Het begon met een klap Veul haail en zegen. Dat is een wens, geen constatering.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Het begon met een klap Veul haail en zegen. Dat is een wens, geen constatering."

Myriam van Dijk
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 1 Wat heb je nodig? Het begon met een klap Veul haail en zegen. Dat is een wens, geen constatering. Vanmiddag om drie uur was er een zware aardbeving bij Zeerijp. 3,4 op de schaal van Richter. Om de gedachten te bepalen: de zwaarste klap ooit, bij Huizinge in 2012, was 3,6. We weten nu nog niet wat de schade daarvan is. Maar het maakt letterlijk in één klap een einde aan het idee dat het rustiger aan het worden is. Er waren al veel kleinere aardbevingen in de afgelopen maanden. En nu dus ook een zware. Wéér een zware. Daar werd ik wel even stil van. Het maakt ook helder waarom we het wachten moe zijn. Het wachten op een oplossing voor de onveiligheid en de schade. Het wachten op licht aan het eind van de tunnel. En deze keer niet de lichten van de trein!

2 2 Goede voortekenen Want wat voor jaar wordt 2018? Een prima jaar, als je de kranten mag geloven. Als er ooit reden was voor champagne, dan was het deze jaarwisseling. Wat een positief nieuws! De beurzen. De banen. De beloften. Het doorgaans genuanceerde Trouw kopte: Beter dan 2018 kan het economisch niet worden. En het was nog maar 2 januari! Best vroeg voor een evaluatie! Maar er is reden voor optimisme voor wie kijkt naar de groeicijfers, de woningmarkt en naar de dalende werkloosheid. De Noordelijke werkgevers maken zich zorgen over de krapte op de arbeidsmarkt. Maar wat een verademing na tien jaar geen krapte. En ook voormalige zorgenkindjes als de Blauwe Stad en de Eemshaven, bloeien als nooit tevoren! Soms loont het ook gewoon de moeite om even vol te houden. Proost!

3 3 We beginnen 2018 hoopvol. Ikzelf hoop op nog een paar succesvolle acquisities die leiden tot meer banen voor Groningers. Ik hoop op een gelukkig nieuwjaar voor iedereen Groningen een belangrijke rol toedicht in de energietransitie. En ik hoop op een succesvol jaar voor al die mensen die zo hard werken aan de vormgeving van nieuwe gemeenten in Groningen. Ik hoop dat 2018 een veel beter jaar wordt voor mensen die kampen met de nare gevolgen van gaswinning. Dat er nu eens een goede oplossing komt voor de afhandeling van de schade. Dat we de versterkingsoperatie geen frustraties vergroot, maar perspectief biedt. En dat Nederland letterlijk gas terug neemt en blijft inzien dat een nationaal probleem nationale oplossingen vergt. Voor wie leidt dit alles eigenlijk precies tot een gelukkig nieuwjaar? Hopelijk voor ons allemaal.

4 Maar toch vooral voor de persoon die politici in 2017 zo massaal zochten: De gewone Nederlander. In ons geval: voor de Gewone Groninger. De zoektocht naar wie dat is, landt al gauw in een soort gemiddelde. Bovengemiddeld Een gelukkig nieuwjaar, voor wie eigenlijk? Wanneer we zwichten voor de verleiding om van de gewone Groninger een gemiddelde te maken, dan wordt het dus een autochtone vrouw. 4 Want autochtonen en vrouwen zijn in Groningen in de meerderheid. Volgens dezelfde redenering is ze 41 jaar oud. Ik had haar graag Afiena Woltjer genoemd, of Janna Geertsema. Maar ik heb het opgezocht: de meest voorkomende naam onder 41 jarige vrouwen in Groningen is Linda. En volgens hetzelfde principe is haar achternaam De Vries. Ik kan het ook niet helpen!

5 5 Ze woont alleen in haar huis in Midden- Groningen, ze heeft een MBO-opleiding en stapt elke dag in de auto onderweg naar de grootste werkgever van de provincie: het UMCG. Hoe preciezer we de gewone Groninger proberen te definiëren, hoe meer opvalt dat bijna niemand op haar lijkt. En dat het gemiddelde het zicht ontneemt op de interessante uitzonderingen. Linda werkt niet bij een startup. Ze komt niet bij de voedselbank. Ze wint niet de Ondernemingsprijs en leeft ook niet mee als Donar en Lycurgus landskampioen worden. Ze zwemt niet voor goud in Tokio. Ze kraakt geen boerderij in Middelstum om die voor sloop te behoeden. Ze loopt niet mee met de vier mijl. Ze redt geen buurtwinkel of verzorgingshuis. Ze is niet werkloos of gehandicapt. Ze heeft geen aardbevingsschade. Want ze is een gemiddelde Groninger. Dat maakt de vraag hoe we Linda de Vries een gelukkig nieuwjaar gaan bezorgen heel beperkt. Lies, damned lies and statistics

