Voorwoord Deze gids is bedoeld voor beginnende gamedevelopers. Als je nog geen ervaring met het ontwikkelen van games, zit je hier goed. Heb je al wel zelf games ontwikkeld? Dan kan deze gids ook een handig hulpmiddel zijn. Bij het ontwerpen van een game is het technische gedeelte belangrijk, maar het concept is nóg belangrijker. In deze gids ga ik daarom vooral in op het juiste gameconcept voor een educatieve game. Daarnaast help ik je bij het maken van bepaalde keuzes voor jouw ontwerp. Deze gids is ontwikkeld voor GamesvoorOnderwijs.nl. Sinds september 2015 is het voor gamedevelopers mogelijk hun educatieve games via GamesvoorOnderwijs.nl toegankelijk te maken voor alle scholen in Nederland en België. Met deze gids wil ik beginnende gamedevelopers helpen om een kwalitatief goede educatieve game te ontwikkelen, zodat deze gedeeld kan worden via GamesvoorOnderwijs.nl. Hier lees je meer over in level 7 van deze gids. Twitter mee Heb je zelf een goede tip? Deel deze dan met andere gamedevelopers op twitter via de hashtag #EduGamedev. Met deze hashtag vind je ook handige tips and trics. Laurens Koppers GamesvoorOnderwijs.nl 2
Inhoud Deze gids heeft zes verschillende levels. De inhoud van de levels staat hieronder beschreven. Voordat je de levels doorloopt, kies je eerst je eigen karakter. Choose your character 4 Level 1 Over de gameprincipes van educatieve games. 5 Level 2 Over gamevormen en game-elementen die geschikt zijn voor educatieve games. 8 Level 3 Over het ontwerpen van een educatieve game. 11 Level 4 Over de ontwikkeltools die er zijn. 15 Level 5 Maak die game! 17 Level 6 Over de afrondende fase (inclusief checklist). 18 Level 7 Over het uploaden van jouw educatieve game op GamesvoorOnderwijs.nl. 20 The end 21 3
Choose your character Om elke gamedeveloper die deze gids raadpleegt op zijn of haar niveau te bedienen, kies je hieronder een karakter dat bij jou past. Lees de beschrijvingen bij de karakters goed door. Later in de gids vind je persoonlijke tips en extra informatie die aansluiten bij jouw karakter. Bill is erg enthousiast over het maken van educatieve games. Hij heeft nog niet eerder een game gemaakt en wil graag weten hoe hij moet beginnen. Hij weet nog niet zo veel af van gamedevelopment en heeft zich nog niet eerder verdiept in programma's als Photoshop of Illustrator. Hij is echter wel leergierig en heeft het geduld om veel aan zelfstudie te doen. Lara is de creatieveling van het stel. Vroeger kon ze uren besteden aan haar tekening in Paint! Tegenwoordig heeft ze ook ervaring in andere tekenprogramma's. Ze heeft oog voor detail en werkt graag aan mooie digitale creaties. Ze heeft nog geen ervaring met het maken van games. Don is een echte programmeur. Elke programmeertaal heeft hij zo onder de knie. Of het nou gaat om HTML, ActionScript of JavaScript, hij snapt het. Don heeft nog wel wat moeite met het bedenken van een goed educatief gameconcept. Digitaal tekenen is ook niet zijn grootste hobby. Emma heeft al een aantal games gemaakt, voornamelijk gewone games die voor de fun gespeeld worden. Ze heeft nog weinig ervaring met het maken van educatieve games. Welk karakter ben jij? #EduGamedev 4
Level 1 Over de gameprincipes van educatieve games. Elke goede (educatieve) game bevat een paar belangrijke gameprincipes. Hieronder lees je meer over de vier gameprincipes die onmisbaar zijn voor een goede educatieve game: Duidelijkheid Gameflow & leren Betrokkenheid Beloning Gameprincipe 1: Duidelijkheid In elk spel heb je spelregels die ervoor zorgen dat iedere gamer weet waar hij aan toe is. Alles wat ervoor moet zorgen om een spel succesvol af te ronden en hoeveel punten je daarvoor krijgt, noem je de spelregels. De spelregels worden vaak in het begin van de game duidelijk gemaakt. Dat kan met tekst maar ook vooral met symbolen, pictogrammen en voorbeelden. Je hoeft niet alles in één keer uit te leggen. Met Just In Time informatie (JIT) zorg je ervoor dat er geen overkill aan informatie op één moment komt. Na een paar levels heb je wellicht nieuwe functies in de game, die pas op dat moment uitgelegd worden. Het