Binnenhavenatlas Zeeland

Binnenhavenatlas Zeeland Opdrachtgever: Provincie Zeeland Rotterdam, 11 maart 2011

Binnenhavenatlas Zeeland Opdrachtgever: Provincie Zeeland Rotterdam, 11 maart 2011 ECORYS Nederland BV Watermanweg 44 3067 GG Rotterdam Postbus 4175 3006 AD Rotterdam Nederland T 010 453 88 00 F 010 453 07 68 E netherlands@ecorys.com K.v.K. nr. 24316726 W www.ecorys.nl Ecorys Transport & Mobiliteit T 010 453 87 60 F 010 452 36 80

Inhoudsopgave 1 Inleiding 7 1.1 Achtergrond 7 2 Binnenhavens en laad-loskades in Zeeland 9 2.1 Inleiding 9 2.2 Gemeente Schouwen-Duiveland 11 2.2.1 Bruinisse 11 2.2.2 Zierikzee 18 2.3 Gemeente Noord-Beveland 22 2.3.1 Kamperland 22 2.3.2 Kats 27 2.3.3 Overige havens Noord-Beveland 31 2.4 Gemeente Middelburg 32 2.5 Gemeente Vlissingen 36 2.5.1 Overige havens Vlissingen 41 2.6 Gemeente Goes 42 2.7 Gemeente Kapelle 46 2.7.1 Wemeldinge 46 2.7.2 Schore / Hansweert 50 2.8 Gemeente Tholen 55 2.8.1 Sint Philipsland 55 2.9 Gemeente Hulst 58 2.9.1 Walsoorden 58 2.10 Gemeente Sluis 62 2.10.1 Breskens 62 2.11 Gemeente Terneuzen 67 2.12 Overige havens in Zeeland 76 3 Conclusies binnenhavens 81 3.1 Conclusies binnenhavens 81 Bijlage 1 - Ontwikkeling binnenvaart Terneuzen en Vlissingen 83 Binnenvaart Terneuzen 83 Binnenvaart Vlissingen 85 Bijlage 2 - Sloehaven 87 Bijlage 3 Contactpersonen gemeenten 89 Binnenhavenatlas Zeeland 5

1 Inleiding 1.1 Achtergrond Voor het realiseren van een duurzaam netwerk voor goederenvervoer in Zeeland heeft vervoer over water en de bereikbaarheid van de havens een essentiële functie, nu en in de toekomst. De zeehavens van Vlissingen en Terneuzen zijn belangrijke vestigingsplaatsen voor industriële en logistieke bedrijven. Deze havens zijn bereikbaar voor zeeschepen en binnenvaartschepen. De binnenhavens in Zeeland hebben een belangrijke regionale functie voor de bouwsector als vestigingsplaats en overslaglocatie van de zand- en grindbedrijven en betoncentrales op de verschillende eilanden. Voor de agrarische sector zijn laad-loskades in de regio essentieel voor kostenefficiënt vervoer via water (afvoer van granen en aanvoer van meststoffen en veevoer). Tevens zijn de binnenhavens belangrijk voor het transport over water van aardolie,chemische producten en diverse constructies (buizen, funderingen, onderdelen voor sluizen en bruggen, etc.) voor ondermeer civiele werken. Het huidige netwerk van binnenhavens en vaarwegen staat onder druk door de omvorming van laad-loskades en binnenhavens in Zeeland naar gebieden met een recreatie- en/of woonfunctie. De laad- en loskades zijn veelal verouderd en verdwijnen uit de kernen in Zeeland. Voor de watergebonden bedrijven is niet altijd alternatieve ruimte beschikbaar aan water in Zeeland, waardoor de kans bestaat dat deze bedrijven verdwijnen. Ook veranderen logistieke ketens, waarbij de sluiting van kades kan leiden tot een verschuiving van goederenstromen van het water naar de weg, met toenemende verkeersdruk op de weg en de leefomgeving als gevolg. Concrete voorbeelden van (dreigende) sluiting van de kades, zoals in Kamperland, Goes en Schore (het openbare gedeelte) geven aan dat voor watergebonden bedrijvigheid in Zeeland steeds minder ruimte en plaats is. De provincie onderkent het belang van een goed netwerk van binnenhavens voor overslag van goederen en zet zich in voor het behoud van voldoende openbare kades in Zeeland. Binnenhavens verankeren in het provinciale beleid De Provincie Zeeland maakt beleid voor het netwerk van binnenhavens. Het behoud van de binnenhavens in Zeeland wordt meegenomen in het traject naar het opstellen van een nieuw Omgevingsplan (2012). Het streven is de binnenhavens duidelijker te verankeren in het ruimtelijk beleid. Daaruit komen bijvoorbeeld nieuwe mogelijkheden voort om de doelstelling te vertalen in een ruimtelijke verordening (zoals de regeling bedrijventerreinen). In de periode tot het nieuwe Omgevingsplan is het belangrijk om per zone minimaal één kwalitatief hoogwaardige binnenhaven te behouden die voldoet aan de eisen van toegankelijkheid en inrichting. Doordat de meeste binnenhavens en laad-loskades niet in eigendom of beheer van de Provincie zijn, is bestuurlijke afstemming over de binnenhavens op regionaal en lokaal niveau een belangrijk aandachtspunt. Gemeenten en provincie kunnen gezamenlijk een visie opstellen en richting geven aan de gewenste ontwikkeling van het netwerk van binnenhavens, mede in relatie tot de ontwikkeling en uitbreiding van de recreatiefunctie en woonfunctie. Eigenaars en beheerders van de binnenhavens kunnen hierdoor hun beslissingen nemen op basis van een afweging van vooren nadelen die het lokale niveau overstijgen. In 2008 heeft de Provincie Zeeland in samenwerking met Rijkswaterstaat Zeeland en Zeeland Seaports de 'Netwerkanalyse voor binnenhavens en vaarwegen Zeeland' opgesteld. Hierin zijn de Binnenhavenatlas Zeeland 7

binnenhavens en loswallen in kaart gebracht en is een streefbeeld opgesteld voor het netwerk in 2020. In 2009 zijn met diverse gemeenten gesprekken gevoerd over de binnenhavens. Om een geactualiseerd totaalbeeld te kunnen vormen van het gebruik, de staat van onderhoud en toekomstplannen voor de binnenhavens / loswallen in Zeeland, wordt een Binnenhavenatlas opgesteld. In de Binnenhavenatlas is informatie over het havenbeheer, het gebruik en de toekomstplannen eenduidig en overzichtelijk weergegeven en gebundeld per gemeente. 8 Binnenhavenatlas Zeeland

