GEMEENTE HARDENBERG. Hardenberg, 1 oktober Opgesteld door: Alwin te Rietstap

Transcriptie

1 BELEIDSNOTITIE ROOD VOOR ROOD MET GESLOTEN BEURS GEMEENTE HARDENBERG Hardenberg, 1 oktober 2006 Opgesteld door: Alwin te Rietstap

2 BELEIDSNOTITIE ROOD VOOR ROOD MET GESLOTEN BEURS GEMEENTE HARDENBERG Datum Ontwerp ter visie: tot Vastgesteld: , nr: 2006/5275 Hardenberg, 1 oktober 2006

3 Inhoud 1 INLEIDING ALGEMEEN DOEL STATUS RELATIE MET ANDER GEMEENTELIJK BELEID DEFINITIES INLEIDING BESCHRIJVINGEN INHOUDELIJKE KADERS INLEIDING ALGEMEEN SLOOP BOUWKAVELS WONING GEBIEDSDIFFERENTIATIE Inleiding Zonering GECORRIGEERDE VERVANGINGSWAARDE Inleiding Richtlijnen Toepassing MEERWAARDE Inleiding Eisen PROCEDUREEL KADER INLEIDING JURIDISCHE PROCEDURE AANVRAAG INLEIDING AANVRAAGPROTOCOL Onderdelen aanvraag Privaatrechtelijke overeenkomst BEHANDELING Aanvraag Monitoring

4 1 INLEIDING 1.1 ALGEMEEN De gemeentelijke beleidsnota Rood voor Rood met gesloten beurs geeft invulling aan de uitvoeringskaders die door de provincie ten aanzien van deze regeling zijn vastgesteld. De beleidslijn die in deze nota wordt vastgelegd kan worden gebruikt als toetsingskader voor aanvragen die betrekking hebben op deze regeling. In deze nota zijn criteria opgenomen waar de aanvragen aan moeten voldoen en onder welke voorwaarden de gemeente mee wil werken aan de toepassing van de Rood voor Rood regeling. 1.2 DOEL Het hoofddoel van de beleidsnotitie Rood voor Rood met gesloten beurs is het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit van het landelijk gebied. De realisatie van dit doel vindt plaats door de sloop van landschapontsierende bedrijfsgebouwen en door overige verbeteringen van de ruimtelijke kwaliteit. Om die realisatie mogelijk te maken, zullen op planologisch verantwoorde locaties één of meer bouwkavels voor een woning toegekend worden, terwijl de deelnemer uit de vastgestelde waarde daarvan het slopen van de bedrijfsgebouwen en de bijdrage voor de verbetering van de ruimtelijke kwaliteit moet bekostigen. De deelnemer mag een deel van de gecorrigeerde vervangingswaarde van die gebouwen behouden. Dit alles vindt plaats met gesloten beurs, dus zonder dat de overheid hier financieel aan bijdraagt. Het is niet de doelstelling om zo veel mogelijk agrarische bedrijfsgebouwen te slopen en de regeling kan tevens niet worden aangemerkt als een saneringsregeling. 1.3 STATUS De mogelijkheid voor het slopen van agrarische bebouwing en nieuw bouwen van een woning is een additioneel instrument. Het geldt naast bestaande plannen, zoals de vigerende bestemmingsplannen voor het buitengebied. De beleidsnota Rood voor Rood met gesloten beurs heeft de status van een beleidsregel, zoals genoemd in titel 4.3 van de Algemene Wet Bestuursrecht. Dit houdt in dat individuele verzoeken om deelname aan deze regeling hieraan zullen worden getoetst. Van beleidsregels kan alleen in bijzondere omstandigheden worden afgeweken. In de toekomst zal het Rood voor Rood beleid onderdeel worden van het nieuwe bestemmingsplan Buitengebied. 1.4 RELATIE MET ANDER GEMEENTELIJK BELEID Gelijktijdig met deze nota is de visienota Buitengebied opgesteld. Dit is een ruimtelijke visie voor het gehele buitengebied van de gemeente, die naar verwachting in juni 2006 door de gemeenteraad zal worden vastgesteld. De visienota biedt ruimte voor de ontwikkeling van diverse functies in het buitengebied, waarbij de landschappelijke kwaliteiten van de onderscheiden deelgebieden het beoordelingskader vormen. In de visienota worden 6 deelgebieden onderscheiden, met verschillende landschapskenmerken en verschillende ontwikkelingsmogelijkheden. Bij de beoordeling van rood-voor-rood aanvragen zal hiermee rekening worden gehouden. Verder is bij de opstelling van deze nota rekening gehouden met de gemeentelijke welstandsnota, vastgesteld op 16 september Deze nota bevat de welstandcriteria 3

