WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006 Het komend jaar werkt het BPV&W samen met NIZW aan het project 'Bouwen aan actieve informatievoorziening via netwerken'. Met dit project leveren we een bijdrage aan het verbeteren van de informatieverstrekking aan jonggehandicapten door professionals. Als onderdeel van dit project verschijnen 5 signaalbrieven. De signaalbrieven geven een beeld van de vragen die bij jonggehandicapten en hun ouders spelen. INKOMEN De school doet een collectieve Wajong-aanvraag, is dat normaal? Ik bel voor mijn zoon. Hij wordt volgende maand 17 jaar en zit op een Mythylschool. Wij wilden een Wajong-uitkering aanvragen. Nu biedt de school aan om in november een collectieve aanvraag te doen voor verschillende leerlingen die ook in aanmerking zouden komen voor de Wajong. Heeft u daar ooit van gehoord? Wat zijn uw ervaringen? Het komt vaker voor dat scholen uit het speciaal of praktijkonderwijs de aanvraag van de Wajong-uitkering voor hun leerlingen regelen. Een aantal scholen heeft een goed contact met UWV (UWV is de organisatie die de Wajonguitkering regelt). Vraag op de school na waarom ze kiezen voor zo'n collectieve aanvraag. Geef aan dat u graag bij de aanvraag betrokken wilt zijn. U kunt natuurlijk altijd besluiten om de aanvraag zelf te regelen. Een uitkering met terugwerkende kracht: hoeveel jaar kan dat? In 2000 ben ik gekeurd voor de WAO. Ik heb toen geen WAO-uitkering gekregen. Onlangs hoorde ik dat ik waarschijnlijk in de Wajong thuishoorde. Ik heb nu sinds 1 maand een Wajong-uitkering, met terugwerkende kracht van 1 jaar. Volgens mij moet de Wajong met terugwerkende kracht vanaf 2000 ingaan. Het UWV had mij toen toch al kunnen vertellen dat ik recht had op een Wajonguitkering? De hoofdregel is dat het UWV een Wajong-uitkering niet meer dan 1 jaar met terugwerkende kracht verstrekt. Er zijn echter uitzonderingen mogelijk. Vraag UWV of u onder de uitzonderingen hoort. Als dat zo is, kunt u officieel in bezwaar gaan tegen de beslissing van UWV om u slechts 1 jaar met terugkerende kracht uit te keren. Kan ik Wajong aanvragen voor een leerling uit het buitenland? Wij hebben een verstandelijk gehandicapte leerling uit Sri Lanka die pas sinds 2004 in Nederland is. Hij heeft wel een geldige verblijfsvergunning en zal ook in Nederland blijven. We willen gaan starten met het aanvragen van een Wajonguitkering, maar is het niet zo, dat je langer in Nederland moet zijn om voor een Wajong uitkering in aanmerking te komen?
Dat klopt. Om in aanmerking te komen voor een Wajong-uitkering moet iemand tenminste in de 6 jaar voordat hij of zij 17 werd, in Nederland hebben gewoond. Als uw leerling hieraan niet voldoet, dan heeft hij geen recht op een Wajong-uitkering. De leerling komt afhankelijk van zijn gezinssituatie in aanmerking voor een bijstands-uitkering. Borstkanker net na mijn studie, wat voor uitkering kan ik krijgen? Ik ben een 29 jarige vrouw en heb borstkanker. Op het moment dat het geconstateerd werd, had ik net een parttime studie afgerond en was ik werkzoekende. Ik woon samen met mijn vriend met inkomen. Voor welk soort uitkering kom ik in aanmerking? Er is een aparte regeling voor studenten die jonger zijn dan 30 en arbeidsongeschikt worden tijdens of net na hun studie: de Wajong. U bent ziek geworden nadat u uw opleiding heeft afgerond. Toch kunt u nog in aanmerking komen voor een Wajong-uitkering. Daarvoor is van belang dat u : * in het jaar voordat er borstkanker geconstateerd werd geconstateerd tenminste zes maanden studeerde * dat u per kwartaal gemiddeld 213 uur les kreeg of stage liep. Komt u niet in aanmerking voor een Wajong-uitkering, dan hebt u mogelijk recht op een bijstandsuitkering. Dit hangt af van het inkomen van uw vriend. Kan ik net als mijn broer een Wajong-uitkering krijgen? Ik ben 33 jaar oud en heb een