1. Nota van verantwoording van het dagelijks bestuur 1

Transcriptie

1

2 INHOUD Pagina 1. Nota van verantwoording van het dagelijks bestuur 1 2. Jaarrekening 2.1 Waarderingsgrondslagen Geconsolideerde balans Hoofdbedrijfschap Ambachten HBA/Algemeen Banketbakkersbedrijf Bestratingsbedrijf Bitumineus en Kunststof dakbedekkingsbedrijf Consumptie - ijsbereidingsbedrijf Dakdekkersbedrijf hellende daken Glazenwassersbedrijf Kappersbedrijf Naaimachinebedrijf Natuursteenbedrijf Optiekbedrijf Pianotechnisch bedrijf Rietdekkersbedrijf Schoenherstellersbedrijf Schoonheidsverzorgingsbedrijf Schoorsteenvegersbedrijf Textielreinigingsbedrijf Voegbedrijf Voetverzorgingsbedrijf Controleverklaring Bijlagen 4.1 Rekening van baten en lasten 2012 Afdeling Registratie en Heffing Overzicht (bestemmings)heffingen 2012 Hoofdbedrijfschap Ambachten en branches Overzicht financiële relaties 2012 Hoofdbedrijfschap Ambachten en branches Overzicht branchebudgetten en bestedingen 2012 branches Hoofdbedrijfschap Ambachten Besluit tot vaststelling van het bedrag der baten en lasten over 's-gravenhage, 5 juni 2013

3 - 1 - INLEIDING Economische situatie Crises In het najaar van 2008 kreeg de economie met een forse crisis te maken. Die bleek vooral de financiële sector, de exportgerichte industrie en de handel te treffen. De wereldhandel stagneerde. In 2009 beleefde onze economie een record krimp van bijna vijf procent; 2010 liet gelukkig weer tekenen van herstel zien. Het herstel is in 2011 teniet gedaan door de eurocrisis die vooral te maken heeft met gebrek aan discipline in de overheidsfinanciën, zoals in Griekenland. In 2012 zag het kabinet zich genoodzaakt tot forse meerjarige bezuinigingen. Het consumentenvertrouwen liep snel terug en de werkloosheid nam toe tot een niveau dat Nederland sinds jaren niet gekend heeft. De ambachtseconomie leek onder beide crises relatief weinig te lijden te hebben gehad. De omzet steeg in 2011 zelfs nog, terwijl de werkgelegenheid vrijwel gelijk bleef. In 2012 werd echter ook in de ambachtseconomie met een daling afgesloten, omdat de binnenlandse vraag stokte en de situatie in de bouw verder verslechterde. Dat neemt niet weg dat deelsectoren waarmee het in 2008 nog bergafwaarts ging, inmiddels weer in de lift zitten, zoals technische ambachten die verwant zijn aan de maakindustrie. Tekort aan vakmensen Ondanks de economische crisis blijken nu al ambachten te kampen te hebben met een tekort aan vakbekwame medewerkers. De ontgroening en vergrijzing spelen hierin een belangrijke rol. De recessie maakt de tekorten wat minder nijpend, maar als de economie weer aantrekt, wordt het een levensgroot probleem. Temeer omdat de komende jaren de babyboomers met pensioen gaan. Hun vertrek brengt een grote vervangingsvraag aan vakmensen met zich mee. Bovendien verdwijnen met hen potentiële opleiders, want ervaren vakbekwame ambachtsmensen zijn onmisbaar om de volgende generatie het vak bij te brengen in de praktijk. Tot 2021 zijn minstens een kwart miljoen nieuwe ambachtsmensen nodig. Omdat ook andere sectoren om de gunst van de jongeren dingen, is het van vitaal belang dat de ambachtseconomie nú haar aantrekkingskracht voor jongeren vergroot. Toekomstgericht Niet de economische neergang, maar de komende periode van groei, moet het perspectief zijn. Iedere ambachtelijke branche kan dat voor zichzelf proberen te realiseren. Maar de meeste branches zijn te klein. Meer samenwerking en coördinatie zijn nodig. Door als ambachtseconomie samen op te trekken kan meer worden bereikt. Daar ligt de grootste kracht van het HBA. Het HBA heeft de laatste jaren er in elk geval voor gezorgd dat het belang van de ambachtseconomie steeds meer herkend en erkend wordt. Onder andere door het organiseren van de Week van het Ambacht in het voorjaar en de Nacht van het Ambacht in het najaar van Deze manifestatie werd opgeluisterd door de aanwezigheid van minister Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Hij hield een warm pleidooi voor de ambachtseconomie, benadrukte de kansen op werk in deze sector en prees de vele kleine zelfstandigen die daarin werkzaam zijn en hun toekomst in eigen hand nemen. In het najaar 2012 vond de Dag van het Ambacht plaats, waarbij zeven parlementariërs van verschillende partijen van grote belangstelling voor de toekomst van de ambachtseconomie blijk gaven. Enkele van hen namen tevens deel aan een live radio uitzending van BNR nieuwsradio over de ambachtseconomie. HBA-voorzitter Elrie Bakker bood hen die dag het pleidooi voor de ambachtseconomie aan. Politieke situatie Het Hoofdbedrijfschap Ambachten: juridisch kader Het HBA is bedoeld voor de ambachten. Het is in 1956 opgericht om hun gemeenschappelijke belang én het algemeen belang te dienen. Het HBA maakt, zoals eerder gezegd, deel uit van de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie (pbo) die bestaat uit productschappen (vooral in de agrarische sector) en bedrijfschappen (zoals detailhandel, horeca, ambachten). Het HBA is, evenals de andere schappen, geen vereniging waarvan individuele ondernemers lid kunnen worden. Het is een publiekrechtelijk lichaam voor ambachtelijke branches die zich willen aansluiten. Dat kan alleen als de betrokken brancheorganisaties en bonden in voldoende mate de branche vertegenwoordigen (representatief zijn). Het HBA is als het ware een overheid in eigen kring, bestuurd door de eigen ondernemers- en werknemersorganisaties en gefinancierd door de branches zelf via heffingen aan de ondernemingen. De Sociaal-Economische Raad (SER) en verscheidene ministeries zien erop toe dat het HBA zijn wettelijke boekje niet te buiten gaat.

