Ilse Dewitte Mei 2018 ZORGPAD ADHD. West-Vlaams Integrerend Netwerk Geestelijke Gezondheid voor kinderen, jongeren en hun context

Vergelijkbare documenten
Veerkracht versterken van jongeren met ADHD

Good Clinical Practice in de herkenning, diagnose en behandeling van ADHD. Dr. Hans Hellemans ZNA UKJA

Inhoud. Wat als ADHD je aan het denken zet? Ilse Dewitte: ADHD-referent West-Vlaanderen

Wat als ADHD je aan het denken zet?

DETECTIE EN BEHANDELING VAN SUÏCIDAAL GEDRAG DE ONTWIKKELING VAN EEN MULTIDISCIPLINAIRE RICHTLIJN Saskia Aerts en Eva Dumon

3/12/2013. Zorgmanagement ADHD: een taak voor ouders. ADHD vraagt life time zorg

4. Als u bij vraag 3 'Anders' heeft ingevuld, geef dan hier aan, met een korte omschrijving erbij, om welke behandeling/ondersteuning het gaat.

De do s en don ts bij implementatie van nieuw testonderzoek Jeroen Kleijweg

ASS in de verzekeringsgeneeskundige praktijk

Voor kinderen die vastlopen in hun ontwikkeling, thuis en op school.

Handreiking signalering en begeleiding GGZ-problematiek bij diabetes

Zorgpad Intake. Aanmelding. Eerste gesprek door behandelaar. Bespreking in team. Psychodiagnostische screening (tweede intake)

Handreiking signalering en begeleiding GGZ-problematiek bij diabetes

Deel I Wat we weten over de stoornis ADHD

ZORGPAD ORALE ANTITUMORALE THERAPIE. - Patiëntinformatie -

Zorgpad Jeugd Intake

Vroedvrouwen en prenatale counseling

ADHD Centrum & behandelvormen

ADHD-werking binnen CAR Accent

Generalistische Basis GGZ en Specialistische GGZ

Suïcidepreventie in Vlaanderen: actieplan en multidisciplinaire richtlijn

DEEL 1 PROTOCOL SCREENING EN DIAGNOSTIEK VAN ADHD BIJ VERSLAVING

Antwoord van staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten-Hyllner (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 9 december 2010)

Inhoud. Nieuw in de NHG Standaard Angst. Vraag 2. Vraag 1. Vraag 3. Nieuw in de NHG standaard in beleid. Nieuw?! Diagnose en beleid RCT Implementatie

Basislijn en vooronderzoeken behandeling ADHD

T D B O Opleidingsinstelling. Behandelingsstrategieën bij obese kinderen Cure & Care Development

Ouderen en verslaving Dick van Etten Verpleegkundig Specialist GGZ Centrum Maliebaan

JEUGDHULP HOLLAND RIJNLAND

Reglement. Geestelijke gezondheidszorg (GGZ)

Aandachtsklachten en aandachtsstoornissen worden geobserveerd in verschillende volwassen

Screening op cognitieve en gedragsproblemen helpt bij het personaliseren van de ALS zorg. Carin Schröder 30 september ALS congres

INTER-PSY Vechtdal Kliniek

Ketenzorg bij AD(H)D in de eerste-, nuldeen tweedelijn

INDIGO HET ANTWOORD OP DE BASIS GGZ

Knelpuntenanalyse voor de ontwikkeling van de JGZ-richtlijn ADHD

Stel je laat een kans liggen

De voedingsrichtlijnen zijn gebaseerd op de wetenschappelijke onderbouwde NDF-richtlijnen, NHGstandaard,

BEHANDELING VAN ADHD: MEDICATIE OF NIET-MEDICAMENTEUS?

Probleemgedrag versus psychiatrie. Congres Simea 7 april 2017

Reglement Geestelijke gezondheidszorg (GGZ)

WAAROM ADHD DETECTEREN?

Specialistische GGZ-zorg voor kinderen en jongeren.

