De algemene vergadering en de ondernemingsraad: perfect strangers? Deze presentatie is beschikbaar op legalbusinessday.nl Marnix Holtzer Johanna Schermer
Contact Marnix Holtzer E: marnix.holtzer@dlapiper.com T: 020 5419 872 Johanna Schermer E: johanna.schermer@dlapiper.com T: 020 5419 805 Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 3
Marnix Holtzer Voorzitter praktijkgroep Employment, pensions & benefits, 18 jaar advocaat Strategisch arbeidsrecht: arbeidsrecht in overnames en reorganisaties, medezeggenschap, corporate governance 15 arbeidsrecht gespecialiseerde advocaten procederen en adviseren toezichthouder Lucas Andreas ziekenhuis proefschrift Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 4
Johanna Schermer Kandidaat-notaris ondernemingsrecht, zes jaar ervaring Gespecialiseerd in ondernemingsrechtelijke herstructureringen, (grensoverschrijdende) fusies, corporate governance Advisering bij complexe statutaire bepalingen, vooral internationaal actief Praktijkgroep notariaat: onderdeel van Corporate 25 gespecialiseerde advocaten en notarissen Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 5
Programma 1. toelichting casus 2. recente ontwikkelingen in wetgeving 3. in debat met u: de agenda van de algemene vergadering Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 6
Casus: BioPharm N.V. BioPharm NV BioPharm NV Divisie Geneesmiddelen Divisie Enzymen Aandelen BioPharm N.V. 100% in handen van familie Derksen Voornemen: afstoten Divisie Enzymen en versterken Divisie Geneesmiddelen Weerstand bij werknemers en bij deel van bestuur Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 7
Recente ontwikkelingen 1 NV en BV groeien uit elkaar 2004: introductie structuurregeling, smokkelwaar: - nieuwe rechten voor alle NV s goedkeuringsrecht AVA bij belangrijke strategische besluiten (verandering identiteit onderneming: zie ABN AMRO) en bezoldigingsbeleid 1 juli 2010: standpunt OR bij: - goedkeuring belangrijke besluiten - vaststelling bezoldigingsbeleid bestuurders - benoeming/schorsing/ontslag bestuurders en commissarissen - benoeming commissarissen op voordracht van raad van commissarissen in de structuurregeling Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 8
Recente ontwikkelingen 2 31 mei 2011 aangenomen, verwacht 1 januari 2012: bestuur en toezicht - one tier board - beperking commissariaten - geen arbeidsovereenkomst bestuurder beurs-nv - gender diversity: 30% vrouwen in bestuur en raad van commissarissen bij structuurvennootschap Flex-BV: in behandeling - versterking instructiebevoegdheid aandeelhouder - flexibilisering van formele vereisten - stemrechtloze aandelen - gebaar naar het buitenland Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 9
Recente ontwikkelingen 3 in behandeling: Claw Back - terugvorderen bonussen bestuurders (alle NV s) - terugvorderingsrecht RvC indien bonus naar maatstaven van red en bill onaanvaardbaar of op basis van onjuiste informatie - aanpassingsplicht indien onaanvaardbaar na wijziging zeggenschap over de NV dus verschil tussen BV en NV - vroeger: alleen verschil op kapitaal/aandelen aan toonder - nu: wezenlijk verschillend Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 10
De structuurregeling Bij grote vennootschappen, zowel NV als BV: - eigen vermogen EUR 16 miljoen - ondernemingsraad in het concern - 100 werknemers in Nederland Belangrijkste verschil met gewone vennootschap: benoeming en ontslag bestuur door RvC Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 11
AVA en OR Doorgaans: contact OR met bestuur (WOR) Concreet contact OR en aandeelhouders: spreekrecht OR bij aandeelhoudersvergadering Belangrijkste momenten: - overdracht van de onderneming, duurzame samenwerking, nemen of afstoten deelneming boven 1/3 e balanswaarde - vaststelling bezoldigingsbeleid bestuurders; dus niet individuele beloning, deze ligt bij AVA of indien statutair afgeweken bij RvC (alle beursvennootschappen en banken, zie Code Tabaksblat en Code Banken) - benoeming/schorsing/ontslag bestuurders, nieuw in de NV: ook in besloten verhoudingen, niet van toepassing in de structuurregeling Ontbreken standpunt tast besluitvorming niet aan (wassen neus), eventueel kort geding, symboolwetgeving? Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 12
Indirect contact AVA en OR 1 Adviesrecht OR bij belangrijke strategische besluiten: - overdracht van zeggenschap - overnemen of afstoten andere onderneming - belangrijke wijziging organisatie - doen van belangrijke investering (dus niet: desinvestering) - aantrekken belangrijk krediet - verstrekken belangrijk krediet, zekerheid schuld andere onderneming Dus: belangrijke besluiten die het concern en dus de aandeelhouders aangaan, ook al is bestuurder gesprekspartner Sancties: negatief/geen advies opschortingstermijn één maand, procedure bij de OK, terugdraaien besluit indien kennelijk onredelijk Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 13
