de kracht van ziekenhuisconcepten

Transcriptie

1 de route naar energiezuinige ziekenhuizen de kracht van ziekenhuisconcepten Rien Trouborst 3 oktober 2013

2 presentatie 1. introductie djga 2. actuele thema s in ziekenhuizen 3. terminal concept 4. Deventer Ziekenhuis: ziekenhuisconcept (ruimtelijk en energie) 5. vastgoed-concept vs. terminal-concept 6. lessons learned

3 1. introductie djga

4 organisatie ont werp team ont werp team ont werp team architect directeuren ont werp team architectuur bouwkunde interieur architectuur constructie kenniscentrum architectuur 3D visualisatie con cept team ont werp team ont werp team ont werp team kenniscentrum interieur architectuur constructie bouwkunde specifieke disciplines architectuur 3D visualisatie conceptvorming

5 locaties Onderwijs Onderwijs voortgezetonderwijs basisonderwijs basisonderwijs Gezondheidszorg zorg ziekenhuizen 50 ziekenhuizen onderwijs 30 psychiatrie psychiatrie cultuur en maatschappij universiteitsziekenhuizen HBO onderwijs HBO onderwijs overig zorg overig zorg cultuur cultuur en en maatschappij kantoor-/bedrijfsgebouwen Overig Overig zorg zorg onderwijs onderwijs cultuur cultuur en en maatschappij 6% 6% 83% 83% 7% 7%

6 DHA

7 St. Antonius Ziekenhuis Utrecht

8 Bernhoven

9 Antoni van Leeuwenhoek Nederlands Kanker Instituut Amsterdam

10 UZ Leuven

11 Kinderziekenhuis Prinses Elisabeth - UZ Gent

12 2. actuele thema s

13 innovatie UZ Leuven Ziekenhuis

14 welbevinden NKOC AvL - Nederlands Kanker Instituut Amsterdam

15 Christelijk College Nassau-Veluwe, Harderwijk flexibiliteit Uitbreiding en verbouw /10/2009 docenten werkplekken wisselruimten individueel/ invidueel/samen samen werken werken docenten werkplekken wisselruimten concentratieplekken ontmoeten ontmoeten In dit model zijn de stijgpunten, toiletten en schachten vaste elementen. Rondom deze stijgpunten zijn de lockers verdeeld. De instructieruimten en flexruimten zijn als transparante blokken vrij in de ruimte geplaatst. Hierdoor ontstaat er een continue tussenruimte. In de ontstane open, gedifferentieerde ruimte zijn de concentratiewerkplekken, de overlegplekken en ontspanningsruimtes verdeeld, iedere plek met een eigen karakter. Sommige plekken zijn echte overlegplekken of plekken om individueel te werken, andere plekken zijn juist weer bedoeld om te ontspannen. Doordat iedere groep leerlingen zijn eigen specifieke wensen heeft, wat tijdens de workshop nog eens extra duidelijk werd, is het van belang dat er flexibiliteit in de inrichting is opgenomen. De inrichtingselementen zijn vaste items. Maar de plek en de hoeveelheid waarin ze toegepast worden kan per thuisbasis verschillen. Er is een aantal bouwstenen die naar smaak en wens kunnen worden toegepast. Zo ontstaat er een eenheid binnen het gebouw, en toch eigenheid voor de verschillende thuisbases. Christelijk College Nassau-Veluwe Harderwijk verdieping met vier thuisbases verdieping met vier thuisbases trappen toiletten lockers wisselruimten instructie docentenwerkplekken concentratieplekken individueel/samen werken groepsgewijs overleggen ontmoeten

16 duurzaam Deventer Ziekenhuis st Antonius Utrecht St Antonius Nieuwegein Bernhoven Healthcampus Knokke

17 financiering & investering Scholen van Morgen Flanders Response: The Schools of Tomorrow Initiative A Public-Private Partnership established June 2010 AG RE BNP Paribas Fortis 50% 50% PMV AGIOn 50% 50% FScholen nv School Invest nv Banking Consortium led by BNP Paribas Fortis 75% - 1 share 25% + 1 share Project Managers AG RE COPiD Design Teams General Contractors DBFM Scholen van Morgen nv School Boards Context Deliverables Organization Output 4

