Voorste kruisband reconstructie

Inhoudsopgave Je knie...5 Klachten...6 Diagnose stellen...6 De operatie...7 Na de operatie... 10 Leefregels als je thuis bent... 10 Complicaties... 11 Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar... 12 Wie beslist: jij, je ouders of samen?... 12 Vragen?... 14 3

Je wordt binnenkort geopereerd aan je voorste kruisband. In deze folder willen we je meer vertellen over de operatie en advies geven voor na de operatie. Voor ouder(s): Een ingreep of behandeling in het ziekenhuis kan voor een kind heel spannend zijn, waarbij de angst het soms overneemt van de normale nieuwsgierigheid. Deze folder is bedoeld om ouder en kind uit te leggen wat de operatie inhoudt, wat u kunt verwachten op de dag dat u en uw kind hier komen en waardoor de angst bij uw kind kan afnemen. Probeer vragen van uw kind eerlijk en eenvoudig te beantwoorden. Wanneer uw kind in de week voorafgaand aan de afspraak op de polikliniek of operatie een besmettelijke ziekte (zoals waterpokken, rode hond etc.) heeft gehad, verzoeken wij u vriendelijk maar dringend om contact op te nemen met de betreffende polikliniek. Neem ook contact op als uw kind in aanraking is geweest met iemand met een besmettelijke ziekte. 4

Je knie De voorste kruisband zorgt samen met andere banden, spieren en beide meniscussen voor de stabiliteit van je knie. Het is een van de belangrijkste banden van de knie. Tijdens sporten of bij het maken van een ongelukkige beweging kan je voorste kruisband beschadigd raken. Het voelt alsof je door je knie gaat. Hierna wordt de knie meestal dik. Je knie is een scharniergewricht. Het bestaat uit twee botdelen: het scheenbeen en het dijbeen. De uiteinden zijn bedekt met een laagje kraakbeen. Dit kraakbeen is elastisch en vangt schokken en stoten op, zodat je knie soepel kan bewegen. Aan de binnen- en buitenzijde van je knie zit een meniscus: een soort stootkussen. Midden in het kniegewricht ligt de voorste kruisband. Deze zorgt ervoor dat je onderbeen tijdens het lopen en het maken van een draaibeweging niet naar voren schiet. Aan de voorzijde van je knie zit je knieschijf. 5

Klachten Tijdens het sporten of bij het maken van een ongelukkige draaibeweging kan je kruisband scheuren. Dit voelt aan alsof er in je knie iets knapt. Daarna voelt je knie niet stabiel en kun je er doorheen zakken. Een gescheurde kruisband herstelt niet vanzelf. Soms kan je knie weer stabieler worden door training van je bovenbeenspieren. Een operatie is dan niet nodig. Als het trainen geen verbetering geeft, kan worden gekozen voor een operatie. Als je een actieve contactsport speelt, zoals voetbal, basketbal, hockey, volleybal en handbal is er een verhoogd risico op het beschadigen van je meniscus of het kraakbeen. Dit geldt ook als je al werkt, en je voor je werk lichamelijk actief bent, zoals bouwvakkers of verpleegkundigen Er kan dan gekozen worden om een via een operatie een nieuwe voorste kruisband te plaatsen. De instabiliteit van je knie wordt hiermee verbeterd en hiermee wordt de kans op beschadigingen van de rest van je knie in de toekomst mogelijk ook verminderd. Diagnose stellen De specialist wil graag van je horen hoe de klachten zijn ontstaan. Daarnaast wordt er lichamelijk onderzoek gedaan. Dit is vaak al voldoende om de diagnose voorste kruisband letsel te kunnen stellen. Een zwelling van je knie binnen twee uur na het ongeval is vaak ook een veelgehoorde klacht voor een voorste kruisband. 6

