Peggy Guggenheim ( )

Transcriptie

1 + = (lees hier over het Palazzo Venier dei Leoni in Venetië) (lees hier over het Guggenheimmuseum in New York én de zustermusea in Bilbao, Berlijn en AbuDhabi) Peggy Guggenheim ( ) de moderne vrouw Peggy Guggenheim werd in een rijke familie uit New York geboren. Op eenentwintigjarige leeftijd ontving zij een grote erfenis van haar vader, Benjamin Guggenheim, die omkwam bij de ramp met de Titanic in Verzamelaar van mannen óf kunst? In eerste instantie fladderde Peggy door het leven en verzamelde mannen in plaats van kunst. Als een Paris Hilton van de jaren twintig verkeerde ze graag met rijke, machtige en/of beroemde mannen (en soms ook vrouwen). Er werd beweerd dat ze, onzeker over haar enorme aardappelneus, bevestiging zocht om aantrekkelijk gevonden te worden. Een ommekeer in haar oppervlakkige bestaan kwam toen zij ging werken in een avant-garde* boekhandel. Peggy raakte gefascineerd door het vrijgevochten leven binnen het wereldje van moderne kunstenaars. In 1920 vertrok zij naar Parijs, waar zij bevriend raakte in de wereld van schrijvers en beeldende kunstenaars, waarvan velen in armoede leefden in de wijk Montparnasse. Man Ray fotografeerde haar (1923) en zij maakte kennis met kunstenaars als Constantin Brancusi en Marcel Duchamp, die zij daarna in hun werk zou ondersteunen. Oog voor talent óf koopjesjager? In oorlogstijd kon men kunstwerken aanschaffen tegen bodemprijzen. Peggy, van nature oppertunist, hield wel van een koopje en profiteerde van de crisis-situatie in Europa. Ze kocht echter niets wat ze zelf niet kon waarderen. Ze had een positieve invloed op de carrière van meerdere kunstenaars, zoals Max Ernst, haar tweede echtgenote. Peggy Guggenheim begon rond 1940 met het doelgericht aankopen van kunstwerken. Net als haar oom, de beroemde kunstverzamelaar Solomon R. Guggenheim, heeft ze een deel van haar kapitaal aangewend voor het opbouwen van een indrukwekkende collectie moderne kunst. Haar New Yorkse galerij heeft een rol gespeeld bij de ontdekking van het abstract expressionisme (en specifiek de kunstenaar Jackson Pollock). In 1976 droeg ze haar kunstverzameling over aan de Solomon R. Guggenheim Foundation. Haar verzameling bevat o.a. belangrijke stromingen in de klassiek moderne kunst expressionisme, kubisme, constructivisme, De stijl, surrealisme en het dadaïsme. Peggy is in 1979 met haar veertien honden in de tuin van haar woning (nu museum) in Venetie aan het Canal Grande, namelijk Palazzo Venier dei Leoni, begraven. Daar waar haar collectie is ondergebracht, permanent voor publiek te bezichtigen. Peggy Guggenheim was unique. She bought art, not as an investment, but because she saw something that her own eyes told her was great. x14 *AVANT-GARDE Sedert de jaren 20 van de vorige eeuw gebruikte term ter aanduiding van internationaal gerichte groepen revolutionaire kunstenaars die experimenteren met nieuwe kunstvormen. Sindsdien wordt de term gebruikt voor een aantal groepen van vernieuwers van de kunst behorend tot het modernisme, speciaal de stromingen dadaïsme, futurisme, constructivisme en surrealisme van voor de Tweede Wereldoorlog.

2 Dat kan wel wezen...maar daar houdt de vergelijking op! Volgens mij denkt ze dat Brancusi, Picasso, Kandinsky, Chagall, Mondriaan, Duchamp, Picabia, Dali, Braque, Magritte, Pollock, Motherwell, de Kooning en Rothko soorten kaas zijn... en Peggy kende haar klassiekers!