2 Binnenhavens en laad-loskades in Zeeland 2.1 Inleiding De provincie Zeeland heeft een netwerk van binnenhavens en laad- en loskades, waaraan bedrijven zijn gevestigd die gebruik maken voor de overslag van goederen via water. In de Netwerkanalyse binnenhavens en vaarwegen in Zeeland (Ecorys, 2008) is een overzicht gemaakt van de binnenhavens en laad-loslocaties in Zeeland voor de situatie in 2008. Tevens is een streefbeeld opgesteld voor het toekomstige netwerk van binnenhavens en vaarwegen in 2020. Het streven van de provincie Zeeland is om per eiland minimaal één openbare laad-loskade te behouden, met optimale faciliteiten voor bedrijven. Naar aanleiding van de conclusies in de netwerkanalyse en de toenemende druk op het aanbod van binnenhavens voor overslag van goederen en natte bedrijvigheid (oa. door het niet doorgaan van de ontwikkeling van een nieuw regionaal nat bedrijventerrein 1 en de sluiting van diverse laadloskades), heeft de provincie in 2010 een overzicht gemaakt van de laad-loslocaties in Zeeland. In figuur 2.1 zijn de binnenhavens en loswallen weergeven, waarbij onderscheid is gemaakt in: Binnenhavens in het beheersgebied van Zeeland Seaports (Vlissingen Sloehaven, Terneuzen, Axelse Sassing, Sluiskil en Sas van Gent) Loswallen van Rijkswaterstaat met een mogelijke functie voor overslag door derden (Veerse Dam, Brouwersdam en Neeltje Jans) Laad-loslocaties die mogelijk behouden kunnen blijven Laad-loslocaties die mogelijk op termijn verdwijnen Figuur 2.1 Laad-loslocaties in Zeeland per april 2010 (Bron: Provincie Zeeland) Sloehaven Sluiskil 1 Nat bedrijventerrein: bedrijventerrein die feitelijk of potentieel bereikbaar zijn voor scheepvaart door een ontsluiting op het water. Onder deze ontsluiting wordt verstaan: de aanwezigheid van of mogelijkheid tot een laad-loskade (incl. scheepshellingen, openbaar dan wel privaat aanwezig) op of nabij het bedrijventerrein. Binnenhavenatlas Zeeland 9

Voor een actuele stand van zaken over de binnenhavens en laad-loslocaties in Zeeland is per gemeente een overzicht van de ontwikkelingen per binnenhaven en gebundeld in de Binnenhavenatlas. 10 Binnenhavenatlas Zeeland

2.2 Gemeente Schouwen-Duiveland 2.2.1 Bruinisse Algemene kenmerken en beeldvorming Haven/kade Vluchthaven Bruinisse Bruinisse kent verschillende binnenhavens met laad-loskades die (in potentie) gebruikt kunnen worden voor overslag door binnenvaart. Dit zijn Vissershaven Bruinisse, Reparatiehaven Bruinisse en Vluchthaven Bruinisse. In praktijk wordt momenteel alleen de laad-loskade in de Vluchthaven Bruinisse regelmatig gebruikt door binnenvaartschepen. Vluchthaven De Vluchthaven in Bruinisse is gelegen aan de vaarweg Keeten/Zijpe. Het is een rechthoekige haven, die door twee havendammen wordt gevormd (wateroppervlakte 12,2 ha). Aan de Vluchthavenweg is een loswal gelegen. In het noordelijke deel van de haven liggen enkele oude steigers voor binnenvaartschepen die een wacht- of vluchtplaats zoeken. Aan de Oosterscheldekant liggen 13 ligplaatsen voor vissersschepen. In de haven is een loswal aanwezig met een lengte van circa 130 meter en een oppervlakte van 0,5 hectare. Zuidelijk van de loswal bevinden zich een bunkerstation en een bunkerschip (firma Roukema). In de zuidelijke hoek van de haven ligt op het land een stijger met een kraan. Deze is eigendom van de firma Bal (jachtreparatie en stalling). Tevens staan aan de zuidzijde van de haven op de wal enkele havengebouwen, waaronder voormalige dienstwoningen van Rijkswaterstaat. Grenzend aan de haven en de loswal ligt bedrijventerrein Bruinisse. Binnenhavenatlas Zeeland 11

Oppervlakte Vaarweg De loswal in de Vluchthaven heeft een oppervlakte van circa 0,5 hectare. Het omliggende bedrijventerrein, bedrijventerrein Bruinisse, heeft een omvang van circa 18 hectare. Van het terrein is nog 5 hectare uitgeefbaar. De binnenhavens in Bruinisse liggen nabij de vaarweg van de Krammersluizen naar de Oosterschelde en de Roompot. Dit is een vaarweg met CEMT-klasse V. De Vluchthaven nabij Zijpe is gelegen aan de vaargeul Zijpe-Keeten in de Zuid Grevelingen, een vaarweg in CEMT-klasse Vb. De maximale diepgang van de vaargeul bedraagt -41,40 / -12,40 / NAP Vanaf het Zijpe kan via de Grevelingensluis (kolk 125 m x 16 m x 4,80 m) de Grevelingen worden bereikt, en via de Krammersluis (280 m x 24 m x 4,75 m) 2 kunnen de Krammer en het Volkerak bereikt worden. Kade De lengte van de loswal in de Vluchthaven van Bruinisse bedraagt circa 130 meter De Vluchthaven Bruinisse mag alleen gebruikt worden door bedrijfsvaartuigen. Voor overige vaartuigen is deze haven alleen toegankelijk om te bunkeren en voor de directe vaart naar en van de steiger van de jachtwerf. De kades zijn eigendom van de gemeente en openbaar toegankelijk. Voor laden en lossen is toestemming van de havenmeester vereist. Voorzieningen Voor laden en lossen kan een mobiele kraan op de kade worden geplaatst. Op de loswal mogen geen goederen worden opgeslagen. Echter, in het winterseizoen wordt de kade af en toe gebruikt voor de tijdelijke opslag en doorvoer van onder meer mosselzaadinvanginstallaties (MZI s). In de haven zijn geen voorzieningen aanwezig, zoals walstroom of een drinkwatervoorziening. Wel is er een bunkerstation (Roukema) in de haven. Landzijdige ontsluiting Het havengebied en de laad-loskades zijn ontsloten via de N59. De Vluchthaven kan vanaf de N59 bereikt worden via de Rijksstraatweg, die grotendeels buiten bebouwd woongebied loopt. Logistieke kenmerken en gebruik Overslag De loswal in de Vluchthaven wordt gebruikt door diverse bedrijven voor de overslag van stuk- en bulkgoederen. Het meeste wordt gelost voor Fa Van Ouwerkerk (bouwmaterialen, zand en grind), die een groot gedeelte van Schouwen-Duiveland bevoorraadt. De firma s "De Hoop" en "Faasse" lossen hier ook bouwmaterialen, zand en grind. Van Tuyl Graanhandel uit Bruinisse maakt ook af en toe gebruik van de loswal. Naar schatting werd in 2009 circa 80.000 ton goederen overgeslagen in de 2 Diepgang bij een waterstand hoger dan of gelijk aan NAP-0,75m of zoveel minder als de waterstand lager is dan NAP-0,75m. 12 Binnenhavenatlas Zeeland

