Crooked Hillary steelt stemmen

Vergelijkbare documenten
Hoe betrouwbaar zijn de peilingen en de bookmakers? Is Obama echt de grootste kanshebber? Hoe spannend wordt de race?

DEBAT. Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING

inkomen en stemgedrag in de USA de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016

Verenigde Staten van Amerika

DEBAT. Debat over het Amerikaanse kiesstelsel OMSCHRIJVING

DEBAT DEBAT OVER HET AMERIKAANSE KIESSTELSEL HANDLEIDING OMSCHRIJVING

BELANGEN BELANGEN: WIE KIEST WIE EN WAAROM?

Verdieping: welke staat past bij jou?

BELANGEN OMSCHRIJVING

SKILLSTIPS SKILLSTOWN

Quiz: welke staat past bij jou?

Voorlopige uitslag Amsterdam. Project: Verkiezingen Tweede Kamer 2012 In samenwerking met: Dienst Basisinformatie/Bureau Verkiezingen

De grote onpopulariteitswedstrijd

Assignment. Example. >>> result(votes2008) (358, 180)

10 november Onderzoek: Het presidentschap van Donald Trump

Infographic: De uitslag

18 oktober Onderzoek: Amerikaanse presidentsverkiezingen: Clinton en Trump

Belangen: Democraten versus Republikeinen

6,3. Vraag 1: Welke rol speelt de regering in het bestuur van de V.S. Werkstuk door een scholier 2065 woorden 23 juni keer beoordeeld

Op basis van de processen-verbaal van de stembureaus en de hoofdstembureaus heeft het centraal stembureau de volgende aantallen vastgesteld:

Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14

Pizza Verdi. Opdrachtenblad. Regie: Gary Nadeau Jaar: 2011 Duur: 8 minuten

De laatste peiling voor de verkiezingen en de prognose

Instructie: Landenspel light

Rancière De haat tegen de democratie

Verkiezingsuitslagen. Drechtsteden

Een democratie is een staatsvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent op de politieke besluitvorming.

Wat is een democratie?

Nederland is helemaal geen representatieve democratie

Stap 3 Stellingen 01 02

Verkiezingen en kiesrecht. Kiesstelsel

Tweede Kamerverkiezingen. groep 7 en 8

UITVOERINGSBESLUIT: PROCEDURE VERKIEZINGEN NADB

ANALYSE EEN ANGSTIG, ONTEVREDEN EN DIEP VERDEELD AMERIKA GAAT DINSDAG TER STEMBUS

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal

Machtiger dan de president

Verlichting is de bevrijding van de mens uit zijn eigen onmondigheid. Onmondigheid is het onvermogen om zich van zijn verstand zonder leiding van

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2

VERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT Donderdag 23 mei 2019 BEPAAL MEE WIE IN DE EUROPESE UNIE BESLISSINGEN GAAN NEMEN. Den Haag

Inhoud Poll Link via evenement Help! Jong in Hechtel-Eksel

DEMOCRATIE OF DICTATUUR?

In maart 2011 telde het Verenigd Koninkrijk inwoners, als volgt verdeeld over de vier gebiedsdelen:

HIER. Interview EERSTE KAMERLEDEN Esther-Mirjam Sent & Ben Knapen. Dit doet de Eerste Kamer GEBEURT HET! INVLOED VAN DE EERSTE KAMER EERSTE KAMER

5.4. Boekverslag door B woorden 2 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inhoudsopgave

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode?

Inleiding. Hoofdstuk Inleiding. 1.2 Kiesrecht

LANGUAGE BUDDY IN DE USA

Workshop Tweede Kamerverkiezingen

Verenigde Staten Ontwikkeling van de burgerrechten

HUISHOUDELIJK REGLEMENT GROENLINKS ZUID-HOLLAND

De Roma, Borgerhout, 5/12/2016

Onderwerp: Communicatie gemeenteraadsverkiezingen 2010

Amerikaanse topwetenschappers verliezen geduld met aanhoudende tw... twijfel rond klimaatverandering

23 november Onderzoek: Proces Wilders

AAN DE SLAG MET DE RECHTSSTAAT

Een onderzoek naar de gemeentelijke informatieverstrekking aan EU-onderdanen rond de Europese verkiezingen

Verkiezingen 2010! Wat is BHV? Vervroegde verkiezingen op 13 juni Auteur: Hugo Vanderstraeten. minderheid in de rand rond Brussel.

