TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL T.A.V. DE VASTE COMMISSIE VOOR SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID POSTBUS EA DEN HAAG

Transcriptie

1 NEDERLAND FORMULE (STICHTING I.O.) R.H. VAN DER VELDEN HOOGHEEM BD BOXTEL, NL TEL +31 (0) AAN Wijzigingen sinds het idee van 12 juli 2015 in blauw DATUM 12 OKTOBER 2015 Geachte heer, mevrouw, Met deze brief stel ik de Tweede Kamer op de hoogte van de vorderingen met betrekking tot het plan voor Paleis Soestdijk als Vrijheidspaleis. Zoals u ziet heb ik ervoor gekozen dit niet via het Biedboek te doen, wegens de eerder geconstateerde ondeugdelijke procedure, maar mij direct tot de Tweede Kamer te richten; ondeugdelijk, omdat creatieve personen zonder kapitaal worden uitgesloten. Vrijheidspaleis Terugblikkend vanuit de 21e eeuw, moet ik vaststellen dat we veel vrijheid hebben moeten opgeven die in de jaren 50, 60 en 70 is verwezenlijkt. Mijn ontwerp voor paleis Soestdijk, omgedoopt tot Vrijheidspaleis, heeft daar dan ook alles mee te maken. We hebben in Nederland al een Vredespaleis en dat is mooi; gelukkig leven we alweer 70 jaar in vrede met elkaar. Qua vrijheid valt er echter een heleboel terug te winnen. Ruimte Om het paleis de juiste invulling te kunnen geven is er extra ruimte nodig. Een extra bouwlaag bovenop het bestaande paleis is proportioneel onverantwoord. Het doet de bestaande bouw en de locatie geen recht. Daarom kwam ik onlangs op het idee om de huidige ruimte via het vlak van het maaiveld te spiegelen, waardoor een verdubbeling van de inhoud het resultaat is. Dit is een gewaagd plan, waardoor het uitstekend bij het thema vrijheid past. Ook gewaagd is het feit dat ik als innovatie-architect met een bouwkundig plan kom. Ik heb de situatie die zo ontstaat eenvoudig gevisualiseerd met de spiegeling van een diapositief beeld; het diapositieve is feitelijk nagenoeg onzichtbaar, want ondergronds.

2 Wijzigingen sinds het idee van 12 juli 2015 in blauw DATUM 8 OKTOBER 2015

3 NEDERLAND FORMULE (STICHTING I.O.) R.H. VAN DER VELDEN HOOGHEEM BD BOXTEL, NL TEL +31 (0) AAN Concept Van wat er op de drie voorafgaande foto s in beeld komt, is in eerste instantie alleen het bovengrondse gedeelte - het paleis zoals we dat ook kennen - te zien. Ik denk eraan het ondergrondse gedeelte als thema oorlog te geven en het bovengrondse deel vrede. Aldus ontstaat er ook in de hiërarchie van de verdiepingen een symbolische waardering van vrede boven oorlog. Jeugd Mensen van mijn leeftijd kennen paleis Soestdijk natuurlijk vooral van de regeerperiode van koningin Juliana en van haar echtgenoot prins Bernhard. De helft van die tijd heb ik mogen meemaken, de eerste zestien jaren van mijn leven. Het was voor mij een heel gelukkige tijd, waarin ik me vrij voelde en een onbezorgde jeugd mocht genieten. Koningin Juliana en prins Bernhard zijn hier onlosmakelijk mee verbonden. Geschiedenis van de vrijheid Een belangrijke wijziging ten opzichte van het eerder genoemde idee is dat ik in het Vrijheidspaleis de geschiedenis van de vrijheid een plek wil geven. De nationale geschiedenis van Nederland is immers een strijd voor de vrijheid die tot op vandaag voortduurt en dit in de toekomst zal blijven. Speciale aandacht zal worden besteed aan het ontstaan van de Nederlandse staat door vernieuwende inzichten in de 16e eeuw, waarvan de verlichting door het humanisme achteraf bezien het belangrijkst genoemd kan worden. Ik sta ervoor open samenwerking met voorvechters van het Nationaal Historisch Museum aan te gaan en ben bereid het op te nemen in het concept van het Vrijheidspaleis. Mogelijk neemt hierdoor het draagvlak voor het Vrijheidspaleis verder toe.