18 vastgoedbeheer & onderhoud Scholen van Morgen

19 specialisatie en satelliet ziekenhuizen

20 3. terminal-concept

21 concepten van breitfuss -model tot... breitfuss model ruimtelijke kwaliteit, uitzicht sint franciscus gasthuis, rotterdam lievensberg ziekenhuis, bergen op zoom dubbel kruis model verbindende route, daglichtinval nieuwegein st. antonius

22 concepten...tot terminal - model passage-model straat-model terminal-model verbindende route en verblijf verbindende route en verblijf alles onder één dak, front back office type st. antonius ziekenhuis, nieuwegein st. antonius ziekenhuis, nieuwegein deventer ziekenhuis ziekenhuis knokke - heist ziekenhuis knokke - heist

23 4. Deventer Ziekenhuis ziekenhuisconcept (ruimtelijk en energie)

24 locatie

25 vierstromen-model

26 duurzaam bouwen demonstratieproject van de Europese Unie Integraal ontwerp: architectonisch + technisch installatieontwerp (inclusief duurzaamheid) = EPC: 0.67 en Greencalc: 212 Deventer Ziekenhuis demonstratieproject van EU Besparing ruim 45% t.o.v. gemiddelde van de ziekenhuizen, gebouwd in de laatste 10 jaren Terugverdientijd: max. 5 jaar 6de energiearme gebouw van Nederland (2005) Milieu-index = 212

27 duurzaam bouwen energietechniek Koude warmte opslag in de bodem Vrije koeling direct uit de WKO installatie (10 C 12 C) Warmtepompen (COP: 4,5 tot 5,2) HR pieklastketels Terugwinning van warmte en koude All air klimaatsysteem

28 duurzaam bouwen materialisatie vegetatie dak dak vrij van installaties zonwering houten kozijnen

29 flexibiliteit Deventer Ziekenhuis, 377 bedden

30 flexibiliteit gecombineerde spreek-onderszoek kamer wachten patientengang spreekuur balie tuin, terras, daglicht doktersgang daglicht patio interne trap naar stafgebied wachten patientengang tuin, terras, daglicht

31 flexibiliteit staflaag

32 flexibiliteit

33 flexibiliteit

34 flexibiliteit

35 flexibiliteit huidige situatie

36 flexibiliteit toekomstige krimp

37 flexibiliteit toekomstige groei

38 5. vastgoed-concept vs. terminal-concept

39 hoven vastgoed-model schillenmethodiek Maaseik Gemini Bernhoven Ziekenhuis, 500 bedden Ziekenhuis Maas en Kempen, 243 bedden Gemini Ziekenhuis, 200 bedden Hot floor Hot floor Bureaux/Policlinique Hot hotfloor Bureaux/Policlinique polikiniek Hôtel hotel Usine diensten Extension toekomstige futureuitbreiding Fonction externe externe functie Bureaux/Policlinique Hôtel Usine Extension future Fonction externe Hôtel Usine Extension future Fonction externe

40 vastgoed-model schillenmethodiek logistiek, facilitair en medische ondersteuning consult hotel met zorgfaciliteiten Bernhoven, 500 bedden hotel gebouw hot floor hoofdentree & publieke zone onderzoek

41 vastgoed-model schillenmethodiek Bernhoven

42 vastgoed-model schillenmethodiek Bernhoven

43 en vergelijking modellen vastgoed-model dit model benadert het ziekenhuis vanuit een efficiënt vastgoed beheer; de exploitatie en het vastgoedbeheer zijn belangrijke parameters bij het ontwerp terminal-model bij deze matrix-structuur is er veel verkeersruimte waardoor er gemakkelijker wisselende clusters gemaakt kunnen worden Hot floor Bureaux/Policlinique

44 vastgoed-model je betaalt alleen wat je gebruikt Maaseik polikiniek hotfloor diensten hotel