De Kiesraad. Organisatie en taken

Verdieping Hoe zorg je dat er meer mensen stemmen?

De verkiezing van Trump en wat dit betekent voor TK2017

Onderzoek: 200 jaar Grondwet

Stemmen Verkiezingen Europees Parlement 2019

Interpretatie van de uitslag van de tussentijdse Gemeenteraadsverkiezingen

De echte landelijke uitslag van de Gemeenteraadsverkiezingen van 2010

1. (DIA 2) Wie weet welke politieke partijen meedoen?

SESOS Stichting Enquête Statistiek en Onderzoek Suriname

STAPPENPLAN NAAR DE NIEUWE OR (26 MAART 2014)

2.1 Omcirkel het juiste antwoord.

Stappenplan en tijdschema OR-verkiezingen 2017

DE DALTONS KOPEN ZICH VRIJ

Puzzel Historische ontwikkelingen parlementair stelsel

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat

De PVV in het land en in de peiling

Democratie in tijden van populisme en technocratie. Prof. Stefan Rummens ID dagen beweging.net 12 okt 2017

29 november Onderzoek: Kloof tussen burger en politiek?

KIJKTIP. KIJKTIP: debat tussen CLINtON en trump OMSCHRIJVING. HaNdLeIdING

Optimisme over Trump is misplaatst - NRC

Schets van het systeem van Burger Democratie Op basis van mijn reacties op het discussiestuk Naar een slagvaardige democratie april 2003

Handboek Politiek 1. Derde Kamer der Staten-Generaal

PRAKTISCHE HANDLEIDING. voor de organisatie van de

Na de stemming mogen kiezers het proces-verbaal inzien. Zo kunnen zij nagaan of de stemming en de telling van de stemmen correct verlopen zijn.

HOOFDSTUK 1. Representatie= vertegenwoordiging van groep door 1 of enkelen de namens groep spreken

Herziene versie 2012 MET WERKBLAD EN PUZZEL. groepen 6-8

PRAKTISCHE HANDLEIDING. voor de organisatie van de KINDERVERKIEZINGEN

Parlementsspel: *verkiezingsspecial*

Hoop op democratie in het Midden Oosten

Examen VWO. wiskunde A1,2 Compex. Vragen 13 tot en met 19. In dit deel van het examen staan de vragen waarbij de computer wel wordt gebruikt.

President Trump: hoe het had kunnen zijn

voor onder meer buitenlandse zaken, defensie, nationale veiligheid, monetaire zaken, belastingheffing en de olie-industrie.

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN. Aantal invullen Ons kenmerk

Werkstuk Geschiedenis Amerikaanse Burgeroorlog

IViAASSLUIS eerste stad aan de waterweg

VERKIEZINGSKRANT Waarom stemmen op 21 maart? Waarover gaat de gemeente? Hoe bepaal ik op wie ik stem? Hoe kan ik stemmen?

Resultaten 3e peiling Provinciale Statenverkiezingen februari 2011

Lestips & werkvormen over de Amerikaanse

Reglement Facebook Wedstrijd Martin s Hotels

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 23 januari 2017 Beantwoording Kamervragen

Derde Kamer Handboek Politiek 1

Transcriptie:

Crooked Hillary steelt stemmen De Groene Amsterdammer woensdag 31 augustus 2016 Republikeinen betichtten Democraten altijd al van verkiezingsfraude Crooked Hillary steelt stemmen Pagina 1 van 12