Komt een druk kind op het spreekuur

vormingsaanbod

Brutaal, boos en agressief gedrag bij kinderen met ADHD: Psycho-educatie en opvoedingsadviezen. Walter Matthys

JEUGDHULP HOLLAND RIJNLAND

Polikliniek ADHD voor volwassenen GGNet

Draaiboek bij Prodia-protocol : gedrag, emotie en vermoeden van een ontwikkelingsstoornis FASE 2 : uitbreiding van zorg. ONTHAAL

HET ZORGTRAJECT COGNITIE. Vroegtijdige diagnosestelling van geheugenproblemen bij ouderen

INTER-PSY Vechtdal Kliniek

DOP DIGITAAL ONCO PLATFORM

Fedris pilootproject over secundaire preventie van burn-out

Brainstorming Rond Zorgplanning Welkom!

Rapport EASYcareGIDS-project Tilburg

ADHD-werking binnen C.A.R. Accent

De SEM-J in cijfers. Wat is de SEM-J?

Leven met ADHD. Fiona Kat, Maura Beenackers en Willemijn ter Brugge

Informatieavond borstkanker ism Borstkliniek Voorkempen, LOGO Antwerpen-Noord, en de gemeenten Malle en Zoersel

ADHD. In een breed perspectief. Ciska den Boer, arts Forensisch psychiatrisch behandelcentrum Het Palmhuis, de Jutters

Ambulante hulpverlening bij personen met een dubbel diagnose Het outreachproject Vlaams- Brabant: stand van zaken drie jaar na de opstart

SAMENVATTING. Achtergrond en doelstellingen van dit proefschrift

Veurne Diksmuide Ieper Poperinge

West-Vlaams Integrerend Netwerk Geestelijke Gezondheid voor kinderen, jongeren en hun context

Samenwerkingskansen ter versterking van de optimale ontwikkeling en gezondheid van kleuters

Anna Nieuwenhuis Psychologisch Consult. Mw. Drs. A. Nieuwenhuis. Aucubastraat XE Den Haag

Een geïntegreerd zorgmodel voor abnormale moeheid: Oost-en West Vlaanderen

Praktijkinformatie. Ieder kind krijgt te maken met uitdagingen klein of groot! Praktijk voor. & Jeugd Psychologie Custers

1.1 Ontwikkelingspsychopathologie Opbouw van het boek Hoofdstuk 1 in tien punten 25 Belangrijke begrippen 25

Mechelen PrOS-project

AZ WEST, Veurne. Module detox (bij alcoholafhankelijkheid, score +20 op AUDIT)

Welke rol heeft de huisarts in de oncologische ketenzorg?

DOP DIGITAAL ONCO PLATFORM

Voor jongeren die vastlopen in hun ontwikkeling, thuis en op school.

Goedgekeurd kwaliteitsstatuut ggz vrijgevestigden

Voor kinderen en jongeren met een complex trauma. Polikliniek Haaglanden

Behandeling van ouderen in de eerste lijn

Sander Begeer Ontwikkelingspsycholoog aan de VU in Amsterdam en the University of Sydney. NVA Congres 2013

Reglement. Geestelijke gezondheidszorg (GGZ)

hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5

Screening op cognitieve en gedragsproblemen helpt bij het personaliseren van de ALS zorg

Opvoeden een PPPretje ;-) Inge Glazemakers

Eerstelijnspsychologische functie

Goedgekeurd kwaliteitsstatuut ggz vrijgevestigden

SANDWICHSCHOLING COPD Goede COPD zorg: resultaat van goede samenwerking 28 juni Scharnierconsult. Uitgangspunt

Optimale integratie van kinderen met een chronische aandoening op school: een gedeelde zorg

PROTOCOL. (Dia-Land DEEL II)

Goedgekeurd kwaliteitsstatuut ggz vrijgevestigden

Samenwerking MOC t Kabouterhuis en basisscholen

Wat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017

Stappenplan bevorderen van therapietrouw in de eerste lijn

Naar een betere geestelijke gezondheidszorg. door de realisatie van zorgcircuits en netwerken

V R A G E N K A A R T THEMA: GEZONDHEIDSZORG

Goedgekeurd kwaliteitsstatuut ggz vrijgevestigden

Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1 Normale taalontwikkeling Hoofdstuk 2 Ontwikkelingsdysfasie

Kennislacunes NHG-Standaard Depressie

Kinder- en jeugdpsychiatrie

De werking van het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Oost- Vlaanderen. Kristel Bovijn

10/03/19. Zicht op mantelzorg Gespreksleidraad voor de behoefteanalyse bij mantelzorgers. Doelgroep. Instrument Zicht op mantelzorg Doelstellingen

