OR & INTERNATIONALISERING. 26 januari 2018 dr. mr. Steven Jellinghaus en mr. Karen Maessen

Transcriptie

1 OR & INTERNATIONALISERING 26 januari 2018 dr. mr. Steven Jellinghaus en mr. Karen Maessen

2 Programma Hoe ver reikt de WOR? Informatierecht Adviesrecht Instemmingsrecht EOR

3 Territoriale werking WOR alleen voor ondernemingen in Nederland Verschil ondernemer en onderneming Wat als één onderneming zich uitstrekt over twee landen?

4 Scope OR buiten landsgrenzen Informatierecht Adviesrecht Instemmingsrecht EOR

5 INFORMATIERECHT

6 Informatierecht Buitenlandse moeder Nederlandse dochter OR

7 Probleem? OK 29 augustus 1985, NJ 1986, 578 (De Howson- Algraphy-regel) De moedermaatschappij dient aan de dochtermaatschappij zodanige informatie te verschaffen als de dochter nodig heeft voor de vervulling van haar taak, waaronder begrepen is het tijdig verschaffen van duidelijke informatie aan de bonden en de ondernemingsraad Wetgever vindt aanpassing van WOR niet nodig

8 Informatierecht II - Zeggenschapsverhoudingen en duurzame betrekkingen in de internationale groep (art. 31 lid 3 WOR) - Informatie over financiële gegevens groep (art. 31a lid 3 WOR) - Meerjarenplan of begroting inkomsten/uitgaven (art. 31a lid 7 WOR) - Besluit verstrekking financiële informatie aan ondernemingsraden

9 ADVIESRECHT

10 Het gaat verder dan je denkt Artikel 25 lid 1 sub a WOR: de ondernemingsraad wordt door de ondernemer in de gelegenheid gesteld advies uit te brengen over elk door hem voorgenomen besluit tot overdracht van zeggenschap over de onderneming of een onderdeel daarvan

11 Medeondernemerschap en toerekening Medeondernemerschap Een ander is medeondernemer als die stelselmatig zo n invloed heeft (kan hebben?) op de besluitvorming in de onderneming dat hij geacht kan worden die mede in stand te houden. Toerekening Een besluit wordt toegerekend aan de ondernemer, ook al heeft de ondernemer het besluit niet volledig zelf genomen

12 Voorbeeld scope OR OK 19 oktober 2016 (SHL Engineering)

13 Voorbeeld II K&S Cyprus en Acergy schakelen Goldman Sachs in voor eventuele verkoop aandelen Adviesrecht ex artikel 25 lid 1 sub n WOR Mede-ondernemerschap, want: Besluit grijpt rechtstreeks in Stelselmatig mogelijkheid van invloed. Vennootschapsstructuur + praktijk

14 Ander voorbeeld OK 24 februari 2015 (Brink s) Aandeelhouder Brink s besluit tot aandelenoverdracht Brink s Nederland initieerde dit Toerekening -> adviesrecht OR Nederland

15 Moment betrekken OR OK 17 november 2016 (Nalco) Art. 24 WOR: OV Nalco is van plan de RD&E facility te sluiten Besluitvorming in internationaal concern Ondernemer moet zorgen dat medezeggenschap van invloed kan zijn. Wanneer moet de OR worden betrokken? Zodra de sluiting van de onderneming een aannemelijk scenario (reële optie) werd: overleg Niet pas wanneer sluiting als business case is uitgewerkt

16 Te laat.. OK 10 oktober 2017 (Uniface) Veilingprocedure helemaal doorlopen, daarna om advies vragen Geen wezenlijke invloed meer Maar hoe dan?

17 Voldoende informatie Artikel 25 lid 3 WOR Ondernemer moet overzicht geven van: Beweegredenen Personele gevolgen Personele maatregelen

18 Informatie bij de koper OK 23 maart 2000, JAR 2000/81 Bestuurder moet voldoende info moet geven over de koper (financiële situatie, arbeidsvoorwaarden na overname etc.); Aan informatieplicht doet niet af dat de ondernemer (deels) afhankelijk is van medewerking van de koper.

19 Belangenafweging vereist OK 23 oktober 1997, JAR 1997/244 (Nedlin) Het enkele feit dat de leiding van een concern besluit tot overdracht van zeggenschap maakt het besluit niet redelijk; De ondernemer moet een belangenafweging doen; De concernstrategie legt daarbij wel gewicht in de schaal, maar is niet per definitie doorslaggevend; In het onderhavige geval heeft Nedlin geen alternatieven voor de concernstrategie onderzocht. Evenmin heeft zij voldoende informatie verstrekt over het voorgenomen besluit. Het besluit is daarom kennelijk onredelijk en dient ingetrokken te worden.