Crooked Hillary steelt stemmen De Groene Amsterdammer Dat Donald Trump eventueel verlies van de presidents verkiezingen bij voorbaat toeschrij! aan Democratische malversaties is geheel in lijn met de manier waarop de Republikeinen al jaren twijfel zaaien over de legitimiteit van Democratische presidenten. door Frans Verhagen ALS DONALD TRUMP in november de presidentsverkiezingen verliest, dan komt dat doordat de verkiezingen corrupt of gemanipuleerd waren. De enige manier waarop we kunnen verliezen, als je het mij vraagt... is als er bedrog plaatsvindt, vertelde hij zijn aanhang in Pennsylvania. Aangezien Trump altijd Pagina 2 van 12

en overal een buitengewoon succes is, kan het niet waar zijn dat hij achter ligt op Clinton. De peilingen zijn vals, de media liegen, het systeem is tegen hem. Ergo, als Trump verliest, dan zijn de verkiezingen gestolen. Dreigend wordt gesuggereerd dat hij een nederlaag niet zal accepteren. Er zit logica in Trumps waanzin. Iedere ronde van beledigen, insinueren en haat zaaien brengt hem dichter bij zijn logische eindpunt: het ondermijnen van de Amerikaanse democratie. Wie denkt dat deze excessen enkel het product zijn van deze uniek gevaarlijke man onderschat het echte probleem. De rot gaat veel dieper. Het zijn de Republikeinen die twijfel zaaien over het democratisch proces in elk geval als ze zelf niet winnen. De Republikeinse Partij die Trump heeft voortgebracht en hem steunt als haar kandidaat probeert al jaren het verhaal van grootscheepse verkiezingsfraude te slijten. Daarvoor is geen greintje bewijs, maar dat heeft Republikeinse gouverneurs er niet van weerhouden wetten door te voeren om het kiesrecht te beperken, vooral dat van potentieel Democratische stemmers. De afgelopen maanden oordeelden rechters dat een aantal van die wetten in strijd is met de grondwet, maar het kwaad is al geschied. Het verhaal heeft wortel geschoten. Het einddoel van de Republikeinen, het permanent ondermijnen van de legitimiteit van democratisch gekozen Democratische presidenten, komt in zicht. Trump is hun voorman, maar het is hún project. Natuurlijk gaat er wel het een ander mis bij Amerikaanse verkiezingen. Verkiezings computers slaan soms op hol, lokale regels worden wel eens met voeten getreden. Stem biljetten zijn soms verwarrend, soms drukken pons machines niet goed door de stemkaarten. Zoals zoveel verslaafden aan samenzweringstheorieën neemt Trump een onverklaarbaar verschijnsel, zijn mogelijk verlies, als bewijs dat er meer aan de hand is. In de vier woorden die hij het liefst gebruikt: Something is going on. Het is onvoorstelbaar. Daar moet iets aan de hand zijn. Pagina 3 van 12

WAAR TRUMP en de Republikeinen het meestal over hebben is opzettelijk en fraudeleus kiezersbedrog: mensen zouden onterecht geregistreerd staan of gebrekkige controle gebruiken om dubbel of vaker te stemmen. Volgens deskundigen is systematische verkiezingsfraude om landelijke resultaten te beïnvloeden echter zo goed als onmogelijk, al was het maar omdat het systeem met zijn tienduizend kiesdistricten zo gedecentraliseerd en verbrokkeld is. Zoals president Obama stelde in een reactie op Trumps insinuaties: de federale overheid organiseert geen verkiezingen. Het begint ermee dat het kiesrecht van Amerikaanse burgers niet is opgenomen in de grondwet. De Founding Fathers hadden beperkt vertrouwen in de grazende massa s, zoals George Washington het volk noemde. Ze lieten de regeling van het kiesrecht graag over aan de staten. Die hebben zich met verve van die taak gekweten en wierpen decennialang de meest creatieve hindernissen op om ongewenst kiezersvolk dwars te zitten. Inmiddels zijn er algemene wettelijke regels. Om te mogen stemmen moet je Amerikaans staatsburger zijn, hetzij door geboorte, hetzij door naturalisatie. Verder moet je achttien jaar of ouder zijn op de verkiezingsdag, voldoen aan een residency-vereiste en mag je niet gevangen zitten of wegens psychische problemen je stemrecht (tijdelijk) kwijt zijn. Die vereisten lijken eenvoudig genoeg. Een hobbel is dat je je moet registreren als kiezer. De residency-eis bestaat om te voorkomen dat je je ergens registreert waar je niet woont. Dat kun je doen omdat die stem in een andere county of staat misschien het verschil maakt. Dat is precies wat Trumps campagnemanager, de rechtse praatjesmaker Steve Bannon, heeft gedaan. Vorige week onthulde The Guardian dat Bannon in Florida geregistreerd stond in een huis waar hij niet woonde. Elke registratie in Florida zou een overtreding zijn van de kieswet aangezien Bannon officieel woont in Orange County, Californië. Maar ja, dat is geen swing state, daar maakt Bannons stem voor de Republikeinen minder uit Pagina 4 van 12