doel van de game is natuurlijk ook van groot belang, het doel moet duidelijk zijn voor de gamer. Dit kan vaak in één heldere zin duidelijk gemaakt worden bijvoorbeeld: "bevrijd de prinses!". Creëer overzicht voor de gamer. Bij een educatieve game is het voor de gamer verhelderend en motiverend dat hij weet hoever hij in het spel is. Het is bij een educatieve game gebruikelijk om het spel uit te spelen. Zo kun je als docent namelijk controleren of de leerling alle stof gehad heeft. Gameprincipe 2: Gameflow & leren Een populaire term bij gamedevelopers is de gameflow. Als een gamer in een bepaalde flow komt is de game leuk en verslavend. Met een goede balans tussen de uitdagingen (challenges) en de gevraagde vaardigheden (skills) raakt de gamer in een gameflow. De game moet dus zo worden ingericht dat het niveau na elk level omhoog gaat, anders wordt het te saai. Maar als het niveau te snel omhoog gaat raakt de gamer gefrustreerd. Nu is die frustratie minder erg dan wanneer het te saai is. Liever iets te moeilijk dan te makkelijk dus. Bron: brandnewgame.com 5
Feedback zorgt voor een belangrijke positieve bijdrage aan de ontwikkeling van de skills van de gamer. En hier komen we bij een van de belangrijkste voordelen van een game ten opzichte van een opdracht op papier. In een game krijgt de gamer direct feedback als hij het niet goed doet. De gamer reflecteert supersnel zijn eigen methode en probeert het opnieuw. Dit is erg leerzaam en op die manier ontwikkelt de gamer skills. De skills die worden gevraagd bij educatieve games zijn natuurlijk goed afgestemd op de leerdoelen van de game. Wat de gamer geleerd heeft in level 1, moet hij weer toepassen bij level 2 en 3. Het is handig om van tevoren leerdoelen op te stellen die je met jouw game wilt bereiken. Zo zorg je ervoor dat jouw game echt een educatieve meerwaarde wordt. Hoe je dit doet, lees je in level 3. Hey Emma! Met JIT info kan je heel goed de benodigde (vakinhoudelijke) leerdoelen verwerken in jouw game. Gameprincipe 3: Betrokkenheid Je kan een geweldig gameconcept hebben bedacht die door het gebrek aan betrokkenheid een toch een flop wordt. Wanneer de gamer zich kan verplaatsen in een bepaald karakter en/of fantasiewereld, zorgt dat automatisch voor meer betrokkenheid. Een goede verhaallijn met een mooi einddoel kan daar aan bijdragen. Men noemt dit RPG spellen, dat staat voor Role Playing Game. Of RPG geschikt is, hangt wel een beetje van het gekozen thema af. Veel populaire spellen hebben geen verhaallijn, denk bijvoorbeeld aan Candy Crush. Daar is een verhaallijn niet echt nodig. Bij de game Villa Elektra is dat anders. De verhaallijn is de rode draad van de game. Dit zorgt voor meer beleving en betrokkenheid. Grafisch moet het kloppen; om een gamer betrokken te houden is het belangrijk dat de game netjes is afgewerkt. Als het grafisch slordig is leidt dat af. Op de website www.opengameart.org vind je wellicht bruikbare (vector) tekeningen voor jouw game. En dan nog de gamesounds. Een heel belangrijk onderdeel van de game. Speel maar eens een willekeurig spelletje en let dan op de geluidseffecten. Ze zorgen voor veel informatie, feedback en beloning! Een game zonder geluid is als een film zonder geluid. Veel gamedevelopers maken gebruik van de website www.freesound.org. Daar vind je een enorme database van allemaal geluiden. En met het programma Audacity kun je zelf geluidsfragmenten bewerken. Het Klokhuis heeft over geluid bij games een hele leuke aflevering gemaakt. Google maar eens Klokhuis geluid bij games. 6
