Renovatiepact Startvergadering werf 5- deeltaak 3 Financiële ondersteuningsmaatregelen
AGENDA STARTVERGADERING Korte kennismakingsronde (5 ) Inleiding aangaande het Renovatiepact, de doelstellingen van de werf en de verwachte output na de tweede fase van het Renovatiepact (5 ) Bespreking voorstel premie voor totaalrenovatie (1u) en ondersteuning collectieve renovatie (30 ) Projectfiche (15 ) 2
KENNISMAKING LEDEN WERKGROEP Agentschap Wonen Vlaanderen Dirk Van Gestel en Benediekt Van Damme Bouwunie Mieke Bonnarens (voor eerste vergadering: Luc Dedeyne) CIB Pieter Decelle(voor eerste vergadering verontschuldigd) Dubolimburg Kris Asnong/Ine Schils(voor eerste vergadering verontschuldigd) Eandis Kirsten Loncke Gezinsbond Ivo Aerts Infrax Guido Claes Intercommunale Leiedal Bram Lattré Stad Antwerpen Dirk Van Regenmortel VCB Liesbeth Lemmens Verenigde Eigenaars Fred Niemans (niet gereageerd) VEA Tine Tanghe en Geert Flipts 3
INLEIDING: HET RENOVATIEPACT DOELSTELLING Een coherent actieplan uitwerken dat leidt tot een sterke verhoging van de renovatiegraad van ons Vlaams woningpatrimonium en de energieprestatie ervan optimaliseert tot het bijna-energieneutraal niveau. De overheid kan faciliteren en ondersteunen maar alle belanghebbenden zullen hier mee hun schouders moeten onder zetten partnerorganisatiewaarin middelen, informatie, activiteiten en competenties worden gedeeld om de gemeenschappelijke doelstelling te realiseren. Maximaal gebruik maken van Europese, federale, gewestelijke en andere financieringsmiddelen. 4
INLEIDING: HET RENOVATIEPACT Eerste fase: dec 2014 juni 2015 32 organisaties ondertekenden engagementsverklaring: 16/12/2014 6 werkgroepen: januari-juni 2015 BEN-definitie bestaande bouw & LT-doelstelling Goede actievoorbeelden Geïntegreerd beleidskader Financiering Verplichtingen Communicatie 3-5 samenkomsten per werkgroep (25-45 deelnemers) Eindverslag 27/01/2016 5
INLEIDING: HET RENOVATIEPACT Eerste fase: het eindverslag de bouwstenen Gedeelde verantwoordelijkheid Langetermijndoelstelling en monitoring Aandacht voor bijzondere doelgroepen en ontzorging Inspiratie uit goede actievoorbeelden Geïntegreerd beleidskader Financiering voorzien om het betaalbaar te houden Verplichtingen Communicatie, sensibilisering en informatie 27/01/2016 6
INLEIDING: HET RENOVATIEPACT Eerste fase: het eindverslag de werven Langetermijndoelstelling verder concreet uitwerken en opvolgingsindicator vastleggen Het concept van de woningpas verder concreet uitwerken Uitwerken Renovatieadvies Kennisplatform goede actievoorbeelden Financiële ondersteuningsmaatregelen uitwerken Business modellen en demonstratieprojecten Verplichtingen Energiearmoedeprogramma Een meer geïntegreerd beleidskader Communicatie 27/01/2016 7
INLEIDING: HET RENOVATIEPACT Eerste fase: het eindverslag Goedgekeurd door de stuurgroep Op basis van het eindverslag conceptnota op de Vlaamse Regering: Goedgekeurd op 17 juli 2015. Ministers Turtelboom(Energie), Homans (Wonen) en Schauvliege(Omgeving). Proces verderzetten op basis van bouwstenen. Renovatiepact verder concretiseren in de werven. Begin 2016 rapporteren. 27/01/2016 8