dan in Florida. Onnodig te zeggen dat Bannons organisatie, Breitbart, een rechtse opiniewebsite, al jaren agressief campagne voert tegen de vermeende verkiezingsfraude van Democraten. Om het aantal geregistreerde kiezers te vergroten nam het Congres in 1993 de National Voter Registration Act aan, beter bekend als de Motor Voter Act. De wet verplichtte overheden om de uitoefening van het kiesrecht te bevorderen door mensen die hun rijbewijs aanvroegen of vernieuwden ter plekke registratie als kiezer aan te bieden. Het hielp. Veel arme en minder ingevoerde kiezers registreerden zich. De Republikeinen waren er van het begin af aan op tegen. Registratie gebeurt op het niveau van de county, bij een speciaal bureau. De procedure kan per staat verschillen, maar de minimum eisen zijn in 2002 vastgelegd in de Help America Vote Act. Die verlangt om te beginnen dat kiezers de registratiecode van hun rijbewijs of de laatste vier cijfers van hun social security number verschaffen, voor een landelijke controle. De wet somt verder een aantal middelen voor identificatie op, tot en met bankafschriften of elektriciteitsrekeningen met een adres erop, maar staten blijven een mate van vrijheid houden. Een aantal staten staat dan ook toe dat je je op de dag van de verkiezingen zelf registreert: Idaho, Maine, Minnesota, Wisconsin en Wyoming. North Dakota eist helemaal geen registratie. Ook de regels voor identificatie in het stembureau verschillen per staat. De stem-id-situatie is een heel oneerlijke ontwikkeling gebleken, zei Trump tegen The Washington Post. Je kunt mensen hebben die tien keer stemmen (...) Waarom niet? Als je geen identiteitseisen stelt kun je stemmen en blijven stemmen. In Trumps staat New York is het inderdaad voldoende om je handtekening te zetten bij je naam en adres op de kieslijst. Zou je tien keer willen stemmen, dan moet je dat doen op tien verschillende plekken, de namen en adressen van negen andere geregistreerde kiezers kennen, hun handtekening kunnen namaken en zeker weten dat ze nog niet gestemd hebben. De straf voor een frauduleuze stem is vijf jaar gevangenis en tienduizend dollar boete. Pagina 5 van 12

Veel staten kennen een regeling die kiezers toestaat te stemmen ook als hun naam niet op de lijst staat. Ze krijgen dan een voorlopig stembiljet dat pas wordt meegeteld als de verkiezingsofficials hebben vastgesteld dat ze het recht hebben om te stemmen. Ook als ze ter plekke niet de benodigde documentatie kunnen voorleggen mogen ze zo n voorlopig stembiljet gebruiken. In de praktijk is het grootste aantal voorlopige stembiljetten te vinden in regio s met hoge percentages raciale of etnische minder heden. Republikeinen zijn felle tegenstanders van dit soort regelingen. Fraude is niet eenvoudig, het is de moeite en de risico s niet waard. Vandaar dat er sinds 2000 maar 31 gevallen zijn vastgesteld van geloofwaardige stemfraude op een totaal van meer dan een miljard uitgebrachte stemmen. In een ander onderzoek concludeerde de regering-bush in 2007 na vijf jaar ploegen dat er geen bewijs was van enige georganiseerde poging om federale verkiezingen te sturen. Een federale rechter in Wisconsin stelde onlangs vast dat er vrijwel geen gevallen van valse kiezersidentiteit voorkomen. HET WEERHOUDT de Republikeinen er niet van om de klacht te blijven herhalen, als opstapje naar wetgeving om registratie of stemmen te bemoeilijken. Dat was altijd moeilijk omdat de Voting Rights Act van 1965, deel van de burgerrechtenwetgeving, de federale overheid toezicht liet houden op nieuwe kieswetten. Dat toezicht was nodig om de racistische praktijken van zuidelijke staten, deel van hun segregatiebeleid, te blokkeren. Zo zag North Carolina liefst 65 keer een nieuw voorgestelde wet afgewezen worden. Dat veranderde in 2013 toen het Supreme Court besloot dat federaal toezicht niet meer nodig was. Op z n best naïef, op z n slechtst kwaadwillend, stelde de conservatieve meerderheid van het Hof vast dat politieke manipulatie niet meer voorkwam. Hun stelling werd direct gelogenstraft toen de Republikeinen in staten waar ze aan de macht waren in grote haast nieuwe beperkende wetgeving invoerden. Per post stemmen, zodat je niet vrij hoeft te nemen, werd bemoeilijkt. Registratie op de verkiezingsdag zelf mocht niet meer of er werd een officieel identiteitsbewijs met foto geëist, dat veel kiezers met lage Pagina 6 van 12

