dr. Iva Bicanic Alcohol en seksueel geweld
Artikel 243 en 247 Sr Situaties waarbij de dader bewust misbruik maakt van de omstandigheid dat het slachtoffer in onvoldoende mate in staat is haar/zijn wil te bepalen over het hebben van seks met een ander. Dit onvermogen vloeit voort uit een toestand van verminderd bewustzijn agv gebruik van alcohol, drugs of bepaalde medicijnen.
Autoriteiten worden vaak niet geïnformeerd - schuldgevoel vanwege vrijwillige inname van alcohol - verwarring/onzekerheid over wat er precies is gebeurd - weerstand om iemand te beschuldigen als er geen expliciete herinneringen zijn Hall & Moore, 2008
alcohol seksueel geweld
Invloed van alcohol - alcohol myopia : aandacht versmalt - verdovend effect - iemand ziet minder risico s - iemand verwacht minder gevaar - signalen van de ander worden positiever geïnterpreteerd - grotere kans op onveilige seks - grotere kans op geweld Brown, Testa en Messman-Moore (2009); Bellis et al, 2008
Invloed van alcohol op vrouwen 59 vrouwen waarvan de ene helft had gedronken en de andere helft niet werd gevraagd een casus over een man en een vrouw te lezen. De vrouwen wordt gevraagd om zich voor te stellen dat zij de vrouw uit de casus zijn en hierover vragen te beantwoorden. Vrouwen die alcohol hadden gedronken beoordeelden Mark als positiever in vergelijking met nuchtere vrouwen, en verwachten meer positieve uitkomsten (bijv: het wordt gezellig ) en minder negatieve uitkomsten (bijv: dit kan leiden tot seksueel geweld ) als ze Mark zouden binnenlaten. Ook zouden ze meer seksueel gedrag vertonen, zoals zoenen of knuffelen. Testa, Livingston, & Collins (2000)
Invloed van alcohol op mannen 160 mannen waarvan de ene helft had gedronken en de andere helft niet kregen een geluidsopname waarop te horen is hoe een man en vrouw elkaar kussen tijdens hun eerste date. Het kussen gaat over in seksueel geweld. De opdracht aan de mannen was om aan te geven wanneer de man te ver ging en zou moeten stoppen. Ook werd de mannen op vier momenten gevraagd hoe seksueel opgewonden ze dachten dat de vrouw in kwestie was. Mannen die hadden gedronken gaven veel later het moment aan dat de man moest stoppen, en dachten vaker dat de vrouw seksueel opgewonden was, vergeleken met nuchtere mannen. Gross, Bennett, Sloan, Marx, & Juergens (2001)
Bij 50% van de seksueel geweld gevallen is sprake van voorafgaand alcoholgebruik door het slachtoffer, de dader of beiden (Hall & Moore, 2008; Canton & Fisher, 2015; Lorenz & Ullman, 2016)
Campus rape Kwart van de Amerikaanse studentes wordt slachtoffer van seksueel geweld tijdens hun studie. Merendeel van de onderzoeken duiden alcoholconsumptie bij studenten aan als de grootste risicofactor.
Lady Gaga, Till it happens to you
Bron: The New England Journal of Medicine, 2015
- campus in VS versus Europese universiteitsstad - definitie van alcoholintoxicatie - Deense Rape Centers: 45% gebruikte voorafgaand alcohol - CSG Utrecht: 31% gebruikte voorafgaand alcohol Larsen & Hilden, 2016
Risicogroep Mohler-Kuo et al. (2014) concludeerden dat vrouwelijke studentes jonger dan 21 jaar, nadat ze alcohol hadden genuttigd, het meeste risico liepen om slachtoffer te worden van seksueel misbruik. Meisjes vanaf 15 jaar zijn zeer kwetsbaar wanneer ze alcohol gedronken hebben. Europees onderzoek kwam tot dezelfde conclusie.
Onderzoek Seks onder je 25 e - daling prevalentiecijfers gedwongen seks 2017: 11% vd meisjes en 2% vd jongens 2012: 17% vd meisjes en 4% vd jongens - stijging leeftijd de 1 e keer (van 17,1 jaar naar 18,6 jaar) Graaf et al. (2017). Seks onder je 25 e
Verklaring voor daling seksueel geweld Afname van seksueel geweld wordt verklaard door substantiële afname van alcoholgebruik onder jongeren: percentage ooit gedronken is tussen 2003 en 2015 gehalveerd van 84% naar 45%.
Black out rape Delen van de herinnering kunnen kwijt zijn. Aan het ontbrekende deel kan slachtoffer een eigen negatieve invulling geven. Bovendien kan deze onwetendheid angst opwekken. Dit draagt bij aan de ontwikkeling van PTSS symptomen. Zinzow et al, 2010
Dubbele standaard Vrouwen worden als meer verantwoordelijk gezien voor het geweld dat hen is aangedaan wanneer ze alcohol hebben gedronken, en krijgen in die gevallen minder support van hun omgeving. Romero-Sánchez & Megías, 2010
Is de impact van seksueel geweld anders als er sprake is van alcoholgebruik? - PTSS-klachten aanwezig, maar minder herbelevingen - stress van gaten in het geheugen - meer last van schuldgevoel/verantwoordelijkheid - minder begrip/steun van de omgeving - ben ik wel een echt slachtoffer? Kletter, Weems en Carrion 2009; Abbey et al., 2001; Testa, Livingston, Vanzile-Tamsen & Frone, 2003, Testa, & Messman-Moore, 2009
Forum kindertelefoon.nl Soms heb ik geen zin in seks en mijn vriend wel, we zijn dan meestal dronken of stoned of beiden. Dan liggen we in bed. Ik wil dan echt niet en zeg duidelijk nee. Hij klimt meestal toch bovenop me, houdt mijn polsen vast en duwt zijn ding erin. Ik zeg dan stop en word boos, maar hij stopt niet. Uiteindelijk ga ik het lekker vinden en mee kreunen. Maar in eerste instantie wilde ik het niet. Als ik er dan achteraf iets van zeg, zegt hij: je hebt er toch zelf ook van genoten? Is dit nou een verkrachting?
Forum scholieren.com Ik had een feestje en ik was dronken. Ik wist dat er een jongen was die mij leuk vond. Hij wist dat ik nuchter nooit iets bij hem op seksueel gebied zou doen. Toen ik dronken was heeft ie mij mee meegenomen waar we alleen waren. Ik heb hem toen gepijpt dat herinner ik mij nog wel. Ik wou helemaal niet, maar hij hield me vast. Ik voel me echt vies en smerig, en nu zegt een vriend dat het mijn eigen schuld is... Maar hij heeft toch misbruik van mijn dronkenschap gemaakt? Want nuchter zou ik nooit iets met hem doen, want ik ben verliefd op een andere jongen en dat weet hij.
Tips voor hulpverleners - Verwarring, schuld en twijfels erkennen - Misbruik maken van iemand die onmachtig is = strafbaar - Uitleg over mogelijke reactie politie ( geen verhaal = geen verbaal ) - Uitleg over mogelijk negatieve reacties uit de omgeving - Uitleg over effect alcohol, let op voor blaming - Verschil tussen schuldig voelen en schuldig zijn - Slachtoffer gevoel van controle geven - Uitleg over genitale respons
Beelden van wat er is gebeurd wat er had kunnen gebeuren wat er nog kan gebeuren De emotionele lading van deze beelden of het nou echt is gebeurd of niet - is te verminderen met EMDR.