Agenda ADVIESCOMMISSIE VERVOERSAUTORITEIT MRDH Woensdag 17 juni 2015

Transcriptie

1 Agenda ADVIESCOMMISSIE VERVOERSAUTORITEIT MRDH Woensdag 17 juni 2015 Tijd: Locatie: 19:00 21:00 uur (inloop vanaf 18:30 uur, inclusief broodmaaltijd voor commissieleden) Gemeente Zoetermeer, raadzaal (Markt 10, 2711 CZ Zoetermeer) 1. Opening en mededelingen - De voorzitter heet de leden van de Adviescommissie en belangstellenden welkom. 2. Vaststellen beknopt verslag van de Adviescommissie Va d.d bijlage - U wordt gevraagd het beknopt verslag van de Adviescommissie van 8 april 2015 vast te stellen. - Ter kennisname bijgevoegd het advies van uw commissie op de begroting MRDH Dit advies heeft u reeds op 28 mei jl. per mail ontvangen. 3. Rol en positie Adviescommissie Vervoersautoriteit mondeling - In de vergadering van 8 april jl. heeft u aangegeven dat u uw rol en positie nader wilt bekijken. De voorzitter, de heer Hekman, zal dit agendapunt mondeling toelichten. 4. Toelichting Ontwerp Programma s van Eisen Concessies Rail 2016 mondeling - De heer Bavelaar, directeur Openbaar Vervoer, licht door middel van een presentatie het proces van de concessieverlening en de hoofdpunten uit de Ontwerp Programma s van Eisen (PvE) van de Concessie Rail Haaglanden en Rail Rotterdam toe. - In december 2016 eindigen de huidige concessies Rail, die respectievelijk RET en HTM het recht geven om het tram- en metrovervoer te verrichten. Ter voorbereiding op de daaropvolgende concessies wordt voor iedere concessie een Ontwerp-PvE opgesteld. - Strekking van dit agendapunt is informatief. De Bestuurscommissie Vervoersautoriteit stelt op 17 juni 2015 het Ontwerp-PvE vast en start de zienswijzeprocedure. U behandelt in de vergadering van 21 september 2015 de Ontwerp-PvE en brengt advies uit aan de Bestuurscommissie Vervoersautoriteit. 5. Toelichting proces en opgaven Strategische Bereikbaarheidsagenda bijlage - De Strategische Bereikbaarheidsagenda (SBA) is op 19 december 2014 formeel vastgesteld door het algemeen bestuur van de MRDH, versie 9 juli Op dit moment wordt de SBA verder uitgewerkt. De heer Bouman, projectleider SBA, zal een toelichting geven op de opgaven en het proces om tot verdere uitwerking van de SBA te komen. De Adviescommissie wordt geïnformeerd over de huidige stand van zaken zodat in september inhoudelijke accenten besproken kunnen worden. De zienswijzeprocedure is voorzien in Q U wordt gevraagd kennis te nemen van de toelichting van de heer Bouman. Pagina 1

2 6. Inpassing en participatie A13/A16 bijlage - Op verzoek van het commissielid van de gemeente Lansingerland, de heer Blonk, wordt gesproken over de inpassing en de participatie van de A13/A16. Een bespreektekst is bijgevoegd. - U wordt gevraagd het dagelijks bestuur en de voorzitter van de Vervoersautoriteit te verzoeken in overleg met de minister van IenM de mogelijkheden te onderzoeken om extra geld beschikbaar te stellen voor een betere inpassing van de aan te leggen rijksweg A13/A Rondvraag en sluiting - U wordt verzocht vragen te mailen aan w.dekker@mrdh.nl of t.vanmourik@mrdh.nl zodat de vragen zo veel mogelijk ter vergadering beantwoord kunnen worden. Volgende vergadering woensdag 21 september vanaf uur tot uur Pagina 2

3 Vergadering Datum Tijd Plaats Adviescommissie Va MRDH 8 april uur Zoetermeer, raadzaal Aanwezige commissieleden dhr. A. Hekman (voorzitter) Schiedam mw. M. Velù Leidschendam- Voorburg dhr. P.F. van Zaalen Albrandswaard mw. W.E.C. Plomp Leidschendam- Voorburg mw. J.E. de Leeuwe Albrandswaard dhr. L.A. Eijskoot Maassluis dhr. M.K. van den Berge Barendrecht dhr. C.M.P. t Hart Maassluis dhr. S.D. Kelder Barendrecht dhr. I.S. Bal Nissewaard dhr. F.J. Heijboer Brielle dhr. J.P. van der Hoeven Pijnacker-Nootdorp mw. I.Y. de Groot Brielle dhr. P.P.A. van den Heuij Pijnacker-Nootdorp dhr. B. van Loef Capelle a/d IJssel mw. A.P.S. Ripmeester Ridderkerk dhr. F. van Vliet Delft dhr. A.J. Rottier Ridderkerk mw. M.A. Huijsmans Delft C.Y.D. Hagenaars Rijswijk dhr. M. Rogier Den Haag dhr. A. Don Vlaardingen dhr. R. Guernaoui Den Haag dhr. M. Knevel Wassenaar dhr. H. Westbroek Hellevoetsluis dhr. P. Kolff Wassenaar dhr. J. Butter Krimpen a/d IJssel dhr. U.M. Spaans Westland dhr. L. Pols Krimpen a/d IJssel dhr. J.J. van Rossum Westland dhr. J.P. Blonk Lansingerland dhr. J.W.C.B. Schotel Zoetermeer (plv. voorzitter) mw. M.L. Tabben Lansingerland dhr. G. Liqui Lung Zoetermeer Afwezige commissieleden dhr. A.C. Lange Capelle a/d IJssel dhr. S.J.J. Schampers Rotterdam mw. M. Roza-De Pijper Midden-Delfland dhr. O.P. Spek Schiedam dhr. I.J. Trouwborst Midden-Delfland dhr. L.A. van Vlaardingen Nieuwenhuizen dhr. S. van der Weg Nissewaard mw. R.M. Roggeveen Westvoorne dhr. D. Jense Rijswijk dhr. M.C. Vinke Westvoorne mw. B.C. Kathmann Rotterdam Aanwezig Vervoersautoriteit MRDH M.J. Rosier (portefeuille Middelen), dhr. W.J. Benschop (secretaris), dhr. E. Bavelaar, dhr. Stehouwer, mw. Van Beers, Mw. Volkerijk, dhr. W. Dekker. C O N C E P T S A M E N V A T T E N D V E R S L A G 1 Opening De voorzitter opent de vergadering en heet alle aanwezigen van harte welkom. De gemeente Zoetermeer wordt bedankt voor haar gastvrijheid. De commissieleden zijn akkoord met de agenda. Pagina 1 van 7

4 2 Vaststellen beknopt verslag van de Adviescommissie Va d.d De Adviescommissie Vervoersautoriteit MRDH stelt het beknopt verslag van haar vergadering van 4 april 2015 vast. Naar aanleiding van: Mevrouw De Groot (Brielle) merkt op dat zij in de rondvraag (agendapunt 6) heeft aangegeven dat er onduidelijkheid bestaat over de door de MRDH verzonden brief aan de gemeente Nissewaard inzake de Calandbrug. Zij ontvangt graag nog tekst en uitleg hieromtrent. De heer Bavelaar heeft dit verzoek neergelegd bij de manager Verkeer. De voorzitter geeft aan dat in de rondvraag akkoord is gegaan met het instellen van een agendacommissie. Hij verzoekt de commissie om dit jaar aan te kijken of zo n commissie wel nodig is. De agenda wordt immers grotendeels bepaald door besluitvorming in de Bestuurscommissie Va en het algemeen bestuur. De heer Guernaoui (Den Haag), indiener van het voorstel, is akkoord. De voorzitter meldt tot slot dat de acties en -04 in deze vergadering worden behandeld. 3 Ontwerp Begroting MRDH en meerjarenbeeld MRDH De voorzitter heet de heer Rosier, portefeuillehouder Middelen van de Vervoersautoriteit, welkom. De heer Rosier geeft een korte toelichting. De voorliggende ontwerpbeting is ontstaan door het samenvoegen van de begrotingen van de voormalige stadsregio s in dit gebied en is in korte tijd opgesteld, waarvoor complimenten op zijn plaats zijn voor de ambtelijke inspanning. Verbeteringen zijn van harte welkom, zodat die meegenomen kunnen worden in de begroting Het Investeringsprogramma Vervoersautoriteit (IPVa) wordt op dit moment samen met de gemeenten opgesteld. Het dagelijks bestuur zal in juni dit investeringsprogramma samen met de begroting aanbieden aan het algemeen bestuur van 3 juli a.s. Over de paragraaf weerstandvermogen meldt de heer Rosier dat, naar aanleiding van ambtelijke en bestuurlijke reacties op de conceptversie van de ontwerpbegroting, de MRDH in 2015 een audit zal laten uitvoeren om de weerstandscapaciteit te bepalen en de risico s te inventariseren. Tot slot vraagt de heer Rosier de Adviescommissie een positief advies uit te brengen aan het algemeen bestuur over deze ontwerpbegroting. De heer Butter (Krimpen aan den IJssel), Mevrouw de Groot (Brielle), de heer Don (Vlaardingen) en De heer Van den Berge (Barendrecht) brengen gemeentespecifieke aandachtspunten in. De heer Van der Heuij (Pijnacker-Nootdorp) merkt op dat de kaders leidend zijn. Dit is niet de plek om zeer specifieke (gemeente eigen) zaken te bespreken. De heer Rosier verzoekt deze individuele punten op te nemen in de zienswijze van de betreffende gemeenten. De voorzitter zegt dit persoonlijk te steunen. Uiteraard kunnen vragen over specifieke onderwerpen altijd gesteld worden, zodat de MRDH deze (op een later moment) van een passend antwoord kan voorzien. De heer Van der Heuij (Pijnacker-Nootdorp) geeft aan Europa en andere overheden te missen, o.a. in het kader van subsidievoorstellen. Pagina 2 van 7

5 De heer Kolff (Wassenaar) vindt het jammer dat duurzaamheid slechts een randvoorwaardelijke doelstelling is. De heer Schotel (Zoetermeer) merkt op dat de begroting lastig te lezen en interpreteren is zonder het Investeringsprogramma Vervoersautoriteit. Mevrouw Plomp (Leidschendam-Voorburg) sluit zich aan bij deze opmerking en voegt toe dat het ambitieniveau hoog is. Is de formatie hier wel toereikend voor?. Tot slot roept mevrouw Plomp op te blijven investeren in een goede relatie met de provincie Zuid-Holland. De heer Bal (Nissewaard) vraagt het (tijdelijke) negatieve saldo toe te lichten en is benieuwd of hierbij rekening gehouden is met de rentelasten. Tot slot vraagt de heer Bal hoe de verhoudingen zijn tussen de MRDH en de wegbeheerders PZH en waterschap Hollandse Delta. Mevrouw Velù (Leidschendam-Voorburg) ziet graag dat de begroting meer aangeeft waar de MRDH voor gaat en hoe de MRDH dit wil bereiken. De heer Guernaoui (Den Haag) sluit zich hierbij aan. De koppeling tussen doelstelling en kosten kan beter (Wat willen we bereiken? Hoe gaan we dat doen? Wat gaat dat kosten?). De heer Van Vliet (Delft) ziet in de volgende begroting graag indicatoren opgenomen zodat hieraan gewerkt kan worden met nieuw, gezamenlijk beleid. Mevrouw de Leeuwe (Albrandswaard) vraagt aandacht voor het juridische aspect. De wetgever heeft bij AMvB bepaald dat de Gemeenschappelijke regeling alleen verkeers- en vervoerstaken op zich mag nemen. De MRDH voldoet hier nu niet aan. Bovendien draagt deze begroting bij aan het verder vervlechten van taken. De heer Van den Berge (Barendrecht) vraagt of bij de concessie Rail ook andere partijen dan RET en HTM zijn uitgenodigd en of (sociale) veiligheid onderdeel is van de concessie. De heer Rosier geeft inzake de opmerking over het juridische aspect aan dat de wetgever heeft aangegeven dat de MRDH van start kan gaan, maar dat de Gemeenschappelijke regeling inderdaad op termijn alleen verkeers- en vervoerstaken dient uit te voeren. Hoe hier aan het best kan worden voldaan wordt momenteel bekeken. De heer Rosier geeft aan dat deze begroting technisch is. Er worden twee begrotingen samengevoegd. Er staan dus geen nieuwe zaken in. Dat moet voor deze begroting zo blijven. Twee keer per jaar zal er een bestuursrapportage worden opgesteld. Deze rapportage komt de diverse gremia toe. De heer Benschop meldt dat als er vragen zijn over specifieke (grote) projecten deze ook altijd gesteld kunnen worden aan het ambtelijk apparaat. Let wel dat bijvoorbeeld een project als de Blankenburgverbinding een rijksproject is. Mevrouw de Groot (Brielle) merkt op dat het ook ingewikkeld is om over veel projecten te spreken terwijl de provincie Zuid-Holland geen zitting heeft in de commissie. De heer Benschop merkt op dat de uitnodiging aan provincie nog altijd staat. Ambtelijk wordt er overigens nauw samengewerkt. Dit geldt ook voor de wegbeheerders Rijkswaterstaat en waterschap Hollandse Delta. De heer Rosier merkt op dat hij voor een volgende begroting de opmerking inzake het ontbreken van het Investeringsprogramma Vervoersautoriteit en een meer concrete beschrijving van ambities en resultaten ter harte neemt. De nu geformuleerde ambities kunnen met de huidige formatie gerealiseerd worden. De heer Bavelaar meldt inzake de vragen over de concessie dat de concessies Rail in principe worden inbesteed. De voormalige stadsregio s hebben hiertoe besloten. Sociale veiligheid is een Pagina 3 van 7

