De Nederlandse Moedermelkbank Ineke van Vliet Coördinator Nederlandse Moedermelkbank Zorgen in de 21e Eeuw, 2 oktober 2013, Nieuwegein
De Moedermelkbank Geschiedenis Tot ongeveer 1800 lieten rijke vrouwen hun kind door de min voeden 1947: Oprichting Nederlandse Moedermelk Centrale 1973: Opheffing NMC Jaren 80: wereldwijde opheffing van Moedermelk Banken Heden: heroprichting Moedermelkbanken
1 e NL moedermelkservice: 1948-1973 Amsterdam 1954
Moedermelkbanken in Europa
De Nederlandse Moedermelkbank Onderdeel van de NICU, VU Medisch Centrum Amsterdam Start opzetten melkbank: eind 2009 1e goedkeuring donor: mei 2011 Officiële opening melkbank: nov 2011
Team Hoofd: prof. dr. Hans van Goudoever promovendi: Willemijn Corpeleijn & Marita de Waard Team Coördinator: Ineke van Vliet Diëtiste: Stefanie Kouwenhoven Subhoofd: dr. Marijn Vermeulen Administratief medewerkster: Anne Schoonderwoerd
Donor melk, voorwie? Pasgeborenen < 1500 gram, welke deelnemen aan de Early Nutrition Study(ENS) vergelijkt donormelk versus kunstvoeding als aanvulling op eigen moedermelk 5 NICU sin NL nemen deel aan de ENS Start inclusie: maart 2012
Selectie donors Vrouwen die recent bevallen zijn en een natuurlijk melkoverschot hebben www.moedermelkbank.nl: informatie en nalezen geschiktheid 1 e telefonische screeningdoor moedermelkbank: - Vriezer -18 C of kouder - Roken, alcohol en drugs - Medicatie gebruik (alleen anti-conceptiepil is toegestaan) - Dieet - Blootstelling aan chemicaliën voor werk of hobby
Sanquinbloedvoorziening Bij geen bezwaar: doorverwijzing naar Sanquin Uitgebreide keuring door keuringsarts Sanquin: risicocontacten, medische voorgeschiedenis, buitenlandsverblijf en bijzondere ziekten Bloedtest (HIV, HBV, HCV, Syphilis, HTLV) Samenwerking met Sanquin bloedvoorziening Voordelen: De donorartsen zijn bekend met het screenen van de donors Capaciteit om te screenen kan gemakkelijk worden uitgebreid Laboratorium: snel en niet duur Up-to-date informatie over infectie prevalentie in Nederland en elders in de wereld (van belang bij reizen)
Sanquinbloedvoorziening Locaties screening donors: Amsterdam Rotterdam Utrecht Nijmegen
Na de screening: Test resultaten worden per e-mail naar de melkbank gestuurd Indien goedgekeurd: de donor ontvangt een start pakket van de melkbank per post Herkeuring van de donor bij Sanquin: iedere 3 maanden
Start pakket naslagwerk
Moedermelkbank: web-based training Instructie video s via website www.moedermelkbank.nl Algemene informatie Persoonlijke hygiëne Hoe de melk af te kolven en op te slaan Wanneer contact opnemen met de melkbank
Track & trace Donormelk is altijd traceerbaar van donor tot ontvanger en andersom Poolen van donormelk: alleen van een donor nooit van meerdere donors
Vervoermelk: Postcode gebied: koerier aan huis daarbuiten: donor kan de melk zelf naar de melkbank in VUmc, Amsterdam brengen, mits het goed bevroren blijft (koelbox met ijselementen)
Koerier Transport bij -20 C Controle van de temperatuur d.m.v. logger in de vriezer (uit te lezen op computer) Afstandsverklaring donor Nieuwe flessen Klein cadeautje bij 1e keer melk ophalen
Donors 1 e donor goedgekeurd in mei 2011 Totaal: 150 donors (oktober 2013) Gemiddeld 20 a 30 donors tegelijk actief Gemiddeld 7 liter melk per donor Gemiddelde periode kolven is 9 weken
Moedermelkbank: voortgang 2012 donoren donatieduur jan t/m juni 2012 : gemiddeld 9 weken/ donor 40 35 goedgekeurd 35 30 actief (gemiddeld)/ maand aantal donoren 25 20 15 NIETS gedoneerd (geteld in maand van goedkeuring) 15 16 10 8 7 5 3 0 jan tm juni 2012: juli tm dec 2012
Moedermelkbank: logistiek Afgifte melk op de melkbank controle temperatuur en labelling, opslag in vriezer Ontdooien (binnen 3 maanden na afkolven) Bacteriële kweek Pasteuriseren Eliminatie van CMV en bacteriën Herhaling bacteriële kweek, analyse (oa) eiwit gehalte invriezen Transport to 5 NICU s Gebruik binnen 3 maanden na pasteurisatie