Vluchthaven. Dit is het merendeel van de circa 105.000 ton goederen die volgens CBS in 2009 in gemeente Schouwen-Duiveland 3 als geheel werden overgeslagen. Deze schatting wordt ook door Schuttevaer onderschreven. Het overslagvolume (80.000 ton) van de Vluchthaven in 2009 ligt onder de reële vraag voor overslag in de Vluchthaven. De vraag ligt naar verwachting tussen 150.000 en 200.000 ton, maar kon in 2009 niet worden gefaciliteerd. Beperkingen in de milieuvergunning, die strikt gehandhaafd diende te worden na klachten van omwonenden, zorgden ervoor dat de Vluchthaven maar beperkt gebruikt kon worden. Diverse aanvragen voor overslag in de Vluchthaven konden daarom ook niet gehonoreerd worden. Volgens de gemeente bedroeg dit aanvragen voor de overslag van circa 200.000 ton goederen per jaar. Als gevolg van de beperkingen in de milieuvergunning laat het overslagvolume in de Vluchthaven in de afgelopen jaren een fluctuerend beeld zien. Zo bedroeg de overslag in de Vluchthaven in 2006, 2007 en 2008, respectievelijk 109.000 ton, 43.000 ton en 170.000 ton. In 2006 en 2008 was er relatief veel vraag voor overslagcapaciteit in de Vluchthaven door, respectievelijk woningbouwprojecten en dijkverzwaringen in de regio. De gemeente geeft aan dat als gevolg van nieuwe regelgeving de overslag via de loswal verder kan groeien (zie Beleid en ontwikkeling). Aan/afvaarten Landzijdig aan/afvoer Niet bekend. De Vluchthaven met de laad-loskade en het aangrenzende bedrijventerrein zijn ontsloten via de N59. Vanaf de haven en het bedrijventerrein is de N59 te bereiken via de Rijksstraatweg/Zuidweg of de Molenweg. Op grond van het Besluit Algemene Regels voor Inrichtingen Milieubeheer (Activiteitenbesluit) van 1 januari 2008, kunnen 64 vrachtauto s in de dagperiode en 5 vrachtauto s in de avond- en nachtperiode naar de haven rijden voor de aan- en afvoer van goederen. Dit komt neer op ongeveer 2000 ton per dag. De bedrijven die nu van de kade gebruik maken kunnen hier in de praktijk redelijk mee uit de voeten, maar met lossen van grotere partijen moet hier wel rekening mee gehouden worden. Er moet tussen 07.00 uur en 19.00 uur gelost worden op werkdagen. Buiten deze tijden is er een meldingsplicht bij de afdeling Milieu van Gemeente Schouwen-Duiveland. Volgens Schuttevaer werkt deze afdeling waar mogelijk mee aan het verlenen van ontheffingen, binnen de regels van de vergunning. Door een melding van activiteiten in het Activiteitenbesluit op 3 juni 2010, is het aantal activiteiten dat onder het besluit valt uitgebreid. Hierdoor vallen een aantal beperkingen uit de milieuvergunning weg, omdat de activiteiten niet langer onder de bepalingen van de milieuvergunning vallen. Hierdoor zal het aantal vervoersbewegingen naar de haven toenemen. De verkeersstromen zorgen voor overlast 4 bij omwonenden (zie beleid en ontwikkelingen). Overigens is in de wet bepaald dat verkeersbewegingen in het activiteitenbesluit geen beperking meer zijn voor de inrichting als zodanig. Bovendien vallen de woningen aan het Zijpe binnen de bestaande 4.1 categorie van het bedrijventerrein. 3 Goederen die in 2009 in Schouwen-Duiveland werden overgeslagen zijn: Ruwe mineralen en bouwmaterialen (bouwmaterialen, zand en grind) (ca 68.000 ton); ertsen en metaalresiduen (ca 26.000 ton); landbouw- en voedingsproducten (ca 8.500 ton), en stukgoederen (2.300). 4 Omwonenden geven aan dat zij hinder ervaren van het verkeer van en naar de Vluchthaven en het bedrijventerrein. Binnenhavenatlas Zeeland 13

Medegebruik haven Naast laad-, los- en ligplaats voor binnenvaart, wordt de haven ook gebruikt als ligplaats voor visserschepen (mosselvloot). Het gebruik van de kade voor de (tijdelijke) opslag van MZI s wordt gezien als een potentieel knelpunt. De opslag van MZI s is niet toegestaan op de loswal. Het is enkel toegestaan om MZI s tijdelijk op te slaan ten behoeve van doorvoer. Het is de wens om de kade in de toekomst meer te kunnen gebruiken voor de overslag van goederen. De tijdelijke opslag op de loswal van MZI s, die in de wintermaanden niet op de Oosterschelde mogen liggen, hindert de overslag op de kade. De haven kan ook worden gebruikt voor het aanmeren van grotere cruiseschepen. Verder wordt de loswal ook gebruikt voor de grote passagiersschepen (vanaf 100 meter). Dit zijn er ongeveer 60 per jaar. Tevens wordt de haven gebruikt door enkele water(sport)gerelateerde bedrijven (oa jachtreparatie). Particuliere recreatievaartuigen kunnen geen gebruik maken van de haven. Ligplaatsen jachthaven, visserij, scheepswerf Logistiek belang haven In de haven zijn 13 ligplaatsen voor vissersschepen. Er zijn geen ligplaatsen voor recreatieve jachten. Wel is er een aanlegsteiger die gebruikt word door een jachtreparatiebedrijf (Bal & Co). De loswal in de Vluchthaven is een van de weinige locaties op Schouwen-Duiveland waar het de afgelopen jaren mogelijk is geweest om grootschalig goederen over te slaan. Op ander plaatsen, zoals in Zierikzee, was dit door capaciteitsbeperkingen niet mogelijk 5. Tevens is het op het aangrenzende bedrijventerrein Bruinisse mogelijk om watergerelateerde bedrijvigheid verder te ontwikkelen op nog uit te geven kavels. De haven is bereikbaar voor grotere schepen (tot circa 115 meter) en is goed bereikbaar via de N59. Daarmee heeft de Vluchthaven een relatief gunstige ligging in dit deel van Zeeland. Economische kenmerken Watergebonden bedrijventerrein Watergebonden bedrijven Bedrijventerrein Bruinisse is het enige terrein dat nabij de haven is gelegen en plaats biedt aan watergebonden bedrijvigheid. Het terrein heeft een oppervlakte van circa 18 hectare, hiervan is 5 hectare nog niet uitgegeven. Bedrijven die van de Vluchthaven gebruik maken zijn: Van Tuyl BV (overslag landbouw- en voedingsproducten) De Hoop Beton (overslag zand en grind) Zandhandel Faasse (overslag zand en grind) Ruitenbeek Beton (overslag zand en grind) Patrona BV (Nautische dienstverlener, overslag stukgoederen) Bal & Co (jachtonderhoud) CCA (jachtonderhoud) 5 In Zierikzee kon geen milieuvergunning verleend worden door de ligging van de loswal in de bebouwde kom. 14 Binnenhavenatlas Zeeland