Het kan zijn dat de specialist besluit om een MRI te maken. Er wordt dan ook gekeken of er geen letsel van je meniscus is. Als de specialist besluit om via een operatie een nieuwe voorste kruisband te plaatsen, dan word je voor de operatie doorgestuurd naar de afdeling fysiotherapie van ons ziekenhuis. Hier testen ze door middel van een testapparaat de pre-operatieve stabiliteit. Drie, zes en 12 maanden na de operatie wordt deze test nog een keer gedaan. De verdere revalidatie mag je doen bij een fysiotherapeut bij jou in de buurt. Het is wel belangrijk dat hij/zij werkt volgens het gestandaardiseerde nabehandelingsprotocol. De operatie Je kunt geopereerd worden onder algehele of plaatselijke verdoving (ook wel een ruggenprik genoemd). Als je kiest voor een ruggenprik kun je een slaapmiddel krijgen waardoor je weinig van de operatie merkt. De anesthesist bespreekt dit met jou voor de operatie op de polikliniek anesthesiologie. Om de kruisband te vervangen wordt meestal gebruik gemaakt van de hamstrings. Een andere mogelijkheid voor deze pezen is het middelste 1/3e van de knieschijfpees (patellees). We leggen beide manieren van opereren hierna uit. 7

Hamstring pezen techniek De specialist maakt een snee van ongeveer vijf cm onder je knie. De pezen worden opgezocht en met behulp van een peesstripper worden de pezen uit de spierbuik gehaald en verder bewerkt. Op deze manier wordt er een stevige gebundelde pees van de juiste lengte en dikte gemaakt. De rest van de operatie wordt via een kijkoperatie gedaan. De oude resten van de beschadigde voorste kruisband worden verwijderd en er worden twee tunnels geboord: een in het bovenbeen en een in het onderbeen. Beiden eindigen in je knie. De uiteinden van deze boortunnels in je knie staan op de plaats van de aanhechting van je oorspronkelijke kruisband aan het boven- en onderbeen. Het peesmateriaal wordt in de boortunnels in je knie gebracht op de plaats van je oorspronkelijke kruisband en vastgezet (verankerd) in je bovenbeen en in je onderbeen. Soms wordt er nog een extra krammetje in je onderbeen geplaatst. De snee die gemaakt is onder je knie wordt gesloten en je krijgt een drukverband om je knie. De operatie is dan afgerond. 8

Patellapees techniek Er loopt een brede kniepees van je knieschijf naar je onderbeen (de patallapees). Tijdens de operatie wordt hierin een snee gemaakt van ongeveer 10 cm. Het peesmateriaal wordt uitgesneden waarbij aan de beide uiteinden een stukje bot wordt meegenomen: een stukje van je knieschijf en een stukje van je onderbeen. De rest van de operatie wordt via een kijkoperatie gedaan. De oude resten van de beschadigde voorste kruisband worden verwijderd en er worden twee tunnels geboord: een in het bovenbeen en een in het onderbeen. Beiden eindigen in je knie. De uiteinden van deze boortunnels in je knie staan op de plaats van de aanhechting van je oorspronkelijke kruisband aan het boven- en onderbeen. Het peesmateriaal wordt in de boortunnels in je knie gebracht op de plaats van je oorspronkelijke kruisband en wordt vastgezet (verankerd) door middel van een speciale schroef in je bovenbeen en een schroef in je onderbeen. De snee, die gemaakt is, wordt gesloten en je krijgt een drukverband om je knie. De operatie is dan afgerond.

Na de operatie In totaal blijf je twee dagen in het ziekenhuis. De fysiotherapeut komt de ochtend na de operatie bij je bed en legt de oefeningen uit. Als het met je goed gaat kun je de dag na de operatie naar huis. De fysiotherapeut maakt een overdracht voor jouw eigen fysiotherapeut. De fysiotherapeuten werken volgens een bepaald protocol van nabehandeling. Dit traject volg je de eerste maanden na de operatie. Fraxiparine In de twee weken na de operatie moet je Fraxiparine spuiten om trombose te voorkomen. De verpleegkundige legt je uit hoe je dit moet doen. Leefregels als je thuis bent De eerste twee weken na de operatie is het verstandig om krukken te gebruiken. Wanneer je je rijbewijs al hebt: de eerste zes weken na de operatie mag je niet autorijden. De eerste twee maanden na de operatie mag je je knie niet zwaar belasten (denk aan draaien en springen). Onder begeleiding van de fysiotherapeut ga je je knie steeds meer belasten. Het herstel na de operatie kan tussen de zes en negen maanden duren. 10