5 waarmee bij de beoordeling van bouwplannen rekening zal worden gehouden. Ook de welstandsnota gaat uit van een gebiedsgerichte benadering. De visienota Buitengebied en de welstandsnota bevatten de onderbouwing van de in deze nota gehanteerde zonering en bieden het kader waarbinnen landschapsinrichtingsplannen e.d. dienen te passen. 4

6 2 DEFINITIES 2.1 INLEIDING In dit hoofdstuk worden de definities verwoord die voor de Rood voor Rood regeling van belang zijn. Wanneer er termen zijn die voor verschillende interpretatie vatbaar zijn, worden die hier beschreven. Deze definities worden gehanteerd. 2.2 BESCHRIJVINGEN - Gecorrigeerde vervangingswaarde (GVW): De gecorrigeerde vervangingswaarde is de vervangingswaarde, rekening houdend met de aard en bestemming van de zaak. Tevens wordt rekening gehouden met de sedert de stichting van de zaak opgetreden technische en functionele veroudering, waarbij de invloed van latere wijzigingen in aanmerking worden genomen. (Zie ook methodiek Dienst Landelijk Gebied) - Bedrijfsbebouwing: Een gebouw dat zowel functioneel als qua vorm bepalend is voor de materiele inhoud van de bestemming. - Landschappelijke waarden: Aan een gebied toegekende waarden in verband met de waarneembare verschijningsvorm van dat gebied. - Cultuurhistorische waarden: De aan een bouwwerk of gebied toegekende waarde, gekenmerkt door het beeld dat is ontstaan door het gebruik van de mens in de loop van de geschiedenis van dat bouwwerk of dat gebied heeft gemaakt. - Ruimtelijke kwaliteit: Kwaliteiten die ruimtelijk zijn waar te nemen en maatschappelijk gewaardeerd en waargenomen kan worden. Het kan hierbij gaan om landschappelijke kwaliteit in de vorm van aankleding met groen en inrichting. Ook herkenbare en karakteristieke gebouwen kunnen tot ruimtelijke kwaliteit gerekend kunnen worden. In beide gevallen van ruimtelijke kwaliteit zijn herkenbaarheid en cultuurhistorie waarde een belangrijke factor. Herstel van deze waarden wordt nagestreefd. Verder moet bij de investering in de ruimtelijke kwaliteit invulling worden gegeven aan de eisen die gesteld zijn door in dit beleidsplan, de visienota Buitengebied en de welstandsnota. - Karakteristieke gebouwen: Een bedrijfsgebouw welke met bepaalde kenmerken typerend en gezichtsbepalend is voor een zekere historische tijdsperiode. Het betreft in ieder geval gebouwen die zijn opgenomen op de (Rijks of gemeentelijke) monumentenlijst. Bij twijfel over het al dan niet karakteristiek zijn zal de stedenbouwkundige afdeling uitsluitsel geven. - Landschap ontsierend: Elementen die door de staat waarin ze verkeren een negatieve invloed hebben op de esthetische kwaliteit van het landschap. - Geld bedragen: Alle bedragen die zijn genoemd of moeten worden berekend in dit beleidsdocument zijn exclusief BTW. 5

7 3 INHOUDELIJKE KADERS 3.1 INLEIDING In de Regeling Rood voor Rood met gesloten beurs zijn verschillende zaken van belang die bepalend zijn voor deelname. De kaders waaraan voldaan moet worden. Deze zaken worden in dit hoofdstuk besproken. Het gaat hierbij om de te slopen gebouwen en de daarbij behorende kosten, de nieuw te realiseren bouwkavel, de woning die terug gebouwd mag worden, de gebiedsdifferentiatie waar de regeling van toepassing is, de gecorrigeerde vervangingswaarde en hoe het restbedrag moet worden geïnvesteerd in de ruimtelijke kwaliteit. Verder wordt hier besproken aan welke overige voorwaarden de regeling moet voldoen. Het juridisch kader wordt in een volgend hoofdstuk verder uitgewerkt. 3.2 ALGEMEEN - De regeling geldt voor al gestopte of stoppende agrarische bedrijven. - De regeling geldt in principe ook voor niet-agrarische bedrijfsgebouwen in het buitengebied. Hier is altijd maatwerk noodzakelijk. - De regeling geldt niet voor bouwwerken die zonder vergunning zijn gerealiseerd. - De regeling geldt voor gebouwen die zijn opgericht voor de peildatum van 1 januari De regeling houdt geen rekening met de eerdere economische verdienmogelijkheid van de stoppende activiteit. Rood voor Rood met gesloten beurs is geen saneringsregeling. - De regeling houdt geen rekening met verrekening met de fiscus n.a.v. bedrijfsbeëindiging. - De regeling geldt niet wanneer voor dezelfde gebouwen al eerder een beroep is gedaan op een vergelijkbaar instrument. Eerder gesloopte bebouwing komt niet alsnog in aanmerking voor compensatie. - De regeling geldt niet voor sloop van karakteristieke en cultuurhistorisch waardevolle bebouwing. - De regeling geldt niet voor bedrijfsgebouwen die zijn gevestigd op (kleine) bedrijventerreinen buiten het stads- en dorpsgebied. 3.3 SLOOP - De gebouwen die in aanmerking komen voor de regeling moeten een minimale oppervlakte van 850m 2 hebben. Ter compensatie van de sloop van deze landschapontsierende bedrijfsgebouwen kunnen onder later te noemen voorwaarden één of meer bouwkavels voor een woning worden toegekend. - De oppervlakte van de buitenmaten per bedrijfsgebouw moeten worden opgenomen. De afmetingen moeten in meters zijn aangegeven op een situatieschets. - Het is mogelijk om de bedrijfsgebouwen van meerdere (voormalige) bedrijven te bundelen en op te tellen. Bij de (voormalige) bedrijven dienen alle bedrijfsgebouwen gesloopt te worden. Het is niet toegestaan om het surplus van 850 m 2 van een bedrijf aan te wenden 6

