Didactische fiche bij eindopdracht

Transcriptie

1 Didactische fiche bij eindopdracht 1. Beginsituatie van de leerlingen Dit is een geschiedenisles voor A-stroom, 1 ste graad 2 de jaar. Ik werk met het handboek Historia 2. hebben al gezien hoe de Griekse wereld eruit zag en hoe Rome ontstond. Ze hebben Athene als polis al besproken en zagen al het verschil met de polis Sparta. Ook bespraken ze al de Perzische oorlogen en de bloei van de Atheense democratie. Nu starten we met het culturele domein voor zowel de Griekse wereld als Rome. hebben waarschijnlijk wel al eens kennisgemaakt met Griekse en Romeinse goden (de leerlingen die Latijn volgen zeker). hebben misschien ook al eens kennisgemaakt met enkele mythen, maar ze weten misschien niet dat ze die verhalen mythen noemen. Leerlingen zijn wel al eens naar een theatervoorstelling geweest of ze hebben al eens een theater bezocht. hebben misschien al met Google Maps en Google Earth gewerkt in een ander vak of in hun vrije tijd. Leerlingen hebben wel al eens een video gemaakt met een camera en kunnen de video uploaden naar YouTube. Leerlingen hebben al hotpotatoesoefeningen gemaakt bij andere vakken (mijn ander onderwijsvak Nederlands). zullen waarschijnlijk nog nooit gewerkt hebben met GoAnimate en Glogster. Je zal de leerlingen moeten begeleiden bij het ontwerpen op deze websites. Misschien is het handig om deze websites even te behandelen in je lessen. Je kan samen met hen overlopen wat ze moeten en kunnen doen op deze websites en ze even de websites laten uittesten. Indien dit vlot lijkt te gaan, kan je overgaan naar de opdrachten met deze websites. moeten dan de opdrachten thuis afwerken. Als het minder vlot lijkt te gaan, dan kan je best blijven feedback geven en een korte handleiding opstellen voor de leerlingen (een stappenplan op het bord). 2. Leerdoelen bij deze les Algemeen lesdoel Lln kunnen de Griekse en de Romeinse godsdienst in eigen woorden uitleggen en ze kunnen er kenmerken van geven. Ze kunnen ook het verband leggen met het Grieks theater. Leerdoelen Leerlingen kunnen de termen polytheïsme en monotheïsme in eigen woorden uitleggen (C3). Leerlingen kunnen in eigen woorden uitleggen dat godsdienst bij de Grieken en de Romeinen anders is (C3). Leerlingen kunnen in eigen woorden uitleggen waarom de mensen offers brachten aan de goden (C3). Leerlingen kunnen het orakel van Delphi situeren op een kaart (C1) en ze kunnen de werking van het orakel uitleggen in eigen woorden (C3). Leerlingen kunnen in eigen woorden uitleggen wat een mythe is (C3). Leerlingen kunnen de voordelen van de goden op de mens in eigen woorden uitleggen (C3). Leerlingen kunnen de menselijke kenmerken van de Griekse goden opsommen (C2). Leerlingen kennen de functies van de Griekse goden (C1). Leerlingen kunnen hedendaagse objecten linken aan objecten van het verleden (C1). [uil op het één euromuntstuk] Leerlingen kunnen het verschil tussen de Griekse en de Romeinse goden in eigen woorden uitleggen (C3). Leerlingen kunnen in eigen woorden uitleggen hoe de Griekse en Romeinse godsdienst met andere godsdiensten omgaan (C3). Leerlingen kunnen twee voorbeelden geven van andere culturen die werden overgenomen (C1). Leerlingen kunnen het ontstaan van het Grieks theater in eigen woorden uitleggen (C3). Leerlingen kunnen de begrippen tragedie, komedie en hybris in eigen woorden uitleggen (C3). 1