6 onderwerp dat vrij staat van marktwerking. Hierover worden afspraken gemaakt met de vervoerders. Mevrouw Van Beers meldt dat de staat van fondsen een tienjarig programma (investeringen plus concessiebetalingen) omvat. Het saldo mag negatief zijn, als het saldo na tien jaar maar positief is. Op dit moment worden er projecten op bij gemeenten opgehaald. De ervaring leert dat er altijd veel aanvragen zijn waardoor het saldo negatief is. Echter, de ervaring leert ook dat er naarmate de uitwerking dichtbij komt, projecten komen te vervallen of worden doorgeschoven waardoor er in praktijk (bijna) nooit sprake is van een negatief saldo. De MRDH houdt rekening met de rentelasten. Echter, deze voorzinging wordt in de praktijk dus nooit aangesproken. De Adviescommissie adviseert het algemeen bestuur positief over de begroting MRDH en meerjarenbeeld Bij dit positief advies zal worden opgemerkt dat deze eerste begroting voldoet aan de gestelde kaders, maar dat de commissie voor de volgende begroting graag zowel inhoudelijke als procedurele verbeterpunten wil zien. 4 Toelichting besluitvormingsprocedure Vervoerplan 2016 De heer Bavelaar licht de besluitvormingsprocedure voor de Vervoerplannen 2016 toe. De sheets zijn bij dit verslag gevoegd. Mevrouw Tabben (Lansingerland) merkt op dat juist betreffende de dienstregeling het opschalen voordelen moeten bieden. Die voordelen moeten dan ook snel benut worden, bijvoorbeeld door de problemen op de RandstadRail snel en adequaat op te lossen. De heer Blonk (Lansingerland) vraagt wat de rol van deze commissie is als er geen advies op de vervoerplannen gevraagd wordt. Mevrouw Velù (Leidschendam-Voorburg) en mevrouw De Groot (Brielle) vullen aan dat hier juist een rol voor de adviescommissie ligt. Het betreft hier immers een belangrijk inhoudelijk stuk. Bovendien is toegezegd dat alle mijlpalen door de adviescommissie behandeld worden. De voorzitter stelt vast dat dit standpunt binnen de commissie breed wordt gedeeld. De heer Bavelaar merkt op dat deze procedure eenmalig is opgesteld om vanuit verschillende werkwijze toch op een juiste en tijdige manier de vervoerplannen voor 2016 vast te stellen. De huidige procedure houdt de gebruikelijke inspraak van gemeenten en consumentenorganisaties in stand. Voor 2017 en verder wordt een nieuwe procedure opgesteld. Die komt u tijdig toe. De positie van de adviescommissie zal hierin worden meegenomen. De heer Spaans (Westland), de heer Rogier (Den Haag), Mevrouw de Jong-Hoogendoorn (Midden-Delfland) en de heer Butter (Krimpen aan den IJssel) brengen nogmaals in dat de adviescommissie niet alleen over procedures gaat, maar wat hen betreft ook inhoudelijk en in een vroegtijdig stadium betrokken dient te worden bij belangrijke besluiten zoals de vervoerplannen. De voorzitter zegt het ingebrachte te verstaan en te begrijpen. In de volgende vergadering zal daarom gesproken worden over de rol van de adviescommissie. Ook zal de positie ten opzichte van de gemeenteraden besproken moeten worden. Mevrouw Huijsmans (Delft) en de heer Rotter (Ridderkerk) merken op dat een lange termijnkalender met diverse mijlpalen voor deze discussie ook belangrijk kan zijn. De voorzitter beaamt dit. Een overzicht zal de leden de volgende vergadering toekomen. Wat de voorzitter betreft is dit ook een meerjarenoverzicht. Pagina 4 van 7

7 De Adviescommissie neemt conform het voorstel kennis van de besluitvormingsprocedure vervoerplannen De commissie ziet graag de procedure voor de vervoerplannen 2017 en verder spoedig tegemoet. Tot slot heeft de commissie besloten om haar rol te bespreken in de eerst volgende vergadering. 5 Schriftelijke reactie platform Beter Stedelijk en Regionaal Openbaar Vervoer Haaglanden Mevrouw Plomp (Leidschendam-Voorburg) vraagt of de stukken van de adviescommissie op internet gepubliceerd worden. De voorzitter meldt dat dit het geval is. De heer Bavelaar vult aan dat op de website een link naar de websites van de consumentenorganisaties zal worden aangebracht. Een verdere integratie is niet wenselijk omdat juist de onafhankelijkheid van deze organisaties bewaakt moet worden. De heer Rogier (Den Haag) zegt dat de leden van de gemeente Den Haag graag zien dat het recht van inspraak geborgd wordt. Zij zullen het voortouw nemen om een besluit hieromtrent voor te bereiden. De voorzitter meldt dat het reglement van orde hiervoor moeten worden aangepast. Het reglement van orde wordt vastgesteld door het algemeen bestuur. Dit punt zal ook worden meegenomen in de discussie over de rol en positie van de adviescommissie. De adviescommissie is akkoord met de conceptbrief aan het platform Beter Stedelijk en Regionaal Openbaar Vervoer Haaglanden. 6 Vergader- en verzenddata vergaderingen Adviescommissie Va 2015 Voor de vergadering van 16 november 2015 staat een verkeerde aanlevertermijn op de agenda vermeld. De juiste aanlevertermijn moet zijn 2 november De adviescommissie neemt kennis van de vergader- en verzenddata. 7 Rondvraag en sluiting De heer Blonk en Mevrouw Tabben (Lansingerland) melden dat de minister voornemens is het Ontwerp Tracé Besluit (OTB) A13/A16 in juli ter inzage te leggen. Dit is te vroeg. Door het OTB ter inzage leggen in september kan er een zorgvuldige afweging gemaakt worden met onder andere de nog aan te leveren expertise vanuit de gebiedstafels. De leden namens Lansingerland vragen de commissie om het dagelijks bestuur te verzoeken een brief naar de minister te sturen om dit nogmaals onder de aandacht te brengen. Overigens heeft de Bestuurlijk Afstemgroep (BAG), waar ook de heer Langenberg zitting in heeft, de minister reeds verzocht te koersen op september De Commissieleden namens Brielle en Nissewaard steunen dit voorstel. De commissieleden namens Rijswijk en Den Haag zeggen zich te zullen onthouden van stemmen, gezien het gebrek aan informatie waardoor een gedegen afweging moeilijk is te maken. Ook is het de vraag of dit binnen het mandaat van de commissie valt. Dit zal duidelijk moeten worden bij de volgende vergadering wanneer gesproken gaat worden over de rol en positie van de adviescommissie. De voorzitter stelt voor het dagelijks bestuur te informeren over de gevoerde discussie omtrent de A13/A16 en de overweging aan het dagelijks bestuur te laten. Pagina 5 van 7

8 Mevrouw De Groot (Brielle) merkt op dat bij de aanleg van Maasvlakte II een aantal duurzaamheidseisen zijn opgesteld voor vrachtwagens. Op dit moment wordt echter alleen geregisseerd en niet gehandhaafd. De commissie wordt verzocht de gemeente Rotterdam te vragen alsnog te gaan handhaven. De voorzitter meldt dat het ook bij dit verzoek de vraag is of dit wel binnen deze commissie past. Mevrouw Velù (Leidschendam-Voorburg) pleit voor het invoeren van een toeristenkaart in het OV. Het liefst voor heel Nederland. Het is in ieder geval goed om binnen de MRDH zo n kaart te introduceren om het OV toegankelijker en gebruiksvriendelijker te maken voor deze doelgroep. De heer Bavelaar geeft aan dat momenteel samen met de vervoerders naar de vervoersproducten binnen de MRDH wordt gekeken. De heer Guernaoui (Den Haag) merkt op dat het goed zou zijn als leden van het presidium aanwezig zijn om eventuele vragen te beantwoorden. Het wenselijk om naar de rol van de voorzitter van de Bestuurscommissie binnen de adviescommissie te kijken. De voorzitter merkt op dat wat hem betreft wenselijk zou zijn als in ieder geval een lid van het presidium aanwezig is. Wat in ieder geval wel helder moet zijn, is dat deze commissie niet het gremium is waar de voorzitter ter verantwoording geroepen wordt. Ook dit punt wordt meegenomen in de discussie over de rol en positie van de adviescommissie. De voorzitter sluit onder dankzegging de vergadering. Actiepuntenlijst Nr. Onderwerp en actie Datum toezegging AC15.05 Toelichting verzonden brief van MRDH aan Nissewaard over de Calandbrug. Planning gereed Na verg AC15.06 Procedurevoorstel vervoerplannen 2017 en OV verder. AC15.07 Positie en rol ACVa in het Va besluitvormingsproces. Ter sprake komt: Rol en positie in het besluitvormingsproces Rol en positie t.o.v. van gemeenteraden Rol en positie t.o.v. Bestuurscommissie, DB en AB. Rol voorzitter BCVa (en leden presidium) in/bij ACVa Type onderwerpen/adviezen (zie o.a. vragen over A13/A16 en duurzame vrachtwagens Maasvlakte II) AC15.08 Termijnagenda Adviescommissie Va Actor Verkeer Pagina 6 van 7

9 Vooruitblik Voor de komende periode is voorzien dat de volgende formele onderwerpen door de ACVa behandeld worden. Onderwerp Wanneer Begroting Procedurevoorstel vervoerplannen 2017 en verder Ontwerp Programma van Eisen Concessies Rail Ontwerp Concessiebesluit Hoekse Lijn Inhoudelijke accenten SBA Werkplan Q Zienswijzeplichtige begrotingswijziging 2016 Q Begroting 2017, incl. Investeringsprogramma 2017 Q Strategische agenda (SBA) Q Conceptjaarrekening 2015 Q Bestuursrapportage Q2/Q Zienswijzeplichtige begrotingswijziging 2017 Q3/Q Uitgangspunten/kadernota Openbaar Vervoer 2016 Evt. (technische) wijziging n.a.v. veegactie n.t.b. Concessie Bus Haaglanden Stad (HTMBuzz, eindigt ) Q Concessie Bus Haaglanden Streek (Veolia, eindigt ) Q Concessie Bus Rotterdam (RET, eindigt ) Q Concessie Bus Voorne-Putten Rozenburg ( ) Q Concessie Park Shuttle Rivium (dec 2016, evt. verlengen) n.t.b. N.B. Afhankelijk van agendapunt 3 van de vergadering van 17 juni 2015 zal deze lijst worden aangevuld. Pagina 7 van 7

10

11

12 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Strategische Bereikbaarheidsagenda Vervoersautoriteit Metropoolregio Rotterdam Den Haag 9 juli 2013

13 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Inhoudsopgave 1. CONTEXT en PROCES p DOELEN en INDICATOREN p TOETSING en OPGAVE p Van OPGAVE naar AGENDA p STRATEGISCHE BEREIKBAARHEIDSAGENDA p BIJLAGEN p. 36 1

14 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG 1. Context en Proces Bereikbaarheid cruciaal voor metropoolvorming MRDH Steden hebben veel agglomeratievoordelen (grote geïntegreerde arbeidsmarkt, uitwisseling kennis, economische specialisatie, betere infrastructuur en metropolitane voorzieningen). In vergelijking met andere Europese metropolen van vergelijkbare omvang heeft de MRDH zo n 6% minder metropolitane functies (grote bedrijven en instituten, Universiteiten, Culturele instellingen en attracties) dan je zou mogen verwachten bij haar omvang. Er ligt een opgave. De uitdaging van metropoolvorming is om de agglomeratievoordelen van een grote metropool als London of Parijs te organiseren in een regio van middelgrote en kleinere steden. Het verbeteren van het verkeer- en vervoersysteem is een cruciaal onderdeel van deze metropoolvorming. Snellere verbindingen per auto en OV vergroten het draagvlak voor voorzieningen en de mogelijkheden voor functionele integratie (zakelijke contacten, woon-werkrelaties, winkelverkeer). De Mainport en Greenports nemen een bijzondere plek in binnen de Metropoolregio en vragen om een goede interne en externe bereikbaarheid. Met Randstadrail is een goede stap gezet naar integratie van het verkeer- en vervoersysteem van de regio s Rotterdam en Haaglanden waarop in de metropoolvorming kan worden voort geborduurd. Internationale concurrentie en daily urban system vragen om opschaling van de bestaande regionale samenwerking naar de metropoolregio Rotterdam Den Haag. 1 Bron: internationaal vergelijkend onderzoek Europese Metropolen (2012) van Evert Meijers van de TU Delft en European Metropolitan network Institute. 2

15 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Proces tot oprichting van de Vervoersautoriteit Vooruitlopend op de voorgenomen opheffing van de WGR+ regio s en als onderdeel van de nieuw te vormen Metropoolregio Rotterdam Den Haag werken de 24 gemeenten aan de vorming van de Vervoersautoriteit. De gemeenten hechten aan het goed aanhaken van de Provincie Zuid- Holland en zien graag dat de provincie deelneemt aan het vervolgproces rondom de strategische bereikbaarheidsagenda. Inhoudelijk sluit de strategische bereikbaarheidsagenda aan op de provinciale mobiliteitsvisie. Het project Vervoersautoriteit moet ultimo 2013 leiden tot de oprichting van de Vervoersautoriteit Metropoolregio Rotterdam Den Haag. De Strategische Bereikbaarheidsagenda bouwt voort op het takenpakket Vervoersautoriteit, bestuurlijk onderschreven op 7 maart 2012 en de Contouren Strategische agenda Vervoersautoriteit, bestuurlijk onderschreven op 19 december De Strategische Bereikbaarheidsagenda is een sectorale uitwerking van de integrale Strategische Agenda voor de Metropool Regio Rotterdam Den Haag op het onderdeel bereikbaarheid. Lopende programma s zoals het Bereikbaarheidspakket Zuidvleugel, Beter Benutten, Programma Hoogfrequent Spoorvervoer en Regionale uitvoeringsagenda s zijn als vertrekpunt genomen voor het opstellen van deze Strategische Bereikbaarheidsagenda. Parallel aan het opstellen van deze Strategische Bereikbaarheidsagenda worden de uitgangspunten voor de organisatie van de Vervoersautoriteit geformuleerd en wordt de bestuurlijke en juridische vorm van de Vervoersautoriteit verder uitgewerkt. Deze Strategische Bereikbaarheidsagenda biedt een inhoudelijk vertrekpunt met ambities die we meegeven aan de nieuwe Vervoersautoriteit om verder uit te werken. De doelen voor de Vervoersautoriteit vloeien voort uit de bredere doelen en indicatoren van de MRDH agenda. 3