45 6. lessons learned

46 well-being AZ Jan Portaels Vilvoorde

47 vastgoed model AZ Jan Portaels Vilvoorde CURE/CARE PUBLIC huidige situatie inbreiden uitbreiden

48 Spoedafdeling Statische verwarming langs de perimeter ±4 w/h Via de verluchting = gekoelde verluchting zonder individuele naregeling per lokaal Operatiekwartier Via downflowplenum Via downflowplenum Via downflowplenum luch luchtbehandeling CSA, labo, apotheek Via luchtbehandeling Intensieve luchtbehandeling ± 8 w/h nearly zero energy AZ Jan Type Portaels comfortbehandeling Vilvoorde per zone Via luchtbehandeling warmteproductie dry-coolers voorzieningen: smart-grid ready flexibele technische installaties (overdimensionering) nieuwe Trias Energetica luchtbehandeling luchtbehandeling Zonering van de luchtbehandelingseenheden 1 - energie vraag beperken 2 - hernieuwbare energie opwekken op locatie 3 - hernieuwbare energie van buiten locatie 80 panelen voor zonneboiler 1875 PV-zonnepanelen - 450kWp legionellabestrijding op lage temperatuur daglichtstructuur en aanwezigheidsdetectie betonkernactivering verpleegafdelingen mobiele zonwering (individueel regelbaar) klimaat plafond poly en kantoren energierecuperatie lucht warmtekrachtkoppeling ijsstockage = koude buffer + Phase Change Material warmte buffer 350m 3 recuperatietank regenwater 120 st geothermische putten (BEO) 43

49 optimale vorm Knokke Healthcampus

50 well-being Knokke Healthcampus

51 nearly zero energy Knokke Healthcampus

52 Zorgcampus Knokke Duurzaamheid 9855/02/2009 Atrium nearly zero energy Knokke Healthcampus Luchtstromen in het atrium zorgen voor ventilatie en klimaatregeling zomer - dag: het doek is gesloten: zon buiten en koelte binnen zomer - dag: het doek is gesloten: zon buiten en koelte binnen zomer - nacht: het doek is gesloten:warmte binnen en koelte buiten zomer - nacht: het doek is geopend: natuurlijke nachtventilatie winter winter - - dag: dag: het het doek doek is geopend: is geopend: natuurlijke natuurlijke verwarming verwarming door zonlicht door zon winter - nacht: het doek is geopend: natuurlijke nachtventilatie winter - nacht: het doek is gesloten: warmte binnen, koelte buiten fig. 4

53 CASE: MAAK EEN BESTAAND ZIEKENHUIS DUURZAMER condities bestaand ziekenhuis: - betonnen kolomstructuur - metselwerk gevels - dubbelglas met lage isolatiewaarde - verwarming door radiatoren - koeling door lucht - gespecialiseerd ziekenhuis - oriëntatie noord-zuid DENK AAN: - gebouwschil - technische installaties - medische apparatuur - thermisch comfort niveau - mogelijkheden hernieuwbare energie - vastgoedbeheer EU action plan 2020 nearly zero energy buildings De Europese richtlijn Energieprestatie van gebouwen legt de Europese lidstaten op dat eind 2020 alle nieuwe gebouwen bijna-energieneutraal dienen te zijn. Voor overheidsgebouwen geldt deze verplichting vanaf eind Acties en maatregelen dienen ondernomen te worden om een toename van het aantal bijna-energieneutrale gebouwen te realiseren, zowel voor nieuwe als bestaande gebouwen. Het doel is een besparing op de totale energievraag van 20%. WORKSHOP EU nearly zero energy buildings defenitie: een gebouw met een zeer hoge energieprestatie, zoals vastgesteld volgens de Energy Performance of Buildings 2010/31, (EPBD). De dichtbij nul liggende of zeer lage hoeveelheid energie die is vereist, dient in zeer aanzienlijke mate te worden geleverd uit hernieuwbare bronnen, en dient energie die ter plaatse of dichtbij uit hernieuwbare bronnen wordt geproduceerd te bevatten.