Wet KMO-financiering en Gedragscode 18 september 2018 Bankkrediet aan Belgische niet-financiële ondernemingen Duidelijk verband met het ondernemersvertrouwen 20 10 5 15 0-5 10-10 -15 5-20 0-25 -30-5 2006M12 2007M2 2007M4 2006M6 2007M8 2007M10 2007M12 2008M2 2008M4 2008M6 2008M8 2008M10 2008M12 2009M2 2009M4 2009M6 2009M8 2009M10 2009M12 2010M2 2010M4 2010M6 2010M8 2010M10 2010M12 2011M2 2011M4 2011M6 2011M8 2011M10 2011M12 2012M2 2012M4 2012M6 2012M8 2012M10 2012M12 2013M2 2013M4 2013M6 2013M8 2013M10 2013M12 2014M2 2014M4 2014M6 2014M8 2014M10 2014M12 2015M2 2015M4 2015M6 2015M8 2015M10 2015M12 2016M2 2016M4 2016M6 2016M8 2016M10 2016M12 2017M2 2017M4 2017M6 2017M8 2017M10 2017M12 2018M2 2018M4-35 Kredieten opgenomen door Belgische niet-financiële ondernemingen bij in België gevestigde banken (jaarlijkse veranderingspercentages)(linkerschaal) Synthetische conjunctuurcurve (afgevlakte indicator)(rechterschaal) Bron: Voorstelling Febelfin, op basis van gegevensvan de NBB. 2 1
Omloop ondernemingskredieten Bron: Kredietbarometer Febelfin. 3 Regelgevend kader Kredietverlening aan KMO s Geregeld door wet van 21 december 2013 betreffende diverse bepalingen inzake de financiering voor kleine en middelgrote ondernemingen. Sommige bepalingen van die wet dienden verder te worden uitgewerkt in een Gedragscode die in onderling overleg werd opgesteld door Unizo, UCM en Febelfin. In wet van 2013 was tweejaarlijkse evaluatie voorzien Evaluatie heeft geleid tot aanpassing van de wet van 21 december 2013 door de wet van 21 december 2017. Ook de Gedragscode werd aangepast. Naast Febelfin, UCM en Unizo heeft ook NSZ de nieuwe Gedragscode ondertekend. 13/09/2018 4 2
Overzicht KMO-wet op kredietaanvraag proces Eerste contact Klant kredietaanvraag Bank kredietbeslissing Klant beslissing In-life Art 2. en 3. Toepassingsgebied Art 4. Algemene zorgvuldigheidsplicht Art 5. Pertinente informatie te verschaffen door de onderneming Art 6. Best / Meest geschikt kredietproduct Art 7 1 * Schriftelijke toelichting relevante kredietvormen * Informatie en nuttige instrumenten om toegang tot financiering te verbeteren Art 7. 2 ontwerpkredietovereenkomst & summier informatiedocument OF Art. 8. Kredietweigering Art 8/1 2. Weigering van de vrijgave van een waarborg Art 9. Vervroegde terugbetaling en funding Loss Art. 8/1 1 Info over zekerheid of waarborg Art 8/1 3 Info over overheidsgaranties Event dd month yyyy 5 Art. 2 en 3. Toepassingsgebied Welke ondernemingen vallen onder het toepassingsgebied van de wet? Kleine ondernemingen, zijnde ondernemingen die voor het laatst afgesloten boekjaar niet meer dan één van de volgende criteria overschrijden : jaargemiddelde van het personeelsbestand : 50 jaaromzet, exclusief BTW : 9 miljoen EUR balanstotaal : 4,5 miljoen EUR Ondernemingen die deel uitmaken van een groep van verbonden ondernemingen vallen enkel onder de toepassing van de wet indien de groep van ondernemingen op geconsolideerde basis voldoet aan de criteria. Indien een krediet wordt toegekend aan meerdere kredietnemers, valt de kredietovereenkomst in zijn geheel niet onder de toepassing van de wet, als één van de kredietnemers niet voldoet aan de criteria. 13/09/2018 6 3
Art. 2 en 3. Toepassingsgebied Welke kredietovereenkomsten vallen onder het toepassingsgebied van de wet? Alle kredietovereenkomsten met uitzondering van : kredietovereenkomsten die vallen onder de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet kredietovereenkomsten die vallen onder de wet van 4 augustus 1992 op het hypothecair krediet leasingcontracten De informatievereisten gelden niet voor kredieten tot 25.000 EUR op voorwaarde dat in die contracten geen wederbeleggingsvergoeding is opgenomen en geen zekerheden of waarborgen worden gevraagd NEW Alle kredietvormen vallen in scope, dus ook recurrente financieringen (bv. vakantiegeld, voorafbetaling belastingen,...) administratieve formaliteiten tijdrovend en kostenverhogend voor klant 13/09/2018 7 Art. 5. Pertinente informatie te verstrekken door de onderneming De kredietgevers zijn verplicht om aan de onderneming de pertinente informatie op te vragen die zij noodzakelijk achten om de haalbaarheid van het beoogde project waarvoor het krediet wordt aangevraagd, hun financiële toestand en hun terugbetalingsmogelijkheden en hun lopende financiële verbintenissen te beoordelen. Lijst van informatie die de kredietnemer moet opvragen is opgenomen in de Gedragscode. (http://www.financieringvanondernemingen.be/sites/default/files/gedragscode.pdf) In de praktijk vroegen de kredietgevers die informatie al op bij de ondernemingen vóór het bestaan van de KMO-wet. verhoogd formalisme van een bestaande praktijk Verbetering van de algemene kennis omtrent indiening van kredietvraag (bv. via website platform financiering van ondernemingen, opleiding Febelfin Academy, begeleidingsstructuren) = hogere toegevoegde waarde dan strengere vormvereisten. 13/09/2018 8 4