Complicaties Een stijve knie De kans op een stijve knie is het grootst als je direct na het letsel van de voorste kruisband geopereerd wordt. Het is beter om te wachten totdat de zwelling in je knie is afgenomen en de functie van je knie weer is hersteld. Meestal kan zes weken na het ongeval de operatie worden gedaan. Infectie Een andere complicatie, die minder vaak voorkomt, zijn nabloedingen en infecties van je knie direct na de operatie. Meestal kunnen deze complicaties zonder verdere gevolgen worden behandeld. Trombose Het risico hierop is klein door het gebruik van Fraxiparine na de operatie. Nieuw letsel Een nieuw letsel aan de herstelde kruisband of aan andere delen van je knie kan ervoor zorgen dat je knie weer instabiel wordt. 11

Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar Een opname in het ziekenhuis kan vervelend zijn. Je krijgt te maken met verschillende artsen, assistenten en verpleegkundigen. Je hoort ook allerlei medische termen. Wij willen je zo goed mogelijk informatie geven over de opname. Lees daarom deze folder goed door. Als je weet wat er gaat gebeuren of hoe de dingen gaan, ben je meestal minder zenuwachtig. Je ouder(s) lezen deze folder ook. Vraag of ze kunnen uitleggen wat je niet snapt. Wie beslist: jij, je ouders of samen? Wat is het beste voor je als je ziek bent? Wie beslist dat eigenlijk? Moet er rekening gehouden worden met jouw mening? Dat staat in een speciale wet: de Wet op de Geneeskundige Behandelings Overeenkomst (WGBO). Ben je ouder dan 12 jaar? Dan moet de dokter ook aan jou vragen of je het goed vindt wat hij/zij gaat doen. Jij en je ouder(s) moeten allebei toestemming geven voor een behandeling of onderzoek. Als jij en je ouder(s) het niet met elkaar eens zijn, dan zal de arts met jullie in gesprek gaan om te kijken of jullie tot een gezamenlijke overeenstemming kunnen komen. Als dit niet lukt zal gekeken worden door de arts of de onderzoeken en behandelingen uitgesteld kunnen worden tot na je 16e levensjaar. 12

Wanneer de behandeling of het onderzoek niet kan worden uitgesteld, beoordeelt de arts of jij voldoende in staat bent de beslissing zelf te nemen. Dat neemt de arts mee in zijn uiteindelijke besluit. Lees er meer over op: www.jadokterneedokter.nl Ben je 16 jaar of ouder? Dan beslis je zelf. Alleen jouw toestemming is nodig. De arts mag informatie alleen met jouw toestemming geven aan je ouder(s). Het advies is wel om je ouder(s) te betrekken bij de besluiten die je neemt, omdat een keuze soms moeilijk is en grote gevolgen kan hebben. Lees er meer over op: www.jadokterneedokter.nl

Vragen? Afdeling kindergeneeskunde Bij vragen of onduidelijkheden kunt u de eerste 24 uur na de ingreep contact opnemen met de kinder- en tienerafdeling, telefoon (0341) 463623. De eerste vijf dagen na het bezoek kunt u contact met ons opnemen via het algemene nummer van het ziekenhuis:0341-463911. De receptioniste zal u doorverbinden met de afdeling waar u uw vraag kunt stellen. Huisarts Ontstaan er klachten een week na de ingreep, dan verwijzen we u tijdens kantooruren naar uw huisarts. Huisartsenpost (HAP) Een week na de ingreep kunt u buiten kantooruren contact opnemen met de HuisArtsenPost (HAP), telefoon 0900 341 0 341. 14

Kijk ook eens op de kinderwebsite van het St Jansdal: www.stjansdalkids.nl Van harte beterschap! Uitgave: Patiëntencommunicatie Vormgeving: PR&Communicatie Harderwijk, juli 2017 CAZ KI 216.07.17

Ziekenhuis St Jansdal Wethouder Jansenlaan 90 3844 DG Harderwijk Postbus 138 3840 AC Harderwijk Telefoon (0341) 463911 www.stjansdal.nl