3 Opdracht 1 Opdracht 2 Buy a picture a day Terwijl heel Europa verdeeld was door de oorlog kocht Peggy Guggenheim aan de lopende band, alsof het een pak melk was, een kunstwerk per dag. Stijlicoon Hieronder zie je de namen van vijf kunstenaars uit de Guggenheimcollectie. Welke naam en jaartal hoort bij welk beeld? En tot welke stroming in de Moderne Kunst behoren de kunstwerken? [Omcirkel juiste antwoord] Augustus Harper s Bazaar (toonaangevend Amerikaans modemagazine) en Karl Lagerfeld (Mode-ontwerper voor Chanel) hebben zich voor een modeshoot laten inspireren door de vrijgevochten Peggy. Je ziet Nederlands topmodel Lara Stone gefotografeerd op een dak in Venetië in dezelfde pose als la Guggenheim in 1950, geflankeerd door haar ultieme accessoire... de hondjes. 1. Wassily Kandinsky A B C D E Jaartal....Titel + Stroming Jackson Pollock A B C D E Jaartal....Titel + Stroming Pablo Picasso A B C D E Jaartal....Titel + Stroming Piet Mondriaan A B C D E Jaartal....Titel + Stroming Marchel Duchamp A B C D E Jaartal....Titel + Stroming.... Welke van de 5 kunstwerken zou jij aanschaffen en waarom?.... En welke van de 5 kunstwerken zou jij NIET aanschaffen en waarom? Probeer kunstwerk E. na te maken op een vel A3! A. 131,2 x 89,5 cm 57,5 x 55,6 cm C. 117,5 x 140 cm B. Ik heb oog voor kunst 100 x 73 cm D. 114,6 x 221,3 cm E.

4 Shakespeare + 2x + = INSTANT THE PEGGY GUGGENHEIM LOOK

5 Kunst en Cultuur Docentenhandleiding kijkwijzer Peggy Guggenheim ( ) de moderne vrouw Doel Studenten CKV kennis laten maken met een kunststroming of een kunstenaar (in dit geval kunstverzamelaar) en zijn/haar werk. Tijdens een les op school of tijdens een bezoek aan een museum wordt de student verzocht om zelfstandig informatie in te winnen of om kunst te beschouwen. Zo leert de student op een andere, meer toegankelijke wijze, naar kunst te kijken en er over te praten. Het lesdoel is het stimuleren van de culturele ontwikkeling van een student. Doelgroep Studenten CKV vierdejaars HAVO. LET OP: Een les over Modernisme en de stromingen die daartoe behoren voorafgaand aan de introductie van de kijkwijzer is gewenst. Bijgevoegd een digitale tijdlijn met stromingen in volgorde, kenmerken en meest typerende kunstnaars. Docenteninformatie In deze les maakt de student kort kennis met Peggy Guggenheim en haar invloedrijke rol in de Europese en Amerikaanse kunstwereld. Peggy Guggenheim was uniek in haar soort. Op jonge leeftijd, door erfenissen, een dame met middelen (kapitaal) geworden. Anders dan de tijdgeest voorschreef, een moderne, zelfstandige geemancipeerde dame. Die zich door passie liet leiden. Haar passie was kunst. Er zijn gefortuneerde kunstverzamelaars die financieele zekerheid zoeken in de aanschaf van kunst (huizen, juwelen). Maar zij zag het verzamelen niet als investering, Peggy Guggenheim verzamelde kunst omdat zij persoonlijk waardering voor bepaald werk had. En geloofde in het talent van een aantal, nu alom gewaardeerde, schilders, beeldhouwers en fotograven. Met haar rijkdom kon ze een aantal bevriende kunstenaars een platform bieden om kunst uit te oefenen. Haar invloed als verzamelaar is daarom enorm bepalend geweest voor de ontwikkeling van de moderne kunst. Door de vragen in de kunstwijzer te beantwoorden leert de student werk uit Peggy s verzameling (her)kennen en beschouwen. Antwoorden kijkwijzervragen z.o.z.