16 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG 2. Doelen en indicatoren Economie Wat willen we bereiken? Bereikbaarheid en mobiliteit zijn geen doelen op zich, maar zijn randvoorwaarden voor een economisch vitale, leefbare, duurzame en sociale ontwikkeling van de Metropoolregio. Om te bepalen welke opgaven er liggen op het gebied van mobiliteit en bereikbaarheid in de Metropoolregio beginnen we daarom bewust bij doelen op het gebied van economie, ruimte, milieu en welzijn. Op basis van deze brede doelen is bepaald wat de opgaven zijn voor een succesvol verkeer- en vervoersysteem, waarbij we voortbouwen op de lopende programma s. We kijken wat de Vervoersautoriteit zelf kan oppakken binnen de wettelijke toegekende taken en waar we anderen voor nodig hebben. Milieu Mobiliteit en bereikbaarheid Ruimte Welzijn Werkveld vervoerautoriteit Werken met indicatoren Om te kunnen toetsen of wat de Vervoersautoriteit doet ook bijdraagt aan de doelen die we ons stellen zijn, is per doel gezocht naar een relevante indicator. Deze indicator heeft als doel om: 1. Voor de buitenwereld helder te maken wat belangrijk is, waar gaat de Vervoersautoriteit op sturen? 2. Om de huidige situatie te beoordelen, welke gebieden en/of delen van het netwerk scoren goed en welke slecht? 3. Het effect van maatregelen en projecten in beeld te brengen, wat dragen bepaalde oplossingen bij? In deze strategische agenda wordt een voorzet gedaan voor een aantal hoofdindicatoren passend bij de kerndoelen en hebben deze (indien mogelijk) getoetst voor de huidige situatie. Als de Vervoersautoriteit is opgericht kunnen deze indicatoren als vertrekpunt genomen worden om te komen tot een definitieve set van hoofd en subindicatoren die meetbaar en relevant zijn. 4

17 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Onze vijf kerndoelen 5

18 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Concurrerende economie Wij werken aan het versterken van de economie door het verbeteren van de interne en externe bereikbaarheid van onze economische kerngebieden Waarom dit doel? Concurrentie vindt in toenemende plaats tussen stedelijke regio s. Deze bieden toegang tot werk, creativiteit, sociale contacten etc. Door onze economische kerngebieden voor mensen en goederen binnen een betrouwbare en aanvaardbare reistijd bereikbaar te maken, ontstaan er meer kansen voor agglomeratievoordelen en verbetert de concurrentiekracht van de regio. Indicator voor succes: Toename van het aantal mensen van binnen en buiten de regio dat onze economische kerngebieden betrouwbaar en comfortabel kan bereiken binnen een aanvaardbare reistijd van 45 minuten Toename van de betrouwbaarheid van reistijd op de belangrijkste logistieke verbindingen. Kwaliteit van plekken Wij werken aan het verhogen van de kwaliteit van internationaal concurrerende plekken en de kwaliteit van andere woon- en werklocaties in de metropoolregio door de aantrekkelijkheid en bereikbaarheid van deze locaties te verbeteren Waarom dit doel? Mensen en banen trekken in toenemende mate naar de stad. Ze zijn op zoek naar woon-, werk en interactiemilieus die niet alleen bereikbaar zijn, maar ook aantrekkelijk. Dit betekent per plek zoeken naar de juiste balans tussen het beter bereikbaar maken of houden van de plek en het verhogen van de ruimtelijke kwaliteit. Indicator voor succes: Toename gebruik en waardering van de openbare ruimte in een gebied 6

19 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Kansen voor mensen Wij werken aan het vergroten van de kansen voor mensen door te zorgen dat ze toegang hebben tot werk en voorzieningen binnen een aanvaardbare reistijd en tegen een redelijke prijs Waarom dit doel? Doel is om iedereen zoveel mogelijk kansen te bieden zich te ontplooien, zowel in economische als maatschappelijk opzicht. Voor toegang tot werk en voorzieningen is betaalbare bereikbaarheid een belangrijke basisvoorwaarde. Indicator voor succes: Toename aantal voorzieningen en arbeidsplaatsen dat mensen binnen een reistijd van 45 minuten en tegen een redelijke prijs kunnen bereiken. De duurzame regio Wij werken aan een meer toekomstvast, schoner, stiller en zuiniger vervoersysteem Waarom dit doel? Er is een sterke noodzaak om te verduurzamen om een klimaat en energiecrisis af te wenden. Mobiliteit blijft op dit moment achter bij andere sectoren als men kijkt naar verduurzaming. Stimuleren van een schoner, stiller en zuiniger vervoersysteem is een leidend principe voor het mobiliteitsbeleid en innovatie op dit gebied biedt ook economische kansen Er is veel onzekerheid over de ontwikkeling van de mobiliteit en het tempo waarin mobiliteit moet verduurzamen. Het is belangrijk om op zoek te gaan naar robuuste investeringen en maatregelen die rekening houden met deze onzekerheid. Indicator voor succes: Afname van emissies en geluid per reizigers- en tonkilometer 7

20 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Efficiënt en Rendabel Wij werken aan een kostenefficiënt en rendabel vervoersysteem door optimaal gebruik te maken van het beschikbare vervoersysteem en de ruimte daaromheen Waarom dit doel? De budgetten voor investeringen in infrastructuur nemen af, terwijl de kosten voor beheer en onderhoud toenemen. Dat betekent minder geld voor uitbreiding van harde infrastructuur, maar ondertussen nemen de mogelijkheden om met nieuwe technieken de bestaande infrastructuur beter te benutten snel toe. Slim gebruik maken van de bestaande infrastructuur betekent ook inzetten op transformatie en intensivering van het ruimtegebruik in onze steden rondom het openbaar vervoer, waardoor we afstanden verkorten en bovendien de ruimtes tussen onze steden open houden. Indicator voor succes: Netwerkprestatie in termen van voertuigverliesuren, verbeterde reiskwaliteit of kwantiteit van reizigers of goederen op het netwerk per geïnvesteerde 8

21 3. Toetsing Indicatoren: Opgave VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Welke gebieden gaan we toetsen? Om de vijf kerndoelen te kunnen toetsen met behulp van de indicatoren is de regio ingedeeld in gebieden. Dat is op twee manieren gedaan. In de eerste plaats is een kaart gemaakt met economische kerngebieden en recreatieve publiekstrekkers die veel mobiliteit genereren en functioneren op het niveau van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Dit zijn de gebieden waar we vanuit een concurrerende economie en kwaliteit van plekken als Vervoersautoriteit aan willen werken. Daarnaast is de regio opgedeeld in 22 woon- en werkgebieden, die vervolgens zijn getoetst op de indicatoren passend bij de doelen kansen voor mensen en de duurzame regio. Toetsing kwantitatief en kwalitatief De doelen zijn zowel kwantitatief getoetst als kwalitatief. De kwantitatieve toetsing is uitgevoerd voor de huidige situatie (basisjaar 2010) met het Nationaal model Weg en OV van Goudappel Coffeng. Dit model sluit qua uitgangspunten aan bij de modellen die door het Rijk en de Regio worden gebruikt voor de Metropoolregio. Aan de hand van de kwantitatieve toetsing en de lopende programma s (Bereikbaarheidspakket Zuidvleugel, Beter Benutten, Programma Hoogfrequent Spoorvervoer en Regionale Uitvoeringsagenda s) is bepaald wat de belangrijkste opgaven zijn voor de Vervoersautoriteit voor de (midden)lange termijn ( ) 1. Voor de thema s dynamisch verkeersmanagement, mobiliteitsmanagement en openbaar vervoer zijn speciale themasessies georganiseerd om de opgave verder uit te diepen. 1 Vanwege de beschikbare data is nu alleen de huidige situatie getoetst. Om te komen tot definitieve opgaven zou het effect van maatregelen uit de genoemde lopende programma s op de indicatoren ook in beeld gebracht moeten worden. 9

22 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Economische kerngebieden & Recreatieve publiekstrekkers Er is een selectie gemaakt van economische kerngebieden op basis van drie criteria: de bijdrage aan het Bruto Regionaal Product, het aantal arbeidsplaatsen en het schaalniveau waarop het gebied functioneert (zie toelichting bijlage). Dit resulteert in bijgevoegd kaartbeeld. De regio kenmerkt zich door twee economische clusters. De meer extensieve Mainport en Greenports buiten de steden en een concentratie van intensieve internationale en metropolitane centra op de as Scheveningen-Den Haag-Delft-Rotterdam. Buiten deze as ligt nog een groot aantal regionale centra met een kleiner verzorgingsgebied. Nieuwe metropolitane ontwikkellocaties, zoals de Binckhorst in Den Haag en Stadshavens en Stadionpark in Rotterdam bevinden zich in het invloedsgebied van deze as. Naast de economische kerngebieden zijn de recreatiegebieden en publiekstrekkers met meer dan bezoekers in beeld gebracht. Binnen de grote steden op de as Scheveningen-Den Haag-Delft- Rotterdam bevindt zich een aantal attractieclusters, maar ook buiten en aan de rand van het stedelijk gebied ligt een aantal recreatiegebieden met veel bezoekers, zoals de Kust en Rottemeren en bevindt zich een aantal grootschalige leisurevoorzieningen, zoals Snowworld en Duinrell die gebaat zijn bij een goede bereikbaarheid. 10

23 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Vier gebieden met een eigen gezicht Vanuit de kaarten met de economische trekpleisters en recreatiegebieden volgt bijna als vanzelf een indeling van de regio in vier gebieden met een eigen gezicht. Mainport & Greenports De extensieve en grootschalige logistieke en industriële gebieden van de haven van Rotterdam en de Greenports. Deze gebieden genereren veel vrachtverkeer en zijn vooral gebaat bij een goede bereikbaarheid en betrouwbaarheid over de weg en het spoor. De nabijheid van wonen en de wettelijke vastgestelde milieunormen beperken de mogelijkheden voor het verbeteren van de bereikbaarheid van de Mainport en Greenports. Door de enigszins perifere ligging ten opzichte van de grote steden is ook bereikbaarheid voor arbeidskrachten problematisch. Landelijk wonen en recreatie Een combinatie van waardevolle landschappen en aantrekkelijke woonmilieus buiten het stedelijk kerngebied, soms op korte afstand, zoals Midden Delfland, en soms wat verder. In dit gebied bevindt zich ook een aantal belangrijke recreatieve trekpleisters, die veel mobiliteit genereren. Voor de bereikbaarheid van dit gebied zijn de auto en de fiets de meest logische vervoerswijzen, soms als deel van de keten richting het openbaar vervoer. 11

24 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Hoogstedelijk kerngebied De as Scheveningen-Den Haag-Delft-Rotterdam, het gebied dat zich kenmerkt door veel voorzieningen, hoge dichtheid, hoofdkantoren en attracties. Dit gebied ligt ideaal ten opzichte van de hoofdinfrastructuur voor weg en openbaar vervoer en kenmerkt zich door verkeer van personen en goederen in beide richtingen. Nieuwe Metropolitane ontwikkellocaties bevinden zich in de invloedsfeer van dit gebied, dat zich daardoor uit kan breiden richting Scheveningen en Rotterdam Zuid. Stedelijk/suburbaan wonen en werken Grote stedelijke en suburbane woongebieden op korte afstand van de stedelijke centra. Deze gebieden kenmerken zich door een sterke spitsrichting naar de economische kerngebieden als gevolg van een scheve woon-werkbalans. Door de grote stromen en kort afstanden tot de economische kerngebieden liggen er kansen voor openbaar vervoer en fiets. In deze gebieden spelen aanzienlijke opgaven op het gebied van stedelijke transformatie met name in de naoorlogse woonwijken. Goede verbindingen met het hoogstedelijk kerngebied en de Mainport en Greenports, waar deze gebieden vaak tussen liggen biedt nieuwe economische kansen voor deze gebieden en voorziet de bestaande economische centra van arbeidskrachten. Deze vier gebieden staan niet op zichzelf, het inzetten op goede verbindingen tussen deze gebieden en met de gebieden buiten de metropoolregio zorgt ervoor dat we optimaal gebruik maken van de verschillende kwaliteiten in de Metropoolregio. 12

25 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Kader: Hoe is bereikbaarheid gemeten? Bereikbaarheid hangt niet alleen af van hoe snel men ergens kan komen, maar ook wat men daar kan doen. Bereikbaarheid is daarom gedefinieerd als: Wat kan men binnen een bepaalde tijd bereiken? (arbeidsplaatsen, werknemers, voorzieningen, recreatie). Deze kijk op bereikbaarheid heeft een directe relatie met agglomeratiekracht, meer activiteiten of mensen binnen bereik betekent meer mogelijkheden voor maatschappelijke en economische interactie Hoe gaat het in zijn werk? Eerst is gekeken hoeveel reistijd het kost om naar een gebied te reizen (zie voorbeeld Scheveningen en Delft). Vervolgens is voor alle economische kerngebieden opgeteld hoeveel mensen er wonen in de gebieden binnen 45 minuten reizen van elk gebied. Door dit voor alle gebieden te doen kunnen we de gebieden onderling met elkaar vergelijken en kijken welke voor de meeste mensen bereikbaar zijn in de huidige situatie (basisjaar 2010). 13