8 om elders aan minimaal te slopen oppervlakte te komen. Dus het moet gaan om een combinatie van bedrijfsgebouwen die samen minimaal 850 m 2 omvatten en elkaar daarvoor nodig hebben. Het bundelen van bedrijfsgebouwen vindt in principe binnen de gemeente plaats. De realisatie van de nieuwe bouwkavel vindt in principe plaats op één van de voormalige bouwpercelen. - Wanneer het gaat om een veelvoud van 850m 2 bedrijfsgebouwen die gesloopt worden kan er eventueel een extra bouwkavel voor een woning worden verkregen. Dit geldt uitsluitend wanneer de waarde van deze kavel noodzakelijk is om de sloopkosten te kunnen afdekken en te komen tot 30% van de gecorrigeerde vervangingswaarde. - Uit de waarde van de bouwkavel voor een woning dient de deelnemer de sloopkosten en de bijdrage voor het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit te bekostigen, terwijl de deelnemer 30% van de gecorrigeerde vervangingswaarde van de te slopen bedrijfsgebouwen mag behouden. - Wanneer er een eventuele waardevermindering of waardevermeerdering door de sloop zal plaatsvinden van de bestaande bouwkavel, komt die ten koste/ten gunste van de deelnemer van de regeling. - De gemeente bepaalt de sloopkosten, volgens de landelijke systematiek, op 25,- p/m 2. De sloop wordt in eigen beheer van de ondernemer uitgevoerd. - Wanneer er door de aanwezigheid van asbest, de sloopkosten niet gedekt kunnen worden mag dit surplus als onderdeel van de te investeren meerwaarde worden ingezet. De kosten worden gebaseerd op basis van een offerte. - De voormalige agrarische bedrijfswoning kan worden bestemd als burgerwoning, maar kan ook gesaneerd worden. Dan mag er elders een extra bouwkavel komen (in ruil voor de te saneren bedrijfswoning één vervangende bouwkavel). Deze mogelijkheid bestaat alleen voor de gebieden die door de raad als landbouwontwikkelingsgebieden zijn aangewezen in het meerjarenprogramma en zijn opgenomen in de visienota Buitengebied. - De regeling gaat uit van de sloop van het gehele complex met voormalige agrarische gebouwen, inclusief de erfverhardingen, mestplaten, kassen voor hobby en nevenactiviteiten en sleufsilo's. Welke objecten tot oppervlakte verharding gerekend mag worden en waar sloopsubsidie voor verstrekt mag worden staan in de onderstaande tabel weergeven. Object Stal, Opslagruimte, kas Sleufsilo Mestsilo Mestzak, Foliebassin Laad- en spuitplaatsen Buitenuitloop bij varkens, niet overdekt Buitenuitloop bij varkens, wel overdekt Voer- of mestplaat zonder wanden Oppervlakteberekening Ja Nee Ja Nee Nee Nee Ja Nee Silovoet van een voersilo Erfverharding, Kavelpad Nee Nee Tabel 1: objecten volgens DLG 7