Als jouw gameconcept het toelaat kan een bepaalde vorm van competitie een geweldige meerwaarde zijn. Als leerlingen een score kunnen behalen en die kunnen vergelijken met klasgenoten, ontstaat er echt een competitiesfeer. Gameprincipe 4: Beloning Stel je voor, je hebt een uur lopen zwoegen op één level en eindelijk, na de zoveelste keer, is het je gelukt om het level uit te spelen. Je bereidt je vast voor op een muzikale of visuele beloning maar er komt helemaal niets! Wat een teleurstelling. L Een sterretje, een leuk geluidje, een badge, new achievements, een goede score of het vrijspelen van nieuwe levels. Het zijn allemaal beloningen en erg belangrijk voor de gamer. Het motiveert de gamer om door te gaan en nieuwe levels uit te spelen. Over beloning gesproken, zoek op Youtube eens naar de presentatie van Martin Jonasson en Petri Purho met de titel Juice it or lose it. Echt de moeite waard. Dag Bill, vier principes die je toe moet passen om een goede game te maken. Dat valt wel mee toch? Door te kijken naar andere games, kun je heel veel leren. Speel bijvoorbeeld eens je favoriete game van vroeger of kies een game uit de hitlijsten van de appstore of playstore. Het hoeft niet persé een educatieve game te zijn. Let dan vooral op de bovengenoemde vier gameprincipes en probeer te achterhalen hoe de gamedeveloper geprobeerd heeft die te verwerken in de game. En wat betreft het grafische aspect, zorg ervoor dat je game grafisch in orde is. Dit betekent niet dat jouw game de beste graphics moet hebben. Als het maar klopt! Het hangt ook een beetje van de stijl af die je kiest. Denk bijvoorbeeld aan pixelart games. Grafisch niet het einde maar het klopt wel omdat het een bepaalde stijl is. Hé Lara, jouw game wordt grafisch vast één grote beloning. Maak gebruik van jouw kracht. Het belang van goede graphics hoef ik jou niet uit te leggen en je gaat daar ongetwijfeld veel tijd in steken. Verlies de gameflow echter niet uit het oog. 7
Level 2 Over gamevormen, gamesoorten en game-elementen die geschikt zijn voor educatieve games. Bij het ontwerpen van een nieuwe game ben je in principe niet gebonden aan bepaalde gamevormen. De mogelijkheden zijn eindeloos. Toch zien we een aantal gamevormen vaak terug. De grote lijnen 2D of 3D: De eerste keuze die je zal moeten maken is of je een tweedimensionale of driedimensionale game gaat maken. Aangezien het maken van een 3D game erg ingewikkeld is en dit niet persé een educatieve meerwaarde heeft, adviseer ik beginnende gamedevelopers om met een 2D game te beginnen. 2D games zijn de laatste jaren erg populair geworden. Het grootste gedeelte van de games die te downloaden zijn uit de appstore of playstore zijn tweedimensionaal. De doelgroep is dus ook gewend om 2D games te spelen. Multiplayer of singleplayer: Met meerdere spelers tegelijk spelen of juist alleen? Als beginnend gamedeveloper is de keuze snel gemaakt. Multiplayer games zijn erg lastig om te maken. Je kan wel redelijk eenvoudig een multiplayer game ontwikkelen die vanaf één scherm gespeeld wordt. Denk bijvoorbeeld aan het spel Worms. Je kan in dat spel om de beurt een worm bedienen. Console: Voor welk platform ga je je game ontwikkelen? Wordt het een game voor een spelcomputer? Wordt het een app voor de tablet? Of een platform onafhankelijke html5 game? Als je je game wilt plaatsen op GamesvoorOnderwijs.nl is de laatste optie de beste keuze. Gamevormen Levels: Een populaire gamevorm is een vorm met een duidelijke levelstructuur. Elk level moet worden vrijgespeeld. Begin bij level 1; het niveau is erg makkelijk en de gamer leert vooral de spelregels kennen. Per level loopt het niveau op. Met deze vorm kan je vrij goed de skills en challenges op elkaar afstemmen zodat er een mooie gameflow ontstaat. Tevens kan je de leerdoelen makkelijk onderverdelen in de levels. Voorbeelden: Angry Birds, Candy Crush en Power. Wereld met missies: Een andere gamevorm is een wereld waarin de tijd verstrijkt en waar je verschillende missies moet uitvoeren. De missies en opdrachten worden steeds moeilijker. Programmeertechnisch is dit wat lastiger om te ontwikkelen. Als het je lukt om een interessante wereld te ontwikkelen met boeiende missies, is het voordeel is dat de game minder snel verveelt. Voorbeelden: GTA, Clash of Clans en Ecovilla. 8
