GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Utrecht Nr. 65436 21 april 2017 Handhavingstrategie Bestaande Bouw gemeente Utrecht 2017 Het College van burgemeester en wethouders van de gemeente Utrecht; Gelet op Hoofdstuk 7 van het Besluit Omgevingsrecht (Bor); Overwegende dat het nodig is om de bestuurlijke samenvatting Handhavingsstrategie openbare en bebouwde ruimte te actualiseren; Besluit vast te stellen Handhavingstrategie Bestaande Bouw gemeente Utrecht 2017. Inleiding De gemeente houdt toezicht op de kwaliteit van de fysieke leefomgeving. De wijze waarop we dit doen is vastgelegd in handhavingstrategieën. Het algemene beleid is vastgelegd in de algemene Handhavingstrategie. Deze strategie geeft de specifieke bijzonderheden aan voor het domein van de bestaande bebouwde omgeving. Naast actief toezicht betreft dit vooral ook de aanpak van meldingen. De handhavingstrategie bevat een korte beschrijving van de onderwerpen die spelen, een inschatting van de belangrijkste risico s, de doelstellingen en daaruit volgend de prioriteiten voor de komende jaren. Afhankelijk van het beschikbare budget en wat er speelt in de actualiteit geeft het handhavingsprogramma aan wat er dat specifieke jaar wordt uitgevoerd. Wat zien wij? Het domein Bestaande bouw is zeer gevarieerd. De diversiteit aan gebouwen in de stad omvangrijk, de daarbij behorende problematiek is gevarieerd. Een groot deel van het gebouwenbestand van de stad veroudert. Gemiddeld zijn Utrechtse gebouwen 50 jaar oud Bovendien stelt de tijd andere eisen aan gebouwen De afgelopen jaren neemt het aandeel particulier bezit steeds meer toe en leidt zeker bij Verenigingen van Eigenaren van flats tot beheerproblemen Particuliere eigenaren/bewoners slopen hun woning eigenlijk niet, zij revitaliseren hun woning. Verbouwingen zijn vaak vergunningvrij en ook vaak ongecertificeerd en daardoor soms ondeskundig uitgevoerd. Er zijn meerdere particuliere verhuurders die slecht onderhoud plegen (onderdelen van) Bouwwerken een negatieve invloed hebben op het stadsbeeld Strijdig of afwijkend gebruik van gebouwen voor andere doelen dan genoemd in het bestemmingsplan Monumentale waarden van panden geschaad worden Risicomatrix 1
De risicomatrix is een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid en kan niet alles bevatten, er is altijd ruimte voor uitzonderingen en maatwerk Doelstellingen Effectdoelstellingen 2
De veiligheid en gezondheid van de gebruikers van deze bouwwerken, de mensen die zich in de directe omgeving daarvan bevinden is gewaarborgd Behouden van de ruimtelijke kwaliteit en het passend gebruik van bestaande bouwwerken Behouden van Utrechts bouwkundig cultureel erfgoed Naleefdoelstelling Eigenaren zorgen dat de kwaliteit van hun woningen (inclusief installaties en binnenmilieu) voldoet aan het Bouwbesluit en de Welstandsnota Eigenaren zorgen dat het gebruik van gebouwen overeen komt met het Bestemmingsplan (Omgevingsplan) Eigenaren zorgen dat onderhoud en de wijzigingen aan hun monumenten voldoen aan Bouwbesluit en Erfgoedwet Prestatiedoelstellingen Programmatische aanpak op de verschillende thema s dat jaarlijks landt in het handhavingsprogramma We prioriteren meldingen; meldingen met een hoge prioriteit worden direct opgepakt. Lager geprioriteerde klacht/meldingen worden geclusterd uitgevoerd. Wij nemen deel aan een geïntegreerde aanpak van georganiseerde criminaliteit en ondermijning (bestuurlijke aanpak) We selecteren het juiste instrument om de werkzaamheden effectief en efficiënt uit te voeren. Bij overtredingen met een lager risico streven we ernaar de omgeving te betrekken bij de prioriteitstelling en zo mogelijk ook bij de wijze van aanpak. Prioritering Hoge prioriteit Fysieke kwaliteit van woningen en installaties met de leeftijd ouder dan 25 jaar en bij woningeigenaren met meerdere panden Fysieke kwaliteit van woningen en installaties bij niet functionerende VvE s (ver-) bouwen zonder omgevingsvergunning voor zover op hoogte Strijdig met Bestemmingsplan met grote risico s voor veiligheid en gezondheid of oneerlijke concurrentie. Strijdig met welstandscriteria (Welstandsnota) in het Beschermd stadsgezicht. Strijdig met Monumentenwet of Monumentenverordening; Gebouwen historische waarde met grote risico s op materiele schade Bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit en ondermijning (ongeacht de risico s binnen het fysieke domein) Gemiddelde prioriteit Fysieke kwaliteit van woningen en installaties met de leeftijd jonger dan 25 jaar Strijdig met Bestemmingsplan met middel hoge risico s Strijdig met welstandscriteria (welstandsnota) met Stimulans en Prominente ligging langs stedelijke verbindingswegen aangeduide zones Lage prioriteit 3