9 - Wanneer een passende functie voor een deel van de bestaande gebouwen gevonden wordt, biedt de regeling de mogelijkheid hier huisvesting voor bedrijfsmatige activiteiten in te realiseren. - Het is ook mogelijk om in plaats van een compensatiewoning, een gebouw voor bedrijfsmatige activiteiten te bouwen. - Wanneer er een passende vervolgfunctie is gevonden waar meer dan 75m 2 bedrijfsbebouwing voor nodig is, bestaat er de mogelijkheid om een groter deel te laten staan of deze opnieuw terug te bouwen. De hoeveelheid boven de 75 m 2, die wordt teruggebouwd of blijft staan, wordt van de te slopen oppervlakte afgetrokken. Deze worden ook niet in de berekeningen meegenomen voor het bepalen van de sloopkosten en de gecorrigeerde vervangingswaarde. Deze mogelijkheid vraagt maatwerk. 3.4 BOUWKAVELS - De situering van de nieuwe bouwkavel vindt in principe plaats binnen het geldende bouwperceel. De initiatiefnemer kan de wens hebben voor een andere locatie. Ook kan er een aantasting van bijzondere waarden plaatsvinden of onevenredige aantasting van andere belangen. Deze andere locaties moeten aan een stedenbouwkundige, milieutechnische en landschappelijke toets worden onderworpen. In het geval van situering elders wil de gemeente aansluiten bij reeds bestaande kernen en bebouwingsstructuren. Hierbij valt te denken aan woonlinten en bebouwingsclusters. De alternatieve locatie moet meer gewenst zijn dan situering van het bouwperceel ter plekke. - Uit de ruimtelijke onderbouwing moet blijken dat de kwaliteit van het gebied per saldo zal toenemen. - Wanneer situering van de kavel elders gewenst is, ligt het initiatief tot aandragen van mogelijke opties bij de aanvrager. De gemeente stelt zich niet actief op in het vinden van geschikte locaties, maar beperkt zich tot het toetsen van de opties. - De grootte van de nieuwe bouwkavel wordt in beginsel gesteld op 1000m 2. Afwijking is alleen in bijzondere gevallen mogelijk, zoals bijvoorbeeld plaatselijke omstandigheden als eigendomssituatie, aanwezigheid van hoofdtransport-leidingen e.d. - De nieuwe bouwkavel en de bestaande bedrijfswoning krijgen de bestemming Woondoeleinden. - De oorspronkelijke bouwkavel blijft voor het grootste deel een agrarische bestemming behouden, maar zonder verdere bouwmogelijkheden. Behalve deze bestemming bestaat ook de mogelijkheid om het een andere passende bestemming als 'bos' of 'natuur' te geven. - De Regeling moet een positieve invloed op de kwaliteit van het landschap hebben. Hierom is het noodzakelijk dat er bij de invulling van de nieuwe woonkavel eisen worden gesteld aan de kwaliteit en esthetische vormgeving. Voorkomen moet worden dat in het gehele buitengebied één nieuw type bouwstijl gaat ontstaan. Hiermee wordt bedoeld dat moet worden tegengegaan dat in het buitengebied woningen van allemaal dezelfde omvang en type ontstaan, zodat de gelijkvormigheid de overhand krijgt en dat uiteindelijk de structuur van het platteland wordt aangetast. Daarom moet de vormgeving van de nieuw in te richten bouwkavels met woning aansluiten bij de specifieke gebiedskenmerken, zoals verwoord in de gemeentelijke welstandsnota en de visienota Buitengebied. - De waarde van de nieuw te ontwikkelen bouwkavel is gelegen tussen 140,- en 190,- per vierkante meter bouwrijpe grond. De bepaling van de waarde van de bouwkavel, binnen de genoemde grenzen, moet onderbouwd worden aan de hand van gebiedskenmerken. Wanneer in een specifiek geval het vermoeden bij de gemeente of bij 8

10 de initiatiefnemer bestaat dat de waardering niet juist is, moet in een gedetailleerd taxatierapport de waarde nader verklaard en onderbouwd worden. Het gaat om de waarde van een bouwrijp gemaakte bouwkavel. Deze waarde is van belang voor de berekening van de meerwaarde, welke ingezet moet worden ten gunste van de ruimtelijke kwaliteit en later in dit hoofdstuk wordt verklaard. 3.5 WONING - Zolang de nieuw te bouwen woning niet binnen de begrenzing van een stads- en dorpsgebied wordt gebouwd, mag de maximale inhoudsmaat niet meer dan 750m 3 bedragen. Dit is exclusief de erfbebouwing, waarvoor een maximale oppervlaktemaat geldt van 75m 2. - Op de bouwkavel mag in principe één woning worden gerealiseerd. Hierop is een uitzondering mogelijk. Deze uitzondering bestaat om te kunnen aansluiten op het gemeentelijk woonplan, die onder andere streeft naar een goede en betaalbare huisvesting voor starters en senioren. In het kader hiervan bestaat de mogelijkheid tot het bouwen van meerdere woningen binnen het volume van 750m 3. - Wanneer voor deze speciale doelgroep huisvesting wordt gerealiseerd en meerdere woningen binnen het volume worden toegestaan, moet privaatrechtelijk worden vastgelegd dat de woonruimte beschikbaar blijft voor de betreffende woongroep. - Wanneer er sprake is van recht op meerdere bouwkavels, dan kunnen deze worden samengevoegd tot één grotere woning tot een maximum van 1500m 3. Per saldo moet er dan sprake zijn van een grotere ruimtelijke kwaliteit dan met afzonderlijke kavels. 3.6 GEBIEDSDIFFERENTIATIE Inleiding Het Rood voor Rood beleid met gesloten beurs is voor het hele buitengebied van de gemeente Hardenberg van toepassing. Wel is er gekozen voor een gebiedsgerichte benadering, waarbij de kwaliteiten van het gebied bepalend zijn voor de toepassingsgeschiktheid van het Rood voor Rood beleid. Bij deze gebiedsgerichte benadering is aansluiting gezocht bij de visienota Buitengebied en bij de welstandsnota. Deze onderscheiden vier landschapstypen die bepalend zijn, te weten; Stuwwal, Essen + Kampen landschap, Heideontginnings-landschap en het Veenontginnings-landschap. Deze vier landschapstypen bepalen de toepassingsgeschiktheid Zonering - Het doel is om de ruimtelijke kwaliteit van het landschap te vergroten. Hierom vinden wij het niet wenselijk om in gebieden die primair zijn ingericht voor en geschikt zijn voor de functie landbouw, agrarische bedrijfsbebouwing te slopen en een burgerwoning terug te bouwen. Onder deze landbouwontwikkelingsgebieden worden het Veenontginnings-landschap en het Heideontginnings gebied Westerhuizingerveld verstaan, deze gebieden staan weergeven in de visienota. De bedrijfsbebouwing binnen deze gebieden moet in geval van bedrijfsbeëindiging in principe beschikbaar blijven voor de doorstroming van agrarische ondernemers, eventueel van elders. In deze gebieden geldt 9