2 3. Eindtermen en vakoverschrijdende eindtermen ICT Eindtermen Kennis, inzichten vaardigheden in verband met tijd, historische ruimte en socialiteit Kennis, inzicht en vaardigheden in verband met het historisch referentiekader 2 geven enkele overeenkomsten en verschillen aan tussen de ontwikkelingsfasen van de westerse samenleving onderling en tussen westerse en andere samenlevingen, op basis van kenmerken uit de socialiteitsdimensie. 3 verruimen het aantal historische begrippen en probleemstellingen en preciseren die vanuit hun evolutie in de tijd Kennis, inzicht en vaardigheden in verband met de bestudeerde samenlevingen (tot ca. 1800) 6 formuleren per ontwikkelingsfase van de westerse samenleving een samenhangend beeld, met aandacht voor verbanden tussen en wisselwerkingen binnen maatschappelijke domeinen Kennis, inzicht en vaardigheden in verband met de integratie tussen het historisch referentiekader en de samenlevingen tot ca formuleren verklaringselementen voor éénzelfde fundamentele maatschappelijke probleemstelling voor elk van de ontwikkelingsfasen van het historisch referentiekader. 13 lichten uit de bestudeerde samenlevingen enkele elementen toe die in latere samenlevingen of vandaag invloed uitoefenen Vaardigheden in verband met de methodologische onderbouwing Verzameling van historisch informatiemateriaal kunnen 14 doelgericht informatie opzoeken over het verleden en het heden op basis van duidelijk afgebakende opdrachten met gevarieerd en gedifferentieerd leermateriaal. 15 tekstuele, auditieve, visuele, audiovisuele en multimediale informatie ordenen op basis van de criteria historische bron of historiografisch materiaal, met vermelding van de referentie. 16 op basis van duidelijk afgebakende opdrachten een verantwoorde en doelgerichte selectie maken uit het informatieaanbod. Daartoe kunnen ze een werkplan opmaken en een overzicht opstellen van te raadplegen informatiekanalen Bevraging van het historisch informatiekanaal kunnen 17 aan de hand van vragen en op hun niveau geformuleerde opdrachten, de nodige gegevens voor het beantwoorden van een historische probleemstelling halen uit informatiemateriaal zoals tekeningen, schema's, tabellen, diagrammen, kaarten, cartoons, dagboekfragmenten, brieven, reisverslagen, memoires. 19 aan de hand van vragen en op hun niveau omschreven opdrachten, informatie interpreteren en mogelijke betekenislagen achterhalen Historische rapportering kunnen 24 het resultaat van een beperkt historisch onderzoek onder vorm van een eigen deelopdracht of van een groepswerk op een heldere manier weergeven in een mondelinge of schriftelijke uiteenzetting, of uitbeeldend of grafisch. 2

3 8.1.3 Attitudes * 27 brengen waardering op voor de creatieve kracht waarmee samenlevingen uit het verleden de uitdagingen waarvoor ze stonden hebben aangepakt. * 28 zijn bereid waarden en normen uit heden, verleden en andere culturen vanuit de historische en actuele context te benaderen. * 29 hebben belangstelling voor het historisch en actueel spanningsveld individu-gemeenschap. Vakoverschrijvende eindtermen ICT MINIMALE MATERIELE VEREISTEN (leerplan geschiedenis) Minimaal vereist is het volgende materiaal: een actuele wereldkaart en een actuele kaart van Europa, de nodige kaarten om de behandelde leerinhouden te situeren in de ruimte, onder de vorm van wandkaarten of kaarten op transparant. De kaarten zijn geïnventariseerd en voor alle leerkrachten bereikbaar en beschikbaar. Ze bevinden zich binnen of in de nabijheid van het vaklokaal, een tijdsbalk om de gehele geschiedenis en de behandelde periode te situeren in de tijd, een aantal naslagwerken en de ruimte om deze in op te bergen, zodat ze tijdens de les beschikbaar zijn, prikborden met ruimte om iconografisch materiaal over de behandelde periode en historische en andere actualiteiten aan te brengen, een diaprojector met dia s over de behandelde onderwerpen, een overheadprojector met de nodige transparanten over de behandelde onderwerpen, een video- en tv-toestel met videobanden over de behandelde onderwerpen, de nodige historische atlassen beschikbaar voor elke individuele leerling. Daarnaast is ook het wenselijk, gezien de evolutie in de informatie- en communicatietechnologie, om de volgende uitrusting ter beschikking te hebben: dragers van hedendaagse informatietechnologie zoals cd-rom, Internetaansluiting, én de mogelijkheid tot dataprojectie, een klankinstallatie (eventueel geïntegreerd in een multimediale pc-installatie). Secundair onderwijs - A-stroom - ICT - Vakoverschrijdende eindtermen (website Onderwijs Vlaanderen) 1 hebben een positieve houding tegenover ict en zijn bereid ict te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. 2 gebruiken ict op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier. 3 kunnen zelfstandig oefenen in een door ict ondersteunde leeromgeving. 4 kunnen zelfstandig leren in een door ict ondersteunde leeromgeving. 5 kunnen ict gebruiken om eigen ideeën creatief vorm te geven. 6 kunnen met behulp van ict digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren. 7 kunnen ict gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen. 9 kunnen afhankelijk van het te bereiken doel adequaat kiezen uit verschillende icttoepassingen. 10 zijn bereid hun handelen bij te sturen na reflectie over hun eigen en elkaars ict-gebruik. 3