INLEIDING: HET RENOVATIEPACT Tweede fase: de planning september 2015: samenstelling van de werkgroepen voor de werven, incl. aanduiding van de trekker-coördinator en ondersteunend ambtenaar. De beperkte werkgroepen worden samengesteld in overleg tussen de trekkercoördinator en het VEA. oktober-december 2015: werkgroepen komen samen en maken de concrete planning op voor hun werkzaamheden voor de concretisering van de toegewezen hefboomactie. Werkgroepen komen vervolgens in principe maandelijks samen om de mijlpalen van het planningsdocument te realiseren. 16 december 2015: studiedag over het Renovatiepact, met o.a. een presentatie over de stand van zaken van de tweede fase. 6 januari 2016: samenkomst van de overkoepelende beperkte stuurgroep voor de validatie van de planningsdocumenten van de werkgroepen. 18 maart 2016: samenkomst van de overkoepelende beperkte stuurgroep. maart 2016: samenkomst van de voltallige stuurgroep datum nog te bepalen. 11 mei 2016: samenkomst van de overkoepelende beperkte stuurgroep om de resultaten van fase 2 af te sluiten. 27/01/2016 9
INLEIDING: HET RENOVATIEPACT Tweede fase: de beperkte stuurgroep rol van Directiecomité opvolging van de uitvoeringsplanning van de werkgroepen en ingrijpen indien de vooropgestelde planning of resultaten niet worden behaald. Samenstelling: 10 leden Christel Verhas Griet Verbeeck Helmer Rooze Jan Turf Jef Lembrechts Johan Vanderbiest Kati Lamens Luc Peeters Peter Suys (nog 1 lid te bevestigen) 27/01/2016 10
INLEIDING: HET RENOVATIEPACT Tweede fase: doelstellingen Op zo kort mogelijke termijn, maar met voldoende draagvlak bij de stakeholders, tot de concrete uitwerking komen van de hefboomacties, de zogenaamde werven, waarvan de krijtlijnen in fase 1 werden uitgetekend. De concretiseringvan deze werven is cruciaalvoor het welslagen van het Renovatiepact. 27/01/2016 11
Bouwsteen: Financiering voorzien om het betaalbaar te houden Er zijn ruime financieringsmogelijkhedenvoor energierenovaties nodig (private en publieke renovatieleningen, derdepartijfinanciering, coöperatieven, crowdfunding,..). Op termijn moet een fiscaliteitdie gelinkt is aan de energieprestatie van de woning de ruggengraat vormen van het ondersteuningssysteem. Rekening houdend met de budgettaire context en teneinde maximale impact te kunnen realiseren, wordt een fiscaal systeem met een bonus-malus-principe onderzocht. Daarnaast kunnen premies en fiscale maatregelen(via de schenkingsrechten, successierechten, BTW ) complementaire instrumenten zijn. Een premieregeling moet betrouwbaar zijn. Dit betekent dat premies waarop men beroep kan doen in de tijd voorspelbaar moeten zijn. De energie-intensiteit waarmee bepaalde bouwmaterialen tot stand komen, leidt tot een netto verhoging of verlaging van het energieverbruik wanneer de volledige levenscyclus van het materiaal wordt beschouwd. Er zal onderzocht worden op welke manier het energieverbruik van de bedrijfsprocessen voor bouwmaterialen kan verlaagd worden, om het niveau qua duurzaamheid te verhogen. 27/01/2016 12
Werf 5: Financiële ondersteuningsmaatregelen Deeltaak 1: Woningfiscaliteit Deeltaak 2: Financiering Deeltaak 3: Premies Inzake premies zullen ondersteuningsvormen voor -al dan niet gefaseerde, individuele of collectieve (wijk-)- energetische renovaties tot de langetermijndoelstelling verder in kaart worden gebracht. Deze kunnen doelgroepgericht, tijdgebonden, locatiespecifiekof generiek zijn. 27/01/2016 13
Werf 5.3: Premies Kabinet Energie bereidt een algemene premiehervorming voor met daarin voor residentiële sector Afbouwscenario voor een aantal premies voor individuele maatregelen (dakisolatie, glasvervanging, spouwmuurisolatie) Vereenvoudigingen (vb. forfaitaire premie voor warmtepomp) Verstrenging van eisen (vb. warmteweerstand dak) Koppeling aan kwaliteitssystemen (voor muurisolatie via buitenen binnenzijde, voor zonneboiler en warmtepomp) Invoeren nieuwe ondersteuning Voor binnenmuurisolatie Voor totaalrenovatie Voor collectieve renovatie-aanpak Voorlopige planning: wijziging vanaf 1 juli 2016 BVR: 1 e principiële goedkeuring eind januari, definitief eind april + aansluitend MB 27/01/2016 14