Roukema (bunkerstation) Het aantal banen bij watergebonden bedrijven is niet bekend Eigendom en beheer Eigenaar / beheerder vaarweg, kade, kavels Sinds de overdracht van het noordelijke deel van de Vluchthaven door Rijkswaterstaat aan de gemeente, is de haven volledig in eigendom en beheer van de gemeente. Ook het aangrenzende bedrijventerrein is in eigendom en beheer van de gemeente. De laad-loskade is openbaar en toegankelijk voor alle binnenvaartschepen met toestemming van de havenmeester. De dienst Openbare Werken van de gemeente Schouwen-Duiveland is verantwoordelijk voor het beleid en beheer van de haven. Contact personen: mevrouw S. Nouwens en de heer A. Flikweert. Aanwezigheid havenmeester Havengelden In Bruinisse is een havenmeester aanwezig. Het Havenkantoor Bruinisse is gevestigd aan de Havenkade 17, 4311 BA Bruinisse. Tel.: (0111) 481451. E-mail hvk.bru@zeelandnet.nl De vaste gebruikers van de vluchthaven betalen jaarlijks huur en/of liggeld. Voor het gebruik van de loswal wordt per keer betaald. Schepen die van de vluchtplaatsen gebruik maken betalen alleen liggeld wanneer zij langer dan 48 uur blijven. De Vluchthaven had in 2008-2009 een gemiddelde jaarinkomst van circa 190.000. Over de periode 2005-2007 had de haven een gemiddelde jaarinkomst van 154.000 Het winstpercentage bedroeg in de jaren 2007 en 2008 ongeveer 20 procent. De dienst Openbare Werken (District Eiland) van de gemeente is verantwoordelijk voor het onderhoud van de vaarweg en kades. Voor de haven is een onderhoudsprogramma opgesteld waarvoor jaarlijks financiële middelen worden gereserveerd. De Vluchthaven bestaat uit twee havendammen waarvan het buitentalud bekleed is met basalt, deels overgoten met beton. De bolders en de houten steigers en meerpalen aan de noordzijde van de haven verkeren in slechte staat. Aan de zuidzijde zijn de nieuwe steigers en meerpalen van staal. Een aantal van deze meerpalen is in de afgelopen jaren aangetast door bacteriële corrosie en is vervangen. Het binnentalud van de haven is van basalt, de bovenkruin is bedekt met gras. De loswal en de steigers in de Vluchthaven zijn in 2001 aangelegd en verkeren in goede staat. De fysieke toestand van de vaarweg naar de Vluchthaven van Bruinisse is goed. Werkgelegenheid Beheer- en onderhoudsplan Onderhoudssituatie Havenverordening Voor de Vluchthaven in Bruinisse is een havenverordening vastgesteld: de Havenverordening Schouwen-Duiveland, 26 april 2007. Deze geldt ook voor de Vissershaven en de Werkhaven. De havenverordening is beschikbaar via de website van de gemeente Schouwen-Duiveland. Beleid en ontwikkeling (Haven)beleid In principe stelt de gemeente zich op het standpunt dat activiteiten met betrekking tot goederenoverslag moeten zoveel mogelijk plaatsvinden in de Vluchthaven in Bruinisse. Binnenhavenatlas Zeeland 15

Het college heeft op 8 februari 2011 de conceptversie (januari 2011) vastgesteld van de Visie Vluchthaven Bruinisse. De Visie Vluchthaven zet het beoogde ontwikkelingsperspectief voor de haven uiteen. De gemeente wil doorgaan met het investeren in de ontwikkeling van de haven en het aansluitende bedrijventerrein om deze te behouden als economisch stabiele industriehaven die volledig gebruikt kan worden voor de overslag van goederen en als afmeergelegenheid voor visserij, cruisevaart en water(sport)gerelateerde bedrijvigheid. Woningbouw in het gebied wordt hierbij ondergeschikt gesteld aan de havenactiviteiten. Om de doelen uit de visie te verwezenlijken beoogt de gemeente ondermeer de bedrijvencategorieën in het bestemmingsplan aan te passen en moet worden onderzocht wat de meest optimale ontsluitingsroute is voor de haven om overlast voor omwonenden te beperken (zie Omgevingskenmerken). Het college heeft ingestemd met de conceptversie Visie Vluchthaven. Tevens wordt een inspraakprocedure gestart, waarbij de Visie Vluchthaven 6 weken (van 28 februari tot en met 11 april 2011) ter inzage wordt gelegd en een inloopavond wordt georganiseerd in Bruinisse over de Visie Vluchthaven. Omwonenden en andere betrokkenen hebben de mogelijkheid een zienswijze in te dienen ten aanzien van de Visie. De eventueel aangepaste versie van de Visie Vluchthaven, in geval van het al dan niet onderschrijven van de ingediende zienswijzen door het college, gaat vervolgens naar de gemeenteraad ter besluitvorming. Omgevingskenmerken Ten aanzien van de relatie tussen de externe effecten van de havenactiviteiten en omgeving doen zich in Bruinisse een aantal knelpunten voor. Bewoners van (voormalige) bedrijfswoningen en bedrijven ondervinden nadelen van elkaars nabijheid. Volgens de bewoners van buurtschap Zijpe levert de loswal te veel geluids- en verkeersoverlast op. Bedrijven zouden meer gebruik willen maken van de kade. De gemeente probeert meer bedrijfs- en binnenvaartactiviteiten mogelijk te maken door aanpassingen in het bestemmingsplan en milieuverordeningen. Als gevolg van nieuwe regelgeving kan de overslag via de loswal verder groeien. Belangrijke veranderingen in regelgeving zijn ondermeer de invoering van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (1 juli 2008), die een koppeling legt tussen milieuvergunningen en bestemmingsplannen; en de invoering van het Activiteitenbesluit. Door invoering van het Activiteitenbesluit vallen een aantal bepalingen in de milieuvergunning weg. Deze bepalingen worden vervangen door een melding in het Activiteitenbesluit, waarbij voor de loswal een aantal beperkingen uit de milieuvergunning vervallen. Het vergroten van de activiteiten op de loswal zorgt er wel voor dat de loswal in een hogere milieucategorie komt te vallen. Om niet in strijd met het bestemmingplan te handelen wil de gemeente de milieucategorie in het bestemmingplan verhogen. De haven en de loswal vallen onder het geldende bestemmingsplan "Bedrijventerrein Bruinisse". Zoals gewijzigd bij het bestemmingsplan Bedrijventerrein Bruinisse, 1e herziening, rust op de gronden ter plaatse van de loswal de bestemming "Havendoeleinden, laad en loswal. Hierin zijn de loswal en het bedrijventerrein in de Staat van Bedrijfsactiviteiten ingedeeld in milieucategorie 3.2. De botenkraan in de zuidwest hoek van de haven is gecategoriseerd in klasse 2. Op grond van de huidige milieuzonering zit de loswal tegen het maximaal toelaatbare aantal laad-losbewegingen aan. De huidige classificatie in het bestemmingplan in categorie 3.2 brengt beperkingen in de milieuvergunningen met zich mee. De 16 Binnenhavenatlas Zeeland

gemeente wil de bedrijvencategorieën in het bestemmingsplan bij de loswal verhogen naar 4.1 en bij het overige deel van de Vluchthaven naar 3.2. Dit is nodig omdat aanen afvoer van bulkgoederen binnen het bestemmingplan is aangemerkt als bedrijvencategorie 4.1. Tevens wil de gemeente onderzoek laten doen om te komen tot een optimale ontsluiting van het havengebied, waarbij verkeersoverlast voor omwonenden zoveel mogelijk wordt. beperkt Binnenhavenatlas Zeeland 17

2.2.2 Zierikzee Algemene kenmerken en beeldvorming Haven/kade Haven Zierikzee De binnenhaven van Zierikzee kent verschillende kades. De laad-loskades in Zierikzee liggen aan de 1) t Sas en 2) Engelse kade, waarvan laatstgenoemde de belangrijkste is voor binnenvaart. De kades grenzen aan bedrijventerreinen De Zuidhoek/Straalweg en Sas. Naast deze kades biedt 3) de Nieuwe Haven aanlegplaatsen voor visserschepen (mosselvloot), bruine vloot en overige recreatievaart, en bieden de 4) Oude Haven en 5) Westhavenkade/ t Luitje eveneens plaats aan recreatievaart. Oppervlakte Vaarweg De totale oppervlakte van Zuidhoek/Straalweg bedraagt circa (49,4 ha) en van t Sas 10,1 hectare. Het betreft gemengde bedrijventerreinen, maar een groot deel van de kavels is in gebruik door bedrijven die geen gebruik maken van vervoer over water. De oppervlakte van de kades is circa 0,5 hectare. Via het Havenkanaal van Zierikzee is de binnenhaven verbonden met de Oosterschelde. Het kanaal heeft een lengte van 2,5 kilometer. De beheersdiepte is - 4,00 meter NAP (2,40 meter diep bij gemiddeld LLWS). Het kanaal is circa 10 meter breed en de vaarweg is aangeduid als een vaarweg in CEMT-klasse II. In het kanaal bevindt zich een keersluis met een wijdte van 12,50 meter en een diepgang van eveneens -4,00 meter NAP. Door de afmetingen van de sluis en de breedte van de vaarweg is de binnenhaven Zierikzee toegankelijk voor schepen tot maximaal 60 meter. De in- en uitvaart van de haven is gestremd als het waterpeil in de haven hoger is dan 1,90 + N.A.P. De keersluis wordt dan gesloten. Kade De laad-loskades in Zierikzee liggen aan t Sas en Engelse kade. De kade bij t Sas is toegankelijk voor laden en lossen voor schepen van maximaal 50 meter. Aan de loswal van de Engelse Kade kan worden gelost met schepen van maximaal 60 meter. Voor beide kades geldt een maximale breedte van 11 meter en 18 Binnenhavenatlas Zeeland