26 Mainport & Greenports Metropolitane Centra Internationale Centra Economisch kerngebied Den Haag Centrum Internationale Zone Rotterdam Centrum Delft TU Scheveningen Plaspoelpolder Hart van Zuid Rotterdam / The Hague Airport Rotterdam Alexander Binckhorst Rotterdam Stadionpark Rotterdam Stadshavens Brainpark / Rivium / Erasmus Centrum/Spoorzone Delft Greenport Westland Greenport Barendrecht Greenport Oostland Logistiek cluster Botlek Logistiek cluster Maasvlakte Logistiek cluster Waalhaven Spaanse Polder Internationale Bereikbaarheid OV Metropolitane Bereikbaarheid OV Metropolitane Bereikbaarheid Auto Betrouwbaarheid Auto VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Toetsing concurrerende economie 1 Voor concurrerende economie zijn vier aspecten in beeld gebracht: 1. Rechtstreekse internationale verbindingen via het spoor vanuit Den Haag Centraal en Rotterdam Centraal en voor- en natransport van en naar Schiphol en RTH-airport. 2. Aantal inwoners dat binnen 45 minuten de economische kerngebieden met Openbaar Vervoer kan bereiken 3. Aantal inwoners dat binnen 45 minuten de economische kerngebieden met Auto kan bereiken 4. Betrouwbaarheid van de reistijd op de belangrijkste logistieke wegverbindingen (nu is alleen nog gekeken naar de rijkswegen) Opgaven Uit de tabel volgt een aantal opgaven voor de huidige situatie. De internationale bereikbaarheid van de internationale centra via het spoor en door de lucht is niet goed. Er zijn te weinig verbindingen en de verbindingen die er zijn hebben een te lage frequentie. Dit geldt vooral voor Den Haag. Idealiter scoren alle intensieve metropolitane ontwikkellocaties goed op de bereikbaarheid per OV, maar er is een flink aantal bestaande en nieuwe metropolitane centra waar de openbaar vervoer bereikbaarheid te wensen over laat, zoals TU Delft, Internationale Zone, RDH Airport, Scheveningen, Stadshavens en Stadionpark. De openbaar vervoer bereikbaarheid van inwoners (=beroepsbevolking) van de Mainport en Greenports is niet goed. De betrouwbaarheid van bereikbaarheid over de weg is voor alle economische kerngebieden problematisch, gebieden langs de A13 en de A15 (Maasvlakte tot aan de Beneluxtunnel) hebben te maken met de grootste onbetrouwbaarheid in de bereikbaarheid. Recreatieve publiekstrekkers (niet opgenomen in de tabel) hebben een specifieke bereikbaarheidsbehoefte. Per publiekstrekker moet gezocht worden naar maatwerk. 1 In de bijlage zijn voor elk van de vier indicatoren de resultaten van de analyse terug te vinden 14

27 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Toetsing kwaliteit van plekken Het is moeilijk om een geschikte indicator te vinden om de kwaliteit van plekken te meten, het gaat zowel om de waardering van de (openbare) ruimte, die meer subjectief van aard is als het gebruik (komen er veel mensen?). Als vertrekpunt is gewerkt met de leefbaarometer van het Ministerie van I&M (zie bijlage), voor het doel waarvoor de Vervoersautoriteit het wil gebruiken moet deze nog verder verfijnd worden. Op basis van de leefbarometer en bestaande programma s (StedenbaanPlus, Ruimtelijke Structuurvisies) is een aantal opgaven gedefinieerd. Opgaven Uit het oogpunt van verbeteren van de kwaliteit van plekken zijn opgaven op verschillende niveaus benoemt: Het verder verbeteren van de verkeersveiligheid op lokaal niveau door de gemeente met ondersteuning van de Vervoersautoriteit. De basiskwaliteit van (belangrijke) haltes van het OV-net moet worden verhoogd, denk hierbij aan digitale reisinformatie, fietsvoorzieningen, wachtvoorzieningen en sociale veiligheid. De kwaliteit van een aantal internationale en metropolitane kerngebieden, zoals de Internationale zone in Den Haag, de binnenstad van Rotterdam, kan beter. Het gaat hierbij om verkeerskundige ingrepen ten behoeve van de kwaliteit van de openbare ruimte en de uitstraling van haltes/knooppunten van openbaar vervoer in deze gebieden. Ingrepen in de verkeersstructuur ten behoeve van stedelijke transformatie. Soms kan het wenselijk zijn om ten behoeve van het verhogen van de kwaliteit van plekken ingrepen te doen in de stedelijke infrastructuur, denk bijvoorbeeld aan de tramtunnel in Den Haag. Wij verwachten dat in Rotterdam-Zuid en op de Binckhorst in Den Haag in ieder geval opgaven liggen. De sociale veiligheid en aantrekkelijkheid van een aantal metropolitane OV-knooppunten is onvoldoende, gezien het belang van deze knooppunten in het OV-netwerk en als potentiële ontwikkellocatie. Het gaat om: Rotterdam Alexander, Den Haag Laan van NOI, Schiedam, Zoetermeer, Rotterdam Blaak, Rijswijk en Stadionpark (toekomst). 15

28 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Toetsing kansen voor mensen 1 Voor kansen voor mensen is gekeken naar twee aspecten. Het aantal banen dat mensen met de auto of openbaar vervoer kunnen bereiken binnen 45 minuten. In de toekomst is het aan te bevelen ook de bereikbaarheid van het hoofdnet auto en openbaar vervoer binnen 15 minuten en Metropolitane voorzieningen (zorg, onderwijs, winkels) binnen 45 minuten aan deze indicator toe te voegen. De Mainport is in deze tabel niet opgenomen, omdat daar geen mensen wonen. Opgaven Uit de tabel volgt een aantal opgaven voor de huidige situatie. De bereikbaarheid per openbaar vervoer van gebieden buiten het hoogstedelijk kerngebied is niet goed. Met name voor woongebieden als Rotterdam-Zuid, Den Haag Zuidwest, Barendrecht, Ridderkerk, Spijkenisse en Zoetermeer waar veel mensen wonen ligt hier een opgave om deze gebieden zo goed mogelijk met het kerngebied te verbinden. Het gaat om toegang tot werkgelegenheid, maar ook toegang tot belangrijke metropolitane OV-knooppunten, waarvandaan de rest van de regio te bereiken is. Voor de landelijke gebieden moet gekeken worden waar het OV verbeterd kan worden en waar ingezet moet worden op de fiets of auto als voortransportmiddel. De autobereikbaarheid van banen is minder goed in het Zuidwesten van de regio, zowel ten Noorden als ten Zuiden van de Maas, als gevolg van het beperkt aantal rivierkruisingen. Voorne scoort duidelijk minder goed, snelle toegang tot de metropolitane netwerken OV en auto is belangrijk. Verder is opvallend dat met de auto veel meer banen zijn te bereiken dan met het Openbaar Vervoer, hier ligt een opgave om het gehele OV concurrerender te maken. 1 In de bijlage zijn voor de twee indicatoren de resultaten van de analyse terug te vinden 16

29 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Toetsing de duurzame regio 1 Aangezien de aanpak van lucht- en geluidknelpunten al voortvarend wordt aangepakt en geen kerntaak is van de Vervoersautoriteit, is bij het aspect duurzaamheid vooral gekeken naar het energieverbruik als gevolg van mobiliteit. Twee aspecten zijn in beeld gebracht waar de Vervoersautoriteit invloed op kan uitoefenen: vervoerwijzekeuze en verplaatsingsafstand. Door in te zetten op modal shift van auto naar fiets en openbaar vervoer en het verkorten of voorkomen van verplaatsingen over langere afstanden dragen we bij aan een energiezuiniger vervoerssysteem. Opgaven Uit de tabellen volgen een aantal opgaven voor de huidige situatie. De Mainport genereert veel verkeer over lange afstanden van werknemers en goederen en dit verkeer gaat vooral over de weg. Het stimuleren van een modal shift in het goederenvervoer en woon-werkverkeer kan hier het energieverbruik terug dringen. Rotterdam en gebieden aan de rand van Rotterdam (zoals Barendrecht, Ridderkerk, Spijkenisse en Capelle a/d IJssel) doen het minder goed dan bijvoorbeeld Den Haag, doordat de afstanden relatief groot zijn en het aandeel fiets laag. Door het beperkt aantal rivierkruisingen voor fiets en openbaar vervoer is het moeilijk om van de ene naar de andere kant van de stad te komen, zowel in Noord-Zuid als in Oost-West richting. De landelijke en kleinere suburbane gemeenten, zoals Wassenaar en Voorne doen het ook minder goed, hier ligt vooral een opgave voor de (elektrische) fiets en mobiliteitsmanagement. 1 In de bijlage zijn voor de twee indicatoren de resultaten van de analyse terug te vinden 17

30 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Toetsing efficiënt en rendabel De toetsing van het criterium efficiënt en rendabel kan op twee niveaus gedaan worden. Het eerste niveau is de ontwikkeling van opbrengsten en kosten van taken waarvoor de Vervoersautoriteit direct verantwoordelijk is, zoals een efficiënte exploitatie van het openbaar vervoer en de kosten en baten van investeringen in de regionale netwerken. Een bredere toetsing kan plaatsvinden op het niveau van mobiliteit en ruimte, wordt het verkeer- en vervoerbeleid en het ruimtelijk beleid in de regio zo op elkaar afgestemd dat we slim gebruik maken van de bestaande infrastructuur en bestaand stedelijk gebied? Voor beide niveaus moet nog gezocht worden naar een geschikte indicator. Opgaven Uit het oogpunt van efficiënt en rendabel zijn de volgende opgaven benoemd voor de huidige situatie. De Brede Doel Uitkering wordt de komende jaren verminderd. Om de kwaliteit van de bereikbaarheid te garanderen of zelfs te verhogen is het zinvol naar alternatieve vormen van financiering te zoeken. De kosten voor de exploitatie van het openbaar vervoer inclusief de kosten voor beheer en onderhoud nemen een steeds groter deel van de Brede Doel Uitkering in beslag. Dit betekent dat de opbrengsten van het openbaar vervoer omhoog moeten en het zoeken is naar slimme en efficiënte oplossingen voor beheer en onderhoud. De kantorenstrategieën van Haaglanden en Rotterdam zetten zoveel mogelijk in op kantoorontwikkeling in de buurt van knooppunten van openbaar vervoer, ook zijn er plannen om een groot deel van de nieuwe woningbouwopgave in de regio binnenstedelijk te realiseren. Toch blijkt dat 1/3 van de geplande woningbouw ligt op locaties die niet goed bereikbaar zijn per openbaar vervoer. Hier ligt een opgave voor de Vervoersautoriteit om te stimuleren dat ontwikkeling van goed bereikbare woningbouwlocaties prioriteit krijgt. Optimaal gebruik maken van de mogelijkheden die DVM en mobiliteitsmanagement biedt om de huidige netwerken optimaal te benutten. 18

31 4. Van Opgaven naar Agenda VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG De in het vorige hoofdstuk geformuleerde opgaven voor de huidige situatie geven richting aan de gewenste ontwikkeling van de nieuwe Vervoersautoriteit. Om van daar uit de Strategische Bereikbaarheidsagenda te specificeren moet verder rekening gehouden worden met: 1. De metropolitane netwerken voor auto, openbaar vervoer en fiets waar we de mobiliteitsopgave op willen sturen, voortkomend uit vigerende beleidsdocumenten en de kwaliteitseisen waar deze aan moeten voldoen 2. De bestaande plannen en projecten 1 (ruimtelijke ontwikkeling en infrastructuur) die al in voorbereiding of uitvoering zijn, rekening houdend met de vraag of deze ook financieel al zijn afgedekt. 3. De vernieuwingsopgave voor de taakvelden van de nieuwe vervoerautoriteit. Hiervoor wordt aangesloten bij de uitkomsten van de themabijeenkomst Dynamisch Verkeersmanagement & Mobiliteitsmanagement en de themabijeenkomst Openbaar Vervoer, waarin door partijen binnen de regio en externe experts vernieuwingsopgaven zijn aangedragen voor deze taakvelden Aan de hand van de vijf kerndoelen van de Vervoersautoriteit worden de opgaven aangescherpt tot punten voor de Strategische Bereikbaarheidsagenda. 1 Gebiedsagenda Zuidvleugel, Bereikbaarheidspakket Zuidvleugel, Beter Benutten, Programma Hoogfrequent Spoorvervoer en Regionale Uitvoeringsagenda s 19

32 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Hoofdnet Openbaar vervoer 2025 Beschrijving netwerk Het hoofdnet Openbaar Vervoer is gebaseerd op het netwerk StedenbaanPlus. Binnen het hoogstedelijk kerngebied van de metropoolregio functioneert een backbone OV, die het hart vormt van het regionaal openbaar vervoersysteem en dat de belangrijkste economische kerngebieden met elkaar verbindt. Naast deze backbone is het netwerk opgebouwd uit ligthrailijnen (Randstadrail en Metro) richting Zoetermeer, Spijkenisse en Hoek van Holland. Deze lijnen kenmerken zich door een sterkere spitsrichting. Het netwerk wordt gecompleteerd door HOVtramlijnen in Den Haag, Delft en Rotterdam, een aantal hoogwaardige regionale busverbindingen en collectief vervoer over water. Knooppunten We onderscheiden we drie type knooppunten: Internationale knooppunten (bij Den Haag en Rotterdam CS) Metropolitane knooppunten (bijv Delft, Zoetermeer) Regionale knooppunten (bijv Rijswijk, Spijkenisse) Hoe belangrijker het knooppunt hoe interessanter deze is niet alleen als overstappunt, maar ook als ontmoetingsplek en ontwikkellocatie. Kwaliteitseisen Voor het hoofdnet gaan we uit van de productformule voor R-net, een frequentie van 4 tot 6x per uur, hoge betrouwbaarheid, korte overstaptijden en een reistijd die concurrerend is met de auto op vergelijkbare trajecten 20

