Omdat de weg en het landschap bij elkaar horen Landschapsplan Amsterdamseweg
Waarom een integraal landschapsplan? In 2018 voert de provincie onderhoud uit tussen de Schelmseweg en de A12. Voor een goede inpassing van de weg in het landschap is een landschapsplan gemaakt. Vanaf 2015 hebben we samen met de gemeente Arnhem en de politie gewerkt aan het plan én het is besproken met de Stichting Geldersch Landschap & Kasteelen en Staatsbosbeheer. In deze brochure leest u meer over het resultaat van dit plan en de afwegingen en keuzes die we hebben gemaakt. Amsterdamseweg, locatie groot onderhoud Welke thema s vormen de basis van het plan? De maatregelen in het plan zijn zorgvuldig afgewogen op basis van de thema s landschappelijke kwaliteit, vitaliteit, verkeersveiligheid en natuurwaarden. Op deze wijze is een samenhangend plan ontstaan waardoor weg en landschap zo goed mogelijk op elkaar aansluiten. 1. Landschappelijke kwaliteit: Groenstructuur draagt bij aan het karakteristieke landschap langs de Amsterdamseweg De groenstructuren langs de Amsterdamseweg hebben een belangrijke landschappelijke- en cultuur historische waarde. De afwisseling van lanen, boomgroepen, solitairen en open ruimtes in de wegberm dragen bij aan de karakteristieken van onder andere landgoederen Lichtenbeek en Hoog Erf. Ook de grotere bosschages in de wegberm zijn waardevol. Zij dragen bij aan de bosbeleving die kenmerkend is voor de uitstraling van de Veluwe. Robuuste bomenlanen ter hoogte van Landgoed Hoog Erf Open ruimtes, solitaire bomen en boomgroepen ter hoogte van Landgoed Lichtenbeek Bosschages ter hoogte van de bossen 2. Natuurwaarden: groenstructuur heeft belangrijke ecologische functie Op basis van natuuronderzoeken is gebleken dat met name de bomenlanen ter hoogte van landgoed Hoog Erf een belangrijke ecologische functie hebben. Vleermuizen gebruiken de holtes in de bomen als verblijfplaats en de lijnvormige laanstructuur als vliegroute. De provincie wil deze vliegroutes en verblijfplaatsen in stand houden en wordt daartoe ook wettelijk verplicht. 3. Verkeersveiligheid: Verkeersonveilige wegberm langs de Amsterdamseweg Een kwart van alle dodelijke ongevallen op provinciale wegen in Gelderland wordt veroorzaakt door een aanrijding met een boom. Uit het onderzoek komt naar voren dat langs de Amsterdamseweg een flink aantal bomen te dicht op de weg staan (bomen die staan binnen de gewenste obstakelvrijezone). Hierdoor is een deel van de bermen langs de Amsterdamseweg niet vergevingsgezind: als een weggebruiker een fout maakt en in de berm terecht komt, wordt de fout afgestraft door een aanrijding met een obstakel, veelal een boom.
Indicatieve weergave van obstakelvrije zones 4. Vitaliteit: Periodieke kap van bomen noodzakelijk om bosschages duurzaam in stand te houden De provincie Gelderland voert periodiek controles uit om de vitaliteit van bomen langs wegen te monitoren. Daarbij wordt gekeken naar de vitaliteit van individuele bomen maar ook naar bosvakken. Uit inventarisatie is gebleken dat de bosvakken langs de Amsterdamseweg gedund moesten worden om deze ook in de toekomst vitaal te kunnen houden. Bij deze dunning worden bomen die een gevaar opleveren voor de omgeving (bomen of zware takken die kunnen vallen) gekapt en wordt er selectief gekapt om de overige bomen te laten uitgroeien. Wat is het resultaat van de integrale afweging? Bij de integrale afweging is toegewerkt naar een eindbeeld waarin de doelen van de vier thema s zijn vertegenwoordigd. Omdat doelen vanuit de thema s soms tegenstrijdig zijn, betekent dit dat in de afweging gezocht is naar een optimale balans tussen de thema s. Op basis van landschappelijke kenmerken is de Amsterdamseweg opgedeeld in drie deelgebieden. Opdeling van de Amsterdamseweg in drie deelgebieden op basis van landschappelijke kwaliteiten