een diepgang van 3,5 meter (4 met hoog water maar veel risico). De kades zijn eigendom van de gemeente en openbaar toegankelijk. Voor laden en lossen is toestemming van de havenmeester vereist. Voorzieningen Laden en lossen op de kade kan door middel van mobiele kranen. Op de kade mogen geen goederen (tijdelijk) worden opgeslagen. Aan de Engelse kade zijn geen voorzieningen aanwezig voor walstroom en drinkwatervoorziening. In andere delen van het havengebied van Zierikzee zijn deze voorzieningen er wel. Er is een tankponton in de Nieuwe Haven. Landzijdige ontsluiting De kades en bedrijventerreinen De Zuidhoek/Straalweg en Sas zijn over de weg ontsloten door de Julianastraat die leidt naar de N59 en N256. Logistieke kenmerken en gebruik Overslag De kades in Zierikzee worden gebruikt voor de overslag van voedingsproducten en stukgoederen. Ongeveer zeven bedrijven maken in totaal circa 12 keer per jaar gebruik van de loswal. De totale overslag bedraagt circa 4.700 ton, waarvan Voedingsproducten: 4.500 ton Stuksgoederen: 200 ton Aan/afvaarten De kade in Zierikzee mag door het ontbreken van een milieuvergunning maximaal 12 keer per jaar worden gebruikt. Landzijdig aan/afvoer Medegebruik haven Ligplaatsen jachthaven, visserij, scheepswerf Logistiek belang haven De landzijdige aan/afvoer van goederenstromen gebeurt per vrachtauto via de weg. Het havengebied en de laad-loskades zijn ontsloten via de N59 en N256. Daarbij is op de Zeelandbrug (N256) ontheffing nodig voor bijzondere transporten. De haven van Zierikzee kent een veelheid aan gebruikers: recreatievaart, visserij, beroepsvaart en charter-/passagiersvaart. Dit zorgt soms voor conflicterende situaties. Met name in de zomer wordt de haven zeer intensief gebruikt door de recreatievaart en schiet de capaciteit van de haven soms tekort. In de zomermaanden is de passantensteiger aan de Nieuwe Haven van de brug tot halverwege de Nieuwe Haven zeer vol met passanten, waardoor de toegang tot de haven, zeker bij laag water, wordt beperkt. Ligplaatsen jachthaven: 285 (Gemeentehaven, 170; WV Zierikzee,115) Zierikzee biedt plaats aan zeven vissersschepen (mossels). De vissers liggen tegen de Nieuwe Haven aan. Net buiten de Zuidhavenpoort ligt de scheepsrestauratiewerf van de Museumhaven Zeeland, genaamd Stads- en Commerciewerf Er kan momenteel slechts zeer beperkt gebruik worden gemaakt van de laad-loskades in Zierikzee. Op basis van de milieuvergunning is het aantal aan- en afvaarten gelimiteerd tot 12 per jaar. Een klein aantal bedrijven maakt gebruik van de kades, maar deze bedrijven pleiten wel voor het behoud van één loswal nabij het bedrijventerrein Zuid. Er wordt gezocht naar alternatieve locaties voor een loswal, maar bedrijven geven tevens aan dat ook vervoer over de weg een serieus alternatief is. Zo Binnenhavenatlas Zeeland 19

geeft CZAV aan dat wanneer de haven wordt gesloten, CZAV goederen over de weg zal vervoeren naar Wemeldinge, Dinteloord of rechtstreeks naar klanten. Economische kenmerken Watergebonden bedrijventerreinen De bedrijventerreinen Zuidhoek/Straalweg (49,4 ha) en t Sas (10,1 ha) grenzen aan de laad-loskades in Zierikzee. Op deze terreinen zijn enkele bedrijven gevestigd die sporadisch gebruik maken van de laad-loskades. De bestaande activiteiten in de gebieden rond t Sas, met name het CZAV-terrein, zijn sterk verminderd en grotere op fabricage en/of overslag van goederen gerichte bedrijfsactiviteiten zullen in de visie van de gemeente op termijn verdwijnen. De uitbreiding van terrein Zuidhoek/ Straalweg (35 ha, categorie 4) in Zierikzee is gericht op droge bedrijvigheid. Watergebonden bedrijven Bedrijven die gebruik maken van de kades zijn: Airpack, stukgoederen (compressoren); Nemag BV, stukgoederen (grijpers); De Jong Construction BV en Noordhoek Diving Company BV (stukgoederen), CZAV (landbouwproducten). Werkgelegenheid Het aantal banen bij watergebonden bedrijven is niet bekend Eigendom en beheer De haven, kades en het havenkanaal van Zierikzee zijn eigendom van en in beheer bij de gemeente. De laad-loskade is openbaar en toegankelijk met toestemming van de havenmeester. De dienst Openbare Werken van de gemeente Schouwen-Duiveland is verantwoordelijk voor het beleid en beheer van de haven. Contactpersonen bij de gemeente zijn mevrouw S. Nouwens en de heer A. Flikweert. De dienst Openbare Werken (District Eiland) van de gemeente Schouwen-Duiveland is verantwoordelijk voor het beheer van de haven. Contact havenmeesters: Ph. de Leeuw, E.H. Beije en W.M. Fokker. Tel.: (0111) 413174 Niet bekend Op dit moment is er geen vaststaand beheer- en/of onderhoudsplan voor de kades van haven in Zierikzee. De fysieke toestand van de vaarweg en kades is goed. De haven en het Havenkanaal zijn in 2007 gebaggerd. De fysieke toestand van de Visserskade en Engelse kade is redelijk, maar de gemeente heeft besloten niet langer te investeren in het onderhoud van deze kades. De capaciteit van het Havenkanaal, de sluis en de loswallen is beperkt door de beperkte afmetingen van de sluis en het kanaal. Eigenaar / beheerder vaarweg, kade, kavels Aanwezigheid havenmeester Havengelden Beheer- en onderhoudsplan Onderhoudssituatie Havenverordening Voor de haven van Zierikzee is een havenverordening vastgesteld: de Havenverordening Schouwen-Duiveland, 26 april 2007. Deze is beschikbaar via de website van de gemeente. 20 Binnenhavenatlas Zeeland