Fysieke kwaliteit van woningen en installaties bij woon gebouwen met de leeftijd jonger dan 10 jaar (ver-) bouwen zonder omgevingsvergunning; begane grond Strijdig met welstandscriteria (welstandsnota) met overige gebieden Toezichtstrategie Bij de bestaande bebouwde omgeving kennen we veel verschillende soorten overtreders, die ook op verschillende manieren moeten worden benaderd. Uitersten zijn: De onwetende overtreder Voorlichting voor overtreders die (deels) uitonwetendheid de regels niet naleeft (zoals bij nieuwe regelgeving de verplichtingen van verenigingen van eigenaren) Naast voorlichting proberen te bewegen, te verleiden zich aan de regels te houden door goed gedrag te belonen, zoals het instellen van een keurmerk (bijvoorbeeld APK voor woningen Calculerende overtreder Strak vast houden aan het sanctiebeleid informatie over de sancties te verstrekken (aanspreken). De pakkans vergroten door intensiever te controleren en informatie hierover in de publiciteit te brengen. De kans op ontdekking van de overtreding vergroten door het vergelijken en uitwisselen van verschillende digitale gegevensbestanden Bewuste overtredingen, financiële prikkel door bijvoorbeeld het opleggen van een bestuurlijke boete, overname beheer of een andere maatregel op grond van de Woningwet (sanctioneren). Sanctiestrategie volgens Landelijke Handhavingstrategie (LHS) LHS omschrijft de basisaanpak voor het sanctionerend optreden bij overtredingen en omvat: een passende reactie op geconstateerde overtredingen; een stringente reactie bij voortduring van de overtreding; een regeling voor optreden tegen overtredingen door de eigen organisatie; een beschrijving van mogelijke sancties. Naast de hierin opgenomen bestuurlijke sancties en het strafrecht kent de woningwet een specifieke mogelijkheid tot het opleggen van bestuurlijke boetes en overname van beheer en sluiting op grond van de Woningwet. Bijlage, Consequenties Risicomatrix voor meldingen De meldingen komen centraal binnen en worden altijd onderzocht. Is er strijdigheid met een regel, dan wordt afhankelijk van de ernst van de situatie middels informeren, afspreken of sanctioneren actie ondernomen teneinde de overtreding ongedaan te maken. Nadat is geconstateerd dat de melding gegrond is krijgt zowel de melder als de overtreder bericht wanneer en op welke wijze de illegale situatie wordt aangepakt. Meldingen van het taakdeel met het hoogste risico pakken wij direct op. De overige meldingen met een middelhoog en laag risico pakken wij programmatisch op. Meldingen met een middelhoge en lage risico s gaan meestal over reclame-uitingen, erfafscheidingen maar ook over fietsenbergingen in de voortuin en zonnepanelen. Door alle overtredingen in een gebied in een keer aan te pakken wordt meer effect gegenereerd dan af en toe een individuele zaak. Afhankelijk van het onderwerp wordt de aanpak jaarlijks uitgewerkt in het handhavingsprogramma. 4
Wanneer er formeel geen sprake is van een overtreding wordt door bemiddeling of een gesprek getracht tot een goede oplossing te komen. De melder krijgt zo snel mogelijk bericht en wordt vervolgens, soms door een speciaal aangewezen contactpersoon, op de hoogte gehouden van de voortgang van de afhandeling. Voorbeelden Klacht: Dat huis naast mij ziet er niet uit, Ik woon in Oog in al Gaan wij naar toe omdat het huis ouder dan 26 jaar is en rood scoort Wij gaan meestal kijken om te constateren of er geen sprake is van een gevaarlijke situatie In woon nu in Leidsche Rijn 0 10 jaar oud scoort groen Contact opnemen en een foto laten sturen en doorvragen Bij strijdig gebruik woning optreden Mijn buurman heeft een illegale hoge schutting aan de achterzijde op de erfafscheiding van 2,20 meter (Schuttingen tot 2 zijn vergunningsvrij!) Strijdig bestemmingsplan, veiligheid en gezondheid is niet in het geding. Geel in de matrix niet gelijk handhaven Alternatieven aanbieden burenruzies aanpakken Programmatisch aanpakken 1 keer per X jaren Illegale reclame aan de gevel in de binnenstad Strijdig welstandnota en beschermd stadsgezicht = rood Rood pakken wij altijd op, geel en groen pakken wij programmatisch op. Beschermd stadsgezicht ieder jaar oppakken Prominente ligging en stimulans gebieden bijvoorbeeld een keer in de drie jaar Overige gebieden in een cyclus van X jaren Inwerkingtreding Deze beleidsregel treedt in werking op de dag na bekendmaking. Citeertitel Deze beleidsregel wordt aangehaald als: Handhavingstrategie Bestaande Bouw gemeente Utrecht 2017. Aldus vastgesteld in de vergadering van burgemeester en wethouders van Utrecht, gehouden op 18 april 2017 De secretaris, De burgemeester, 5