33 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Hoofdnet Auto 2025 Beschrijving netwerk Het hoofdnet auto bestaat in de eerste plaats uit het rijkswegennet dat de belangrijkste delen van de regio verbindt. De bestaande Rijkswegen worden tot 2025 aangevuld met de A4 Delft-Schiedam de Nieuwe Westelijke Oeververbinding en de A13-A16. De rijkswegen zijn aangevuld met provinciale wegen en stedelijke hoofdwegen die een belangrijke functie vervullen voor de bereikbaarheid van Mainport en Greenports of van belang zijn voor de bereikbaarheid van de internationale en metropolitane centra binnen de steden. De aanleg van de Rotterdamse baan in Den Haag is een voorbeeld van een nieuwe wegverbinding die de bereikbaarheid van Den Haag centrum verbetert. Het Rijkswegennet en de metropolitane wegen vormen samen het hoofdnet auto waar de Vervoersautoriteit met behulp van Dynamisch Verkeersmanagement de doorstroming en betrouwbaarheid wil garanderen. Binnen dit netwerk kan uit het oogpunt van een goede verkeersafwikkeling ten behoeve van DVM een verdere hiërarchie aangebracht worden. Uitgangspunt hierbij zijn de bestaande afspraken in het kader van DVM Zuidvleugel. Kwaliteitseisen Voor de ontwerpsnelheid op het hoofdnet is 100 km/h gewenst buiten het stedelijk gebied en 70 km/h daarbinnen. In centraal stedelijk gebied volstaat op de inprikkers een ontwerpsnelheid van 50 km/h. Voor het Rijkswegennet gelden de richtlijnen voor de kwaliteit verkeersafwikkeling uit de Nota Mobiliteit. Vanuit de Vervoersautoriteit streven we naar een een verkeersveilige en betrouwbare afwikkeling van deur-totdeur, dus inclusief de onderliggende wegen en aansluitingen. Een normstelling hiervoor moet nader worden uitgewerkt, waarbij we aan sluiten op de vigerende RVVP s. 21

34 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Hoofdnet Fiets 2025 Beschrijving Netwerk Het hoofdnet fiets bestaat uit drie elementen. In de eerste plaats een fijnmazig fietsnetwerk binnen de steden in het hoogstedelijk kerngebied. Met de kleinste maaswijdte in de stedelijk centra en van daaruit uitwaaierend naar buiten. Dit netwerk richt zich op de bulk van fietsverplaatsingen in de steden binnen een afstand van 7,5 kilometer. Naast een fijnmazig netwerk binnen het stedelijk gebied zetten we in op goede en snelle fietsverbindingen tussen de verschillende delen van de regio en de economische kerngebieden. De fietssnelwegen tussen Den Haag, Delft en Rotterdam zijn hier een goed voorbeeld van. Dit netwerk maakt langere fietsverplaatsingen mogelijk voor woonwerkverkeer, maar ook recreatie. Hiermee wordt ingespeeld op de komst van de elektrische fiets. Binnen de ontwikkeling van een fijnmazig fietsnetwerk en ontwikkeling hoofdroutes besteden we in het bijzonder aandacht aan de fietsbereikbaarheid van openbaar vervoer knooppunten. De fietsbereikbaarheid van stations en de mogelijkheden om daar de fiets te stallen of er een te huren is van groot belang. Kwaliteitseisen Aan de hoofdfietsroutes worden hoge kwaliteitseisen gesteld aan de herkenbaarheid, continuïteit, comfort, snelheid, belevingswaarde en verkeersveiligheid. Deze eisen moeten nader uitgewerkt worden. Ook kwaliteiteisen aan stallingsvoorzieningen bij OV-knooppunten vraagt om een nadere uitwerking op metropolitaan niveau. 22

35 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Grote projecten tot 2025 (meer dan 50 miljoen) Projecten In de Zuidvleugel wordt de komende jaren hard gewerkt om de bereikbaarheid over de weg en openbaar vervoer te verbeteren. In het kader van het Bereikbaarheidspakket Zuidvleugel zijn over een aantal grote projecten financiële afspraken gemaakt met het Rijk, zoals de A4 Delft-Schiedam. Voor een aantal andere grote projecten is nog geen financiële dekking, zoals kwaliteitssprong OV op Zuid in Rotterdam en de spoorverdubbeling tussen Delft-Zuid en Schiedam. De projecten worden wel cruciaal geacht voor de bereikbaarheid van het gebied. 23

36 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG CONCURRERENDE ECONOMIE Opgaven Verbeteren van de (inter)nationale bereikbaarheid hoogstedelijk kerngebied Verbeteren OV bereikbaarheid bestaande en nieuwe metropolitane locaties Versterken OV-backbone ruimtelijk en vervoerkundig Verbeteren autobereikbaarheid Den Haag Internationale Zone/Scheveningen Verbeteren autobereikbaarheid en betrouwbaarheid Mainport en Greenport Verbeteren autobereikbaarheid en betrouwbaarheid Rotterdam-Den Haag Verbeteren autobereikbaarheid en betrouwbaarheid vanuit de zuidelijke Rijnmond en Drechtsteden naar het noorden Verbeteren van de auto en OV relaties met direct aanliggende regio s (Drechtsteden, Holland-Rijnland, Midden-Holland) Waar wordt al aan gewerkt? De belangrijkste opgaven vanuit concurrerende economie liggen in het hoogstedelijk kerngebied en de Mainports/ Greenports. Hier liggen ook de grotere projecten van het Bereikbaarheidspakket Zuidvleugel en PHS, waarover in het MIRT tussen Rijk en Regio goede afspraken zijn gemaakt. Op dit moment wordt de spoorverdubbeling Rijswijk-Delft gerealiseerd, waardoor er meer treinen het hart van de metropool kunnen bedienen. Rotterdam Centraal, Den Haag Centraal en Delft worden tot volwaardige OV-terminals omgebouwd, waarmee de overstap binnen het hoofdnet openbaar vervoer aanzienlijk verbetert. De nieuwe tramverbinding naar de TU Delft/ TIC verbetert de bereikbaarheid van dit economische kerngebied. Voor het verbeteren van de bereikbaarheid per openbaar vervoer van Den Haag Centrale Zone en Rotterdam Zuid zijn in het kader van Beter Benutten aanloopinvesteringen afgesproken (zoals de opening van Station Stadionpark), waarmee een eerste stap wordt gezet in de verbetering van de bereikbaarheid per openbaar vervoer van Scheveningen, Den Haag centrum en Rotterdam Zuid. Capaciteit en robuustheid (en dus ook betrouwbaarheid) van het hoofdwegennet in het hoogstedelijk kerngebied van de Metropoolregio verbetert sterk met de aanleg van de A4 tussen Delft en Schiedam en de verbinding tussen de A13 en A16. Voor Den Haag verbetert de bereikbaarheid van de economische centra verder door de A4-passage Den Haag en poorten en inprikkers in de stad, waaronder de Rotterdamsebaan. De bereikbaarheid en betrouwbaarheid van de verkeersafwikkeling in de mainport Rotterdam verbetert met name door de A15 (MaVacorridor) en de Nieuwe Westelijke Oeververbinding. In de Greenport Westland zorgt de 3-in-1 Westland voor verbetering van bereikbaarheid en betrouwbaarheid. Op de Algeracorridor en de Brienenoordcorridor wordt een pakket van Beter-benuttenmaatregelen uitgevoerd Ook van de verbreding van de A20 is nut en noodzaak vastgesteld en de financiering is gedekt. 24

37 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG CONCURRERENDE ECONOMIE Wat moet nog gebeuren? Het is van groot belang om de internationale verbindingen van de metropoolregio naar Belgie, Frankrijk en Engeland te verbeteren. In dit kader maakt de gemeente Den Haag, samen met de regio, zich sterk voor de Lage-Landenlijn tussen Den Haag en Brussel. Ook moeten vanuit Den Haag de verbindingen met Schiphol worden versterkt. De metropoolregio mist verder rechtstreekse spoorverbindingen met Duitsland. Om verdere verbeteringen van het treinproduct mogelijk te maken (meer stations, hogere frequenties, meer internationale treinen) is het verder doorzetten van de viersporigheid tussen Rotterdam en Delft noodzakelijk. De positie van Rotterdam The Hague Airport moet worden versterkt, zowel ten aanzien van het gebruik van de luchthaven zelf als ten aanzien van de landzijdige bereikbaarheid per openbaar vervoer via RandstadRail. Daarnaast kijken welke mogelijkheden er zijn om nieuwe stations toe te voegen op de backbone en de kwaliteit van stationsomgevingen verder te verbeteren. De Vervoersautoriteit stimuleert gemeenten en provincie in te zetten op ruimtelijke transformatie, intensivering en multifunctionaliteit van gebieden langs de OV-backbone. Gekoppeld aan de grote binnenstedelijke herontwikkelingsopgaven in Binckhorst, Stadionpark, Stadshavens en Delft moeten adequate maatregelen voor de robuuste ontwikkeling van de stedelijke hoofdstructuur worden genomen. De verdere verbetering van het openbaar vervoer in Rotterdam Zuid door een IC-station, het versnellen van enkele tramlijnen en een nieuwe tramlijn over de Willemsbrug. Het moet blijken of de versnelling van de tramlijnen in Den Haag en de aanleg van de tramlijn in Delft de bereikbaarheid van respectievelijk Internationale Zone/ Scheveningen en de TIC/ Delft TU voldoende verbeterd of dat hier aanvullende maatregelen nodig zijn. Voor de metropolitane centra Plaspoelpolder en Brainpark/ Rivium gaan we ervan uit de de bereikbaarheid per OV in beginsel voldoende is. Voor wat betreft de hoofdwegenstructuur gaan we ervan uit dat met de nu al op de agenda gezette projecten de regionale hoofdstructuur voor wat betreft capaciteit compleet is met uitzondering van de A4 Zuid en nieuwe multimodale oeververbindingen in de Regio Rotterdam. Nut en noodzaak hiervan moeten nader worden bepaald, mede in relatie tot de effecten op de Brienenoordcorridor. Verder is het doorzetten van benuttingsmaatregelen nodig met een verhoogde inzet op ketenmobiliteit, DVM en maatregelen op het gebied van Mobiliteitsmanagement. Het vastleggen en verbeteren van de betrouwbaarheid van de belangrijkste logistieke weg- en spoorverbindingen is erg belangrijk. Hiervoor is ook inzet op modal shift in de Rotterdamse haven nodig en uitbreiding van de capaciteit en betrouwbaarheid op het spoor (Calandspoorbrug). Ook de interne bereikbaarheid binnen de Mainport en Greenports verdient aandacht, in het Westland is de verwachting dat er aanvullend op de 3- in-1 extra maatregelen nodig zijn om de doorstroming op het wegennet te garanderen. 25

38 KWALITEIT VAN PLEKKEN Opgaven Verbeteren verkeersstructuur en aantrekkelijkheid haltes t.b.v. ruimtelijke kwaliteit internationale en metropolitane centra Verbeteren aantrekkelijkheid en bereikbaarheid langzaam verkeer van de regionale OV-knooppunten Verbeteren toegankelijkheid en kwaliteit halten hoofdnet openbaar vervoer Verkeersingrepen ten behoeve van grootschalige stedelijke transformatie Verbeteren Verkeersveiligheid Waar wordt al aan gewerkt? VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Met subsidie vanuit de stadsregio s kunnen gemeenten zelf investeren in projecten ter bevordering van de verkeersveiligheid. Via het Regionaal Ondersteuningsbureau Verkeersveiligheid wordt kennis uitgewisseld en speerpunten bepaald. Verbeteren van de verkeersveiligheid blijft primair een taak van de gemeenten. De ruimtelijke kwaliteit van stations en stationsomgeving in Den Haag en Rotterdam neemt met het gereedkomen van de nieuwe OV-terminals sterk toe. Steeds meer worden deze stationsomgevingen ook verblijfs- en ontmoetingsplaatsen. In Den Haag is verder in het kader van het project de Kern Gezond een enorme kwaliteitssprong gemaakt in het centrum van de stad onder meer door de aanleg van de tramtunnel, waardoor de woon- en leefkwaliteit is vergroot. In Rotterdam is mede door de Erasmusbrug een kwaliteitssprong op de Kop van Zuid bereikt. Door de Weenatunnel verbetert de kwaliteit van de stationsomgeving en wordt het station beter aangesloten op de binnenstad. Infrastructuur is dus een belangrijk onderdeel van de verbetering van de kwaliteit van plekken. Ook in de omgeving van metropolitane OVknooppunten als Zuidplein en Delft zal de ruimtelijke kwaliteit verbeteren door lopende projecten als Hart van Zuid en de spoortunnel. In het kader van R-net wordt verder gewerkt aan het opwaarderen van de basiskwaliteit en herkenbaarheid van halten en het verbeteren van de beleving. Ook worden In het kader van Beter Benutten worden op veel van de grotere stations de stallingsmogelijkheden voor fietsers uitgebreid. Wat moet er nog gebeuren? De Vervoersautoriteit zet in op het verder verbeteren van de basiskwaliteit van alle OV-halten op het hoofdnet. Voor belangrijke internationale en metropolitane centra als de Internationale Zone, Centrum Rotterdam, Scheveningen, Erasmus Medisch Centrum en Erasmusuniversiteit is niet alleen de OV-halte, maar ook de kwaliteit van de openbare ruimte in de directe omgeving van de centrale OV-halte belangrijk. We zetten in op een langzaam verkeer vriendelijke inrichting, aantrekkelijke centraal gelegen haltevoorzieningen en een goede bereikbaarheid van de halten per fiets en openbaar vervoer. Indien nodig zetten we in op structuuringrepen in de weginfrastructuur als dit de ruimtelijke kwaliteit en de bereikbaarheid van Metropolitane centra ten goede komt. Daarnaast is er ook nog een groot aantal regionale OV-knooppunten met een belangrijke functie in het netwerk met nog onvoldoende kwaliteit, denk bijvoorbeeld aan Rotterdam Alexander, Zoetermeer Den Haag Laan van NOI, Blaak, Schiedam en Rijswijk. Hier willen verder werken aan kwaliteitsverbetering. Ook bij grotere transformatieopgaven langs de Maas in Rotterdam (stadshavens) en in Rotterdam Zuid ligt een opgave om de alom aanwezig auto-infrastructuur een minder dominante plek te geven om ruimte te creëren om de connectiviteit van dit gebied voor openbaar vervoer en langzaam verkeer te verbeteren. 26