Beleid en ontwikkelingen (Haven)beleid In de toekomst is er weinig ruimte voor binnenvaart in Zierikzee. De activiteiten met betrekking tot goederenoverslag moeten zoveel mogelijk plaatsvinden in Bruinisse. Het bestemmingsplan Bedrijventerreinen Zierikzee, 1e Herziening, 30 oktober 2008 betreft het bedrijventerrein waaronder (delen van) De Zuidhoek/Straalweg en t Sas die ten noorden worden begrensd door het Havenkanaal. Het gebied is aangeduid als thematisch bedrijventerreinen, waarop grootschalige bedrijfsactiviteiten plaatsvinden tot en met milieucategorie 4. Er is geen bestemming haven opgenomen in het plan. Omgevingskenmerken Ten aanzien van de relatie tussen de externe effecten van de havenactiviteiten en omgeving doen zich in Zierikzee een aantal knelpunten voor: De kade in Zierikzee kan binnen de geldende milieuverordening maximaal 12 keer per jaar worden gebruikt. Het intensieve gebruik van de haven door verschillende gebruikersgroepen, en vooral recreatievaart, in combinatie met beroepsvaart zorgt voor verminderde veiligheid. Door de beperkte capaciteit van de haven, sluis en vaarweg, in combinatie met de intensieve recreatievaart, is de loswal maar beperkt toegankelijk voor beroepsvaart. Binnenhavenatlas Zeeland 21

2.3 Gemeente Noord-Beveland 2.3.1 Kamperland Algemene kenmerken en beeldvorming Haven/kade Haven Kamperland Het havengebied van Kamperland ligt direct ten zuiden van de dorpskern van Kamperland. Rondom de haven liggen dijken. Deze dijken hebben formeel nog een waterkerende functie en liggen circa 4 meter hoger ten opzichte van het dorp en de buitendijkse gronden. De structuur van het havengebied wordt gekenmerkt door het lange havenkanaal dat Kamperland met het Veerse Meer verbindt. Het havengebied kan worden verdeeld in een aantal deelgebieden: 1. de Handelshaven, gelegen aan het einde van het kanaal tegen de dorpskern 2. de Westoever, een voornamelijk groen gebied dat is afgescheiden van het deelgebied Handelshaven door een spuikanaaltje. 3. Oostoever, aan de oostzijde van het havenkanaal loopt de St. Felixweg met daaraan de heipalenfabriek Pit Beton. Tussen Pit Beton en het Veerse Meer ligt een strook grasland. 4. Havenmond, aan het begin van het kanaal bij het Veerse Meer. Dit deelgebied wordt gekenmerkt door de grote gemeentelijke jachthaven. Oppervlakte Vaarweg Kade De haventerreinen langs het havenkanaal hebben een oppervlakte van circa 5 hectare. Circa 3 hectare is in gebruik als jachthaventerrein, terwijl 2 hectare in gebruik is als nat bedrijventerrein (door Pit Beton). De haven van Kamperland is door het Havenkanaal verbonden met het Veerse Meer. Het Havenkanaal heeft een diepte van -2,00m / -1,40m / MP en is toegankelijk voor schepen in CEMT-klasse I (max. tonnage 300 ton). Aan het Havenkanaal zijn twee loskades gelegen. De eerste kade ligt aan de oostzijde van het Havenkanaal en is circa 35 meter lang. De kade ligt op grond van de gemeente tegen het terrein van heipalenfabriek Pit Beton en is niet openbaar toegankelijk. De kade is bereikbaar voor schepen in CEMT-klasse I. 22 Binnenhavenatlas Zeeland

De tweede kade is gelegen in de Handelshaven (voormalige landbouwhaven). De kade is circa 100 meter lang, maar niet langer in gebruik als loskade. Aan de kade zijn nu een drietal aanlegsteigers van recreatievaartuigen verbonden. Voorzieningen Landzijdige ontsluiting Laden en lossen op de kade bij Pit Beton gebeurt door middel van een mobiele kraan. Op de kade zijn geen voorzieningen, zoals walstroom of een drinkwatervoorziening. De haven is ontsloten via de weg. De Veerweg is de centrale ontsluitingsweg van het dorp. Deze komt, via de coupure, uit op het havenplateau. Cement wordt geleverd per vrachtwagen, circa 6 keer per week. De hulpstoffen worden eveneens geleverd per vrachtwagen, circa 2 keer per maand. Staal wordt aangeleverd per vrachtwagen, circa 1 keer per 10 dagen. Ook de afvoer van de heipalen vindt plaats per vrachtwagen. Logistieke kenmerken en gebruik Overslag In de haven van Kamperland worden enkel nog grondstoffen en bouwmaterialen overgeslagen voor Pit Beton. Het gaat hier om naar schatting om 15.000 tot 20.000 ton zand en grind. Het gaat hierbij om 1 schip per week. De overslag in Kamperland bedraagt daarmee circa tien procent van de totale overslag in Noord-Beveland in 2009. De totale overslag in Noord-Beveland bedroeg volgens CBS circa 188.000 ton. Aan/afvaarten De aan/afvoer gebeurt met schepen in CEMT-klasse 1 (type Spits) van circa 38 meter lang en 5 meter breed. In de praktijk kunnen schepen een diepgang tot circa 3 meter de kade bereiken. De levering van zand en grind vind plaats per schip, circa 1 maal per week (maximaal 6 bewegingen per maand). De schepen worden gelost middels een kraan. De opslag van zand en grind vindt plaats tussen keerwanden. Medegebruik haven Ligplaatsen jachthaven, visserij, scheepswerf Logistiek belang haven De haven wordt vooral gebruikt door recreatievaart. De jachthaven in de Handelshaven (oude landbouwhaven) telt 160 ligplaatsen en wordt privaat beheerd. De jachthaven Havenmond is een gemeentelijke jachthaven met 260 ligplaatsen. Er liggen geen vissersschepen in de haven van Kamperland. Pit Beton is afhankelijk van binnenvaart voor de aanvoer van grondstoffen voor de fabricage van heipalen voor infrastructurele werken. De heipalen worden meestal per vrachtwagen afgevoerd. De grootste afzet vindt plaats in Zeeland, Zuid-Holland en West-Brabant, maar ook in België. Er wordt met Pit Beton onderhandeld over uitplaatsing van de bedrijfsactiviteiten naar een andere locatie aan het water. In 2015 loopt de pacht af van de grond waarop Pit Beton is gevestigd. De pacht is door de gemeente niet verlengd. Binnenhavenatlas Zeeland 23