4 Formule De manier waarop ik dit ontwerp zou willen realiseren is middels de Nederland Formule die door mij is ontwikkeld en waarvan versie 2.0 licht hier is bijgevoegd. Deze versie van de formule heb ik eind augustsus jongstleden naar minister Edith Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en naar de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal verstuurd. Het vrijheidspaleis kan met of zonder de ingebruikname van de formule door de regering gerealiseerd worden, al heeft de eerste optie duidelijk de voorkeur. Tegengeluid De in de formule onder het hoofdstuk psychiatrie genoemde Utrechtse groep van psychiaters verdient een krachtig tegengeluid. En wat is er nu mooier dan via dit idee voor paleis Soestdijk aan de wereld te laten horen hoe dat tegengeluid klinkt. Een tegengeluid in de metafysische zin van het woord; allerlei nationale én internationale culturele uitingen, met de nadruk op de jaren 50, 60 en 70 zullen in de uitwerking aan bod komen. De culturele revolutie van de jaren zestig zal een bijzondere plek krijgen in het idee. Middenin de regeerperiode van koningin Juliana vond die plaats en heeft veel vrijheden opgeleverd die we nu nog steeds al maatstaven beschouwen voor de vrijheid in dit millennium en in deze eeuw. Vaak, maar niet altijd, is dat terecht. Ook wat er mis ging dient te worden getoond. De vorming van gevaarlijke sektes, de opkomst van harddrugs, onrealistische samenlevingsvormen; het zijn slechts voorbeelden van dit falen.

5 Architectuur Omdat ik geen bouwkundig architect ben, dien ik in de ruimtelijke uitwerking een goede architect te betrekken. Ik denk hierbij aan een hele goede vriend, Michael Walma van der Molen. Hij is opgegroeid in Baarn. Ik heb hem op de Design Academy Eindhoven leren kennen, waar hij afstudeerde met allemaal negens. Daarna is hij geëmigreerd naar Jerusalem, Israël, is daar architect geworden zoals ik hem destijds adviseerde, is getrouwd en heeft een gezin gesticht. Ik heb hem in geen tien jaar meer gezien en een project als dit is een ultieme gelegenheid om ons contact nieuw leven in te blazen. Als ik hem goed inschat zal de vriendschap weer snel als vanouds zijn. Genealogie Ik heb in de afgelopen 12 jaren genealogisch onderzoek gedaan naar mijn voorouders in de mannelijke lijn. Zo heb ik ontdekt dat ik - en naar schatting een paar honderdduizend anderen - afstam van personen die in de Middeleeuwen hoge adellijke posities innamen als gouwgraaf van Taxandrië, meier van s-hertogenbosch en burggraaf van Montfoort. Dit gegeven wil ik graag betrekken in mijn idee voor paleis Soestdijk, teneinde mezelf en andere afstammelingen van deze zogenaamde bloed- of zwaardadel een duidelijkere plek te geven in het Koninkrijk der Nederlanden. Zo wil ik voorkomen dat deze mensen in een positie worden gebracht die hen ten onrechte negatief afschildert. Zie hiervoor het boek in wording: Van Rode, De Rover, Van Montfoort, Van der Velden, Adel uit de Middeleeuwen, waarvan de eerste 72 pagina s via pdf te downloaden zijn. Op pagina 77 wordt de in dit verband niet onbelangrijke bloedverwantschap met (leden van) het Koninklijk Huis vermeld, door te verwijzen naar de publicatie uit 1967 Oranje en Montfoort van Nico Plomp.

