Ke u ze p l a n e n e rg i e - e n i n stallatieconcept. K e i z e r l i b e l Te r B o r c h 2 9 n o v e m b e r

Transcriptie

1 Ke u ze p l a n e n e rg i e - e n i n stallatieconcept K e i z e r l i b e l Te r B o r c h 2 9 n o v e m b e r

2 C o n t a c t g e g e v e n s BV Bouwbedrijf KOOI Appingedam Kanaalweg AN Appingedam Postbus AH Appingedam Tel.: Dhr. E.Slagter / H.Schipper info@bouwenmetkooi.nl AAS Groningen Boterdiep 63, 9712 LK Groningen Dhr. A. van Delft info@aas groningen.nl

3 Inleiding Het bouwbesluit geeft eisen aan voor o.a. de energiezuinigheid en de ventilatie. Daarbij zijn verschillende oplossingen en mogelijkheden beschikbaar, maar wat past nu het beste in de situatie van de bewoner. Naast deze eisen liggen er ook ambities ten aanzien van comfort, milieu en kosten. Deze informatie heeft tot doel inzicht te geven in 3 keuzemodellen voor een integraal energiepakket. De modellen zijn: 1. Een goed geïsoleerde woning met een hoogrendement combiketel en een aantal zonnepanelen 2. Een gasloze woning met een luchtwarmtepomp 3. Een woning volgens het nul op de meter principe met een luchtwarmtepomp en zonnepanelen. Gezond binnenklimaat Naast energiezuinigheid is het ook van belang om de leefkwaliteit te bewaken en hiervoor de juiste keuzes te maken. Daarvoor is ontworpen met het begrip 'horen - zien - voelen'. Tenslotte is het zo dat we woningen maken voor mensen en zij zich hierin thuis willen voelen. Voelcomfort Ventileren voor verse lucht De meeste mensen hebben een duidelijke behoefte aan natuurlijk ventileren. 80% van het jaar kan dit bij wijze probleemloos door een raam open te zetten. Echter is er ook een periode van het jaar dat dit niet kan zonder dat dit met warmte gecompenseerd moet worden. In lage energiewoningen is een vraaggestuurd ventilatiesysteem een passende oplossing. Hierbij wordt de woning minimaal geventileerd en gaat bij aanwezigheid van mensen juist meer ventileren. Precies zoals het bedoeld is. Dit gebeurd door de CO 2 in de woning te meten en hierop te sturen. Warmtecomfort Tegenwoordig is de verwarming het grootste gedeelte van het jaar uit. Gelukkig maar, want dan wordt er ook geen energie verbruikt. Echter kan er in deze periode wel een behoefte zijn aan iets dat warmte afgeeft voor de behaaglijkheid. Deze behoefte komt vaak voort uit zogenaamde stralingasymetrie. Grote koude vlakken zoals glazen puien stralen koude waardoor deze behoefte ontstaat. De meest eenvoudige manier is dikkere kleding aandoen. Een alternatief is bv. een infrarood paneel verwarmingspaneel. Dit is niet de verwarming maar een aanvulling. Zomercomfort [ventileren voor verkoeling] In de zomer kan in goed geïsoleerde woningen de temperatuur ongewenst hoog oplopen. Door gebruik te maken van goede spuiventilatie kan dit worden voorkomen. Dit betekent in de praktijk dat nagedacht moet worden over posities van te openen ramen en hoe we ook s nachts inbraakvrij kunnen ventileren.

4 Energetische kwaliteit bouwkundig Door de aanscherping van de energieprestatie-eisen naar een EPC-waarde van maximaal 0,4 wordt het uiterste gevraagd van de bouwkundige kwaliteit van woningen. Dit betekent in de praktijk dat minimaal moet de onderstaande bouwkundige uitgangspunten van toepassing zijn. R c vloer = 3,5 m 2.K/W [ca. 15cm EPS isolatie] R c gevel = 4,5 m 2.K/W [ca. 18cm minerale wol isolatie] R c dak = 6,0 m 2.K/W [ca. 15 tot 22 cm isolatie, afhankelijk van het soort materiaal] U window = 1,4 W/m 2.K [goede kozijnen met HR++ glas] Q v10 = 0,4 l/s/m 2 [dit is de dichtheid van de woning] Kan beter isoleren dan nog? Ja!, echter heeft dit weinig invloed meer op het energieverbruik, tenzij een geheel ander bouwconcept wordt gekozen zoals passief bouwen. Bouwkosten maken dan plaats voor ambitie. Energieverbuik Tegenwoordig worden woningen goed geïsoleerd en dit resulteert direct in een laag energieverbruik wat betreft de warmteverliezen. Voor het warm water en de verlichting maakt goed isoleren niets uit. Je ziet dit aandeel in het totale energieverbruik ook sterk toenemen en het heeft zeker zin om hier naar te kijken. Zo zal het gebruik van zonne-energie voor warm water en energiezuinig licht zoals LED een positief effect hebben op het verlagen van het energieverbruik en scheelt daarmee ook in de kosten. Indien men een situatie wenst van bv. nul op de meter is het juist van belang om de energievraag maximaal terug te dringen. Ook is het dan handig om de opwekking all-electric te keizen, omdat dit het makkelijkst compenseert met zonnepanelen. Gemiddeld moet gerekend worden op ca. 40 tot 50 m2 zonnepaneel. Dit zijn ca. 25 tot 35 panelen.