4 - 2 - Wettelijk kader Het HBA maakt deel uit van de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie, het stelsel van product- en bedrijfschappen dat is geregeld via de Wet op de bedrijfsorganisatie (1950). Daarmee is invulling gegeven aan de Grondwet die de mogelijkheid biedt om voor beroep en bedrijf publiekrechtelijke lichamen in te stellen. Wat betreft het bedrijfsleven is dat in de vorm van product- en bedrijfschappen gebeurd. Ter onderscheid van algemene overheden (gemeenten, provincies, rijk) worden zij ook wel functionele overheden genoemd: gericht op een bepaalde taak of werkingssfeer. Net zoals de waterschappen. Volgens de wet hebben de product- en bedrijfschappen tot taak hun sectorbelang én het algemeen belang te dienen. Motie tot opheffing schappen Begin 2011 heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen om te onderzoeken welke taken van de schappen onmisbaar zijn en waar die taken eventueel elders kunnen worden uitgevoerd. Op basis van uitvoerig onderzoek kwam het kabinet met het voorstel de taken van de schappen sterk in te krimpen en de organisaties van de schappen samen te voegen. Eind december 2011 bleek de meerderheid van de Kamer daar niet mee in te stemmen. Met negentig stemmen werd een motie aangenomen om alle zeventien schappen op te heffen. Dat standpunt heeft het Kabinet Rutte II eind 2012 overgenomen in zijn regeerakkoord. SER-adviesaanvraag Op 4 december 2012 heeft het nieuwe kabinet de SER advies gevraagd over de toekomst van de ambachtseconomie. Kern: wat te doen met het waarborgen van haar toekomstbestendigheid en met de bundeling van krachten om dat mogelijk te maken? Een unieke adviesaanvraag. De SER, het hoogste adviescollege van ondernemers- en werknemersorganisaties en onafhankelijke Kroonleden, heeft nu de kans een inspirerende visie op de ambachtseconomie te formuleren en de toekomst van de ambachtseconomie in Nederland in hoge mate te bepalen. Het HBA verwacht: noblesse oblige! De SER heeft nu de kans haar visie te formuleren, die breder is dan het HBA nu kan verwoorden, gelet op haar werkingssfeer en - zoals eerder gezegd - over een breed scala van onderwerpen gaat: de ambachtelijke beroepsopleiding, de arbeidsmarkt, het imago, het ambachtelijke ondernemerschap en de belangenbehartiging. Het kabinet verwacht het SER-advies medio Missie, visie, beleidsagenda, werkwijze Missie en visie Het HBA streeft naar duurzame ambachtelijke bedrijvigheid. Het HBA staat voor innovatief vakmanschap dat zich economisch loont, ook in de toekomst. Daarom stimuleert het HBA, in nauwe samenwerking met de betrokken ondernemers- en werknemersorganisaties, het vakmanschap en ondernemerschap in de aangesloten branches. Het HBA is ervan overtuigd dat de ambachten een onmisbare rol in onze samenleving en economie blijven spelen en dat het belang van de ambachten alleen maar zal toenemen. De individualiseringstendens, de vergrijzing met meer kapitaalkrachtige senioren dan voorheen, de verschuiving van pure functionaliteit ( nut ) naar meer expressieve, belevingsgevoelige producten en diensten: al deze signalen wijzen op de behoefte aan maatwerk dat de ambachten bij uitstek kunnen leveren. Mits vakmanschap met ondernemerschap gepaard gaat en de wensen van klanten nadrukkelijk centraal komen te staan. Beleidsprogramma A VOICE dat de ambachtseconomie een stem geeft Medio 2010 heeft het HBA-bestuur tegen de achtergrond van de sociaal-economische, technologische en politieke ontwikkelingen een nieuwe vijfjarenprogramma vastgesteld voor de periode onder de titel De ambachtseconomie máákt het!. Het programma heet A VOICE. Daarmee wil het HBA de ambachtseconomie en de aangesloten branches in het bijzonder een stem geven die zij verdienen. A VOICE is een afkorting die staat voor de volgende speerpunten van HBA-activiteiten: A: Ambachtseconomie: het uitdragen van het belang en de omvang van de ambachtseconomie, onder meer door het ondersteunen van het Platform Ambachtseconomie en door de ambachtseconomie in kaart te brengen.