inkomens niet hebben. Je mocht niet meer op zondag stemmen, na de kerkdienst, zoals veel zwarte kerkgangers gewoon waren. Allemaal eisen die het in de praktijk lastiger maakten voor kiezers met lage inkomens of een zwarte of etnische achtergrond om te stemmen. Voorop liep North Carolina, precies zo n zuidelijke staat waar de racisten hardleers zijn. In juli van dit jaar werd de kieswet van de staat verworpen door een federale rechtbank omdat hij overduidelijk was opgezet met de bedoeling om te discrimineren. De rechters stelden dat de wet zwarte kiezers op de korrel had met de precisie van een chirurg. De spookklachten over fraude konden niet de ware bedoelingen van de staatswetgevers verhullen, zeker niet toen ook bleek dat de wetgevers de raciale gegevens van de verschillende kiesdistricten hadden opgevraagd. Ook een soortgelijke wet in Texas werd verworpen, terwijl een federale rechter Wisconsin opdracht gaf kiezers zonder identiteitsbewijs met foto toe te staan een voorlopig stembiljet in te vullen. In het geval van Wisconsin schreef de federale rechter dat de veronderstelde voordelen van de wet de extra lasten die hij oplegde niet rechtvaardigden. Gegeven wat we weten van registratie kan er geen twijfel over bestaan dat in deze staten de Republikeinen probeerden groepen die meestal Democratisch stemmen het leven moeilijk te maken. De Republikeinen hebben een haat zaaiende volksmenner als kandidaat, een nitwit met een podium voor borrelpraat HET KIESRECHT IS CRUCIAAL, maar er is een scala van andere methodes om verkiezingen te beïnvloeden. Een van de oudste trucs is het beperken van het aantal locaties waar je kunt stemmen, bij voorkeur in die districten waar de kiezers wonen die Democratisch gaan stemmen. Neem Maricopa County in Arizona, de staat die qua racisme wel het Mississippi van het westen wordt genoemd. Met vier miljoen inwoners is deze county, de thuisbasis van de xenofobe sheriff Joe Arpaio, een van de dichtst bevolkte van Amerika. Bij de Pagina 7 van 12