Opslag van donormelk Vriezers -20 C Aangesloten op centraal controle systeem
Verwerken van de melk Laminar flow kast Polen melk van 1 donor
Verwerken van de melk iedere pool wordt uitgeschonken: labeling pool s sealing dop -250 mlflessen -kweken voor en na pasteurisatie -melk voor analyse
Afname kweken Na pasteurisatie
Pasteurisatie Holder methode Gedurende minimaal 30 minuten in warm water bad van 62-63
Moedermelkbank: effect van pasteurisatie Is donormelk beter dan kunstvoeding? Verminderde werking: Antistoffen 30% Lactoferrine 60% IGF-1 40% Lymfocyten 100% Lipases 100% Onveranderd: EGF LC-PUFA s Oligosacchariden Lactose En ook eliminatie van bacteriën/ virussen (HIV, CMV)
Analyse donormelk Homogenizeren Analyse by Miris: Eiwit, vet, lactose, total solids, energy
Labeling & transport
Contact & informatie: Website: www.moedermelkbank.nl E-mail: moedermelkbank@vumc.nl 2 gsm s: 1 voordonors 1 voor professionals
Prematuriteit: morbiditeit en mortaliteit? 7% van de kinderen wordt te vroeg geboren In Nederland zijn dat 13.000 kinderen / jaar Op 19 jarige leeftijd 1 : - 13% heeft een matig tot ernstige handicap - 53% heeft tenminste een mild probleem -3x vaker werkloos / niet op school 1 Hille et al. Pediatrics 2007
Prematuriteit: structureleonrijpheid HERSENBLOEDINGEN VOEDINGS INTOLERANTIE SEPSIS NECROTISERENDE ENTEROCOLITIS BLINDHEID BEADEMINGSBEHOEFTE
Sepsis Incidentie: 20 60% Mortaliteit: 10 30% TPN- related vs gut derived Geassocieerd met ontwikkelingachterstand op 2 jarige leeftijd Schlapbach et al. Pediatrics 2011
Necrotiserendeenterocolitis Incidentie: 5-10% Mortaliteit: tot 40% Suddenonset Geen duidelijke trigger Geassocieerd met enterale voeding
Effecten moedermelk bij prematuren Minder infecties: 18% - Hylander et al. Pediatrics 1998 Incidentie Necrotiserende Enterocolitis: 6x -Lucas et al., Lancet 1990 Sneller op volledig enterale voeding - Schanler et al., Pediatrics 1999 Aantal heropnames na ontslag -Vohret al,. Pediatrics2006
Voordelen van dieet met alleen humane melk 20% 15% 10% 5% NEC NEC surgery 0% bovine milk (n=69) human milk (n=138) Sullivan et al. J Pediatr 2010
Moedermelk: 100.000 verschillende stoffen Voedingsstoffen Eiwitten Koolhydraten Vetten Mineralen Vitaminen Maar ook. Enzymen Hormonen Groeifactoren Cytokines etc. etc.
Moedermelk in de NICU 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Day 1 Day 5 Day 10 100% FF Mix 100% OMM NPO Corpeleijn et al. Neonatology 2012;102:276 281
CochraneReview: Donormelk Kunstvoeding 8 grote studies: 1017 kinderen, < 32 weken Voeding met donormelk: -Minder NEC - Tragere groei Echter: - Zeer oude studies -Donormelk was niet verrijkt - Verzamelde gegevens zijn beperkt Quigley et al. 2007
EarlyNutritionStudy: Is donormelk beter dan kunstvoeding? Hypothese: Een dieet gebaseerd op humane melk gedurende de eerste 10 levensdagen resulteert in: - Lagere incidentie van ernstige infecties (sepsis/meningitis) en/of NEC en/of overlijden - Een meer diverse kolonisatie van de darm
EarlyNutritionStudy: multicenter 400 kinderen < 1500 gram: - VU medisch centrum - AMC Emma Kinderziekenhuis - Sophia Kinderziekenhuis - St Radboud Ziekenhuis - UMCG Beatrix Kinderkliniek
EarlyNutritionStudy: criteria Inclusie: - Geboortegewicht < 1500 gram - Informed consent Exclusie: - Maternaaldrugs/ alcohol misbruik - Grote aangeboren afwijkingen - Early onset sepsis - TORCHES - Perinatale asphyxie(ph<7.0) - Toediening van koemelk product (kunstvoeding/ BMF)
EarlyNutritionStudy: design Geboorte gewicht < 1500 g randomisatie Moedermelk + Kunstvoeding Moedermelk + Donormelk Indien beschikbaar: moedermelk + BMF Anders: kunstvoeding Antenataal: Consent Dag 0: Start interventie Dag 10: Einde interventie Dag 60: Einde follow-up N = 396 Multicenter
EarlyNutritionStudy: praktijk
Vragen?