Art. 7 1. Schriftelijke toelichting relevante kredietvormen en informatie en nuttige instrumenten om de toegang tot financiering te verbeteren De kredietgevers moeten op het moment van de kredietvraag een schriftelijke toelichting verstrekken die de verschillende kredietvormen bevat die mogelijk aangepast zijn aan de onderneming Praktische toepassing 1) Productfiches : i. Meeste banken : via website ii. Enkele banken : papieren versie 2) Online productzoeker ontwikkeld door een aantal banken bvb i. keuzehulp financieren ii. www.fundingcompass.be Ondernemers blijven op het persoonlijk advies van hun bankier of accountant steunen Toegang tot financiering : op de website www.financieringvanondernemingen.be worden de begeleidings- en steunmaatregelen opgelijst. Banken bezorgen die info aan kredietaanvragers. 13/09/2018 9 Art. 8/1 1 en 3. Info over zekerheden en waarborgen en info over overheidsgaranties NEW De ondernemer wordt geïnformeerd over de belangrijkste kenmerken van de zekerheden en waarborgen die de kredietgever vraagt en over de impact daarvan op de kredietaanvraag. Op www.financieringvanondernemingen.be zijn fiches beschikbaar over de meest gebruikte waarborgen en zekerheden. Ook wordt er uitgelegd waarom zekerheden gevraagd kunnen worden. Op de website www.financieringvanondernemingen.be worden de belangrijkste overheidswaarborgen opgelijst. Wanneer een ondernemer een krediet aanvraagt, krijgt hij dat overzicht mee. Indien relevant voor hem, worden de overheidswaarborgen hem bijkomend toegelicht. Bij een aantal banken wordt ook praktische en eenvoudige uitleg over zekerheden gegeven op de website bvb aan de hand van video s: ing.be/zekerheden 13/09/2018 10 5
Art. 7/2. Ontwerp kredietovereenkomst en summier informatiedocument Toegevoegde waarde van het summier informatiedocument. eenvoudige kredieten indien overeenkomst tussen de bank en de ondernemers wordt overlopen complexere kredieten Summier informatiedocument kan nuttig zijn bij wijze van eerste reflectiedocument waar er nog bijkomende kredietgesprekken moeten plaatsvinden geen wettelijke regeling daarvoor vereist 13/09/2018 11 Art. 8. Kredietweigering Toelichting bij kredietweigering : Mondeling Schriftelijk indien specifiek gevraagd Ervaring : Sommige ondernemingen passen hun kredietaanvraag aan Anderen gaan niet verder Klanten waarderen de feedback Aantal aanvragen voor schriftelijke verduidelijkingen is beperkt 13/09/2018 12 6
Art. 8/1 2. Weigering van de vrijgave van een waarborg Welke ondernemingen vallen onder het toepassingsgebied van de wet? NEW Ondernemer kan volledige of gedeeltelijke vrijgave van de zekerheid of de waarborg vragen, als krediet volledig of gedeeltelijk is terugbetaald. Indien kredietgever een zekerheid of waarborg weigert vrij te geven, dan moet hij dat schriftelijk motiveren. De gedragscode bevat een niet-exhaustieve lijst met mogelijk redenen tot weigering. Indien de ondernemer dat wenst, legt de kredietgever mondeling of schriftelijk uit waarom hij een of meerdere redenen inroept. 13/09/2018 13 Art. 9. Vervroegde terugbetaling funding loss Wet geeft aan ondernemingen het recht om krediet vervroegd terug te betalen. Regeling wederbeleggingsvergoeding van toepassing voor kredieten die niet gekwalificeerd worden als een lening op interest als bedoeld in artikel 1907bis van het BW. Wet van 21 december 2013 beperkte de wederbeleggingsvergoeding tot 6 maand interest bij vervroegde terugbetaling van kredieten tot maximum 1 miljoen euro voor kredieten afgesloten na de inwerkingtreding van de wet, zijnde 10 januari 2014. Wet van 21 december 2017 trekt die grens op tot 2 miljoen EUR voor NEW kredieten afgesloten na 8 januari 2018. Voor de berekening van de funding loss voor andere kredieten dienen de banken zich te houden aan een gestandaardiseerd, transparant schema. Dat schema is opgenomen in de Gedragscode. Beperking tot 6 maanden interest kan leiden tot Een hogere rentevoet ter compensatie voor het verwacht verlies dat de bank lijdt bij vervroegde terugbetalingen alle ondernemers betalen mee voor een beperkt aantal klanten Minder aanbod van kredieten met vaste rentevoeten 13/09/2018 14 7
Vragen? Dank U Febelfin vzw/asbl Belgian Financial Sector Federation www.febelfin.be 8