Indirect contact AVA en OR 2 Verschil met instemmingsrecht: - dit gaat over arbeidsvoorwaarden, niet strategische besluiten - van advies mag worden afgeweken, mits redelijk, instemming moet je krijgen, anders naar de rechter Adviesrecht ook bij benoeming of ontslag van een bestuurder (niet: schorsing) - geen opschortingstermijn, geen opschortingstermijn, geen procedure bij de OK Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 14
Agenda AVA BioPharm N.V. 12 september 2011 1. Opening 2. Voorstel tot ontslag de heer Hagen als bestuurder 3. Vaststellen bezoldiging de heer Jansen als bestuurder (toekenning bonus bij succesvolle verkoop Enzymendivisie) 4. Goedkeuring overdracht Enzymendivie aan NutraLyse Corp 5. Uitgifte aandelen ter financiering uitbreiding Geneesmiddelendivisie 6. Verhoging maatschappelijk kapitaal van BioPharm N.V. 7. Rondvraag 8. Sluiting Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 15
Agendapunt 1; de oproepingstermijn Wordt er voldaan aan oproepingstermijn? - oproeping wordt op 2 september uitgestuurd, AVA is te houden op 12 september, dus 10 dagen in acht genomen - wettelijk oproeptermijn voor NV is 15 dagen Gehele kapitaal aanwezig: besluitvorming is mogelijk: ook als OR in het algemeen geraadpleegd moet worden? - wat is OR tijdig inlichten? Geen wettelijk termijn, MvT spreekt over 30 dagen voor oproeping AVA - implementatie Richtlijn Aandeelhoudersrechten: oproeptermijn van 30 dagen voor beurs-nv, dus OR 60 dagen van tevoren inlichten! Flex BV: oproepingstermijn verkort naar acht dagen, dus BioPharm indien BV tijdig opgeroepen Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 16
Agendapunt 2 ontslag bestuurder wat is achtergrond van dit ontslagvoornemen? reden: bestuurder is het niet eens met strategie is dit redelijk? beperkingen om deze bestuurder te ontslaan? is er iemand die deze beslissing kan tegenhouden? welke rechten heeft OR hier? wat als het advies (WOR) of standpunt (Boek 2 BW) niet is gevraagd? wat als ontslag een besluit van de RvC was geweest? stel: standpunt OR is negatief, wat gebeurt er op de AVA? grimmige sfeer Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 17
Agendapunt 3 bezoldiging/bonus bestuurder wat voor kritiek kun je hebben op bezoldigingsbeleid (itt individuele beloning!): - prestatiecriteria - transparantie - discretionaire bevoegdheid, met name bij raad van commissarissen wat als er onjuiste informatie bestaat over financiële resultaat van de NV en bestuurder op basis van deze info een bonus krijgt? wat is de rol van de OR? Toetsing van dit beleid, aandringen op Claw Back is bonus van Jansen aanvaardbaar? Tegenstrijdig belang? Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 18
Agendapunt 4 Goedkeuring overdracht divisie wat zijn de rechten van de OR bij dit besluit: - standpuntbepalingen; èn - adviesrecht met sanctiemogelijkheden Is dit bestuursbesluit nu wel rond, er was immers impasse met als gevolg ontslag op deze AVA! stel: OR heeft negatief geadviseerd: kan goedkeuringsbesluit op deze AVA worden genomen? zo ja: is dit verstandig? nee, besluit moet gemotiveerd zijn, onvoldoende voorbereiding Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 19
Agendapunten 5 en 6 Uitgifte aandelen- verhoging maatschappelijk kapitaal waarom is uitgifte nodig? aantrekken kapitaal, verhogen EV Hoe gaat dit in de praktijk? Besluit AVA, notariële akte van uitgifte van aandelen moet je MK verhogen om deze uitgifte te doen? grens van 5x geplaatst kapitaal. Hoe doe je dat in de praktijk? besluit AVA, uitgifte bij not akte, statutenwijziging. Komt hiervoor geld binnen op de bank? wat voor vrijheid creëer je door MK te verhogen? verdere uitgiften tot plafond zonder wijziging statuten. spreekrecht voor OR? valt dit te aan te merken als aantrekken belangrijk krediet waarvoor advies OR nodig is? Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 20
Wrap up let op met welk soort vennootschap u te maken heeft (BV of NV) rol OR bij strategische besluiten neemt toe (soms met grote gevolgen. Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 21
Contact Marnix Holtzer E: marnix.holtzer@dlapiper.com T: 020 5419 872 Johanna Schermer E: johanna.schermer@dlapiper.com T: 020 5419 805 Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 22
legalbusinessday.nl Twitter mee over Legal Business Day: #LBD11 #dlapiper Legal Business Day 2010 - Voer voor discussie: aansprakelijkheid van commissarissen 08-09-2010 23