11 dus het principe van 'nee, tenzij', wat betekent dat alleen in bijzondere gevallen aan de regeling kan worden deelgenomen. In het geval van zo'n uitzondering moet er een goede onderbouwing plaatsvinden, waaruit blijkt dat door de bouw op een specifieke plaats in het landbouwgebied geen afbreuk wordt gedaan aan de doelstelling van het gebied. Hierbij valt te denken aan de gebieden direct rond de kernen, waar al meer woonbebouwing is gesitueerd. Of aan sterk verwaarloosde gebouwen die niet meer aantrekkelijk zijn voor overname. Hier zijn eventueel mogelijkheden om deel te nemen aan de rood voor rood regeling. - Naast de grootschalige landbouwgebieden zijn er de gebieden met andere landschapskenmerken zoals kleinschaligheid, cultuurhistorie en ecologische waarden. Deze zijn gedefinieerd als Stuwwal, Essen + Kampen landschap en het Heideontginnings landschap minus het Westerhuizingerveld. Hier kan doormiddel van Rood voor Rood met gesloten beurs de ruimtelijke kwaliteit van dit landelijke gebied worden verhoogd door het slopen en bouwen van hoogwaardige compensatiewoningen. Voor dit gebied geldt dan ook het 'ja, mits' principe. Dit houdt in dat hier positief tegenover de regeling wordt gestaan, mits er een goed plan aan ten grondslag ligt. Over de inhoud van dit plan wordt later in dit document ingegaan. - Als toevoeging aan de landschappelijke inpassing is het van belang dat de agrarische belangen niet onevenredig worden aangetast. Het toekennen van een bouwkavel mag niet de ontwikkelingsmogelijkheden en het functioneren van een nabijgelegen agrarisch bedrijf beperken. De afstanden die moeten worden aangehouden in verband met stankemissie tussen de bouwkavels en de agrarische bedrijven zijn hier voornamelijk van belang. Dit geldt zowel voor de ja, mits gebieden als de nee, tenzij gebieden. - Naast deze gebiedspecifieke eisen moet er ook expliciet rekening worden gehouden met andere wettelijke kaders. Het kan daarbij gaan om: Waterbeheer 21 e eeuw, beleidslijn Ruimte voor de rivier, de Vogel en Habitatrichtlijn, de Natuurbeschermingswet en de Wet geluidhinder. Wanneer deze kaders een ruimtelijke claim leggen op een specifiek gebied, dan bepalen deze mede de mogelijkheid tot deelname en eventuele inrichting van de nieuwe kavel. 3.7 GECORRIGEERDE VERVANGINGSWAARDE Inleiding Van de gecorrigeerde vervangingswaarde mag 30% door de aanvrager worden behouden. Bedrijfsadviseurs, accountantdiensten e.a. zijn in staat om een indicatieve of complete berekening uit te voeren en kunnen ondersteuning bieden in het zicht krijgen op de hoogte van de 30% GVW. De methode die gebruikt moet worden is beschreven door Dienst Landelijk Gebied (DLG), in het rapport Informatie Gecorrigeerde vervangingswaarde in het kader van de Rood voor Rood-regeling provincie Overijssel. In het kort gaat het gaat bij de berekening van de GVW om het volgende: 1. de vervangingswaarde van het bedrijfsgebouw op basis van actuele bouwkosten minus de standaard toe te kennen restwaarde van 25%. 2. Met betrekking tot de 75% resterende vervangingswaarde moet worden bepaald: a. De technische veroudering (levensduur, afschrijvingspercentage, eventuele renovaties) 10