Economische kenmerken Watergebonden bedrijventerreinen De Handelshaven had in het verleden een gemengde functie als industriehaven en jachthaven. Na het beëindigen van de laad-/losvoorziening is de industriële functie vervallen. Het watergebonden bedrijventerrein van Pit Beton aan de St. Felixkade aan de oostkant van het Havenkanaal heeft nog wel een industriële functie. Het terrein heeft een oppervlakte van ongeveer 2 hectare. Watergebonden bedrijven Watergebonden bedrijven zijn Pit Beton (beton, heipalen) en RoHa, Intrec en Zwemer Watersport (watersportbedrijven/recreatie). CZAV maakte in het verleden gebruik van de Handelskade. Nu de kade is gesloten vervoert CZAV goederen (oa graan) per vrachtwagen naar Wemeldinge en vandaar per binnenvaartschip naar andere bestemmingen. Bij Pit Beton in Kamperland werken circa 15 mensen. Bij de diverse watersport bedrijven, inclusief De Zwart Recreatie, werken circa 40 mensen. Eigendom en beheer Eigenaar / beheerder vaarweg, kade, kavels De gemeente is eigenaar en beheerder van het Havenkanaal en de kade aan de handelshaven. Het wateroppervlak van de Handelshaven is in private handen (Intrec BV). De kade op het terrein van Pit Beton is niet openbaar toegankelijk. De kade ligt op gemeentegrond, maar wordt gepacht door Pit Beton. De pacht van de bedrijfsgrond in Kamperland loopt in 2015 af en de gemeente wil de pacht niet verlengen. Bij de gemeente Noord-Beveland is de heer B.C.C. Melis, Adjunct Directeur Afdeling beleid & projecten, verantwoordelijk voor beleid en ontwikkelingen rondom de binnenhaven. Aanwezigheid havenmeester Havengelden Beheer- en onderhoudsplan Er is een havenmeester in de gemeentelijke jachthaven aanwezig: de heer Verrijzer: (0113) 371628. Ook in de jachthaven in de Handelshaven is een havenmeester aanwezig: de heer De Kam (0113) 371051. Er is geen openbare laad-loskade meer aanwezig in Kamperland. Voor recreatievaart wordt in Kamperland watertoeristenbelasting geheven afhankelijk van het aantal personen dat overnacht. Er is geen vaststaand beheer- en/of onderhoudsplan voor de haven. Er worden door de gemeente Noord-Beveland dan ook geen reserveringen gemaakt voor onderhoud van de haven. Met lopend onderhoud en grotere investeringen wordt de haven operationeel gehouden. De Handelshaven is privaat eigendom van de heer De Zwart. Alle steigers zijn in 2008 aangelegd. Werkgelegenheid Onderhoudssituatie De kade aan de handelshaven verkeerde in slechte staat, maar is in 2009 opgeknapt omdat er geen zware aslast van vrachtauto s op de kade meer was toegestaan en de horizontale druk op de kade zou afnemen. Hierdoor waren minder grootschalige investeringen nodig voor de reparatie van de kade dan anders het geval zou zijn geweest. Echter, de kade is nu in gebruik als jachthaven en niet meer toegankelijk voor het laden en lossen van goederen door binnenvaart. 24 Binnenhavenatlas Zeeland

Havenverordening Er is geen aparte havenverordening aanwezig voor de haven. Het gebruik van de haven is gereguleerd via de Algemene Plaatselijke Verordening Noord-Beveland 2009. Deze is te vinden op de website van de gemeente. Beleid en ontwikkelingen (Haven)beleid Het Bestemmingsplan Havengebied Kamperland is op 30 september 2010 door de gemeenteraad vastgesteld. In het plan wordt het hele havengebied van Kamperland omgevormd tot een gebied voor wonen en recreatie. Daarmee komt een einde aan de (logistieke) havenfunctie van Kamperland. Tegen het vaststellen van het bestemmingsplan is inmiddels bezwaar aangetekend bij de Raad van State (zie omgevingskenmerken). Om ruimte te vinden voor overslag- en binnenvaartgerelateerde bedrijven (Pit Beton) werd in eerste instantie gekeken naar een terrein in de gemeente Reimerswaal (Schorebrug). Echter, de gemeente Reimerswaal heeft in februari 2010 besloten geen medewerking te verlenen aan de geplande realisatie van een nat bedrijventerrein op de locatie Schorebrug. De gemeente Noord-Beveland wil onderzoeken of het mogelijk is een watergebonden bedrijventerrein met overslagfaciliteiten te realiseren op of bij het bedrijventerrein in Kats. Het voordeel van Kats voor de betonindustrie is dat er een geluidszone op het bedrijventerrein ligt. Hierdoor is realisatie met een beperkte planologische procedure mogelijk. Wel moeten de plannen in dit gebied getoetst worden aan de normen van Natura 2000 Oosterschelde. Bovendien is de grond van het bedrijventerrein in private handen, waardoor er nog niet direct ruimte beschikbaar is en met partijen onderhandeld moet worden (zie paragraaf 2.3.2 Kats). Voor het aanbod van loswallen geeft de gemeente Noord-Beveland aan dat het voorstander is van het gebruik van de loswal aan de Veerse Dam. Dit vanuit een betere bereikbaarheid via de weg en water voor bedrijven uit zowel de gemeente Noord- Beveland als de gemeente Veere. Ook de loswallen bij Neeltje Jans zouden in de ogen van de gemeente geschikt zijn voor overslag. Echter CZAV geeft aan dat dit voor hen geen optie is, omdat het de kade te klein acht en het zomers te druk vindt met recreatievaart. Tevens geeft Rijkswaterstaat aan dat de loswal Veerse Dam na 2010 mogelijk verdwijnt. Omgevingskenmerken Momenteel zorgen de watergerelateerde bedrijven en binnenvaart niet voor overlast. Echter, de binnenvaartgerelateerde bedrijven worden uit de haven gedreven door de ruimteclaim van de ontwikkeling van woon- en recreatieruimte aan het water. De noodzakelijke verplaatsing van het betonbedrijf zorgt wel voor problemen, omdat nog geen alternatieve locatie beschikbaar is. Bouwconcern De Hoop, moederbedrijf van Pit Beton in Kamperland, heeft beroep aangetekend bij de Raad van State tegen het bestemmingsplan voor de haven in Kamperland. Het beroep richt zich op de zekerheid dat bouwactiviteiten in de haven, de activiteiten van de heipalenfabriek niet in de weg staan. Het gaat vooral om de milieucontour rond het bedrijf. Bij de goedkeuring van het bestemmingsplan Havengebied Kamperland is als voorwaarde gesteld (oa door VROM en de provincie Zeeland) dat tot 2015, Pit Beton niet mag worden gehinderd in haar bedrijfsvoering door de ontwikkeling van de Kamperlandse landbouwhaven tot woongebied, zolang er geen alternatieve locatie voor het bedrijf is gevonden. De Hoop stelt dat binnen het Binnenhavenatlas Zeeland 25

huidige bestemmingplan er onvoldoende waarborgen zijn voor een ongehinderde bedrijfsvoering tot 2015. De gemeente is van mening dat de basis voor het standpunt van De Hoop zwak is. De gemeente heeft de locatie van Pit Beton herbestemd binnen de functie categorie bedrijf, maar heeft de mogelijkheid opgenomen de locatie met een wijzigingsbevoegdheid aan te passen. De Hoop heeft aangegeven de grond te willen verwerven om zelf de woningontwikkeling ter hand te nemen. Zij hebben met de gemeente een intentieovereenkomst gesloten om daar de mogelijkheden voor te onderzoeken. 26 Binnenhavenatlas Zeeland