spierziekte: FSHD. Ik heb jarenlang gewerkt in verschillende banen. Ook een gedeelte voltijds. In die periode functioneerde ik nooit voor honderd procent. Vijf jaar geleden werd pas duidelijk voor mijzelf dat de spierziekte progressief is en dat dit voor een (flink) aantal beperkingen zorgt die ik tot dan toe niet altijd even goed thuis kon brengen. Ik heb nu geen werk meer. Mijn broertje is 27 en heeft dezelfde spierziekte en ontvangt sinds kort een Wajong- uitkering. Kom ik daar ook voor in aanmerking? Het is lastig te zeggen of u in aanmerking komt voor Wajong. Een Wajonguitkering op latere leeftijd aanvragen is mogelijk. Zeker als de diagnose en de beperkingen pas later duidelijk worden. Het lastige in uw situatie is het feit dat u verschillende banen heeft gehad. Bij de Wajong gaat het er om dat u op uw 17de arbeidsongeschikt was, of dit tijdens uw studie bent geworden. Met arbeidsongeschikt wordt bedoeld dat u niet in staat bent om 75% van het minimumloon te verdienen. Als u lange tijd (langer dan 6 maanden) volledig heeft gewerkt, dan kan het UWV de Wajong aanvraag weigeren. U zou dan namelijk hebben laten zien dat u wel mogelijkheden had om te werken. Als u een Wajonguitkering aanvraagt, moet u heel goed moeten aangeven welke beperkingen u tegen kwam tijdens het werken en wat het verschil is tussen u en een 'gezonde werknemer'. U kunt het in elk geval proberen. Het is niet helemaal duidelijk of u op dit moment een uitkering heeft. Als u een WW-uitkering heeft en uw gezondheid het niet toelaat om te gaan werken, dan kunt u zich ziek melden. U komt dan na 2 jaar in aanmerking voor een WIAuitkering. Meer informatie over de WIA-uitkering leest op www.bpv.nl of www.uwv.nl. WERK
Werken na school, CWI gelooft er niet in, wat nu? Mijn zoon van 16 jaar heeft leerproblemen. Hij heeft een laag IQ en kan nauwelijks rekenen en schrijven. Hij zit in de 4e klas van een school voor praktijk onderwijs en loopt drie dagen stage bij een toeleveringsbedrijf. Hij kan niet alleen werken, maar onder toezicht lukt het wel. In juli van dit jaar zou hij van school af kunnen en hij wil graag bij het stagebedrijf gaan werken. Bij het CWI zei men dat hij hiervoor waarschijnlijk niet in aanmerking komt. Als hij daar niet kan of mag werken, kunnen wij dan een Wajong-uitkering aanvragen? En hoe moet je zoiets aanvragen? U kunt pas een Wajong-uitkering aanvragen als uw zoon 17 is. De uitkering gaat in op zijn 18de. Ik neem aan dat u contact heeft met het CWI omdat het gaat om werk in de sociale werkvoorziening. Vraag nog eens duidelijk aan de medewerker van CWI waarom uw zoon niet bij het toeleveringsbedrijf zou kunnen werken. Is het werk misschien toch te zwaar voor hem? Als uw zoon alleen aangepast werk kan doen, kan CWI bekijken of er ander werk in de sociale werkvoorziening mogelijk is.. De school heeft vaak ook een goed beeld van wat uw zoon wel of niet kan. Vraag eens bij de stagebegeleider van school vertellen wat voor mogelijkheden hij ziet. U kunt voor hulp bij het krijgen van werk ook terecht bij het UWV. Het UWV is de instantie die verantwoordelijk is voor de re-integratie van jongeren die nog geen Wajong krijgen, maar daar op hun 18de wel voor in aanmerking komen. Als UWV oordeelt dat uw zoon niet in aanmerking komt voor een Wajong-uitkering vanaf zijn 18de dan kunt u bij de gemeente terecht voor ondersteuning op weg naar werk. Veel succes bij de overgang van school naar werk! Krijg ik weer Wajong als mijn tijdelijk contract niet wordt verlengd? Ik heb een Wajong-uitkering vanwege een gehoorhandicap. Ik ben recent afgestudeerd en wil graag aan het werk. Stel dat ik een baan voor bepaalde tijd aanneem, kan ik na afloop van het contract dan weer terugvallen op de Wajong? Ja, dat kan. In de eerst vijf jaar dat u werkt, wordt uw uitkering namelijk verrekend met uw loon. Soms krijgt u nog