Het nieuwe werken in de Rotterdamse ondergrond: Wij gaan voor graafloos Henk van der Maas Afd. Beheer Ondergrond Gemeente Rotterdam NSTT Ledenvergadering 15 maart 2018
Onder de straat is het net zo druk als er boven de grond Riool, Warmte, en de rest 2
En al die andere zaken in de ondergrond 3
En vergeet de boomwortels niet! Zoals hier.. 4
Soms ziet de ondergrond er nu al zo uit 5
Welke veranderingen komen op ons af? Verdichtingsopgave: 50.000 woningen in zelfde bebouwde omgeving Intensiever gebruik openbare ruimte, meer verkeer. Meer ondergronds bouwen, parkeergarages, containers, tunnels Kwaliteitsopgave: meer groen, hogere kwaliteit bovengrondse ruimte Gevolg: wortels, ingravingen verstoren de kwaliteit van bestrating (SIR) Reguliere vervangingsopgave K&L: piek in komende jaren. Energietransitie: warmtenet, elektra, WKO s, aardwarmte, gasloos, En het is (plaatselijk) al zo druk: Graven veroorzaakt: Graafschades, Verkeershinder, ergernis, Omzetverlies bedrijven, Verstoring ondergrondse ordening (soms georganiseerde chaos ) 16-3-2018 6
Wat betekent die opgave voor de komende jaren? Energieopgave tot 2050: Alle 1.750 km gasleidingen verwijderen (55 km/jaar) 8.000 huizen per jaar aansluiten op het warmtenet Grootschalige vernieuwing van het elektra-net Reguliere onderhoudsprogramma tot 2050: Overige 30.000 km kabels en leidingen waaronder: 40 km/jaar rioolvervanging + 40 duikers vervangen Wat komt er nog bij aan telecommunicatie-kabels? (Wie het weet mag het zeggen) 7
Rotterdamse Visie op de ondergrondse infrastructuur Samengevat in 1 zin: Of korter: Bij elke nieuw geplande renovatie of herinrichting van de openbare ruimte zal steeds aan de hand van een afwegingssystematiek overwogen worden welke duurzame inrichting van de ondergrondse infrastructuur wenselijk of noodzakelijk is 8
Waarom? Hinder voorkomen Graafhinder Graafschades Verkeershinder Maatschappelijke irritatie Betere ondergrondse ordening Ruimtegebrek Flexibiliteit (project)kosten Assetmanagement Ondergrond (ondergrondse ruimte als asset) Een veerkrachtige stad Rotterdam Resilience Strategie:. Een robuuste en veerkrachtige ondergrondse infrastructuur als basis voor een veerkrachtig Rotterdam. 9
Kans 1: Samenwerken Als je in een straat moet graven, pak dan zoveel mogelijk tegelijk aan. Maar dan wel wat geordend plannen Je hebt wel een goede regisseur nodig. Rotterdam heeft daarover een convenant gesloten met Stedin en Evides 10
Kans 2: Meerlaags leggen Vooralsnog alleen in het Havengebied: De leidingenstrook is daar intussen vol 11
Kans 3: innovatieve, flexibele, toekomstbestendige oplossingen Leidingengoten, -tunnels of Utility Ducts 12
Kans 4: steeds vaker: Sleufloze technieken Kabels en leidingen sleufloos aanbrengen, renoveren of verwijderen, het kan allemaal. Daar hoef ik u niets over te vertellen. Dat doen de volgende sprekers 13
Cursus Kabels en Leidingen Gemeente Rotterdam Sleufloze technieken 1 december 2015 Melanchtonweg 125, Rotterdam Ane Jutte
Gesloten frontboring Spoorboring Tilburg Boren BAM Nelis De Ruiter bv 15
Voordelen relining Juni 2012 BAM Nelis De Ruiter bv 16
Congres Sleufloze Technieken in Blijdorp Congres 28 november 2017 in Blijdorp Sleufloos tenzij : Hoe geven we de nieuwe visie op de ondergrond handen en voeten? Georganiseerd door Rotterdam samen met het NSTT Mijn conclusie: Innovatie gaat (te) langzaam Veel verbetering in grote dure projecten. Nieuwe materialen, relining Sleufloos verwijderen begint nu ook te komen - Detectie in dagelijkse praktijk nog te weinig handzaam - Te weinig echt nieuwe technieken voor de stedelijke praktijk 16-3-2018 17
Waarop lopen innovaties vaak langzaam? Valley of death:? Rotterdam wil no-dig stimuleren 16-3-2018 18
Er is No-dig nodig voor de stedelijke omgeving Kleine of grote HDD boringen Boogboringen Grondzuigen leidingengoten Tunnels, utility ducts of andere ondergrondse infrastructuur 19
Maar soms gaat het fout. Bij het graven. en ook bij het boren 20
Excavation damage is in the city-area the largest factor in lifespan of pipes and cables 16-3-2018 Voorbeeldpresentatie 21
Oplossing: Kabels en leidingen zichtbaar maken 22
Detectiemethoden verbeteren gelukkig.. en gaan hopelijk ook snel handzamer worden. Augmented reality Volker Wessel en Gasunie 16-3-2018 Voorbeeldpresentatie 23
Leidingverzamelkaart (LVZK) Rotterdam Hofplein Heel nauwkeurig, maar toch niet perfect. Graafschade is in Rotterdam laag, Maar nog lang niet nul. 24
Ondergrondse Panoramafoto (Streetview) op GISWEB Bedoeld om de bewustzijn te vergroten m.b.t. de relatie tussen bovengrondse en ondergrondse objecten. (Maakt gebruik van de LVZK) 25
De stedelijke ordening vraagt om integraal denken Het maaiveld mag geen grenslijn meer zijn,. maar moet een verbindingslijn worden. 16-3-2018 Voorbeeldpresentatie 26
Conclusie We hebben (tot 2050) veel te doen Dat zal onherroepelijk veel hinder gaan opleveren. Maar het levert ook kansen op: We moeten heel goed gaan samenwerken We moeten zoeken naar nog betere technieken om in de (stedelijke) ondergrond te werken Met betere detectie-technieken Wij gaan voor graafloos Rotterdam wil dat stimuleren Help ons daarmee 27