe kunnen wij van afval een stevige stoel maken waarop een knuffel kan blijven liggen? 4.1. Groepen verdelen + uitleg 4.2. Uitvoeren opdracht De leerlingen kunnen in groep op zoek gaan naar een idee om een nieuw gebruiksklaar voorwerp te maken. Ze kunnen gebruik maken van verschillende soorten materialen. 4.3. Voorstellen voorwerp De leerlingen kunnen het proces toelichten aan de medeleerlingen. Ze kunnen ook vertellen wat ze moeilijk en gemakkelijk vonden aan het gehele proces. Jullie krijgen allemaal een kaartje. Op het kaartje staat ofwel PMD, PMD 1, papier en karton of papier en karton 1. In het lokaal staan verschillende bordjes met dezelfde prentjes. Jullie gaan naar de juiste tafel. Jullie zien nu op de tafel allemaal materiaal liggen. Het is de bedoeling dat jullie gaan nadenken hoe jullie van dat soort afval (vb. PMD) een stoel gaan maken die stevig genoeg is waarop een knuffel kan blijven liggen. Op het einde komen jullie vertellen: Hoe jullie aan de slag zijn gegaan. Welke voorwerpen jullie gekozen hebben. Waarom hebben jullie het voorwerp gekozen? Als de leerlingen vooraan staan, vraagt de leerkracht aan de leerlingen wat ze moeilijk en gemakkelijk vonden tijdens de opdracht. Indien de leerlingen sneller klaar zijn, ligt er achteraan een opdrachtenfiche. De leerlingen maken een slogan rond afval en moeten deze promoten. Dit schrijven ze op een grote poster en deze maken ze aantrekkelijk. Controlefase en slot 10 8 5. De grote afvalquiz Oplossingen: 1. C Lansink 2. B voorkomen We gaan als afsluiter de grote afvalquiz doen om te kijken wat de leerlingen onthouden hebben. Pagina 5
3. B 5 4. A ja 5. B restafval 6. B PMD 7. C restafval 8. C groenten fruit en tuinafval Ze blijven in de groepen zitten waarin ze gewerkt hebben. Ze krijgen per groep ook een uitwisbaar bordje, een stift en een doekje om dit proper te maken. We gaan vraag per vraag doen en telkens we het antwoord weten van de leerlingen gaan we meteen verbeteren. De scores worden op het bord genoteerd. Bij elke vraag gaan we ook nog een korte bespreking doen. Vragen: Pagina 6 1. Van wie is die speciale ladder? A. Laksink B. Lawsink C. Lansink 2. Welke stap komt eerst op de ladder? A. Recycleren B. Voorkomen C. Verbranden 3. Hoeveel stappen zijn er bij de ladder van Lansink? A. 4 B. 5 C. 6 4. Kun je een boete krijgen als je afval op straat gooit? A. Ja, je krijgt er boetes voor B. Neen 5. Plastic zakken gooi ik bij? A. PMD B. Restafval C. GFT 6. Een blikje cola gooi ik bij? A. GFT B. PMD C. Restafval 7. Een yoghurtpotje gooi ik bij? A. GFT B. PMD C. Restafval 8. Waarvoor staat GFT? A. Groot fruit en tuinafval B. Groenten frieten en tonijn C. Groenten fruit en tuinafval
BORDGEBRUIK (ook apart bordgebruik toevoegen bij digibord) Filmpje presenteren Quiz Pagina 7