6 6 Twee gezichten van Groningen? Een gelukkig nieuwjaar, maar voor wie eigenlijk? Ik sta hier tussen getrainde beleidsmakers. U weet dus: gemiddelden komen uit rekenmachines. Wij denken geavanceerder. Wij denken in segmenten en doelgroepen. En we zijn vooral dol op tweedelingen. Wij zien het succesvolle en het teleurgestelde Groningen. Kansrijke en kansarme Groningers. Tevreden en boze Groningers. En wij spreken bij voorkeur de hoop uit dat het nieuwe jaar voor de beide gezichten van Groningen gelukkig zal zijn. En zo wordt een gelukwens meteen een uitdaging. Maar welke kloof bespreken we precies? Is het de kloof tussen Stad en Ommeland? Gaapt er een scheur tussen West en Oost- Groningen? Gemiddeld vast wel. Maar al weer laten we ons foppen door gemiddelden.

7 7 Want in gebieden waar veel mensen een uitkering hebben, gaan de meesten elke ochtend net als Linda de Vries - gewoon naar hun werk. En in de delen waar de economie stormachtig groeit, zoals in de stad of Delfzijl, staan ondertussen duizenden mensen aan de kant. Zodra we de wereld proberen te begrijpen in tweedelingen, verliezen we er het zicht op. N=1 Hoe bevorderen wij een gelukkig nieuwjaar voor bijna Groningers? Door hen niet als gemiddeld te behandelen. Niet als deel van een doelgroep. Maar als mensen met eigen mogelijkheden, kansen en behoeften. Dat klinkt nogal obligaat. Maar let op. Gelijkheid zit diep in ons systeem. Ik hoor elke week een paar mensen waarschuwen voor precedenten. Wij hebben de neiging iedereen gelijk te behandelen. Maar we vergeten meestal de achterkant van het gelijkheidsbeginsel: dat je mensen ongelijk behandelt naar de mate waarin zij verschillen. One size fits nobody.

8 8 Het wondermiddel tussen mensen is persoonlijke aandacht. N=1. Elke ouder weet dat. Elke goede dokter of leraar. Zo maken winkeliers tevreden klanten. Niet door iedereen hetzelfde te geven, maar iedereen waar hij behoefte aan heeft. En precies zo weten sommige sociale diensten mensen uit het granieten bestand toch aan werk te helpen. Wat heb je nodig? De toverformule gaat zo: wat heb je nodig? Wat heb je nodig om geen gegijzelde te zijn in je eigen huis? Wat heb je nodig voor een betekenisvol leven? Voor vertrouwen in de toekomst van je eigen dorp, je eigen buurt? Om een initiatief te durven nemen dat de wereld verandert. Een startup, of een buurtcoöperatie? Wat heb je nodig? Tien tegen één dat wij, de mensen op deze nieuwjaarsbijeenkomst, dat samen kunnen leveren.

9 9 Gelijkheidsdenken is lui: het komt voort uit gebrek aan persoonlijke belangstelling. Het levert bouwkundige rapporten op die een veelvoud kosten van de scheuren. Het veroorzaakt frustraties en bezwaarschriften die veel meer kosten dan een gebaar. Het straalt wantrouwen uit naar iedereen met een uitkering, ook wie zijn uiterste best doet. Het zorgt ervoor dat mensen de instanties niet zien als een oplossing, maar als een probleem. Wat heb je nodig? In verreweg de meeste Groninger gemeenten wordt dit jaar vorm gegeven aan de de gemeente van na de herindeling. De wapens in de ramen van de statenzaal geven al lang geen goed beeld meer van de werkelijkheid. Vandaag zal ik in het atrium de wapens van een paar nieuwe gemeenten onthullen. Wat wordt de stijl van de nieuwe gemeenten? Wordt het schrijven, of kiezen we voor bellen? Wordt het opleggen of doorvragen? Gaan we samenwerken met burgers en bedrijven, ook als dat betekent dat dat vaak verschillend uitpakt? In 2017 is ons veel gelukt.

10 Maar hierin kunnen overheden beter worden. 10 Ik zou het voor ons allemaal een goed voornemen vinden om elke week minstens twee keer aan iemand te vragen: wat heb jij nodig? Gelukkig nieuwjaar. Gelukkig is er nieuwjaar. Het nieuwe jaar is vandaag met een harde klap begonnen. Die klap zette ons meteen van onze roze wolk af, met de beide voeten op de grond. Maar het nieuwe jaar biedt volop kansen om van betekenis te zijn. Voor alle Groningers. Door met hen samen te werken en verschil te maken. Ik wens jullie veul haail en zegen toe. Dat kunnen we elkaar toewensen. Maar we kunnen het ook zijn. Dat wens ik ons toe. Want zo dragen we bij aan een echt gelukkig 2018.

Vergelijkbare documenten

Nieuwjaarstoespraak commissaris van de Koning René Paas

Nieuwjaarstoespraak commissaris van de Koning René Paas Uitgesproken tijdens de nieuwjaarsontvangst van de provincie Groningen, op 7 januari 2019 Ik wens ons allemaal ook namens Provinciale en Gedeputeerde