Minigame: Een kort spelletje dat slechts 5 á 10 minuten duurt. Het kan voor even heel vermakelijk zijn voor de gamer. De vraag is of je hierin veel leerdoelen kunt verwerken. Het voordeel is dat je in korte tijd een leuke game kan creëren. Als je voor het eerst een game ontwikkelt is dit dus misschien wel een optie. Voorbeelden: Angular en Pixel. Gamesoorten RPG (Role Playing Game): Je speelt een rol in een virtuele wereld. Het personage is erg belangrijk in dergelijke games. Strategie: Bij strategiegames gaat het voornamelijk om het bedenken van een plan (strategie) om een zo goed mogelijke score te behalen. Puzzel: Bij een puzzelgame draait het vaak om het oplossen van een probleem. Je moet vaak een object naar de goede plaats slepen of krijgen. Het zijn over het algemeen 2D games en het verhaal is vaak van minder belang. Er zijn nog veel andere gamesoorten maar die zijn voor de educatieve markt minder geschikt. Denk aan; shooters; actie; sport; adventure. Hé Don, jij kan jezelf misschien wat meer uitdagen door een 3D-game of multiplayergame te ontwikkelen. Het is een stuk ingewikkelder om te programmeren maar die kennis heb jij misschien al in huis. De uitdaging is dan wel om een goede verhaallijn te bedenken. Game-elementen Drag and drop: Bij drag and drop sleep je het ene symbool naar het andere symbool. Maak op die manier goede combinaties. Reflectie/directe feedback: Met directe feedback krijgt je direct te weten of een antwoord of strategie goed is of niet. Dit kan duidelijk gemaakt worden met kleuren (bv. rood/groen), vormen (bv. een ster), een score en met geluiden. Aanklikken/Roll over: De juiste antwoorden aanklikken, of met je muis over een vlak bewegen waardoor er nieuwe informatie beschikbaar komt, is een simpele toepassing die vaak gebruikt wordt. Lopen, rennen, springen: Je kunt een karakter laten bewegen. Loop, ren en spring om uit handen van de vijand te blijven. Bediening karakter: Met toetsen op het toetsenbord kan je een voorwerp of karakter laten bewegen of verplaatsen. Met de muis heb je op dat gebied ook veel mogelijkheden. Een derde optie is om een gamecontroller te gebruiken. Voor onderwijsdoeleinden is dat minder geschikt aangezien elke leerling dan een gamecontroller moet aankoppelen. 9
Mouse replacement: De muiscursor kan vervangen worden door een bepaald figuur of voorwerp. Invuloefening: Je kunt de antwoorden of gegevens typen in een invulvlak en vervolgens direct laten controleren. Tijd: Als je binnen een bepaalde tijd iets moet voldoen levert dat positieve stress en spanning op. Schieten: Mik op een bepaald doel en schiet. Zo probeer je een voorwerp te raken. Competitie/Score: Na elke goede oefening een punt of een ster er bij. Geef leerlingen de mogelijkheid om hun score te vergelijken met die van klasgenoten en hun score op te slaan in een online database. Bij 3D games zijn er nog meer geschikte game-elementen die je toe kunt passen. Hé Bill, ook hier zou ik je weer de tip willen geven om bij bestaande games te ontdekken hoe de game-elementen worden ingezet. Hoe ziet het er in een game uit als je gebruikt maakt van een drag and drop oefening? En zou jij dat zelf willen toevoegen in jouw game? Hallo Lara, aangezien je nog niet heel veel ervaring hebt met het maken van games, wil ik je adviseren om een paar games te spelen. Let daarbij vooral op de gebruikte game-elementen. 10
Level 3 Over het ontwerpen van een game. Dan gaan we nu toch echt beginnen! Je hebt genoeg achtergrondinformatie om belangrijke keuzes te maken. Stap 1: Kies een onderwerp Je begint met het kiezen van een onderwerp. Waar gaat je game over? Hieronder vind je enkele redenen om van de lesstof een game te maken. De lesstof is abstract. Met een game kun je veel visuele ondersteuning bieden. Zo wordt de stof minder abstract. Voor de hand liggende gamevorm: Levels (Strategie/Puzzel). De lesstof is saai. Maak er een leuke game van waarbij leerlingen (ongemerkt) de saaie lesstof tot zich nemen. Voor de hand liggende gamevorm: Levels (Puzzel). De lesstof moet je ervaren. In de virtuele wereld kan je makkelijk de echte wereld nabootsen zonder dat er nare gevolgen zijn. Als leerlingen iets moeten ervaren om het te snappen, kan een game een goed hulpmiddel zijn. Voor de hand liggende gamevorm: Wereld met missies (RPG). De lesstof is gevaarlijk. Als het gevaarlijk is om sommige proefjes uit te voeren, kunnen de proefjes in een simulatie of game digitaal aangeboden worden. Voor de hand liggende