meest recente voorverkiezingen was het aantal kiesbureaus er teruggebracht van tweehonderd in 2012 tot zestig (in 2008 waren er nog vierhonderd). Het resultaat was voorspelbaar: lange rijen, lange wachttijden, mensen die zich lieten afschrikken of halverwege de dag vertrokken omdat ze naar hun werk moesten. Het ontbreken van voldoende stembureaus in vooral arme wijken was een van de oorzaken waardoor John Kerry in 2004 de verkiezingen verloor. In Ohio, de staat waar de verkiezingen werden beslist, moesten tienduizenden kiezers uren wachten. Alleen al in Columbus vertrokken vijftienduizend mensen zonder te stemmen. Verder waren er te weinig stembiljetten, terwijl studenten moeite hadden om te stemmen in de plaatsen waar ze studeerden. Als zestigduizend stemmen anders hadden uitgepakt, had niet kleine Bush maar Kerry gewonnen. Ook slim maar eerder deel van het politieke proces dan frauduleus is het om omstreden of emoties oproepende onderwerpen in de vorm van een referendum op het kiesbiljet te zetten. In 2004 was dat een verbod op het homo huwelijk dat Ohio wilde invoeren. Daarover werd heftig campagne gevoerd en het leidde tot een extra hoge opkomst van evangelische Republikeinen. Het was een doorzichtige maar effectieve tactiek, bedacht door Karl Rove, de sinistere manipulator in het Bush-kamp. De opkomst bij Amerikaanse verkiezingen is over het geheel genomen laag, zelfs bij presidentsverkiezingen. In 2012 waren er 215 miljoen stemgerechtigde Amerikanen. Van hen stonden er 153 miljoen geregistreerd, 71 procent, van wie er 129 miljoen kwamen opdagen 59 procent van alle stemgerechtigden. Obama kreeg 66 miljoen stemmen, 51 procent van de uitgebrachte stemmen maar slechts dertig procent van alle stemgerechtigde Amerikanen. De lage opkomst kan natuurlijk betekenen dat kiezers met lage verwachtingen van de politiek het al snel voor gezien houden. De Verenigde Staten kennen een uitzonderlijk grote groep die zichzelf levenslang buitensluit van het kiesproces en die groep is onevenredig arm en laagopgeleid. Een van de ongewenste Pagina 8 van 12

gevolgen is dat de politieke programma s zijn toegesneden op ouderen, de middenklasse en de hogere inkomens mensen die wél stemmen. Waarom zou je de moeite nemen als je denkt dat het toch niets uitmaakt of je wordt gebeten door de kat of door de hond? Als Trump dit soort inactieve kiezers wil overhalen het systeem voor schut te zetten door wel te komen, dan is hij slimmer bezig dan het soms lijkt ook al kan hij er niet mee winnen. IN AUGUSTUS RIEP TRUMP zijn kiezers op om op verkiezingsdag als zelfbenoemde controleurs op te staan, anders zou crooked Hillary de verkiezing zeker stelen. Sindsdien roept hij bij zowat elke bijeenkomst dat de verkiezingen hopeloos corrupt zijn. De implicatie is helder en gaat veel verder dan de feitelijke uitslag op 8 november: Clinton kan wel gekozen worden maar kan nooit een legitieme president zijn. Het is een gevaarlijk spel dat Trump speelt, maar het is belangrijk vast te stellen dat hij dit niet solo doet. De Republikeinen doen maar al te graag mee aan het delegitimeren van Hillary Clinton, zijn nu al bezig om haar vanaf de eerste dag het regeren onmogelijk te maken. Het is geen nieuw beleid: sinds Bill Clinton ondermijnen ze stelselmatig het ambt van president, onder Obama maakten ze er dagelijks werk van. De birther-onzin van Trump, dat Obama niet in Amerika geboren zou zijn, was er slechts een klein maar nuttig deeltje van. Tot nu toe heeft niemand in de top van de Republikeinse Partij de kandidaat tot de orde geroepen of zelfs maar van een weerwoord gediend. Individuele Republikeinen weigeren op Trump te stemmen, maar nemen geen afstand van hun partij die Trumps birther-onzin, zijn racisme, misogynie en xenofobie negeerde of zelfs stimuleerde. Bij Trumps recente en structurele aanval op de meest basale waarde in een democratie, dat de verliezers van verkiezingen accepteren dat hun tegenstander legitiem gekozen is, zwijgen ze. De Republikeinen hebben een haat zaaiende volksmenner als kandidaat, een nitwit met een nationaal podium voor borrelpraat. Ze doen net of het hen niet aangaat. Pagina 9 van 12