12 b. De functionele veroudering, te koppelen aan aspecten: vraag naar de gebouwen (is het gebouw economisch en bouwtechnisch nog interessant?) en eventuele belemmeringen in de gebruiksmogelijkheden en eventuele excessieve gebruikskosten. Deze waardebepaling vindt in het kader van Rood voor Rood plaats aan de hand van verscheidene richtlijnen, zoals in paragraaf vermeld Richtlijnen - Voor de bepaling van de vervangingswaarde, het afschrijvingspercentage etc. dienen de gegevens en normen van de meest actuele Kwalitatieve Informatie Veehouder (KWIN) toegepast te worden. Wanneer voor een bepaalde sector geen KWIN bekend is, mogen er vergelijkbare, alternatieve getallen gebruikt worden, mits deze zijn goed bevonden door DLG. - De restwaarde is vastgesteld op 25%. - Voor de bepaling van de juiste bouwjaren en eventuele investeringen moet de aanvrager bewijsmateriaal overleggen. - De ondergrond van de gebouwen wordt niet in de waardebepaling meegenomen. - Er wordt geen rekening gehouden met eventuele aanwezige bodemverontreiniging. - Er wordt geen rekening gehouden met de waardeverandering van het overblijvend onroerend goed. - Bij de waardebepaling wordt geen rekening gehouden met de waarde van stalonderdelen die bij de ontmanteling van het bedrijf nog een waarde vertegenwoordigen. - Er wordt van uitgegaan dat het gebruik van het bedrijfsgebouw overeenstemt met de milieuvergunning voor het object. - Voor de bepaling van de vervangingswaarde wordt uitgegaan van het feitelijk aantal aanwezige eenheden in het bedrijfsgebouw. Het aantal aanwezige eenheden wordt in de feitelijke situatie opgenomen en vergeleken met de aanwezige milieuvergunning. De milieuvergunning is slechts een controlemiddel en niet bepalend voor het aantal eenheden. - Voor de bepaling van de leeftijd van de gebouwen of gebouwonderdelen wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van op het bedrijf aanwezige boekhouding, bouwvergunningen en bijbehorende tekeningen Toepassing - Het bedrag dat wordt vastgesteld, 30% GVW, mag van de waarde van de bouwkavel worden afgetrokken, evenals de sloopkosten. Het restantbedrag is de meerwaarde, die in hoofdstuk 3.8 nader wordt besproken. - De GVW kan worden gezien als het financiële gewin van de deelnemer van de regeling. - Afrekening met de fiscus is niet meegenomen in de berekeningen. 3.8 MEERWAARDE Inleiding Naast de gecorrigeerde vervangingswaarde, welke door de aanvrager behouden mag worden, blijft er over het algemeen een bedrag over. De waarde van de nieuwe bouwkavel minus de gecorrigeerde vervangingswaarde en minus de sloopkosten bepalen deze meerwaarde. Deze meerwaarde moet weer in de ruimtelijke kwaliteit worden geïnvesteerd. Aan welke voorwaarden deze investering moet voldoen wordt in deze paragraaf besproken. 11

