Specifieke lerarenopleiding ECTS- FICHE ECTS-Fiche Communicatievaardigheid Code: COMM Cluster: 1 Academiejaar: 2017-2018 Aantal studiepunten: 3 Studietijd: 75 à 90 lestijden Deliberatie: mogelijk Vrijstelling: mogelijk Onderwijstaal: Nederlands Lector(en): L.Fret, H. Hicketick, S. Van Schoubroeck 1. Aanvangscompetenties Geen voorkennis vereist. 2. Eindcompetenties De eindcompetenties sluiten aan bij de Basiscompetenties voor de leerkracht secundair onderwijs, zoals uitgeschreven door de Vlaamse Regering en gegroepeerd volgens 10 functionele gehelen. Het gaat hierbij om eindcompetenties die een integratie van kennis, vaardigheden en attitudes veronderstellen.
De competenties die prioritair aan bod komen tijdens dit opleidingsonderdeel zijn: 5.3 De leerkracht kan het eigen functioneren ter discussie stellen en bijsturen. 6.1 De leerkracht kan zich informeren over en discreet omgaan met gegevens over de leerling. De ondersteunende kennis omvat elementen van deontologie in verband met gegevens over de leerling. 6.2 De leerkracht kan met ouders of verzorgers communiceren over het kind in de school op basis van overleg met collega s of externen. 6.3 De leerkracht kan in overleg met het team, communiceren met de ouders of verzorgers over het klas- en schoolgebeuren, rekening houdend met de diversiteit van de ouders. De ondersteunende kennis omvat kennis van diversiteit van sociale en culturele realiteiten van ouders of verzorgers, en communicatietechnieken. 6.4 De leerkracht kan met ouders of verzorgers dialogeren over opvoeding en onderwijs. De ondersteunende kennis omvat referentiekaders om onderwijskundige thema s en ontwikkelingen te duiden. 6.5 De leerkracht kan in Standaardnederlands of in een ander passend register, communiceren met ouders en verzorgers met diverse taalachtergronden in diverse talige situaties. 6.6 De leerkracht kan strategieën ontwikkelen om te communiceren met anderstalige ouders. De ondersteunende kennis omvat de mogelijkheden die de communicatie met anderstalige ouders kunnen vergemakkelijken. 7.1 De leerkracht kan overleggen en samenwerken binnen het schoolteam. 7.2 De leerkracht kan in Standaardnederlands adequaat in interactie treden met alle leden van het schoolteam. 7.3 De leerkracht kan de eigen pedagogische en didactische opdracht en aanpak in het team bespreekbaar maken. 8.1 De leerkracht kan in overleg met collega's contacten leggen, communiceren en samenwerken met externe instanties die onderwijsbetrokken initiatieven aanbieden. 8.4 De leerkracht kan in Standaardnederlands adequaat in interactie treden met medewerkers van onderwijsbetrokken initiatieven en van stage- of tewerkstellingsplaatsen. 9.1 De leerkracht kan deelnemen aan het maatschappelijke debat over onderwijskundige thema's. De ondersteunende kennis omvat recente ontwikkelingen in onderwijs en referentiekaders om ontwikkelingen in onderwijs te duiden.
9.2 De leerkracht kan dialogeren over zijn beroep en zijn plaats in de samenleving. De ondersteunende kennis betreft referentiekaders om het lerarenberoep maatschappelijk te kunnen situeren, en de eigen basiscompetenties en het eigen beroepsprofiel. 10.1 De leerkracht kan actuele maatschappelijke thema's en ontwikkelingen onderscheiden en kritisch benaderen. 3. Competentiegerichte doelstellingen Na voltooiing van de module Communicatievaardigheid kan de cursist in schoolgerelateerde situaties: - de verschillende niveaus in communicatie herkennen; - de invloed van referentiekaders op communicatie inschatten; - reflecteren over het eigen non-verbaal gedrag; - op een efficiënte manier in Standaardnederlands in dialoog treden met ouders, leden van het schoolteam en externe instanties; - constructieve schriftelijke feedback in agenda s en rapporten geven in Standaardnederlands; - zowel mondeling als schriftelijk in een gepast register communiceren met anderstalige ouders; - de nodige tools aanwenden om de communicatie met anderstalige ouders te vergemakkelijken; - een vergadering voorbereiden, de verschillende rollen opnemen, een verslag maken en reflecteren over de eigen bijdrage; - een gestructureerde presentatie voorbereiden en houden; - een onderwijskundig thema kritisch benaderen; - zijn opinie over een onderwijskundig thema schriftelijk weergeven in Standaardnederlands; - een stelling innemen over het beroep van leraar en zijn plaats in de samenleving. 4. Inhoud In deze module wordt gewerkt aan het beheersen van de communicatievaardigheden van de cursist, in interactie met volwassenen in en buiten de school. Het theoretische gedeelte zal kennis aanreiken die de cursist in staat stelt op een zinvolle en respectvolle manier te communiceren in Standaardnederlands met collega s, directie, ouders en externen. In de praktische oefeningen worden de communicatievaardigheden en gespreksvormen die besproken zijn (zoals
WERKVORM TOETSVORM EVALUATITE PUNTEN- VERDELING oudergesprekken, vergaderingen, presentaties en discussies rond onderwijskundige thema s) actief ingeoefend. 5. Onderwijs en leeractiviteiten Contactonderwijs - Onderwijsleergesprek - Werkcolleges - Zelfreflectie - Rollenspel Afstandsonderwijs In de afstandsuren wordt van de cursist verwacht dat hij: - bepaalde leerinhouden zelfstandig doorneemt.enerzijds als verwerking van bepaalde delen die tijdens de contacturen aan bod kwamen, anderzijds als voorbereiding op bepaalde contactsessies; - interactief met andere cursisten aan de slag gaat om groepsopdrachten (zoals groepspresentatie en vergadering) voor te bereiden. 6. Evaluatievormen De inhoud en evaluatiecriteria van elke examenopdracht kan de cursist raadplegen op Moodle en in de syllabus. Om te kunnen slagen voor de module Communicatievaardigheid dient de cursist geslaagd te zijn voor alle examenopdrachten. Het eindresultaat is als volgt samengesteld: OPDRACHTEN TIJDENS DE MODULE /30 VERGADERTECHNIEKEN Groepsopdracht Vaardigheid simulatie Lector, cursist en peers /5 GROEPSPRESENTATIE Groepsopdracht Vaardigheid simulatie Lector en peers /10
OPINIESTUK SCHRIJVEN Individuele opdracht Vaardigheid hands on Lector /5 EXAMENOPDRACHT OP HET EINDE Individuele opdracht Vaardigheid Lector /10/30 ANALYSE VAN EEN CASE STUDY hands off TOTAAL /30 7. Didactisch materiaal en media De cursist kan via de elektronische leeromgeving Moodle de digitale versie van de syllabus, PowerPointpresentaties, verdiepend en verruimend lesmateriaal ter inspiratie en het nodige beeldmateriaal raadplegen. 8. Studiebegeleiding We proberen de cursist zo goed mogelijk te begeleiden en in te gaan op individuele noden. Via de elektronische leeromgeving Moodle kan de cursist verdiepend en verruimend lesmateriaal raadplegen. Daarnaast kan de cursist met vragen terecht bij de lector via Moodle en/of via e-mail. Tijdens de afstandssessies bestaat, op vraag van de cursist(en), de mogelijkheid tot individuele en/of groepsremediëring. 9. Volgtijdelijkheid Op dit opleidingsonderdeel is geen volgtijdelijkheid van toepassing. 10. Verantwoordelijke opleidingsonderdeel Lien Fret