een gedeeltelijke uitkering, maar als u genoeg verdient dan wordt de uitkering niet meer uitbetaald. Uw uitkering wordt nog niet officieel aangepast. Stel, u houdt het werk niet vol of uw contract loopt af binnen deze tijd. Dan heeft u geen loon meer en heeft u weer recht op uw Wajong-uitkering. SCHOOL Ik doe langer over mijn opleiding door mijn gezondheid. Zijn daar regelingen voor? Ik heb een gezondheidsprobleem, maar wil toch gaan studeren. Door mijn handicap, zal ik wel langzamer studeren. Bestaan daar regelingen voor? Er zijn verschillende regelingen waarvan u gebruik kunt maken als u gaat studeren en u hebt een chronische ziekte of handicap heeft. Zo kunt u in
aanmerking komen voor een jaar extra studiefinanciering. Voor informatie over deze en andere regelingen kunt u terecht op de website van Handicap + Studie of bij uw studentendecaan. Ook UWV geeft informatie over ondersteuning bij een opleiding. Onder andere in de brochure: 'Ik ben ziek of gehandicapt en wil hulp bij mijn opleiding'. Deze brochure vindt u op de website www.uwv.nl. Kan mijn dochter een begeleiding krijgen tijdens haar opleiding? Ik bel voor mijn dochter. Zij is 21 jaar en volgt een praktijkopleiding. Waarbij ze 4 dagen per week op een manage en 1 dag per week naar school gaat. Ze heeft een Wajong-uitkering vanwege psychische problemen. Op school vindt ze dat dieronvriendelijk met de paarden wordt omgegaan. Ze komt straks in de problemen om de opleiding af te maken. Kan mijn dochter ook in aanmerking komen voor een voorziening? Bijvoorbeeld een jobcoach? Door haar psychische problemen, is het het voor haar heel erg moelijk om haar gevoelens onder woorden te brengen. Juist door haar psychische problemen kan ze niet tegen dat de paarden op die manier behandeld worden. Uw dochter heeft een Wajong-uitkering. Wajong-ers kunnen voorzieningen krijgen tijdens hun opleiding als dit hun kans op werk vergroot. Het gaat daarbij om bijvoorbeeld aangepaste beeldschermen of een doventolk. Jobcoaching valt helaas niet onder de voorzieningen die vergoed worden. Vraag de school of de ziektekostenverzekeraar of zij jobcoaching wel vergoeden. Een andere mogelijkheid is het aanvragen van leerlinggebonden financiering, ook wel 'rugzak' genoemd. Meer informatie hierover vindt u op www.oudersenrugzak.nl. Wajong en studiefinanciering, kan dat? Maatschappelijk werker ontmoet regelmatig studenten die naast studiefinanciering ook een Wajong-uitkering ontvangen. Het gaat om mensen met een psychose. Dan wordt er gezegd 'lekker een dubbel inkomen'. Maar hoe werkt dat nu? Ik wil voorkomen dat mensen nu hun geld opmaken en straks met schulden zitten. Want als ze moeten terug betalen is er natuurlijk geen geld meer. U hoeft zich geen zorgen te maken. In de meeste gevallen is het geen probleem. Studenten mogen naast hun studie een bepaald bedrag bijverdienen. De Wajonguitkering komt op jaarbasis niet boven dat bedrag uit. Als iemand daarnaast nog een stagevergoeding krijgt of een bijbaan heeft, kan dat wel gebeuren. Daar moet de student wel alert op zijn. Het ontvangen van studiefinanciering heeft geen gevolgen voor het recht op Wajong. Voor de Wajong-uitkering wordt alleen gekeken naar inkomen uit arbeid. Ook hier moeten studenten het dus wel doorgeven als ze bijverdienen of een stagevergoeding ontvangen. Reacties Heeft u een vraag voor onze helpdesk? Bel 020 4800300 of mail naar helpdesk@bpv.nl. Voor een abonnement op deze signalementen kunt u zich (gratis) aanmelden via projectwajong@bpv.nl. Vermeld uw naam, evt. organisatienaam en emailadres en als onderwerp/subject: aanmelding signalementen.
Voor afmelding stuurt u een mailtje naar projectwajong@bpv.nl met als onderwerp/subject: afmelden signalementen. (c) Breed Platform Verzekerden en Werk, november 2006 Aan de inhoud van dit document kunnen geen rechten worden ontleend.