13 3.8.2 Eisen - De meerwaarde wordt ingezet voor de verbetering van de beeldkwaliteit, landschappelijke inpassing en/of realisatie van nieuw groen. Met andere woorden, extra voorzieningen in ruimtelijke kwaliteit. - Deze landschappelijke en architectonische inpassing moet de ruimtelijke kwaliteit verbeteren in combinatie met een reductie van het bouwoppervlak en volume. - Het te investeren bedrag van de meerwaarde moet in eerste instantie ter plekke worden geïnvesteerd. - Het bedrag moet in eerste instantie worden geïnvesteerd in de realisatie van nieuw groen op het voormalige erf. Dit beperkt zich niet tot de inrichting van de nieuwe bouwkavel, maar van het gehele voormalige agrarische bouwperceel. - Het inrichtingsplan moet aan de hand van de visienota Buitengebied en de Welstandsnota gemaakt worden. In de visienota worden zes gebieden onderscheiden, die zijn beschreven aan de hand van gebiedskenmerken, huidige functies en toekomstbeeld. De kenmerken en het toekomstbeeld van het gebied waarin de deelnemer is gelegen, moeten het uitgangspunt vormen van het inrichtingsplan. Naast deze uitgangspunten dient de welstandsnota als basis voor het inrichtingsplan. Ook hier is het buitengebied ingedeeld verschillende gebieden, drie in totaal. De eisen wat betreft de inrichting in deze gebieden moeten ook worden betrokken in het te maken inrichtingsplan. - Naast de realisatie van nieuw groen is in bepaalde gevallen investering in bebouwing ook toegestaan. Het moet dan gaan om het in stand houden van karakteristieke bebouwing en cultuurhistorische elementen. Deze investeringen moeten van maatschappelijk belang zijn, dus geen gewoon (achterstallig) onderhoud. Ook investeringen voor het private belang, zoals (interne) verbouwingen mogen niet uit van de meerwaarde worden gefinancierd. Investering in gebouwen kan plaats vinden in combinatie met een investering in het groen, waarbij realisatie van nieuw groen voorrang krijgt. - Hierom kan nooit het volledige bedrag in het gebouwen worden geïnvesteerd. Het te investeren bedrag moet herstel van gebouwen kunnen realiseren, welke zonder dit bedrag niet mogelijk zou zijn. - Investering in bebouwing kan alleen in reeds bestaande bebouwing. Niet in de nieuw te bouwen woning. - Wanneer door de aanwezigheid van asbest de sloopkosten hoger uit vallen dan de 25,- per vierkante meter, mogen de meerkosten voor asbestsanering ook van de meerwaarde worden afgetrokken. Deze meerkosten moeten aan de hand van een offerte worden onderbouwd. - Om aansluiting met de omgeving te vinden, waardoor het plan goed landschappelijk wordt ingepast is het winnen van advies bij een gespecialiseerd bureau of landschapsarchitect wenselijk. De kosten die daarmee gepaard gaan mogen uit de meerwaarde worden bekostigd. - Financiering van overige advieskosten ten behoeve van een gedegen plan, die betrekking hebben op de financiële consequenties en onderbouwing daarvan en op de procesbegeleiding mogen ook ten laste van de meerwaarde komen. - De kosten die voor de initiatiefnemer noodzakelijk zijn voor de bestemmingsplanprocedures, welke het gevolg zijn van deze regeling mogen uit de meerwaarde bekostigd worden. - Wanneer het niet redelijkerwijs mogelijk is het volledige bedrag terplekke te investeren, bestaat de verplichting om het resterende bedrag in een plattelandsfonds van de gemeente te storten. Dit fonds kan dan worden aangewend wanneer een aanvrager geen belang heeft voor een nieuwe kavel. Dan kan uit dit fonds de sloopkosten en de 30% gecorrigeerde vervangingswaarde worden gefinancierd. Dit fonds is momenteel nog niet ingesteld. Zodra dit is ingesteld kan het resterende bedrag hierin worden gestort. Dit fonds wordt ook gebruikt om grootschalige groenprojecten mee te financieren. 12

14 4 PROCEDUREEL KADER 4.1 INLEIDING Door het beëindigen van de totale bedrijfsvoering en het slopen van de agrarische bedrijfsgebouwen en vervolgens het veelal terugbouwen van een burgerwoning, veranderd het gebruik van het perceel. Dit moet in overeenstemming worden gebracht met het bestemmingsplan. Om de bouw en de sloop te realiseren is een vrijstelling van het bestemmingsplan noodzakelijk en om een nieuwe bestemming te geven is een herziening van het bestaande bestemmingsplan nodig. Aan deze beide maatregelen zijn procedures verbonden. Deze worden in dit hoofdstuk besproken. 4.2 JURIDISCHE PROCEDURE - Voor de bouw van de burgerwoning en de realisering van het inrichtingsplan is er in het geval van een agrarisch bouwperceel een vrijstelling van het bestemmingsplan noodzakelijk. Deze vrijstelling kan worden verleend op basis van een algemene of specifieke verklaring van geen bezwaar (ex art. 19 Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO)). - Wanneer vrijstelling is verleend van het bestemmingsplan en op het één of meerdere percelen ligt nog een afwijkende bestemming, zal in een gebundelde bestemmingsplan procedure de bestemming worden aangepast aan het nieuwe gebruik. Deze gebundelde herziening zal in principe één keer per jaar plaatsvinden, dan wel in een lopende actualisatie worden meegenomen. - De milieuvergunning die in de oude situatie geldend was, moet in overeenstemming worden gebracht met de nieuwe situatie, wat veelal neerkomt op intrekking van de milieuvergunning. 13