6 Kunst en Cultuur Docentenhandleiding kijkwijzer Peggy Guggenheim ( ) de moderne vrouw Antwoorden Hieronder zie je de namen van vijf kunstenaars uit de Guggenheimcollectie. Welke naam en jaartal hoort bij welk beeld? En tot welke stroming in de Moderne Kunst behoren de kunstwerken? [Omcirkel juiste antwoord] 1. Wassily Kandinsky A B C D E Jaartal 1913 Titel + Stroming Landscape with red spots No. 2 (117,5 x 140 cm) Expressionisme... Rusland Kandinsky s schilderstijl behoorde aanvankelijk tot het expressionisme, maar wordt soms ook wel gerekend tot het symbolisme. Hij vormde samen met tijdgenoot en collega kunstschilder Franz Marc een kunstenaarsvereniging genaamd Der Blauwe Reiter. Genoemd naar een eerder ruiter-schilderij van Kandinsky en naar de voorliefde voor paarden van Franz Marc; van de kleur blauw hielden ze beide. Zij zagen de emotie als voornaamste element van het creatieve vermogen en trachtten deze tot expressie te brengen. Kandinsky liet in dit schilderij zijn (spirituele) versie zien van een bestaand (alpen)landschap met een kerk. Alles in ongebruikelijke kleuren. 2. Jackson Pollock A B C D E Jaartal 1947 Titel + Stroming Alchemy (114,6 x 221,3 cm) Action Painting USA Deze schilder is de grootste persoonlijke ontdekking van Peggy Guggenheim. Pollock goot verf uit een blik in een bepaald ritme op een op de grond liggend canvas. Omdat de schilder, oorspronkelijk tot de abstracte expressionisten gerekend, hiermee zeer vernieuwend was kreeg deze vorm van schilderen een eigen stijlnaam: Action Painting. Later toen Pollock over ging tot het ritmisch druppelen van verf met een kwast ontving hij de bijnaam Jack the Dripper. 3. Pablo Picasso A B C D E Jaartal Titel + Stroming The Poet, (131,2 x 89,5 cm) (Analytisch) Kubisme Spanje Picasso s loopbaan kan worden ingedeeld in verschillende perioden (Blauw, roze, kubistisch, klassiek, Surrealistische en abstract). Samen met Georges Braque ontwikkelde hij in de jaren het kubisme. Hardere en strakkere (geometrische) uitdrukkingswijze uitgevoerd in meerdere en dikke lagen verf. Voorstelling: bijna onherkenbare figuren. 4. Piet Mondriaan A B C D E Jaartal Titel + Stroming Composition no. 1 with grey and red (57,5 x 55,6 cm) De stijl/neo-plasticisme Nederland Vooral Mondriaans latere geometrisch-abstracte werk, met de kenmerkende horizontale en verticale zwarte lijnen en primaire kleuren, is wereldberoemd en dient als inspiratiebron voor vele architecten en ontwerpers van toegepaste kunst. Hij was één van de belangrijkste medewerkers van het tijdschrift De Stijl en ontwikkelde een eigen kunsttheorie, die hij Nieuwe Beelding of Neo-plasticisme noemde. 5. Marchel Duchamp A B C D E Jaartal 1911/1912. Titel + Stroming. Sad young man in a train (zelfportret) (100 x 73 cm) Kubisme (. K... Frankrijk Duchamp schreef geschiedenis omdat hij eerste was die een alledaags voorwerp presenteerde als een kunstwerk. Zogehete Ready mades. Hiermee wordt hij beschouwd als één van de grondleggers ( samen met Picasso, Kandinsky en Matisse) van de Hedendaagse kunst. De ambacht, het vervaardigen, van het werk is hierbij minder belangrijk dan het idee erachter. Zijn werk zette aan tot nadenken over kunst en riep de vraag op: wat is kunst? Zijn werken behoren tot het Dadaïsme, Surrealisme en Conceptuele kunst. Sad young man in a train is een voorstudie op het schilderij Nude Descending a Staircase, No. 2. Dit schilderij veroorzaakte bij een expositie in 1913 een groot schandaal, doordat (ondanks abstractie) mannelijke naaktheid te zien was. Welke van de 5 kunstwerken zou jij aanschaffen en waarom? Welke van de 5 kunstwerken zou jij NIET aanschaffen en waarom? Laat de student bij deze 2 vragen een onderbouwde keuze maken. Laat de student na analyse van het schilderij ook omschrijven welk gevoel het schilderij persoonlijk opwekt bij hem/haar! Geef ter ondersteuning als hand-out een CKV-kijkwijzer Beeldende kunst. (compositie, contrast, kleurgebruik, thematiek). Probeer kunstwerk E. na te maken op een vel A3! Doe-opdracht.