gamevorm: Levels (Puzzel/RPG). De lesstof moet herhaald worden. Sommige stof moet vaak worden herhaald. Een game kan een goed hulpmiddel zijn om die stof tot je te nemen. Voor de hand liggende gamevorm: Minigame. Stap 2: Kies gamevorm, gamesoort en game-elementen Vervolgens is het belangrijk dat je bepaalt welke gamevorm en gamesoort je wilt gebruiken, en nadenkt over welke game-elementen je graag terug wilt zien in je game. Laat je in dit stadium nog niet beperken door een eventueel gebrek aan programmeerkennis. Stel jezelf de volgende vragen: Wordt het een 2D of 3D game? Wordt het een multiplayer of singleplayer game? Wordt het een game met levels, een wereld met missies of een minigame? Wordt het een RPG, strategie of puzzel game? Welke game-elementen wil je graag terug zien in je game? Welke keuzes maak jij? #EduGamedev Hé Bill, als je voor het eerst een game maakt, moet je het jezelf niet al te moeilijk maken. Het is daarom verstandig om een minigame of een puzzelgame met levels te maken. 11
Stap 3: Stel de leerdoelen vast Deze stap is bij het ontwerpen van een educatieve game erg belangrijk. Wat moet er precies geleerd worden en hoe ga je dat met jouw game bereiken? Je kunt een gedetailleerde opsomming maken en aangeven in welk level (of op welk moment in de game) er nieuwe kennis vereist is. Bij het testen bekijk je of deze leerdoelen behaald zijn. Stel niet te veel verschillende leerdoelen op. Let er op dat de leerdoelen in het verlengde van elkaar liggen. Educatieve games worden vaak gekoppeld aan lesstof. Docenten vinden het fijn als een game aansluit bij hun lesboek. Het is verstandig om daar je leerdoelen op af te stemmen. Het kan erg handig zijn om een lesmethode die veel gebruikt wordt, in te kijken. Hoi Emma, in plaats van het opstellen van een plan waardoor jouw game zo leuk en verslavend mogelijk is, moet je er nu een alinea aan toevoegen; de leerdoelen. Stel de leerdoelen vooraf op en laat ze zo goed mogelijk terugkomen in jouw game. Zo geef je je game echt een educatieve meerwaarde. Stap 4: Ontwerp een vormgeving De vormgeving van de game is van essentieel belang. Een slechte vormgeving is erg afleidend en zorgt voor een slechte game ervaring. Bekijk andere games en let dan vooral op de vormgeving. Vaak zie je in elke game standaard symbolen terug. Een menuknop wordt bijvoorbeeld vaak aangeduid met een tandwieltje en een replayknop met een circulerend pijltje. Je hoeft geen grafisch wonder te zijn, het is vooral belangrijk dat je steeds dezelfde stijl hanteert. Waar je nu ook over na mag denken is een pakkende naam voor jouw game. Bedenk een naam die al iets over jouw game vertelt. Heb je een idee? Google je toekomstige naam eens. Het kan een voordeel zijn als jouw toekomstige naam nog niet veel hits oplevert. Dan is het in de toekomst makkelijker vindbaar. Hoi Lara, dit is jouw specialiteit. Laat jezelf helemaal gaan en zorg voor een spetterende vormgeving! Misschien kan je Don en Bill nog wat tips geven? #EduGamedev Stap 5: Flowchart & schetsen Maak schetsen en een flowchart van je game. In een flowchart bepaal je wat er in elk level geleerd wordt en welke richtingen er binnen je game te doorlopen zijn. Of je dat digitaal of analoog doet, maakt niet uit. Op de volgende pagina s zie je enkele voorbeelden. Daarna is de ontwerpfase zo goed als afgerond en ga je je game in level 4 echt programmeren. 12
Je ziet hier de schets en de uiteindelijke versie van de minigame Angular. Je hoeft je eerste ontwerpen niet persé digitaal te maken. Deel je ontwerpschetsen met andere gamedevelopers! #EduGamedev Ontwerpen; niet jouw grootste hobby hè Don? Maak gebruik van andermans kwaliteiten. Op internet zijn ontzettend veel kant-en-klare ontwerpen te vinden. Vooral als je een game ontwikkelt met een isometrisch perspectief zijn andermans creaties vrij moeiteloos in te passen. Verder is het vooral van belang dat je een bepaalde stijl hanteert. Hoi Bill, maak een flowchart! Het geeft je houvast voor als je eenmaal bezig bent. Vaak zie je bij beginnende ontwerpers dat ze gaandeweg totaal afwijken van hun oorspronkelijke plan. Dit gaat jou met zo n flowchart niet gebeuren. Misschien ken je andere (beginnende) gamedevelopers aan wie je jouw ideeën kan pitchen. Ze hebben vast goede adviezen. Ook op twitter kunnen we jouw idee van tips voorzien (#EduGamedev). Dag Lara, ook bij jou kan een flowchart helpen om niet (al te veel) af te wijken van je oorspronkelijke plan. Vooral als je later moet gaan programmeren is het een belangrijke houvast. 13