39 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG KANSEN VOOR MENSEN Opgaven Bereikbaarheid per openbaar vervoer vanuit een aantal grote woongebieden Bereikbaarheid per openbaar vervoer van woon- en werkconcentraties in het landelijk gebied Betrouwbare en snelle aansluiting op hoofdnet openbaar vervoer en hoofdnet auto (binnen 15 minuten) vanuit alle delen van de regio Ontwikkeling Snelfietsroutenetwerk in de regio Stimuleren van (her)huisvesting voorzieningen en kantoren op regionale OV knooppunten Stimuleren fietsbereikbaarheid basisvoorzieningen in landelijke woongebieden Waar wordt al aan gewerkt? Met (nieuwe) intercitystations aan de Oude Lijn in Blaak, Schiedam en Laan van NOI verbetert ook de bereikbaarheid vanuit grotere suburbane woongebieden in Zoetermeer, Spijkenisse en Capelle a/d IJssel. Zoetermeer krijgt met de verbeteringen van bestaande en komst van nieuwe HOVbuslijnen richting Leiden, Delft en Rotterdam een meerzijdige ontsluiting. Het programma hoogfrequent spoor en de verdubbeling van het spoor tussen Rijswijk en Delft leiden ertoe dat mensen zich sneller kunnen verplaatsen op de Oude Lijn. De hoofdwegenstructuur en de aansluitingen op het hoofdwegennet zijn verbetert voor Greenport Westland. Met de A15 corridor, de A4 Delft-Schiedam, de NWO, 3-in -1 Westland en de verbetering van de inprikkers in Den Haag Zuid West wordt de bereikbaarheid voor inwoners vanuit Westland en Voorne Putten eveneens verder verbeterd. Er wordt verder gewerkt aan de fietssnelwegen tussen Den Haag, Delft en Rotterdam. Daarnaast investeren gemeenten zelf met subsidie in de fietsinfrastructuur binnen de gemeenten zoals de sterroutes in Den Haag. In de kantorenstrategie Den Haag en Rotterdam wordt een keuze gemaakt voor een beperkt aantal kantorenlocaties die zich nog kunnen ontwikkelen, de meeste van deze locaties zijn knooppuntlocaties. Wat moet er nog gebeuren? Om te zorgen dat grote woongebieden buiten het kerngebied bereikbaar blijven zetten we in op betrouwbare en snellere verbindingen vanuit een aantal woongebieden (zoals Den Haag Zuidwest, delen Rotterdam Zuid, Barendrecht/Ridderkerk, Zoetermeer, Spijkenisse en Capelle a/d IJssel) naar Metropolitane openbaar vervoer knooppunten in het kerngebied (intercity stations). Om te garanderen dat het hoofdnet van openbaar vervoer binnen 15 minuten met de fiets bereikbaar is wordt de verbinding Wassenaar-Den Haag toegevoegd aan het hoofdnet. Het Westland is alleen met Den Haag verbonden. Onderzocht moet worden of een hoogwaardige verbinding met Rotterdam en/of Delft wenselijk is. Een snelle toegang vanuit Voorne op de regionale hoofdnetten verdient aandacht. Verkend moet worden welke snelfietsroutes nog meer van waarde kunnen zijn om de fietsbereikbaarheid tussen verschillende delen van de regio verder te versterken (bijvoorbeeld Zoetermeer-Leiden en Voorne-Rotterdam). De Vervoersautoriteit stimuleert gemeenten om ervoor te kiezen voorzieningen op een knooppuntlocatie te ontwikkelen. In landelijke woongebieden wordt gestimuleerd dat basisvoorzieningen op fietsafstand bereikbaar zijn. Toegankelijkheid van recreatiegebieden vanuit de woongebieden moet expliciet worden bevorderd. 27

40 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG DE DUURZAME REGIO Opgaven: Stimuleren van duurzamer openbaar vervoer via de concessie Stimuleren van fiets en openbaar vervoer in en tussen de steden Stimuleren van gedragsverandering naar milieuvriendelijke vervoerwijzen (mobiliteitsmanagement) Stimuleren van transformatie en intensivering in bestaand stedelijk gebied en op OV-knooppunten Stimuleren van modal shift vrachtverkeer Waar wordt al aan gewerkt? In het kader van het saneringsprogramma Luchtkwaliteit wordt een pakket van maatregelen doorgevoerd dat er toe leidt dat alle bestaande luchtkwaliteitknelpunten voldoen in 2015 aan de geldende Europese richtlijnen. Binnen de lopende concessies wordt hard gewerkt aan schonere bussen en bundelen van vervoer op de duurzame hoofdlijnen. Door intensivering in de steden en het verbeteren van fiets- en OVvoorzieningen wordt gebruik van milieuvriendelijke vervoerwijzen gestimuleerd. Dit wordt verder ondersteund door de ontwikkeling van multimodale OV-knooppunten en maatregelen op het gebied van mobiliteitsmanagement. Wat moet er nog gebeuren? Ten aanzien van energiegebruik in de mobiliteit ligt er een grote opgave in het vrachtvervoer. De Vervoersautoriteit wil meewerken aan het verder optimaliseren van logistieke stromen en sturen op een modalshift in het goederenvervoer ten gunste van energie-efficiënte vervoermiddelen. Multimodaal vervoer en gebruik van de fiets in het voor- en natransport worden krachtig gestimuleerd. Hiertoe zet de Vervoersautoriteit in op de verdere ontwikkeling van multimodale OV-knooppunten met een pakket aan mobiliteitsdiensten. Door in te zetten op slim mobiliteitsmanagement en stimuleren van compacte stedelijke ontwikkeling worden verplaatsingen voorkomen en afstanden verkort zonder dat dit ten koste gaat van het economisch functioneren. 28

41 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG EFFICIENT EN RENDABEL Opgaven: Optimaliseren van de hele reisketen vanuit verschillende groepen gebruikers Duurzame exploitatie hoofdnet en basisnet OV Integreren van dynamisch verkeersmanagement, mobiliteitsmanagement en reisinformatie Samenhangende aansturing van trein en regionaal HOV Vernieuwende vervoerconcessies Verhoog opbrengsten OV door marketing en reisinformatie Waar wordt al aan gewerkt? Samen met Rijkswaterstaat en de provincie wordt al intensief samengewerkt als het gaat om dynamisch verkeersmanagement. Dit is succesvol en moet ook worden voortgezet. Met de Verkeersonderneming en met Bereikbaar Haaglanden zijn belangrijke stappen gezet op het gebied van gedragsverandering. Beide regio s kennen hierbij een eigen insteek. Met Stedenbaanplus en het OV-bureau Randstad zijn er goede samenwerkingsvormen gegroeid met NS, ProRail en Provincie. Hierin is de afstemming van de ontwikkelingen op het spoor met de ontwikkeling van het regionaal hoofdnet gegarandeerd. Beide regio s hebben in het kader van de bezuinigingen kritisch gekeken naar het aanbod van openbaar vervoer. Wat moet er nog gebeuren? Er ligt een duidelijke opgave in het verder bij elkaar brengen van dynamisch verkeersmanagement, mobiliteitsmanagement en multimodale reisinformatie. Hierin willen we met marktpartijen rond de tafel om een heldere visie op dit zich ontwikkelende werkterrein te ontwikkelen. Gekoppeld hieraan is de verdere ontwikkeling van een multimodale hoofdstructuur met herkenbare knooppunten relevant. Hierin willen we heldere keuzen maken, ook in de landelijke gebieden, om daar eenduidig uitvoering aan te geven. Een grote opgave ligt voor om maatschappelijke initiatieven van onderop aan te moedigen en te integreren in het reguliere openbaar vervoer. Ten aanzien van de marketing van het OV en van multimodale reismogelijkheden is een intensivering van de inspanning nodig. Binnen de nieuwe Vervoersautoriteit moet de marketing van het openbaar vervoerproduct helder zijn geadresseerd bij de vervoerders en stevig worden gestimuleerd. Het belang voor de vervoerder lijkt onvoldoende aanwezig. Aan de andere kant nemen de mogelijkheden voor individuele marketing enorm toe. Door data beschikbaar te stellen aan derden kunnen nieuwe vervoers- en informatiediensten (apps) worden ontwikkeld door marktpartijen. 29

42 5. Strategische Bereikbaarheidsagenda VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Om de Strategische Bereikbaarheidsagenda te bepalen is het van belang rekening te houden met de organisatie van de Vervoersautoriteit en de rol die zij speelt. Bij de rollen maken we onderscheid in: 1. Een sturende en direct verantwoordelijke rol op regionaal niveau samen met provincie, gemeenten, bedrijven en instellingen 2. Een regisserende rol met uitwerking op lokaal niveau samen met gemeenten en belanghebbende actoren 3. Samenwerking met partners op het niveau van rijk (ministerie van IenM, ProRail, NS) en provincie, bedrijven en instellingen 4. Een stimulerende rol op regionaal niveau met provincie, gemeenten, bedrijven en instellingen Bij de organisatie is er onderscheid in het taakveld Strategie en Beleid, dat een overkoepelende functie heeft en de sectorale taakvelden. Samen met kennisinstellingen en onderwijsinstituten in de regio werkt de Vervoersautoriteit aan een innovatieagenda gekoppeld aan de opgaven uit de Strategische Bereikbaarheidsagenda. Deze innovatieagenda richt zich op: Experimenten, prijsvragen en proeftuinen op de korte termijn Gezamenlijke onderzoeksagenda voor de lange termijn 30

43 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG 1. Sturende en direct verantwoordelijke rol met provincie, gemeenten, bedrijven en instellingen; Taakveld subsidieverlening nieuwe infrastructuur (auto, OV en fiets) Snellere aansluiting op intercitystations van grote woongebieden buiten hoogstedelijk kerngebied: Den Haag Zuidwest, Scheveningen, delen van Rotterdam Zuid, delen van Zoetermeer, Spijkenisse en Capelle a/d IJssel OV Bereikbaarheid en kwaliteit van metropolitane locaties verbeteren: Rotterdam The Hague Airport, Binnenstad van Rotterdam, Scheveningen, Internationale Zone, Delft TU, Stadionpark, Erasmusuniversiteit, Binckhorst, Stadshavens en Erasmus Medisch Centrum. In deze locaties zorgdragen voor een aantrekkelijke, centraal gelegen en voor fietsers en voetgangers goed toegankelijke haltevoorziening Verbeteren (regionale) OV-knooppunten en microbereikbaarheid (fiets, lopen) in OV knooppunten: Blaak, Alexander, Rijswijk, Laan van NOI, Schiedam, Zoetermeer, Stadionpark (toekomst), Zuidplein, Leijenburg. Verder inzetten op kwaliteit en omvang van P+R-locaties Verhogen basiskwaliteit + fietsvoorzieningen overige halten en knopen hoofdnet Meerzijdige ontsluiting Westland (HOV Naaldwijk - Delft/ Rotterdam) Taakveld openbaar vervoer (concessie) Verhogen efficiency en kwaliteit hoofdnet OV Versterken van assetmanagement Stimuleren van schoner en zuiniger OV via concessie Verhogen van opbrengsten OV door marketing en multimodale reisinformatie Beschikbaar stellen van data aan derden 31

44 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG 1. Sturende en direct verantwoordelijke rol met provincie, gemeenten, bedrijven en instellingen (vervolg); Taakveld subsidieverlening nieuwe infrastructuur (auto, OV en fiets) Stedelijk netwerk versterken door positionering stedelijke oeververbindingen Rotterdam (Maastunnel, 3 e oeververbinding, Willemsbrug, Erasmusbrug) in regionaal wegennet Verbeteren bereikbaarheid hoofdnetwerk auto en OV; aandachtgebieden zijn Westland, Voorne Putten, Barendrecht, Ridderkerk, delen Rotterdam Zuid en Den Haag Zuidwest Taakveld optimalisering netwerk, benuttingmaatregelen en gedragsbeïnvloeding Doorzetten regionaal Dynamisch Verkeers Management Stimuleren van duurzame gedragsverandering door mobiliteitsmanagement (modal split en mijden spitstijden) Optimaliseren van de hele reisketen vanuit verschillende groepen gebruikers Versterken samenhang DVM en MM door aanbod en vraaggerichte benadering van knelpunten en het stimuleren van pilots Bereikbaarheidsarrangementen met derden van toeristisch recreatieve trekpleisters. Data beschikbaar stellen aan derden 32

45 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG 2. Regisserende rol met uitwerking op lokaal niveau samen met gemeenten, bedrijven en instellingen; Taakveld subsidieverlening nieuwe infrastructuur (auto, OV en fiets) Ontwikkeling snelfietsroutenetwerk in de regio Binnen hoogstedelijk kerngebied fijnmazig Fietssnelwegen naar suburbaan en landelijk gebied Toegankelijkheid groen en recreatiegebieden in Hof van Delfland, Rottemeren, Duin-Horst- Weide, Voorne Putten, Deltapoort IJsselmonde Ontwikkeling van aantrekkelijke halten/ knopen in de regio met aanvullende mobiliteitsvoorzieningen Taakveld Verkeersveiligheid Verhogen verkeersveiligheid (aanpak black-spots, campagnes) Taakveld openbaar vervoer Zorgdragen voor een duurzame exploitatie van het basisnet door: Bevordering van maatschappelijke initiatieven aan onderkant van de OV-markt Verbetering van de keten, zodanig dat hoofdnet OV en fiets samen concurrerend zijn t.o.v. de auto 33

46 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG 3. Samenwerking met hogere overheden, bedrijven en instellingen; Taakveld strategie en beleid Zorgdragen voor uitwerking en financiële dekking van grotere projecten uit de Bereikbaarheidspakket Zuidvleugel: Algeracorridor, OV op Zuid, nieuwe mutlimodale oeververbindingen Rotterdamse regio. Internationale bereikbaarheid verbeteren: spoorverbindingen naar Zuid en Oost Verbeteren bereikbaarheid Schiphol Verbeteren OV-bereikbaarheid van Rotterdam The Hague Airport Verbeteren bereikbaarheid Internationale Zone Versterken ruimtelijke kwaliteit binnenstad Rotterdam en Internationale Zone Den Haag Versterken hoofdnet OV (frequenties, aantal stations, capaciteit) binnen het hoogstedelijk kerngebied (waaronder spoorverdubbeling Delft Rotterdam); zorgdragen voor een samenhangende ontwikkeling spoor, metro, Randstadrail Verhogen capaciteit en betrouwbaarheid spoorverbinding Rotterdamse Haven 34