Werf 5.3: totaalrenovatie werken via voucher Recht op behoud premiehoogtes individuele investeringen (inhoudelijke eisen evolueren wel mee) Recht op forfaitair supplement afh. v. # nog uit te voeren investeringen Supplement van zodra er nog 3 investeringen worden uitgevoerd Uitbetaling na elke investering 7 investeringen komen in aanmerking : dakisolatie, muurisolatie, vloerisolatie, beglazing, zonneboiler, warmtepomp, ventilatiesysteem (vraaggestuurd of met warmterecuperatie) In voucher aangeven welke investeringen nog zullen worden uitgevoerd in periode van 5 jaar (vanaf eindfactuur eerste investering) Controle vooraf: steekproefsgewijs Controle achteraf: aangepakte delen voldoen volledig Woninggebonden + slechts 1 voucher Afschaffen combipremie 27/01/2016 15
Werf 5.3: totaalrenovatie werken via voucher Concreet voorstel forfaitaire supplementen Na tijdige uitvoering van de derde investering de vierde investering de vijfde investering de zesde investering de zevende investering Forfaitair supplement per woning 1250 euro, beperkt tot 25% van de investeringskosten van de eerste 3 investeringen Bijkomend 500 euro, waarbij het totale supplement wordt beperkt tot 25% van de investeringskosten van de eerste 4 investeringen Bijkomend 1000 euro, waarbij het totale supplement wordt beperkt tot 25% van de investeringskosten van de eerste 5 investeringen Bijkomend 1000 euro, waarbij het totale supplement wordt beperkt tot 25% van de investeringskosten van de eerste 6 investeringen Bijkomend 1000 euro, waarbij het totale supplement wordt beperkt tot 25% van de investeringskosten van de 7 investeringen Forfaitair supplement per wooneenheid 625 euro, beperkt tot 25% van de investeringskosten van de eerste 3 investeringen Bijkomend 250 euro, waarbij het totale supplement wordt beperkt tot 25% van de investeringskosten van de eerste 4 investeringen Bijkomend 500 euro, waarbij het totale supplement wordt beperkt tot 25% van de investeringskosten van de eerste 5 investeringen Bijkomend 500 euro, waarbij het totale supplement wordt beperkt tot 25% van de investeringskosten van de eerste 6 investeringen Bijkomend 500 euro, waarbij het totale supplement wordt beperkt tot 25% van de investeringskosten van de 7 investeringen Max. 4750 voor woningen, 2375 voor appartementen 27/01/2016 16
Werf 5.3: totaalrenovatie werken via voucher Algemene bedenkingen werkgroep Werken via voucher Werken met forfaitaire supplementen Geselecteerde maatregelen Concreter Geldigheidsduur 5 jaar Hoogte supplementen + beperking tot 25% geïnvesteerde bedrag Rechtop behoud premiehoogtes individuele investeringen (inhoudelijke eisen evolueren wel mee) Controle vooraf achteraf Woninggebonden+ eenmalig 27/01/2016 17
Werf 5.3: collectieve aanpak werken via projectbegeleiders (= ontzorgers) Verplichting voor netbeheerders om te voorzien in projectbegeleiders collectieve renovatie Verplichting voor netbeheerders om per kwartaal een call voor collectieve renovatieprojecten te organiseren 1collectief renovatieproject = minstens 10 woningen in zelfde buurt die zelfde type investering aanpakken Geen bijkomende financiële ondersteuning voor deelnemers volgen gewone stelsel 27/01/2016 18