6 De zin van de waanzin Een bijkomend aspect in dit idee voor paleis Soestdijk is de waanzin. Ten eerste omdat ik zelf een specialist ben wat de waanzin betreft. Ten tweede omdat ook koningin Juliana en prins Bernhard - beiden op een geheel eigen wijze - met dit fenomeen zijn geconfronteerd. Meestal bedekken we dit gegeven met de mantel der liefde, en terecht. De mens in zijn meest kwetsbare verschijningsvorm is hier aan de orde. Omdat het hier om een zeer serieus idee gaat, wil ik de wereld echter uitleggen wat we kunnen leren van de waanzin. Wat de zin ervan is en wat de mogelijke oorzaken zijn. En vooral hoe de problemen die de waanzin met zich meebrengt kunnen worden opgelost. Dit is te doen door af en toe een tipje van de sluier op te lichten, iets van de waarheid te tonen. Zo heb ik bijvoorbeeld onlangs ontdekt dat de ware bevlogenheid van een kunstenaar overlapt met (grootheids)waanzin. Het proces dient echter te geschieden met veel gevoel voor kunst en cultuur, voor harmonie - paradoxaal genoeg met veel nederigheid - en vanuit de juiste waardering voor de Nederlandse staat en het Koninklijk Huis. Samenwerking Ik kan dit niet alleen. Met mijn idee wil ik de beste mensen die we in Nederland hebben op het gebied van kunst, cultuur en wetenschap oproepen om hier een bijdrage aan te leveren. De beste mensen vanuit mijn perspectief, maar ook vanuit het perspectief van het Koninklijk Huis. Graag zou ik hen op een warme en persoonlijke wijze betrekken bij de realisatie van dit idee. Ik ben wars van maniërisme, maar respectloze schouderklopjes zul je mij niet zien geven. Ik wil laten zien wie ik ben om zo vertrouwen op te bouwen.

7 Uitwerking Wat voor invulling het geheel uiteindelijk aan zal krijgen, wil ik in dit stadium verder nog open houden. Te denken valt natuurlijk aan conferenties, exposities en evenementen die de vrijheid uitdragen. Het verschil met het Vredespaleis zal overduidelijk worden. Wat ik in ieder geval niet wil is plat vermaak of een massa-evenement; dergelijke zaken zijn er in deze tijd al meer dan genoeg. Het geheel dient diepgang en integriteit uit te stralen. En vooral de filosofische vraag te stellen: wat is vrijheid nu eigenlijk? Architectonisch bezien zal worden geprobeerd zoveel mogelijk licht toe te laten tot de verdiepingen beneden het maaiveld. Dit zal erin resulteren dat er lichtsluizen ontstaan en dat delen van de gevel van die verdiepingen zichtbaar worden. Vanuit de verte zal het beeld van paleis Soestdijk echter grotendeels ongewijzigd blijven ten opzichte van haar meest roemrijke periode, de periode van koningin Juliana en prins Bernhard. Rol Ik dien in dit verband vooral beschouwd te worden als iemand met een heel goed concept. Ook heb ik een goede reputatie opgebouwd als aanjager van culturele zaken. En ik ben in staat waarde toe te voegen aan een goed plan. Voor verdere uitwerking, realisatie en exploitatie zijn andere partijen ongetwijfeld meer geschikt. Er zullen pogingen worden ondernomen dergelijke partijen, waaronder de Rijksoverheid, zoveel mogelijk te betrekken. Dat de overheid wordt betrokken bij de plannen is toch al aan de orde waar het de Nederland Formule betreft.

8 Ik vertrouw erop u hiermee voorlopig voldoende te hebben geïnformeerd en zie uw reactie met veel belangstelling tegemoet. Hoogachtend, Robert HJE van der Velden Innovatie-architect Voorzitter en enig bestuurslid Stichting Nederland Formule i.o.