Je ziet hier de flowchart van de game Power. In een flowchart leg je vast welke richtingen er binnen jouw game te doorlopen zijn. 14
Level 4 Over de ontwikkeltools die er zijn. Als je de intentie hebt om je educatieve game te uploaden op GamesvoorOnderwijs.nl, dan moet je er rekening mee houden dat het spel webbased gespeeld moet kunnen worden. Dat kan prima met HTML5 games en flash games. Flash wordt echter niet ondersteund door mobiele webbrowsers, maar HTML5 wel. Als je wil dat jouw game ook op mobiele apparaten te spelen is (zoals op tablets), kies dan voor een HTML5 game engine. Houd er rekening mee dat je (met uitzondering van Flash Professional CC) altijd een andere tool nodig hebt om je afbeeldingen/vormgeving te ontwikkelen. Dit kan met een programma zoals Adobe Illustrator. Hoi Don, jij hebt ongetwijfeld al je eigen favoriete ontwikkeltool. Als je jouw educatieve game wilt laten spelen door leerlingen, is het voor docenten het makkelijkst als de game webbased bereikbaar is. Ik raad je aan om snel te starten met het ontwikkelen van je educatieve game en de rest van level 4 over te slaan. Hieronder tref je enkele ontwikkeltools waarmee je webbased games kunt maken. Construct 2 (Construct 3 binnenkort beschikbaar) Een mooie HTML5 game engine met zeer veel mogelijkheden. Een groot voordeel is dat je niet hoeft te coderen en daarom is het snel te leren. Het enige nadeel is dat het niet op de Mac geïnstalleerd kan worden. Met Construct 3 kan dat overigens wel maar deze versie is nog niet beschikbaar. GameSalad Een prima tool om HTML5-games te ontwikkelen. Kan zowel op Windows als op Mac geïnstalleerd worden. Ook bij deze game engine heb je geen/weinig programmeerkennis nodig. Je kan het programma daarom redelijk snel onder de knie krijgen. Gamemaker (yoyogames) Ook een bekende tool met veel mogelijkheden en goede recensies. Bovendien heeft deze tool veel export mogelijkheden. Clickteam Fusion 2.5 Dit programma krijgt veel goede recensies en heeft veel mogelijkheden. Met een plugin is bovendien HTML5 export mogelijk. Flash Professional CC Het programma waar het voor veel gamedevelopers mee begon! En nog steeds heeft het programma ontzettend veel te bieden. Het nadeel is dat het vrij prijzig is om te gebruiken. Je zit gelijk vast aan een maandabonnement. Ook moet je een beetje gevoel 15
voor coderen hebben. Op internet is echter wel heel veel informatie te verkrijgen. Helaas geen volledige HTML5 export maar natuurlijk wel flash export. GameBuilderStudio Met deze game-engine kun je games maken zonder al te veel te moeten coderen. Ook deze game-engine bevat helaas geen HTML5 export maar wel flash export. Bovendien heeft de gratis versie veel mogelijkheden. Unity Unity is een erg populaire ontwikkeltool onder professionele gamedevelopers. Unity staat bekend om de mogelijkheid om 3D games te ontwikkelen. Het is echter ook mogelijk 2D games te ontwikkelen met Unity. Als je de game webbased wilt laten spelen moet de gamer wel de Unity plugin installeren voor zijn browser. Wat is jouw favoriete ontwikkeltool? #EduGamedev Dag Bill, Construct of GameSalad zijn ideale programma s voor jou. Je hebt weinig tot geen programmeerkennis nodig en toch heb je veel mogelijkheden. Ga op zoek naar tutorials om de ontwikkeltools te leren kennen. Nadat je wat tutorials hebt gemaakt, kun je beginnen met je eigen game. Het is verleidelijk om de tutorial die je net gemaakt hebt, te verbouwen tot een educatieve game. Doe dat niet! Blijf bij je plan. Bekijk je flowchart nog eens en ga aan de slag. Als je een (gratis) tool nodig hebt om je illustraties te ontwikkelen is GIMP wellicht een optie voor jou. Hé Lara, voor iemand zonder programmeerkennis is Construct of GameSalad erg handig. Gezien je ervaring met andere digitale softwareprogramma s heb jij misschien wel het vermogen om de moeilijkere programma s wat sneller onder de knie te krijgen. Doe wat research op internet en kies jouw ontwikkeltool. 16