5 Een goed geïsoleerde woning met een hoogrendement combiketel en een aantal zonnepanelen Kenmerken Goede bouwkundige isolatie R c vloer = 3,5 m 2.K/W [ca. 15cm EPS isolatie] R c gevel = 4,5 m 2.K/W [ca. 18cm minerale wol isolatie] R c dak = 6,0 m 2.K/W [ca. 15 tot 22 cm isolatie, afhankelijk van het soort materiaal] U window = 1,4 W/m 2.K [goede kozijnen met HR++ glas] Q v10 = 0,4 l/s/m 2 [dit is de dichtheid van de woning] Verwarming HR107 combiketel met gasaansluiting Warmwater met de combiketel Ventilatie Mechanische afzuiging op basis van CO2 sturing Toevoer via gevelroosters Zonnepanelen Vrijstaande woning 17 stuks 280Wpiek Dubbele woning 13 stuks 280Wpiek Indicatie gemiddeld energieverbruik [bepaald volgens NEN7120] Vrijstaande woning Gasverbruik m3 p.j. Koken 60 m3 p.j. Elektraverbruik woning kwh p.j. Opwekking zonnepanelen kwh p.j. Dubbele woning Gasverbruik m3 p.j. Koken 60 m3 p.j. Elektraverbruik woning 910 kwh p.j. Opwekking zonnepanelen kwh p.j. Nutsaansluiting Gasaansluiting Elektra-aansluiting Telecom-aansluiting Wateraansluiting Rioleringsaansluiting Duurzaamheid Goede isolatie Directe uitstoot van ca. 3 ton CO 2 per jaar door aardgas en grijze stroom Aandeel hernieuwbare energie 18% [door de zonnepanelen]

6 Een gasloze woning met een luchtwarmtepomp Indicatie gemiddeld energieverbruik [bepaald volgens NEN7120] Vrijstaande woning Elektraverbruik woning kwh p.j. Dubbele woning Elektraverbruik woning kwh p.j. Kenmerken Goede bouwkundige isolatie R c vloer = 3,5 m 2.K/W [ca. 15cm EPS isolatie] R c gevel = 4,5 m 2.K/W [ca. 18cm minerale wol isolatie] R c dak = 6,0 m 2.K/W [ca. 15 tot 22 cm isolatie, afhankelijk van het soort materiaal] U window = 1,4 W/m 2.K [goede kozijnen met HR++ glas] Q v10 = 0,4 l/s/m 2 [dit is de dichtheid van de woning] Verwarming Luchtwarmtepomp Warmwater met een boilervat Warm water Douche WTW voor terugwinning van warmte uit het douchewater Ventilatie Mechanische afzuiging op basis van CO2 sturing Toevoer via gevelroosters Zonnepanelen Geen Koken Elektrisch Nutsaansluiting Elektra-aansluiting Telecom-aansluiting Wateraansluiting Rioleringsaansluiting Duurzaamheid Goede isolatie Uitstoot van ca. 3,9 ton CO 2 per jaar bij grijze stroom Aandeel hernieuwbare energie 50% [door de warmtepomp]

7 Een woning volgens het nul op de meter principe met een luchtwarmtepomp en zonnepanelen. Kenmerken Goede bouwkundige isolatie R c vloer = 3,5 m 2.K/W [ca. 15cm EPS isolatie] R c gevel = 4,5 m 2.K/W [ca. 18cm minerale wol isolatie] R c dak = 6,0 m 2.K/W [ca. 15 tot 22 cm isolatie, afhankelijk van het soort materiaal] U window = 1,4 W/m 2.K [goede kozijnen met HR++ glas] Q v10 = 0,4 l/s/m 2 [dit is de dichtheid van de woning] Verwarming Luchtwarmtepomp Warmwater met een boilervat Ventilatie Mechanische afzuiging op basis van CO2 sturing Toevoer via gevelroosters Zonnepanelen Vrijstaande woning 38 stuks 300Wpiek Dubbele woning 35 stuks 300Wpiek Indicatie gemiddeld energieverbruik [bepaald volgens NEN7120] Vrijstaande woning Elektraverbruik woning kwh p.j. Opwekking zonnepanelen kwh p.j. Dubbele woning Elektraverbruik woning kwh p.j. Opwekking zonnepanelen kwh p.j. Nutsaansluiting Elektra-aansluiting Telecom-aansluiting Wateraansluiting Rioleringsaansluiting Duurzaamheid Goede isolatie Uitstoot van 0 ton CO 2 per jaar Aandeel hernieuwbare energie 120% [door de warmtepomp en zonnepanelen]

8 Energielasten exploitatie De kosten worden bepaald door vastrecht, energielasten en onderhoud aan de installaties. In de grafieken staat aangegeven hoe de verschillende concepten zich verhouden tot de kosten in de toekomst [gerekend over een periode van 15 jaar]. Daarbij is en prijsstijging van 3% voor gas en 1% voor elektra aangehouden. De kosten voor vastrecht staan als min bedrag in de grafiek vermeld. Dit wordt veroorzaakt door de teruggave van de heffingskorting. Die valt voor een gasloze woning gunstiger uit. De berekeningen en weergave van de grafieken zijn gebaseerd op de mogelijkheden van 100% salderen bij elektriciteitsgebruik en is zeker tot 2023 van toepassing. Levenscycluskosten 15 jaar [totaal] Levenscycluskosten 15 jaar [totaal] vastrecht elektra vastrecht elektra gas onderhoud gas onderhoud HR107+ MVco2+ PV280Wp luchtwp+ MVco2 NOM luchtwp+ MVco2+ PV300Wp - HR107+ MVco2+ PV280Wp luchtwp+ MVco2 NOM luchtwp+ MVco2+ PV300Wp Vrijstaande woning Dubbele woning