2.3.2 Kats Algemene kenmerken en beeldvorming Haven/kade Werkhaven Kats De haven van Kats is gelegen op circa 500 meter ten noorden van de dorpskern van Kats. De haven van Kats wordt gevormd door een langwerpig havenbassin met twee havendammen aan de Oosterschelde. De haven is een voormalige veerhaven. Het zuidelijke deel is werkhaven, met een bedrijventerrein direct grenzend aan het havenfront. Het noordelijke deel van de havenkom is ingericht als jachthaven, met opstallen voor werfactiviteiten. Oppervlakte De totale oppervlakte van het terrein bedraagt circa 14 hectare (bruto); Circa 8,1 hectare (bruto) westelijk van de havenkom. Het betreft een nat bedrijventerrein, dat in handen is van aannemersbedrijf Hoondert BV (Katshaven BV, Kamps Straalbedrijf). Circa 6 hectare (bruto) noordelijk van de havenkom. Het betreft het bedrijventerrein van Van der Rest Nautic, gebruikt voor stallings-, werf- en jachthavenactiviteiten. Vaarweg De haven van Kats ligt direct aan de Oosterschelde, een vaarweg in CEMT-klasse VIb. Het vaarwater in de haven heeft een diepgang van circa -7m NAP en is toegankelijk voor schepen in CEMT-klasse Va en VIa. De algemene maximaal toegestane lengte voor schepen is 100 meter. Kade Voorzieningen Aan de zuidzijde van de haven is een loswal aanwezig. Deze heeft een lengte van circa 100 meter. De loswal is niet openbaar toegankelijk. De haven wordt vooral gebruikt door schepen in CEMT-klasse Va en VIa. De maximaal toegestane lengte van schepen is 100 meter. Schepen mogen wanneer zij zijn afgemeerd aan de kade, niet voorbij de kade uitsteken. Toch doen sporadisch ook langere schepen de haven aan. Op het terrein van Aannemersbedrijf Hoondert BV is 30.000 m2 gereserveerd voor twee zware overslagkranen met elk 750 ton hijscapaciteit. Deze overslagkranen kunnen ruim 80 meter boven het water bewegen en 450 meter over land. De kranen hebben een breedtebereik van 60 meter en een hoogtebereik van 18 m (land). Daarnaast zijn er nog 4 kleinere bovenloopkranen met elk 8 ton hijscapaciteit. Binnenhavenatlas Zeeland 27

De kranen in de werkhaven zijn gebruikt bij de bouw van de brugelementen voor de Zeelandbrug, maar worden ook nu nog regelmatig gebruikt, ondermeer voor de overslag van stukgoederen (veelal nautisch gerelateerd). Het terrein is geschikt voor opslag en/of de productie van grote objecten. In de haven zijn geen drinkwatervoorzieningen aanwezig of voorzieningen voor walstroom. Landzijdige ontsluiting Het Haventerrein is over de weg ontsloten via de Veerhavenweg die leidt naar de N255 en de N256. De ontsluiting van het industrieterrein loopt buiten de dorpskern. Logistieke kenmerken en gebruik Overslag In de gemeente Noord-Beveland werd volgens het CBS circa 188.000 ton overgeslagen in 2009. Er werd naar schatting circa 80.000 tot 100.000 ton overgeslagen in Kats. De overslag in Kats bestaat vooral uit stukgoederen die gebruikt worden in de maritieme industrie en die worden opgeslagen op het terrein van Hoondert BV. Het gaat vooral om monopiles (fundering voor windmolens op zee), maar bijvoorbeeld ook staalconstructies, markeringsboeien etc. Sporadisch wordt de haven ook gebruikt voor laden en lossen van bouwmaterialen die worden gebruikt voor kustversterking. Aan/afvaarten Landzijdig aan/afvoer Medegebruik haven Er wordt gemiddeld twee tot drie keer per week gebruik gemaakt van de kade voor het laden of lossen van goederen. De landzijdige aan/afvoer van goederenstromen gebeurt per vrachtauto via de weg. De aan en afvoer geeft nauwelijks voor overlast, omdat de aan- en afvoerroutes niet door de woonkern lopen. Een groot deel van havenkom is in gebruik als jachthaven. Bij de jachthaven is ook een jachtwerf aanwezig. De jachthaven heeft circa 100 ligplaatsen. Dit aantal kan niet worden uitgebreid, doordat een deel van de haven toegankelijk moet blijven voor grote (binnenvaart)schepen die de loswal van de werkhaven willen bereiken. Tegelijkertijd is de ruimte om te manoeuvreren voor deze grote schepen beperkt door de aanwezigheid van de jachthaven. De veiligheidssituatie is hierdoor niet optimaal. Logistiek belang haven De haven is van groot logistiek belang voor de vestiging van Aannemersbedrijf Hoondert BV in Kats. De haven van Kats is een van de zeer weinige locaties aan de hele Noordzeekust met de aanwezigheid van dergelijke grote kranen aan diep vaarwater en voldoende ruimte om te manoeuvreren. Wanneer de haven niet langer toegankelijk is voor binnenvaart, dan zal Hoondert BV verhuizen naar een andere locatie aan het water. De haven speelt ondermeer ook een rol in het laden en lossen van bouwmaterialen die worden gebruikt voor kustversterking. Momenteel kijken verschillende bedrijven in de betonindustrie ook naar Kats als potentiële vestigingslocatie. Het gaat om vestigingen van bedrijven die op hun huidige locaties (bv in Goes en Kamperland) onder druk staan. 28 Binnenhavenatlas Zeeland

Economische kenmerken Watergebonden bedrijventerreinen De totale oppervlakte van het terrein bedraagt circa 8,1 hectare (bruto). Het betreft een nat bedrijventerrein, dat ook als zodanig in gebruik is. Momenteel wordt gekeken naar mogelijkheden om het bedrijventerrein bij de haven in Kats verder te vullen en eventueel uit te breiden voor de vestiging van een of meer watergebonden (beton) bedrijven (zie Beleid). Watergebonden bedrijven In de jachthaven zijn diverse watergebonden bedrijven gevestigd. Het gaat ondermeer om Van der Rest Nautic (eigenaar van de havenkom), Yacht Makelaardij Kats en International Yacht Paints. Op het industrieterrein is Aannemersbedrijf Hoondert BV (incl. dochterondernemingen Katshaven BV/GCC en Kamps straalbedrijf) gevestigd die de loswal gebruikt. Er worden diverse goederen overgeslagen, waaronder stalen funderingen voor windmolens en vaarwegmarkeringen (die door Kamps gereinigd worden). Tevens wordt de loswal gebruikt voor de overslag van materialen voor kustbeschermingswerken. Werkgelegenheid Het aantal banen bij watergebonden bedrijven is niet bekend Eigendom en beheer Eigenaar / beheerder vaarweg, kade, kavels De haven van Kats is in private handen. Van der Rest Nautic en Aannemersbedrijf Hoondert BV zijn samen eigenaar van de havenkom en de kades en beide verantwoordelijk voor het beheer ervan. Circa 80% van havenkom en de ingang is eigendom van de Jachthaven Van der Rest Nautic. Het gedeelte van de havenkom voor de kraanbanen en de loswal is in handen van De werkhaven met het industrieterrein rondom de kraanbanen en het gedeelte voor de loswal is eigendom van Aannemersbedrijf Hoondert BV. Hoondert heeft recht van overgang over het deel van de havenkom dat in handen is van Van der Rest Nautic. De vaarweg die de haven ontsluit is de Oosterschelde. Deze vaarweg wordt beheerd door Rijkswaterstaat. Binnen de gemeente Noord-Beveland is de heer B.C.C. (Bas) Melis, Adjunct Directeur Afdeling beleid & projecten verantwoordelijk voor beleid en ontwikkelingen rondom de binnenhaven. Aanwezigheid havenmeester Havengelden Beheer- en onderhoudsplan Onderhouds- In de jachthaven is een havenmeester aanwezig. De havenmeester van de jachthaven is bereikbaar onder nummer 06-22409029. De haven is in private handen en is niet openbaar toegankelijk. Zodoende worden er geen havengelden geheven voor binnenvaartschepen. Er is geen vaststaand onderhoud- en beheersplan voor de haven. Werkzaamheden worden uitgevoerd indien noodzakelijk. Aannemersbedrijf Hoondert BV zou de vaargeul graag op eigen kosten verdiepen, echter Van der Rest Nautic is hier tegen, omdat dit de haven toegankelijker maakt voor grotere schepen die de recreatievaart in de haven bemoeilijken. De onderhoudsituatie van het vaarwater in de haven is goed. Het Projectbureau Binnenhavenatlas Zeeland 29