20 Positie bestuurder Bestuurder verschuilt zich achter moedermaatschappij Hij heeft zelf niets te zeggen Wat betekent dit voor het adviesrecht van de OR? OK 9 juli 2013 (Watts): geen wezenlijke invloed

21 Scenario I Het adviesplichtige besluit wordt genomen door een moedermaatschappij. Maakt het uit of de moedermaatschappij in het buitenland zit of niet? Juridisch niet. Wel toerekening/medeondernemerschap vereist

22 Scenario II Er is sprake van een buitenlandse rechtspersoon met een onderneming/vestiging in Nederland. Maakt het uit dat de ondernemer buitenlands is? Nee, de WOR is volledig van toepassing op ondernemingen in Nederland, ook al zit de leiding in het buitenland

23 Scenario III Een Nederlandse ondernemer creëert activiteiten in het buitenland. Strekt het adviesrecht van de OR zich uit over de buitenlandse activiteiten?

24 Buitenlandclausule Artikel 25 lid 1 WOR: het adviesrecht over: vestigen van een andere onderneming; overnemen of afstoten van een andere onderneming; aangaan of verbreken van een duurzame samenwerking met een andere onderneming; belangrijk wijzigen van een duurzame samenwerking; inschakelen van een deskundige t.a.v. voorgaande kwesties; geldt niet wanneer de andere onderneming in het buitenland is/wordt gevestigd én redelijkerwijs niet te verwachten is dat het voornemen zal leiden tot een besluit als bedoeld onder artikel 25 lid 1 sub c-f WOR t.a.v. een onderneming die door de ondernemer in Nederland in stand wordt gehouden

25 Buitenlandclausule II Wanneer redelijkerwijs te verwachten (en dus adviesrecht)? Buitenlandse onderneming is in verhouding tot Nederlandse onderneming van aanzienlijke omvang; Buitenlandse onderneming behoort tot dezelfde/verwante branche; of Buitenlandse onderneming is nagenoeg op dezelfde markt werkzaam Geen uitputtende criteria

26 INSTEMMINGSRECHT

27 Voorbeeld Ktr. Amsterdam 12 januari 2016 (Diesel) OTB Group Viktor & Rolf Brave Kid Marni Maison Margiela Diesel Group (Italië) OR Diesel Benelux (Amsterdam) Diesel Austria Diesel Denmark Etc.

28 Vervangende toestemming OR stemt niet in met wijziging Incentive Regeling Verslechtering arbeidsvoorwaarden Ondernemer voert aan dat wijziging nodig is vanwege harmonisatie wereldwijd, maar van noodzaak blijkt niet Ook van noodzaak tot kostenbesparing blijkt niet Geen vervangende toestemming Lijn in de rechtspraak

29 Voorbeeld II NCR Corporate (US) OR NCR Nederland BV Overige dochters

30 EUROPESE ONDERNEMINGSRAAD

31 Wet op de Europese Ondernemingsraden Betreft de instelling van een Europese ondernemingsraad of van een procedure in ondernemingen of concerns met een communautaire dimensie ter informatie en raadpleging van de werknemers Relatief hoge eisen aan het zijn van een communautaire onderneming of communautaire groep (ten minste twee staten, in ieder ten minste 150 wn, tesamen ten minste 1000 wn). Statistische informatie EOR:

32 Rechten EOR Moet gaan om grensoverschrijdende aangelegenheden Rechten van bijzondere onderhandelingsgroep en EOR zien op informatieverstrekking en raadpleging: geen adviesrecht of instemmingsrecht zoals we dat in NL kennen Hoe omgaan met geheimhouding?

33 Europese ondernemingsraad OR OR EOR OR OR

34 VRAGEN?

35 BEDANKT De Voort Advocaten I Mediators Steven Jellinghaus en Karen Maessen Prof. Cobbenhagenlaan 75, 5037 DB Tilburg Telefoon: s.jellinghaus@devoort.nl; k.maessen@devoort.nl Volg de sectie MZ ook op en op LinkedIn: Medezeggenschapsrecht De Voort Inschrijven nieuwsbrief: medezeggenschapsrecht@devoort.nl

36 De Voort Advocaten Mediators Juridische ondersteuning door adviseren, bemiddelen en procederen We blinken uit in verschillende rechtsgebieden: - Vastgoed en overheden - Ondernemingsrecht - Insolventierecht - Arbeidsrecht - Personen- en familierecht - Medezeggenschapsrecht - Zorgrecht en sportrecht - Mediation

37 De Voort Advocaten Mediators Juridische ondersteuning door adviseren, bemiddelen en procederen Met een sterk team van 25 advocaten zijn we: - Gedreven - Doortastend - Snel en accuraat - Handelen we eerlijk en oprecht - Werken we doelgericht samen: opdrachtgever, advocaten en ondersteunend personeel