15 5 AANVRAAG 5.1 INLEIDING Om deel te nemen aan de regeling moet de aanvrager een aanvraag indienen bij het college van Burgemeester en Wethouders. Voordat de deelnemer een aanvraag indient kan een oriënterend gesprek plaats vinden over de kansen van deelname. De deelnemer moet vervolgens een plan indienen dat aan de hier genoemde voorwaarden voldoet. 5.2 AANVRAAGPROTOCOL - Op initiatief van de aanvrager kan een oriënterend gesprek plaatsvinden met een ambtenaar van het cluster Ruimtelijke Ordening. Tijdens dit gesprek kan duidelijkheid worden verkregen over de ruimtelijke kans van slagen van het project, alvorens overige haalbaarheidsonderzoeken uit te voeren. - Na dit gesprek wordt een officiële aanvraag ingediend. In deze aanvraag moeten de volgende onderdelen aan de orde komen Onderdelen aanvraag - Als eerste moet inzicht worden gegeven in de ligging van het betreffende gebied. - Het aantal gebouwen dat gesloopt moet worden en de totale oppervlakte hiervan worden aangegeven. - Het gehele complex moet op duidelijk beeldmateriaal worden vastgelegd. Dit beeldmateriaal moet in papiervorm en zo mogelijk digitaal worden aangeleverd. - Met deze gegevens moet de omvang van de totale sloopkosten van de betreffende gebouwen in beeld worden gebracht. De gemeente gaat uit van een standaardbedrag van 25,- p/m 2. - Van de gecorrigeerde vervangingswaarde mag 30% door de aanvrager worden behouden. Er moet een berekening worden overgelegd waarin duidelijk wordt gemaakt wat het bedrag is en hoe het tot stand is gekomen. - De plaats van de nieuw te realiseren bouwkavel moet worden bepaald. Deze bouwkavel heeft een standaardgrootte van 1000m 2. Wanneer hier van afgeweken wordt, moet dit ruimtelijk worden onderbouwd. - De waarde van deze nieuw bouwkavel moet worden bepaald binnen de grenzen die in het beleid gesteld zijn. De onderbouwing van deze waardebepaling moet worden overgelegd. - Op basis van deze gegevens, te weten; de waarde van de nieuwe bouwkavel, de sloopkosten en de 30% gecorrigeerde vervangingswaarde moet de meerwaarde inzichtelijk worden gemaakt. Dit is het bedrag dat geïnvesteerd moet worden in de ruimtelijke kwaliteit. - Om de ruimtelijke kwaliteit te verbeteren moet een landschapsplan worden opgesteld. Dit plan kan worden gefinancierd met het bedrag dat vrijkomt bij het realiseren van de nieuwe bouwkavel. In dit plan moeten zaken aan de orde komen als landschappelijke inpassing, realisatie van nieuw groen, beeldkwaliteit, natuur, vermindering milieulast, enz. Dit plan om de ruimtelijke kwaliteit te verhogen moet passen in de uitgangspunten van reeds bestaande gemeentelijke plannen, zoals de welstandsnota en de visienota Buitengebied, waar de landschapskenmerken in worden verwoord. De kosten van de maatregelen welke in dit plan worden voorgesteld, moeten inzichtelijk worden gemaakt. - Naast het landschapsplan moet ook een bouwtekening van de nieuwe woning worden aangeleverd. Op basis hier van kan de vrijstelling worden verleend. Deze woning moet door de welstand positief zijn beoordeeld. 14

16 - Los van deze eisen die gekoppeld zijn aan het rood voor rood beleid moeten de volgende gegevens worden aangeleverd voor het kunnen doorlopen van een artikel 19 procedure of een (gebundelde) herziening van het bestemmingsplan: - Een concrete bouwaanvraag voor de nieuw te bouwen woning(en); - Een goede ruimtelijke onderbouwing, bestaande uit: - Aanleiding; - Gemeentelijk-, provinciaal- en rijksbeleid; - Milieu, verdeeld in geluid, water, flora en fauna, archeologie, luchtkwaliteit Privaatrechtelijke overeenkomst Om zaken als sloop en uitvoering van het landschapsplan af te dwingen is een privaatrechtelijke overeenkomst naast de publiekrechtelijke weg noodzakelijk. In deze overeenkomst zal worden vastgelegd aan welke voorwaarden moet worden voldaan, alvorens de nieuwe bouwkavel te kunnen bebouwen en hoe deze vervangende nieuwbouw vorm wordt gegeven. 5.3 BEHANDELING Aanvraag De aanvraag voor deelname wordt behandeld als de overige bouwaanvragen, waarvoor een artikel 19 vrijstelling voor nodig is. Eens per jaar wordt het bestemmingsplan herzien. Hierdoor zijn er in de toekomst geen mogelijkheden meer om agrarische bedrijfsgebouwen op te richten. In principe mag het starten van de bouw pas plaatsvinden, wanneer de te slopen bedrijfsgebouwen reeds zijn gesloopt. Deze voorwaarde zal ook aan de vrijstelling verbonden kunnen worden. Met de inrichting en bouw van de nieuwe bouwkavel en woning hoeft niet gewacht te worden wanneer de bestemming is gewijzigd. De aangeleverde gegevens worden door de gemeente gecontroleerd. Bij twijfel over de berekende en getaxeerde waarden zal de gemeente eigen taxaties en berekeningen uitvoeren Monitoring De gemeente stelt een lijst op van alle complexen die deel nemen aan de regeling. Van deze deelnemers wordt inzichtelijk gemaakt wat en hoeveel er gesloopt is en wat weer is gebouwd. Tevens wordt de nieuwe situatie in beeld gebracht en gecontroleerd op eerder gemaakte afspraken en overeenkomsten. Er zal een provinciaal systeem ontwikkeld worden waarin de monitoring is geregeld. 15