Level 5 Maak die game! Je hebt in level 3 je ontwerp gemaakt en in level 4 de juiste game-engine gekozen. Nu is het eindelijk tijd om jouw game daadwerkelijk te gaan maken! Maar, waar begin je? Begin maar eens met het maken van een tutorial van de door jou gekozen game-engine. Daarna kan je je bezig houden met de vormgeving, denk aan het maken van de knoppen maar ook het creëren van het speelveld of de digitale wereld. Terwijl je de game aan het maken bent houd je altijd de vier gameprincipes in gedachte: Duidelijkheid Gameflow & leren Betrokkenheid Beloning Hieronder lees je nog wat laatste tips maar dan is het tijd het zelf te gaan doen. Als je game (bijna) af is, pak je deze gids er weer bij. Je gaat dan rechtstreeks naar level 6. Veel succes! Tips: Meld je aan op een (actief) forum waar je jouw vragen kunt stellen. Plan genoeg ruimte in: als je uren achter elkaar kunt zitten kun je mooie vorderingen maken. Maak back-ups. Deel je vorderingen op twitter. #EduGamedev Overleg met andere gamedevelopers op bijvoorbeeld www.gamestad.co. Hou vol! Werk soms even een paar dagen niet aan je game. Blijf zelf ook games spelen, misschien geeft het je inspiratie. Laat je game tussendoor testen en test het vooral zelf regelmiatig. Blijf bij je concept, ga niet alles omgooien omdat het te veel werk lijkt. Pak je leerdoelen er nog eens bij, klopt het nog wel? Druk ctrl-s / cmd-s eens in Maak gebruik van wat er al is zoals op opengameart.org en freesounds.org. 17
Level 6 Over de afrondende fase (inclusief checklist). Is je game (bijna) klaar? Gefeliciteerd! Laat je game aan je omgeving zien. Laat bekenden je game spelen en kijk of ze er zonder hulp van jou een beetje uit komen. Nadat je je game door mensen uit je omgeving hebt laten testen, merk je waarschijnlijk al dat je nog een aantal dingen moet verduidelijken en aanpassen. Maakt niet uit, dat heeft elke gamedeveloper. Testen is van levensbelang. Hey Bill, wat een werk hè! En nog ben je niet klaar. Duik nog even achter je computer om het één en ander te verbeteren. Bekijk je flowchart nog eens. Klopt het allemaal nog? En komt jouw stijl wel helemaal uit de verf? Als je het aandurft, laat je jouw game dan spelen door bijvoorbeeld je partner/studiegenoten/kinderen/leerlingen/collega s. Terwijl ze jouw game spelen, ga je ernaast zitten en je zwijgt (hoe moeilijk dat ook is). Het enige wat je mag doen is observeren. Kijk wat jouw testpersoon doet. Waar klikt hij en waar verwacht hij knoppen? Zijn de opdrachten duidelijk genoeg? Dit herhaal je totdat je denkt dat het goed is. Handleidingen En dan nog de handleidingen. Bij een normale game hoef je je hier niet druk om te maken, maar bij een educatieve game is dat anders. Het is in ieder geval aan te raden om een docentenhandleiding te maken. Behandel in je docentenhandleiding in ieder geval de volgende onderwerpen; algemene uitleg van het spel (incl. doelstelling); bij welk niveau de game aansluit; welke voorkennis noodzakelijk is; wat de leerdoelen zijn; welke (technische) benodigdheden er noodzakelijk zijn en hoelang de leerling er mee bezig is. Daarnaast kun je ook leerlingmateriaal ontwikkelen met extra uitleg. Daarin kun je ook enkele aanvullende opdrachten ontwikkelen, zodat de leerling de game beter begrijpt. Dag Don. Handleidingen schrijven zal niet jouw grootste hobby zijn. Op de website van GamesvoorOnderwijs.nl vind je bij de andere games handleidingen die je als voorbeeld kunt gebruiken. Hallo Emma! Onderschat de handleidingen niet, het is voor de docent een erg handig hulpmiddel. Op de website van GamesvoorOnderwijs.nl vind je enkele voorbeelden die je kunt gebruiken. 18