47 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG 4. Stimulerende rol op regionaal niveau met provincie, gemeenten, bedrijven en instellingen; Taakveld strategie en beleid - Vanuit bereikbaarheidsaspecten meewerken aan en stimuleren van: Uitbreiding hoogstedelijk kerngebied naar Scheveningen/ Internationale Zone en Rotterdam Zuid Intensivering binnen hoogstedelijk kerngebied en stimuleren multifunctionele ontwikkeling Stedelijke transformatie Stadshavens en Stadionpark (Rotterdam) Stedelijke transformatie Binckhorst stimuleren (her-) huisvesting van voorzieningen op multimodale knooppunten Stimuleren modal shift vrachtverkeer (bijvoorbeeld het initiatief om een Agrirailterminal te bouwen bij de veiling in Bleiswijk) Stimuleren van initiatieven op het gebied van duurzame mobiliteit (schoner vervoer, gedragsverandering) 35

48 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Bijlagen Indicatoren, bronnen en achtergronden 36

49 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Recreatie Het kaartbeeld laat de recreatiegebieden zien met meer dan bezoekers per jaar Recreatie: Onderzoek MRDH voorzieningengebruik in de regio, 2012 (onder 16 gemeenten van de 24 gemeenten). Attracties: Bezoekerscijfers 2011, Zuid-Hollands bureau voor Toerisme De volgende attracties staan op kaart: Diergaarde Blijdorp, Duinrell, Snowworld, Avifauna, Ahoy, Zwembad de Boetzelaer, Drievliet, ADO Stadion, Feyenoord Stadion, Kinderdijk Economische centra Voor deze centra zijn de volgende functies geinventariseerd: Winkels (m2 vvo) Kantoren (m2 nvo); Horeca (werkgelegenheid) Onderwijs ( werkgelegenheid) Zorg (werkgelegenheid) Cultuur (werkgelegenheid) Inwoners (aantal) Voor winkelcentra is als ondergrens m2 wvo detailhandel gehanteerd, met behulp van de Locatus Retailverkenner.Als ontwikkellocaties zijn de stadshaven in Rotterdam toegevoegd, Stadionpark in Rotterdam, het stationsgebied in Delft en de Binckhorst in Den Haag. Deze staan benoemd in het BSP onderzoek. Op de volgende pagina staat een lijst met alle economische kerngebieden 37

50 Naam Gemeente Categorie Centrum Den Haag Den Haag 1 World Forum Den Haag 1 Rotterdam Centrum Rotterdam 1 Leiden Centrum Leiden 2 Rotterdam Alexander Rotterdam 2 Dordrecht Centrum Dordrecht 2 Airport Rotterdam 2 LUMC Leiden 2 TU delft Delft 2 Brainpark Rotterdam 2 Plaspoelpolder Rijswijk 2 Scheveningen Den Haag 2 Zuidplein Rotterdam 2 Wassenaar Wassenaar 3 Leidsenhage Leidschendam-Voorburg 3 Julianabaan Voorburg Winkelcentrum 3 Rijswijk - in de Boogaard Rijswijk 3 Leijweg Den Haag 3 Weimarstraat Den Haag 3 Delft centrum Delft 3 Delft in de Hoven Delft 3 Pijnacker Nootdorp Parade Pijnacker-Nootdorp 3 Berkel en Rodenrijs Centrum Berkel en Rodenrijs 3 Naaldwijk centrum Naaldwijk 3 Zoetermeer centrum Zoetermeer 3 Zoetemeer rokkeveen Zoetermeer 3 Gouda Centrum Gouda 3 Capelle Coperwiek Capelle ad Ijssel 3 Naam Gemeente Categorie Nieuwenkerk centrum Nieuwenkerk aan den Ijssel 3 Crimpenhof Krimpen ad Ijssel 3 Ridderkerk Centrum Ridderkerk 3 Barendrecht Centrum Barendrecht 3 Barendrecht Carnisse Barendrecht 3 Oude Noorden Rotterdam 3 Bergse Dorpsstraat Rotterdam 3 Vlaardingen Centrum Vlaardingen 3 Maassluis koningshoek Maassluis 3 Hoek van Holland Hoek van Holland 3 Hoogvliet Centrum Hoogvliet 3 Centrum Spijkenisse Spijkenisse 3 Centrum Hellevoetsluis Hellevoetsluis 3 Oud-Beijerland Centrum Oud-Beijerland 3 Stadionpark & Zuiderboulevard Rotterdam 3 RDM Campus Rotterdam 3 Capelle Rivium Capelle ad Ijssel 3 Lloydkwartier Rotterdam 3 Schiedam Centrum Schiedam 3 Vijfsluizen Schiedam 3 Binckhorst Den Hag 3 Waalhaven distripark Rotterdam 4 Botlek distripark Rotterdam 4 Maasvlakte distripark Rotterdam 4 Veiling Bleiswijk Lansingerland 4 Veiling Flora Holland Westland 4 Veiling the Greenery Barendrecht 4 38

51 Gebiedsindeling VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Gebiedsindeling Op basis van de kaart met vier gebieden met een eigen gezicht is een globale indeling naar gebieden gemaakt. Deze gebiedsindeling is gebruikt als basis voor de tabellen met indicatoren. Voor deze onderverdeling is gezocht naar gebieden die een gelijksoortig ruimtelijk en mobiliteitsprofiel kennen. Zo is de gemeente Lansingerland opgeknipt in twee delen. Het oostelijk deel (Berkel en Rodenrijs) is bij Pijnacker gevoegd vanwege de nabijheid van Randstadrail en daarmee de betere bereikbaarheid per openbaar vervoer. In de uitwerking van de Strategische Bereikbaarheidsagenda kan deze gebiedsindeling verder verfijn worden. 39

52 Concurrerende economie Bereikbaarheid OV economische kerngebieden VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG 2010 Wat staat er op de kaart? Op de kaart links is het aantal inwoners te zien dat binnen 45 minuten reisafstand met het OV vanaf de verschillende centra woont. Zo valt op dat vanuit Delft meer inwoners te bereiken zijn dan vanuit Scheveningen. Op de vorige pagina is te zien hoe deze berekening tot stand is gekomen. Wat valt op? Van een aantal internationale, metropolitane en logistieke centra is de bereikbaarheid matig: OV-bereikbaarheid internationale Zone en Scheveningen Een aantal gebieden in Rotterdam, zoals de Erasmusuniversiteit, stadshavens en stadionpark. OV-bereikbaarheid TU-Delft en Zestienhoven OV-bereikbaarheid Haven en Westland Bron: Deze kaarten zijn tot stand gekomen met behulp van het Nationaal verkeersmodel Goudappel Coffeng, basisjaar

53 Concurrerende economie Bereikbaarheid Auto economische kerngebieden 2010 VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Wat staat er op de kaart kaart? Op de kaart links is het aantal inwoners te zien dat binnen 45 minuten reisafstand met de auto vanaf de verschillende centra woont. Twee pagina s terug is te zien hoe deze berekening tot stand is gekomen. Wat valt op? De autobereikbaarheid is vooral tussen Rotterdam en Den Haag in goed. De stadscentra in Den haag en Rotterdam hebben minder inwoners binnen bereik wonen. Toegang tot beroepsbevolking is matig de voor Mainport en Greenport, met name Westland Bron: Deze kaarten zijn tot stand gekomen met behulp van het Nationaal verkeersmodel Goudappel Coffeng, basisjaar

54 Concurrerende economie Betrouwbaarheid bereikbaarheid over de weg VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Hoe is betrouwbaarheid in beeld gebracht? In de tabel zijn voor 17 HWN-trajecten de betrouwbaarheid per ochtend en avondspits weergegeven voor 2006 en Doelstelling van de Nota Mobiliteit is dat in % van alle verplaatsingen op het hoofdwegennet "op tijd" is. Op tijd wil zeggen op langere afstanden (boven de 50 kilometer) maximaal 20% vroeger of later dan de verwachte reistijd en op kortere afstanden maximaal 10 minuten korter of langer dan de verwachte reistijd op een bepaald tijdstip van de dag. Voor elk traject is een acceptabele reistijd bepaald. Stel dat deze voor het traject A15 Maasvlakte-Benelux 35 minuten is. Wanneer men tussen de 25 en 45 minuten nodig heeft is de reistijd betrouwbaar te noemen. Dus als men voor deze reis 10 minuten eerder van huis gaat, moet men ervan uit kunnen gaan dat de kans 98,4% is om op tijd aan te komen. En bij een verwachte reistijd van 60 minuten is 72 minuten nog op tijd Bron: Betrouwbaarheid Hoofdwegennet in de spits, RWS

55 Kwaliteit van plekken De leefbaarometer VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Wat staat er op de kaart? Het ministerie van binnenlandse zaken laat twee-jaarlijks onderzoek uitvoeren naar de leefbaarheid van alle wijken in Nederland. Op de kaart links zijn enkele aspecten van de leefbaarometer weergegeven: Veiligheid en Kwaliteit publieke ruimte. Wat valt op? Deze uitkomsten geven een indruk van de situatie, maar zijn nog onvoldoende herkenbaar om als bruikbare indicator te dienen. Bron: Leefbaarometer 2010, Ministerie van binnenlandse zaken Dimensies veiligheid en Publieke ruimte. Data op PC4 niveau 43

56 Kansen voor mensen Bereikbaarheid arbeidsplaatsen met de auto VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG 2010 Wat staat er op de kaart? Op de kaart is het aantal banen te zien dat vanuit de verschillende woongebieden in 45 minuten met de auto te bereiken is. Wat valt op? aantal gebieden hebben minder banen binnen bereik, en daarmee minder ontplooiingsmogelijkheden voor inwoners. Dit geldt voor: Gebieden ten zuiden van de maas Haven van Rotterdam Den Haag Zuidwest en Scheveningen Westland Capelle en Krimpen aan de IJssel De as Den Haag-Delft-Rotterdam kent ondanks congestie een relatief goede bereikbaarheid van banen Bron: Deze kaarten zijn tot stand gekomen met behulp van het Nationaal verkeersmodel Goudappel Coffeng, basisjaar

57 Kansen voor mensen Bereikbaarheid arbeidsplaatsen OV VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG 2010 Wat staat er op de kaart? Op de kaart is het aantal banen te zien dat vanuit de verschillende woongebieden in 45 minuten met het OV te bereiken is. Wat valt op? Een aantal gebieden hebben minder banen binnen bereik, en daarmee minder ontplooiingsmogelijkheden voor inwoners. Dit geldt voor: Gebieden ten zuiden van de maas Haven van Rotterdam Den Haag Zuidwest en Scheveningen Westland Capelle en Krimpen aan de IJssel De as Den Haag-Delft-Rotterdam kent ondanks congestie een relatief goede bereikbaarheid van banen Daarbij valt op dat het aantal banen dat met het OV te bereiken is veel lager ligt dan het aantal banen dat met de auto te bereiken is. Bron: Deze kaarten zijn tot stand gekomen met behulp van het Nationaal verkeersmodel Goudappel Coffeng, basisjaar

58 Kansen voor mensen Voorzieningen VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Wat staat er op de de kaart? Op de kaart is het aantal voorzieningen dat binnen 3km te bereiken is. Hierbij zijn de volgende voorzieningen meegenomen: Huisartsen Supermarkten Winkels Basisonderwijs Kinderopvang Voortgezet onderwijs Wat valt op? In de steden is het voorzieningennniveau hoger dan buiten de steden. Vooral de kleine kernen in het buitengebied kampen met een laag voorzieningenniveau. Bron: CBS nabijheidsdatabase 2012 op PC4 niveau, aantal voorzieningen binnen 3 km. 46

59 De Duurzame regio Dominante vervoerswijzekeuze VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Wat staat er op de kaart? Op de kaart links is de dominante vervoerwijze per gebied weergegeven. Indien meer dan 40% van de ritten met OV & fiets wordt gedaan is het gebied OV/fietsland. Als meer dan 60% van de ritten met de auto wordt gedaan is het gebied Autoland. De rest is tussenland Bron: MON , selectie van de werkzame beroepsbevolking 47

60 De Duurzame regio Afstanden bezoekers VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Wat staat er op de kaart? Op de kaart links is de afstandklasse te zien voor de verplaatsingen die bezoekers aan de verschillende gebieden afleggen. Wanneer meer dan 30% van de bezoekers meer dan 15 km aflegt is het gebied als lang getypeerd. Wanneer meer dan 50% van de bezoekers van minder dan 7,5 km afstand komt is het gebied als kort getypeerd. De rest behoort tot de categorie middel. Bron: MON , selectie van de werkzame beroepsbevolking 48

61 De Duurzame regio Afstanden inwoners VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Wat staat er op de kaart? Op de kaart links is de afstandklasse te zien voor de verplaatsingen van inwoners van de verschillende gebieden. Wanneer meer dan 30% van de inwoners meer dan 15 km aflegt is het gebied als lang getypeerd. Wanneer meer dan 50% van de inwoners minder dan 7,5 km reist is het gebied als kort getypeerd. De rest behoort tot de categorie middel. Bron: MON , selectie van de werkzame beroepsbevolking 49