INLEIDING (7 pp.) Katelijne Van Hoeck, VWVJ

PersonaCura. Uw specialist in persoonlijkheid & gedrag bij senioren

Transcriptie:

Ilse Dewitte Mei 2018 ZORGPAD ADHD West-Vlaams Integrerend Netwerk Geestelijke Gezondheid voor kinderen, jongeren en hun context

ZORGPAD ADHD www.adhd-traject.be Een optimaal traject voor kinderen en jongeren (jongvolwassenen) met druk gedrag en/of aandachtsproblemen

ZORGPAD ADHD Waar? www.adhd-traject.be www.adhd-traject.be/fr Voor Wie? In de 1 e plaats voor hulpverleners Daarnaast voor ouders, leerkrachten, (huis)artsen, Wat? Wetenschappelijk verantwoorde én Praktische informatie op maat Volgens richtlijnen van de Hoge Gezondheidsraad en info uit meerdere (inter)nationale richtlijnen

ZORGPAD ADHD Waarom? Stroomlijnen diagnostiek en behandeling van kinderen/jongeren met ADHD Want? Grote nationale en provinciale verschillen wegwerken Uniforme diagnostiek Behandeling (ook zonder diagnose) West-Vlaanderen? voorschrijfgedrag inperken niet-medicamenteuze aanbod versterken

ZORGPAD ADHD anno 2018 - Bijsturing na feedback gebruikers: OPROEP AAN ALLEN!!! Update wordt nationaal geregeld Richtlijnen Instrumenten Nieuwe behandelvormen Transitieleeftijd = under construction (buiten project maar absoluut nodig) Met link naar WINGG voor provinciaal nieuws start oudergroepen adressenbestand

3 ingangen 3 2 Zorgpad Wie ben ik? Zoekfunctie 1

1 e ingang: ZORG-PAD Wanneer aan ADHD denken? Prediagnostische fase Diagnostische fase Behandeling Transitie naar volwassenzorg

2 e ingang: WIE BEN IK ouder leerkracht CLB-medewerker (huis)arts hulpverlener

3 e ingang: ZOEKTERM Ze zeggen dat Omega 3 werkt maar is dat zo? http://www.adhd-traject.be/nl

STRUCTUUR ZORGPAD: INHOUD + pdf (*) I. Wanneer aan ADHD denken 1. Waarom ADHD detecteren * Impact op de ontwikkeling * Belang niet te snel aan ADHD te denken Geen universele screening zie www. WINGG.be 2. Screening Aspecifieke signalen * Specifieke signalen * Impact functioneren * Alternatieve hypotheses 3. Wat na screening Geen vermoeden ADHD Vermoeden ADHD >>>>>>>>>>>>

II. PREDIAGNOSTISCHE FASE 1. Algemeen gezondheidsbilan * 2. Betrokken hulpverleners contacteren 3. Verwijzen Een goed diagnostisch team Een goed diagnostisch onderzoek 4. Adviezen Advies school * Advies opvoeding * Advies voeding Advies beweging 5. Algemene informatie ADHD Basisinfo ADHD Veelgestelde vragen * Richtlijnen Hoge Gezondheidsraad III. DIAGNOSTISCHE FASE 1. Algemeen bilan Klachten- en krachteninventarisatie * Ontwikkelings- en opvoedingsanamnese * Familieanamnese * Algemeen functioneren in de verschillende levensdomeinen Medische en hulpverleningsgeschiedenis Lichamelijk onderzoek 2. ADHD symptoominventarisatie DSM-5 criteria * Instrumenten Aandachtspunten 3. Differentiaaldiagnsoses en comorbiditeiten* 4. Onderzoeken op indicatie Medische onderzoeken Cognitieve onderzoeken Sociaal-emotioneel onderzoek (psycho)motorisch onderzoek