Werf 5.3: collectieve aanpak werken via projectbegeleiders (=ontzorgers) Algemene bedenkingen werkgroep Aanstellen projectbegeleiders Geen extra financiële steun Concreter Welke taken zien we voor projectbegeleiders? Welk profiel zien we voor projectbegeleiders? Definitie project collectieve renovatie = 10 + zelfde investering Calls: Hoe moeten calls gebeuren? Tot wie richten? Maatwerk versus collectief: hoe rijmen? Hoeveel projectbegeleiders voorzien? 27/01/2016 19
Werf 5.3 projectfiche Werf (deeltaak) : Beknopte omschrijving verwachte output mei 2016 : Risico s voor het kunnen realiseren van de verwachte output : Beknopte omschrijving vooropgestelde aanpak : Mijlpalen : Samenstelling werkgroep : Trekker/coördinator : Ondersteunend ambtenaar : Leden: Nuttige studies/gelinkte projecten/ : Opmerkingen/aandachtspunten : 27/01/2016 20
Werf 5.3 voorstel projectfiche Werf 5 (deeltaak 3) : Premies Beknopte omschrijving verwachte output mei 2016 : Insteek vanuit werkgroep voor ontwerp BVR premies Insteek vanuit werkgroep voor ontwerp MB premies Risico s voor het kunnen realiseren van de verwachte output : Tijdigheid politieke beslissingsname BVR Tijdigheid consulteren werkgroep Beknopte omschrijving vooropgestelde aanpak : Op basis van door VEA voorgelegde concrete voorstellen feedback bezorgen 27/01/2016 21
Werf 5.3 voorstel projectfiche Mijlpalen : December 2015: insteek BVR Januari 2016 april 2016: eventuele bijkomende insteek BVR naar aanleiding van adviezen Mei 2016: insteek MB Samenstelling werkgroep : Trekker/coördinator : VEA (Tine Tanghe) Ondersteunend ambtenaar : VEA (Geert Flipts) Leden: Agentschap Wonen Vlaanderen : Dirk Van Gestel Agentschap Wonen Vlaanderen : Benediekt Van Damme Bouwunie: Mieke Bonnarens CIB : Pieter Decelle Dubolimburg: Kris Asnong/Ine Schils X Gezinsbond: Ivo Aerts X Infrax: Guido Claes X Intercommunale Leiedal: Bram Lattré X Stad Antwerpen : Dirk Van Regenmortel X VCB: Liesbeth Lemmens Eandis: Kirsten Loncke Nuttige studies/gelinkte projecten/ : Presentaties studiedag 16 december 2015 collectieve aanpak: http://www.energiesparen.be/renovatiepact/tweedefase 27/01/2016 22
Werf 5.3 voorstel projectfiche Opmerkingen/aandachtspunten : Belangrijke link met Regeerakkoord: Er worden extra stimuli ingebouwd voor gecombineerde maatregelen en totaalrenovaties. De individuele premies voor dakisolatie en hoogrendementsglas worden getrapt verlaagd. Premies worden op maat gemaakt van de verschillende doelgroepen. De distributienetbeheerders zijn het unieke loket voor alle energiepremies. Belangrijke link met Beleidsnota Energie: Premies moeten de eigenaar aanzetten om de energiebesparende investering uit te voeren of minstens de beslissing hieromtrent te versnellen. Een premie jarenlang behouden, beperkt echter de impact. De eigenaar heeft dan geen incentive om zijn beslissing te versnellen. Een aangekondigd afbouwscenario voor de premie zal op regelmatige tijdstippen de eigenaar motiveren om een beslissing ter zake in overweging te nemen en aldus een duidelijke impuls geven aan energiebesparende investeringen. Voor wat de premies dakisolatie en beglazing betreft, zal een afbouwscenario uitgewerkt worden. Ook voor andere maatregelen zal de wenselijkheid van een dergelijk afbouwscenario worden onderzocht. Voor eventuele nieuwe ondersteuningsmaatregelen wordt onmiddellijk voorzien in een eindtermijn. 27/01/2016 23
Werf 5.3 Verdere afspraken Verslag Definitieve projectfiche Volgende bijeenkomsten vastleggen in functie van voortgang dossier op Vlaamse Regering 27/01/2016 24
27/01/2016 25