4 4. Verloop van de activiteit Om alles uit te werken, zullen er sowieso meerdere lessen nodig zijn. Ik denk minstens 3 tot 4 lessen. Je geeft een les over Griekse en Romeinse godsdienst: je kadert de leerstof in het geheel. De rest van de les en de volgende les spendeer je aan het begeleid uitleggen van GoAnimate in een pc-lokaal. Je overloopt stap per stap met de leerlingen hoe ze een account moeten aanmaken en hoe ze aan de slag kunnen met deze website (achtergronden veranderen, personages selecteren, tekst invoeren, ). Ik zou hier genoeg tijd aan spenderen, zodat de leerlingen een grondige basis hebben om later opnieuw met deze website te werken. Verloren tijd tijdens deze les is misschien gespaarde tijd tijdens latere lessen. Ik zou ervoor zorgen dat de leerlingen deze oefening kunnen afwerken in de klas en dan het resultaat (een url) kunnen indienen op smartschool. Ik plaats dan de video s van de leerlingen op het blog (project om leerstof om te zetten in leuke, creatieve video s van leerlingen voor leerlingen). De volgende les spendeer je aan Grieks theater. Je legt duidelijk de link met Griekse en Romeinse godsdienst en daarna kunnen de leerlingen zelf de video s bekijken op het blog. Na het doornemen van de informatie, kunnen ze beginnen aan de opdrachten. Voor het rollenspel kunnen ze in de klas groepjes vormen, een personage zoeken en dan even kort informatie opzoeken over het personage. Als iedereen een personage gevonden heeft, dan ga ik samen met hen naar de website Glogster. Daar leg ik weer stap voor stap uit hoe ze moeten werken met de website. Ik leg dan ook opdracht 2 uit en zeg dat ze zelf een poster moeten maken. Ze moeten de poster later indienen via smartschool. Ik verzamel de links en plaats ze misschien later ook nog op de blog, zodat de leerlingen naar elkaars poster kunnen kijken. Dan rest er nog een les waar de leerlingen hun rollenspelvideo s tonen of ze een rollenspel uitvoeren in de klas. De hotpotatoesoefening op de website is vrijblijvend. kunnen aan de hand van het kruiswoordraadsel begrippen inoefenen voor een toets of een examen. 5. Didactische verantwoording bij de keuze van de media Startpagina Ik plaatste een welkomsbericht voor de bezoekers van het blog en leg het ontstaan van de blog uit. Ook plaats ik deze didactische fiche op deze pagina. Die kan ik later nog verwijderen als ik deze blog echt zal gebruiken met mijn leerlingen. Informatie Hier plaatste ik algemene informatie over Griekse en Romeinse godsdienst, zodat de leerlingen ook digitaal kunnen teruggrijpen naar de leerstof wanneer ze aan de opdrachten aan het werken zijn (soms vergeten ze hun materiaal wel eens op school). Google Earth Ik werk voornamelijk met een historische atlas, maar die kaarten mag ik niet online plaatsen wegens auteursrecht. Daarom koos ik voor Google Earth eens te gebruiken. Bestaan de plaatsen waar we over spreken in de lessen wel nog? Hoe zien ze er vandaag uit? Video s Ik koos voor de website GoAnimate om zelf een brainstorm uit te werken. Hiermee wil ik een project beginnen met mijn leerlingen. Zij moeten een lesonderdeel kiezen en uitwerken in een GoAnimate-video. Ik plaats die video s later online op de blog en zo bouwen we een uitgebreid gamma op van geanimeerde lesvideo s. Grieks theater Ik betrek Grieks theater bij dit onderwerp, omdat de meeste theaterstukken gingen over hybris tegenover de goden. Theater is dus nauw verbonden met Griekse en Romeinse godsdienst. 4

5 Opdrachten bij Grieks theater Ik laat de leerlingen zelf een rollenspel filmen, omdat ik dat tijdens mijn opleiding ook heb moeten doen en ik vond dat een geweldig leuke ervaring. Ik hoop dat de leerlingen er ook zo over denken. Ook laat ik ze een Glogster-poster maken, om hun ervaringen rond een rollenspel vast te leggen. Hotpotatoesoefening Ik koos voor een Hotpotatoesoefening als extra oefening voor de leerlingen. Een kruiswoordraadsel is een interactieve en creatieve manier om begrippen in te oefenen. 6. Benodigdheden bij deze les Pc-lokaal reserveren voor 2 lessen Internetverbinding YouTube (website) Schooltv.nl (website) GoAnimate (website) Glogster (website) Camera s dat de leerlingen kunnen lenen tijdens de middagpauze om hun rollenspel te filmen Windows Moviemaker om de video te bewerken, indien nodig. 5