IV. BEHANDELING ADHD 1. Psycho-educatie Psycho-educatie ADHD * Psycho-educatie behandeling ADHD 2. Geïntegreerd behandelplan Beslisboom behandeling 3. Niet-medicamenteuze behandeling Interventies ouders Aanpassingen in de thuiscontext Oudertraining Interventies leerkracht Aanpassingen in de schoolcontext Leerkrachttraining Interventies kind/jongere Cognitieve gedragstherapie Vaardigheidstrainingen Neurofeedback Voedingssupplementen en diëten Psychomotoriek Sport als behandeling voor ADHD 4. Medicamenteuze behandeling Opstarten medicatie * Geïnformeerde beslissing en toestemming Checklijst medicatie opstarten * Basislijn en vooronderzoeken * Welke medicatie kiezen * Titratieschema s Evaluatie van behandelstappen Nevenwerkingen * Medicatie omschakelen Combinatie van stimulerende ADHD-medicatie met nietstimulerende medicatie Interacties tussen geneesmiddelen Terugbetalingsvoorwaarden medicatie 5. Behandeling opvolgen * 6. Voorbeeldattesten *

AANDACHTSTREKKERS

DOCUMENTEN DOWNLOADEN http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/adviezen

I. WANNEER AAN ADHD DENKEN Screening - Op verschillende leeftijden - Risico s - Wat na screening? http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/wat-na-screening

II. PRE-DIAGNOSTISCHE FASE Bij twijfel: watchfull waiting - Tips voor ouders, school In afwachting van diagnostiek - To do s voor eerstelijns-hulpverleners Algemeen gezondheidsbilan Contact CLB http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/betrokken-hulpverleners-contacteren Adviezen thuis, school, voeding, beweging

III. DIAGNOSTIEK ADHD-symptoominventaris - DSM-5 criteria impact http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/impact-op-het-functioneren > WEISS FIS beeld en ernst http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/presentatievorm-en-ernst - Instrumenten: wat (niet) bij ouder, leerkracht, kind? - (semi)gestructureerd interview - vragenlijsten (betrouwbaarheid + normen)

DIFFERENTIAAL-DIAGNOSE EN COMORBIDITEIT http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/differentiaal-diagnoses-encomorbiditeiten ONDERZOEKEN OP INDICATIE - Medisch, cognitief, socio-emotioneel, (psycho)motorisch

IV. BEHANDELING geïntegreerd en geïndividualiseerd behandelplan Beslisboom Matrix

BEHANDELING Psycho-educatie voor ouders en leerkrachten Uitgeschreven, pdf (7p): http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/psycho-educatie

BEHANDELING Niet-medicamenteuze behandeling - Interventies ouders http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/interventies-ouders - Interventies school, lkr-training, ADHD-toolkit http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/leerkrachttraining - Interventies kind en jongere: doel werking, advies

BEHANDELING Medicamenteuze behandeling - Geïnformeerde beslissing: stappenplan http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/keuze-en-consent - Richtlijnen rond gebruik, basislijn, vooronderzoeken, http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/basislijn-en-vooronderzoeken - Nevenwerkingen en aanpak ervan http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/nevenwerkingen

BEHANDELING OPVOLGEN http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/behandeling-opvolgen - Basislijn en op dit moment - (nieuwe) noden - Vraag naar medicatie? VOORBEELDATTESTEN http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/voorbeeld-attesten

WAAROM GEBRUIKEN MET OUDERS Uniformiteit van diagnosestelling én behandeling: visueel én na te lezen Open toegang: patiëntenrecht wetenschappelijk gefundeerde info iplv reclamegestuurde info ouder, leerkracht, CLB-medewerker, apotheek, arts, Hulp om in gesprek te gaan Hulp om samen op pad te gaan Hulpverlener blijft dirigent

BELANGRIJK NAAR OUDERS TOE 1. ADHD-pad 2. Wanneer aan ADHD denken? Risico s bij niet detecteren Risico s bij te snel aan ADHD denken 3. Na screening: http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/wat-na-screening 4. Tips voor thuis en op school (pdf) 5. Beslisboom voor behandeling 6. Geïntegreerd behandelplan: ouder-lkr-hv

7. Niet-medicamenteuze behandeling Aanpassingen thuis en op school ADHD-toolkit Oudertraining http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/oudertraining 8. Medicamenteuze behandeling: nevenwerkingen (aanpakken) http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/nevenwerkingen terugbetalingsvoorwaarden 9. Veelgestelde vragen http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/algemene-informatie 10. Voorbeeldattesten 11. Adressenlijst http://www.adhd-traject.be/nl/pagina/adressen

SAMEN AAN DE SLAG Binnenkort, op de website van WINGG: 1. pwp webtool 2. digitale inhoudstafel 3. Overzicht pdf s Dank je wel, Ilse