Daar zit m de crux. Als Trump klaagt over corrupte verkiezingen, dan heeft hij meer gelijk dan hij denkt. Dit zíjn gecorrumpeerde verkiezingen. Deze presidentsverkiezing is een travestie van het democratisch proces, omdat de keuze tussen iemand die je politiek niet steunt en een idioot geen keuze is. Zoals een kiezer werd geciteerd in The Washington Post: Dit is de keuze tussen een leugenaar en een dronken oom. Trumps getolereerde waanzin legt de bijl aan de wortel van de democratie en het is de Republikeinse Partij, nota bene de partij van Abraham Lincoln, die daarvoor verantwoordelijk is. Uiteindelijk hebben we weinig aan die vaststelling, want terwijl Trump tegelijk het heden en het verleden van de Republikeinen belichaamt, is hij ook de toekomst van de Verenigde Staten. Zijn gif zal lang doorwerken. Trump is een symptoom van een ziekte die knaagt aan het hart van de democratie, niet alleen in Amerika maar overal waar haatzaaiers vrij baan krijgen: zelfzuchtig opportunisme, roekeloze onverschilligheid, tot het te laat is. Het nieuwe boek van Frans Verhagen, De Founding Fathers: De grondleggers van de Verenigde Staten (Omniboek), is net verschenen Gerrymandering Ook als iedereen die ervoor in aanmerking komt mag kiezen, garandeert dat nog niet dat de verkiezingen eerlijk zijn in bredere zin. In de VS kunnen de staten zelf hun kiesdistricten indelen. Ze doen dat steeds opnieuw na de volkstelling die eens in de tien jaar wordt gehouden (in een nuljaar, straks weer in 2020). Er zijn geen vaste regels voor en dus is ook die indeling deel van de politiek. Politici delen hun kiesdistricten graag zo in dat ze het maximale voordeel opleveren voor hun partij. Dat kan betekenen dat je alle waarschijnlijk Republikeinse kiezers zodanig spreidt over de kiesdistricten dat ze bijna altijd een Republikein opleveren. Of je groepeert je tegenstanders zodanig dat hun district bijna honderd procent Democratisch is. In Mississippi zijn alle zwarte Pagina 10 van 12

kiezers in honderd procent zwarte kiesdistricten gegroepeerd, wat hun een paar zetels garandeert, maar minder dan wanneer ze hun invloed in meer districten konden doen gelden. In Texas zijn de 36 kiesdistricten zo creatief ingedeeld dat ze 25 Republikeinse afgevaardigden opleveren, zeventig procent (in 2012 stemde 41 procent van de kiezers op Obama). Het is een oude Amerikaanse gewoonte, gerrymandering, genaamd naar Elbridge Gerry die in 1812 gouverneur was van Massachusetts. Hij deelde de staat zo in dat zijn partij er het meest van kon profiteren, wat één district opleverde dat leek op een salamander die zich om de halve staat heen krulde. Aan de combinatie van salamander en gerry danken we gerrymander. Meer factoren spelen een rol, maar het is een van de redenen dat de Democraten in 2014 voor het Huis van Afgevaardigden 47 procent van de stemmen haalden (landelijk) maar slechts 43 procent van de zetels. Met 52 procent van de stemmen slokten de Republikeinen 57 procent van de zetels op. De bescherming die de Republikeinen voor zichzelf hebben ingericht betekent dat volgens het Cook Political Report in 2016 slechts 37 van de 435 zetels in het Huis echt op het spel staan. De Republikeinse winst in 2010 het tussenjaar waarin Obama flink werd afgestraft had langdurige gevolgen. Dat was ook het plan volgens hun programma Redmap: Redistricting Majority Project uit 2008. In de tussentijdse verkiezingen van 2014 wisten ze hun winst verder uit te bouwen. De Democraten kunnen het zichzelf verwijten: ze kwamen simpelweg niet opdagen bij die tussentijdse verkiezingen. In 2014 nam slechts 36,6 procent van de geregistreerde kiezers de moeite om te stemmen en de meesten van hen waren Republikeinen die heel goed wisten wat er op het spel stond. Het netto effect is dat het midden is verdwenen. Gematigde Republikeinen die door Democratische kiezers uitgedaagd konden worden om wat naar het midden op te schuiven, zijn weggewerkt door de eigen partij. Pagina 11 van 12

Het project in 2010 zocht de staten waar de staatswetgever en niet een commissie de districten bepaalt, met een Republikeinse gouverneur die de wetgeving niet van een veto zou voorzien. Slechts zes staten gebruiken nietpartijdige commissies: Arizona, Iowa, Californië, Washington, Idaho en New Jersey. Beeld: (Marc Serota / Getty Images) Uit De Groene Amsterdammer van 31 augustus 2016 Uit het dossier Amerikaanse verkiezingen 2016 Pagina 12 van 12