Checklist Gebruik onderstaande checklist om jouw game nogmaals onder de loop te nemen. Gameplay þ Jouw game heeft een pakkende naam. þ De gamer komt in een gameflow. þ Er is niet te veel tekst gebruikt. þ Het begin van het spel is niet te ingewikkeld. þ In het begin van het spel worden de spelregels uitgelegd. þ Er wordt gebruik gemaakt van Just In Time informatie. þ De gamer krijgt feedback. þ De gamer krijgt beloningen. þ De game bevat passende gamesounds. Educatief þ De behandelde stof sluit goed aan op de lesstof van een scholier of van een student. þ De benodigde inhoudelijke informatie wordt uitgelegd in de game of in het leerlingmateriaal. þ De vooraf opgestelde leerdoelen worden met de game behaald. Grafisch þ De game heeft een herkenbare vormgeving. þ De knoppen zijn eenduidig en netjes afgewerkt. þ Grafisch is de game in orde. Bugs & Testen þ De programmeerfouten zijn er uit gehaald. þ De game is uitvoerig getest door de ontwerper van de game. þ De game is getest door de doelgroep. Handleidingen þ De game bevat een docentenhandleiding. þ De game bevat indien noodzakelijk leerlingmateriaal. 19
Level 7 Over het uploaden van jouw game op GamesvoorOnderwijs.nl. Je hebt een lange weg afgelegd, maar kijk eens wat een mooi product je hebt gemaakt! Tijd om die geweldige game door alle scholieren in Nederland en België te laten spelen. Neem contact met mij op via info@gamesvooronderwijs.nl. Ik ben erg benieuwd naar je game en hoop hem spoedig op de website te kunnen plaatsen. Aan plaatsing op de website zijn een aantal voorwaarden verbonden, om zo de kwaliteit van de website te waarborgen. Het kan daarom voorkomen dat ik je vraag nog wat aanpassingen te doen aan je game. Een kwalitatief goede game is immers ook in jouw voordeel. Betaald of gratis GamesvoorOnderwijs.nl biedt zowel betaalde als gratis games aan. De betaalde games zijn alleen toegankelijk als een abonnement is afgesloten. Via een inlognaam en wachtwoord hebben de abonnees toegang tot de betaalde games. In overleg spreken we af of jouw game gratis toegankelijk wordt of tegen betaling gespeeld kan worden. Minigames zijn per definitie gratis games. Geld verdienen? Geld verdienen met een game kan! Als jij een game ontwikkelt die alleen voor betalende klanten (abonnees) beschikbaar is, verdien je daar geld mee. 60% van alle inkomsten uit de abonnementen wordt verdeeld over de gamedevelopers. De verdeling van deze gelden vindt plaats op basis van populariteit. De populariteit wordt bepaald door te kijken hoe vaak een game gespeeld is. Rekenvoorbeeld: Stel de inkomsten (excl. btw) uit de abonnementen zijn 2000,-. 60% daarvan (dus 1200,-) wordt verdeeld over de gamedevelopers. Jouw game is in een schooljaar 500 keer gespeeld, Villa Elektra is 500 keer gespeeld en Power is 200 keer gespeeld. Jij verdient 500,- (per schooljaar) De eigenaar van Villa Elektra verdient 500,- (per schooljaar) De eigenaar van Power verdient 200,- (per schooljaar) 20
The End Ik wil je graag bedanken dat je deze gids hebt doorgenomen en ik hoop dat er een samenwerking uit voort vloeit. Mocht je nog vragen hebben kan je me bereiken via twitter of via info@gamesvooronderwijs.nl. Heeft deze gids je geholpen? #EduGamedev Dag Bill, je hebt het geflikt. Je eerste game! Ik ben heel benieuwd naar je game. Stuur je het eindresultaat een keertje op? Ik hoop dat je het aandurft om nog een keer een game te ontwikkelen. Je zult merken dat het dan een stuk sneller en makkelijker gaat. Veel succes! Groeten Laurens Hoera! Lara heeft haar eerste game gemaakt! Ik ben heel benieuwd Lara, mag ik je game eens spelen? Wellicht kan je er wel geld mee verdienen! Je hebt ook vast al ideeën voor een nieuwe game. Veel succes met je volgende projecten. Groeten Laurens Hé Don, goed gedaan hoor! Het was niet altijd makkelijk, vooral het digitaal tekenen viel niet mee. Toch is het je gelukt! Zou het niet geweldig zijn als iedereen in Nederland en België jouw game gaan spelen? Ik ben erg benieuwd naar het eindresultaat. Groet, Laurens Ha Emma, Je game is af! Gefeliciteerd. Ik heb zo n gevoel dat jouw educatieve game een hit gaat worden. We kunnen hem aanbieden voor abonnees, zo krijg je een deel van de opbrengsten. Wil je hier meer over weten? Neem dan even contact met mij op of kijk op de website. Groeten Laurens 21