Deelgebied 1: Amsterdamseweg ter hoogte van Landgoed Hoog Erf Dit deelgebied kenmerkt zich door een robuuste bomenlaan met hoge landschappelijke-, cultuur historische- en ecologische waarde. Een deel van de bomen staat volgens de verkeersveiligheidsrichtlijnen te dicht op de weg. Tijdens de integrale afweging is besloten om de bomen in dit deelgebied toch te behouden vanwege hoge landschappelijke-, cultuurhistorische- en ecologische waarden, en de mogelijkheid om hier de verkeersveiligheid op andere wijze te waarborgen (met houten geleiderails). Wel zijn er op een enkele plek bomen gekapt omdat ze op basis van een vitaliteitsonderzoek acuut gevaar opleverden. Deelgebied 2: Amsterdamseweg ter hoogte van Landgoed Lichtenbeek Dit deelgebied kenmerkt zich door openheid, solitaire bomen en boomgroepen. Ook hier staat een deel van de bomen volgens de verkeersveiligheidsrichtlijnen te dicht op de weg. In dit deelgebied is besloten om enkel de bomen te kappen met hoogste aanrijdrisico waarvan bovendien de kap een kleine impact heeft op de landschappelijke karakteristieken van dit deelgebied. Dit heeft er bijvoorbeeld toe geleid dat de twee oude lindes behouden blijven. De bomen die in dit deelgebied worden gekapt worden herplant. De herplant draagt bij aan de duurzame instandhouding van de solitaire bomen en boomgroepen in dit deelgebied. Deelgebied 3: Amsterdamseweg ter hoogte van de bossen van de Veluwe De grotere bosvakken in dit deelgebied dragen bij aan de bosbeleving van de Veluwe. Om de bosvakken ook voor de toekomst duurzaam in stand te houden was het uitvoeren van een dunning noodzakelijk. Een deel van de bomen staat volgens de richtlijnen te dicht op de weg. Door de dunningsopgave te combineren met de verkeersveiligheidsopgave is de impact van de kap geminimaliseerd. Alle bosvakken blijven gehandhaafd en de bomen in het bosvak krijgen door de dunning meer ruimte om zich te ontwikkelen. De herplant van de te kappen bomen draagt bij aan de uitbreiding van het bosareaal langs de Amsterdamseweg. Huidige situatie deelgebied 3: Langs de rand van de bosschages, aan de kant van de wegzijde, staan regelmatig bomen binnen de obstakelvrije zone. Voor het gehele bosvak is een dunning noodzakelijk om groenstructuur vitaal en veilig te houden Gewenste situatie deelgebied 3: een bosvak met voldoende groeiruimte voor bomen buiten de obstakelvrije zone
Conclusie integrale afweging Langs de Amsterdamseweg staan ongeveer 800 (circa 32.000m2) bomen te dicht op de weg. Door de integrale afweging tussen landschappelijke kwaliteit, natuurwaarden, verkeersveiligheid en vitaliteit worden hiervan 678 bomen gespaard (circa 27.000m2) en 122 bomen gekapt (circa 5000m2). De 122 te kappen bomen worden herplant, zoveel mogelijk langs de Amsterdamseweg op een locatie waar de herplant bijdraagt aan de karakteristieken van het landschap. Mocht herplant niet volledig langs de Amsterdamseweg gerealiseerd kunnen worden, gaat provincie Gelderland op zoek naar alternatieve locaties. Gekapte bomen in het kader van de dunning worden nooit herplant, aangezien dit wordt beschouwd als verzorgingsmaatregel ter bevordering van de te behouden houtopstand. Optimalisatie kruising N224-N310 Het kruispunt met de N310 wordt aangepast zodat deze ook in de toekomst het verkeer goed kan afwikkelen. Hiervoor worden langs de N310 bomen en een aangrenzend stukje bos gekapt. Ongeveer 1.430 m2 aan houtopstanden wordt verwijderd. De kap wordt gecompenseerd door 2.400 m2 aan te planten. Waar mogelijk vindt de aanplant plaats langs de N310, anders elders. Wanneer worden de werkzaamheden uitgevoerd? Fase 1 is reeds uitgevoerd Begin 2017 is reeds een eerste fase van de werkzaamheden uitgevoerd. Dit betrof de dunning die noodzakelijk was om de bomen die een gevaar opleveren voor de omgeving (bomen of zware takken die kunnen vallen) te verwijderen en te zorgen dat de bomen die blijven staan meer kans krijgen om uit te groeien. Hiermee is ongeveer 70% van de totale kapwerkzaamheden reeds uitgevoerd. Fase 2 wordt nog uitgevoerd De 2de fase is gepland in het najaar van 2017 en de winter van 2018. In deze fase worden de laatste kapmaatregelen, als onderdeel van de integrale opgave, uitgevoerd. Welke procedures worden doorlopen? In november wordt in het kader van de Wet Natuurbescherming een melding gemaakt van de kapwerkzaamheden langs de Amsterdamseweg en de kruising N224 / N310. Voor de bomen bij de kruising in bestemming bos wordt in november een omgevingsvergunning aangevraagd. In die vergunningsprocedure is het mogelijk om bezwaar te maken. Fase 1 is reeds uitgevoerd. In het najaar van 2017 en de winter van 2018 staat de uitvoering van fase 2 gepland
17 902 002 Provincie Gelderland Markt 11 6811 CG Arnhem Postbus 9090 6800 GX Arnhem 026 359 99 99 provincieloket@gelderland.nl www.gelderland.nl