62 De duurzame regio Totale CO 2 uitstoot per gemeente als gevolg van mobiliteit VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Wat staat er op de kaart? Op de kaart is de totale hoeveelheid CO2 die per gemeente wordt uitgestoten weergegeven. Op de kaart is alleen de CO2 uitstoot weergegeven, geluidsknelpunten worden de komende jaren opgelost Wat valt op? De grote steden stoten het meeste CO2 uit. Daarna komen middelgrote gemeenten als Delft, Zoetermeer, Schiedam en het Westland. Ingrepen om de CO2 uitstoot te doen verminderen zullen dus vooral veel effect hebben in deze steden. Bron: CO2 Benchmark Goudappel Coffeng (basisjaar 2010). Met het nationaal model Goudappel Coffeng is aan de hand van het aantal verplaatsingen per modaliteit de CO2 uitstoot per voor verschillende type verplaatsingen bepaald. Van de gemeente Lansingerland zijn geen data beschikbaar. 50

63 De duurzame regio CO 2 uitstoot als gevolg van mobiliteit per inwoner/arbeidsplaats VERVOERSAUTORITEIT METROPOOLREGIO ROTTERDAM DEN HAAG Wat staat er op de kaart? Op de kaart is de hoeveelheid CO2 per inwoner/arbeidsplaats per gemeente weergegeven. Wat valt op? Kleine kernen met veel forensen doen het niet goed. Dit komt door de gemiddeld hoge woon-werkafstand. Dit gaat echter om relatief kleine stromen Rotterdam doet het minder goed dan Den Haag als gevolg van lager fietsaandeel en langere afstanden De Zuidkant van de regio doet het minder goed als gevolg van negatieve woon-werkbalans, waardoor lange afstanden moeten worden afgelegd om het werk te bereiken. Bron: CO2 Benchmark Goudappel Coffeng (basisjaar 2010). Met het nationaal model Goudappel Coffeng is aan de hand van het aantal verplaatsingen per modaliteit de CO2 uitstoot per voor verschillende type verplaatsingen bepaald. Van de gemeente Lansingerland zijn geen data beschikbaar. 51

64 A13/A16 Voor de aanleg van de A13/A16 is door het Rijk 890 miljoen beschikbaar gesteld. De regio heeft daarbovenop 100 miljoen beschikbaar gesteld voor bovenwettelijke inpassingsmaatregelen. Van deze 100 miljoen komt 60 miljoen van de Stadsregio Rotterdam (nu de Metropoolregio) en 40 miljoen van de gemeente Rotterdam. Binnen de door de regio beschikbaar gestelde middelen voor inpassing ( 100 miljoen) is het maximaal mogelijke gedaan, maar dit is niet voldoende voor een goede inpassing. De extra kosten (i.p.v. een niet overkapte weg) voor de landtunnel door recreatiegebied het Lage Bergse Bos ten bedrage van 70 miljoen worden bekostigd uit de 100 miljoen. Voor verdere verbeteringen van de inpassing is zodoende nog 30 miljoen beschikbaar. Inpassingsvoorstellen De inpassingsvoorstellen die op dit moment voorliggen voldoen niet volledig aan de moties Saldo Nul van de gemeenteraden van Rotterdam en Lansingerland. Saldo Nul betekent geen verslechtering van het geluid, geen verslechtering van de luchtkwaliteit en geen verslechtering van het zicht ten opzichte van Ook wordt hiervoor veel de term gebruikt Niet horen, niet zien, niet ruiken. Op 28 mei 2015 is in de raad van Lansingerland een motie aangenomen met het dictum: Verzoekt het college vooruitlopend op vaststelling van de Inpassingsovereenkomst, alles in het werk te stellen om extra geld van het Rijk beschikbaar te krijgen voor een betere inpassing van de A13/A16 tussen de noordelijke tunnelmond en de Oude Bovendijk. Extra geld is nodig om de volgende verbeteringen van de inpassing van de A13/A16 (of een deel daarvan) te kunnen realiseren. Verbeteringsvoorstellen betreffende de inpassingen van de A13/A16 1. Zo laag mogelijke ligging van de weg tussen Oude Bovendijk in Rodenrijs en noordelijke tunnelmond bij de Bergweg Zuid in Bergschenhoek. D.w.z. a. Bij de kruising van de N471 de A13/A16 op ongeveer maaiveld en ter plaatse de N471 onder de A13/A16 aanleggen; b. Viaduct over HSL en RR op dezelfde hoogte aanleggen als waarop nu de N209 ligt; c. Lagere ligging van de AVO-knoop. (AVO-knoop = kruising A13/A16 met de Ankie Verbeek Ohrlaan). 2. De tunnel door het Lage Bergse Bos ten zuiden van de Rotte verlengen richting Terbregseplein. 3. Ontsluiting bedrijventerrein Schiebroek aan de noordzijde van de A13/A16 aanleggen. 4. Het recreaduct breder aanleggen. Het recreaduct is nu een 8 meter brede fiets- en voetgangersbrug. Aanvankelijk was de breedte 60 meter en functioneerde het ook als ecoduct. 5. De toename van het verkeer op het onderliggend wegennet door de aanleg van de A13/A16 is groot. Extra investeringen van de Provincie Zuid-Holland om de gevolgen van de fors zwaarder belaste provinciale wegen N209 en de N471 te verlichten, zijn noodzakelijk. Extra geld Achteraf moet geconstateerd worden dat, bij de beoordeling in april 2012, de 990 miljoen voor aanleg en inpassing te krap is geweest. Om een betere inpassing te realiseren, met name wat betreft het zicht, zal van het Rijk extra geld nodig zijn. Van de regio meer vragen dan de 100 miljoen is niet realistisch. Van de provincie gaat financieel veel gevraagd Pagina 1 van 2

65 worden om de toename van de hinder door de forse toename van het autoverkeer op N209 en de N471 te verlichten. Uitspraken van de minister Van belang zijn de twee onderstaande uitspraken van de minister, waarin zij aangeeft: Ruimhartig om te gaan met maatregelen tegen cumulatie van geluid (HSL, Vliegveld en A16/A13); Dat de aanleg van de A16/A13 een dubbele doelstelling heeft, t.w. verbeteren van de leefbaarheid en de bereikbaarheid. Vraag aan de Adviescommissie Vervoersautoriteit MRDH Graag wil ik het volgende ter besluitvorming voorleggen aan de Adviescommissie: - De Adviescommissie Vervoersautoriteit MRDH vraagt het Dagelijks Bestuur en de voorzitter van de Vervoersautoriteit in overleg met de minister van I&M de mogelijkheden te onderzoeken om extra geld beschikbaar te stellen voor een betere inpassing van de aan te leggen rijksweg A13/A16. Jan Pieter Blonk Lid van de Adviescommissie Vervoersautoriteit MRDH Gemeenteraadslid Lansingerland 10 juni 2015 Pagina 2 van 2

66 GEMEENTE Lansingerland Gescand MDRH Postbus 1 _ A A B e r k e l e n R o d e n r i j s T.a.v. de Adviescommissie Vervoersautonteit Postbus 66 u. i f.. Nadere informatie 2501 CB DEN HAAG Grjffie Verzenddatum 29 mei 2015 Lianne van den Houten Telefoon Ons kenmerk U (010) Uw brief van lianne.van.den.houten@lansingerland.nl Fax Onderwerp Toezenden motie M gemeenteraad Lansingerland A13/A16 Geachte heer, mevrouw, De gemeenteraad van Lansingerland heeft in zijn raadsvergadering van 28 mei een motie aangenomen over de A13/A16. Ik stuur u deze motie op verzoek van de gemeenteraad ter informatie toe. Met een vriendelijke groet, gemeente Lansingerlaid^ Liannk-v^rv den Houten Raadsadviseur / plv. griffier Bijlage(n): - Kopie van motie M A13/A16 pagina 1/1

67 CDA 233 GROENLINKS U(«f«AAH Mi Motie Motie vreemd aan de orde met onderwerp: A13/A16 -yv M Q ^ De Raad van de gemeente Lansingerland; In vergadering bijeen d.d. 28 mei 2015 Gehoord de beraadslaging, Kennisgenomen hebbende van de concept-afsprakenkaart mei 2015; Overwegende dat het OTB in september ter visie wordt gelegd; de regio extra inpassingsmaatregelen kan nemen tussen nu en het ter visie leggen van het OTB; in de gemeenteraden van Rotterdam en Lansingerland de motie Saldo Nul is aangenomen; beide gemeenteraden uitgaan van "Niet horen, niet zien, niet ruiken"; in de raadscommissies en gemeenteraden van Rotterdam en Lansingerland in augustus/september wordt besloten over de Inpassingsovereenkomst; er bij inwoners van Lansingerland en Hillegersberg/Schiebroek al langere tijd onrust is over de inpassing van de A13/A16; een aantal voorgestelde inpassingsmaatregelen van inwoners en de regio niet zijn overgenomen. Verzoekt het college vooruitlopend op vaststelling van de Inpassingsovereenkomst, alles in het werk te stellen om extra geld van het Rijk beschikbaar te krijgen voor een betere inpassing van de A13/A16 tussen de noordelijke tunnelmond en de Oude Bovendijk Verzoekt de griffie deze motie nadat zij is aangenomen door de raad te verzenden aan de minister van l&m, de Vaste Tweede Kamercommissie l&m, GS van Zuid-Holland, PS van Zuid- Holland, B&W van de gemeente Rotterdam, Gemeenteraad van Rotterdam, DB van de MRDH, AB van de MRDH, de Adviescommissie Vervoersautohteit MRDH en RWS en gaat over tot de orde van de dag. Jan Pieter Blonk (Leefbaar 3B) Joban^van der mjrg (CDA) Iteea^^^^^arkusjèhristenUnie) Gerard^g/éns^E^d^) _ Petrine van Olst (WIJ Lansingerland) Ivana Citterbartoya-CGroehLinks) ^ > s -s ^ Pagina 1 van 2

68 I! (I n te vullen door de griffier) Aangenomen/veoatocpen door de raad van de gemeente Lansingerland in zijn openbare vergadering van 28 mei de griffier, ^ de voorzitter, drs. Marijke Walhout y Coos Rijsdijk d Pagina 2 van 2

69 STEMBRIEFJE GEMEENTERAAD LANSINGERLAND amendement ^^^/^rdevoorstel / raadsbesluit Datum raad AOlT Onderwerp IVlQ ^ ^ O-/cA OTo^C Amendement, At'},! A,L nr. A 2015/ Motie, nr. M 2015 /0 FRACTIE AANTAL VOOR TEGEN Leefbaar 3B (j (j CDA Ll i-! D66 ^ 3 3 Christenunie (3) 3 WD (5) C" PvdA (2) 2- Wij Lansingerland (2) 2 GroenLinks (1) j Partij Neeleman (1) / TOTAAL P* 1} 2^ UITKOMST ^tó/tgenomen Verworpen Versie: januari 2015

70 Ciescand HpH Ministerie van Infrastructuur en Milieu > Retouradres Postbus EX Den Haag de heer P. La ngenberg Metropoolregio Rotterdam Den Haag Ministerie van infrastructuur en Milieu Plesmanweg 1-6 Vervoersautoriteit Den Haag Postbus 66 Postbus CB Den Haag 2500 EX Den Haag Contactpersoon Johan Leferink T johan.leferlnk@minienm.nl Datum 2 7 MEI 2015 Betreft Ter visielegging ontwerp-tracébesluit A13/16 Ons kenmerk IENM/BSK-2015/92634 Geachte heer Langenberg, U heeft mij namens de regio verzocht om de ter visielegging van het ontwerptracébesluit A13/16 met drie maanden uit te stellen. Dit omdat u verwacht, dat in die periode de regionale besluitvorming over de zogenoemde Inpassingsovereenkomst (extra inpassingsmaatregelen bovenop het ontwerptracébesluit ter waarde van EUR 30 min.) kan worden afgerond. In dat geval kunnen de betrokken op één moment het totaalbeeld van ontwerp-tracébesluit en Inpassingsovereenkomst beoordelen. Ik begrijp uw verzoek en deel u hierbij mede, dat ik heb besloten om de ter inzage legging van het ontwerp-tracébesluit A13/16 uit te stellen tot medio september De inspraakprocedure valt dan geheel buiten de zomervakantie. U kunt deze periode benutten om de regionale besluitvorming over de besteding van EUR 30 min. van de totale regionale bijdrage van EUR 100 min. af te ronden. Ik benadruk hierbij, dat ik het ontwerp-tracébesluit A13/16 in mei zal vaststellen, om onnodige procedurele risico's te vermijden. Eventuele wijzigingen, die voortvloeien uit de nog te sluiten Inpassingsovereenkomst, kunnen worden verwerkt in het (definitieve) Tracébesluit, voor zover ze betrekking hebben op het Tracébesluit en mits ze de voortgang van het Tracébesluit niet hinderen. Tevens benadruk ik hierbij, dat ik het ontwerp-tracébesluit uiterlijk medio september ter visie zal leggen, ook als de hierboven bedoelde regionale besluitvorming onverhoopt niet mocht zijn afgerond. Dit ook om verdere onnodige procedurele risico's te vermijden, maar vooral vanwege het belang van een snelle openstelling van de A13/16. Pagina 1 van 2

71 Ik vertrouw erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Ministerie van Infrastructuur en Milieu Hoogachtend, 0ns l<enme,'k 3 ' IENM/BSK-2015/92634 DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU, mw. drs. M.H. Schultz van Haegen Pagina 2 v an 2

72 A13/A16 ROTTERDAM CONCEPT AFSPRAKENKAART overzichtskaart b c a Tunnel op maaiveld door het Lage Bergse Bos Tunnelmond bij de Rotte Recreaduct tussen Vlinderstrik en Schiebroeksepark van 8 meter breed Saldo 0voor lucht en geluid (over gehele traject verspreid, geen nadere aanduiding) Vlinderstrik west Polder Schieveen Terbregseveld Fietspadenstructuur a. fietspad in Terbregseveld b. fietspad in Triangelpark zuid c. fietspad ten zuiden van wielerbaan AHOY Schiebroeksepark/Vlinderstrik oost Triangelpark Zuid Lage Bergse Bos CONCEPT AFSPRAKENKAART SAMENHANGEND BEELD 3.0 MEI 2015 formaat A3 Disclaimer: het kaartbeeld is gebaseerd op de nu beschikbare informatie. In de nadere uitwerking kunnen wijzigingen optreden.