5 - 3 - V: Vakmanschap: de kern van het ambacht. Met speciale aandacht voor opleidingen, waaronder de zorg voor praktijkleerplaatsen. Daarnaast het stimuleren van een gezonde arbeidsmarkt, in het bijzonder door de instroom in de ambachten te bevorderen, gelet op de verwachte grote tekorten aan vakbekwame ambachtsmensen op de middellange termijn. O: Ondernemerschap. Ambachten worden veelal kleinschalig uitgeoefend in een open markt. Daarom besteedt het HBA veel aandacht aan het bevorderen van ondernemerschap en een professionele bedrijfsvoering. Onder meer door branchecodes uit te brengen, handige praktijkgidsen waarin relevante wet- en regelgeving per branche is opgenomen. Daarnaast stimuleert het HBA het toepassen van algemene leveringsvoorwaarden en het instellen van geschillencommissies voor consumenten. Het project Zaak in balans is erop gericht via een eenvoudig softwareprogramma de bedrijfsvoering te professionaliseren. I: Imago: positieve beïnvloeding van de beeldvorming over de ambachten. Zowel voor de beroepskeuze van jongeren, als voor het vergroten van de afzet van ambachtelijke producten en diensten. Voorbeelden zijn de landelijke Dag van het Ambacht (september 2012); voorts websites als en de beroepsoriëntatiegids Passie voor Ambachten. C: Collectieve actie en kennisinfrastructuur: stimuleren van ambachtelijke branches om, waar mogelijk, gedeelde uitdagingen gezamenlijk aan te pakken. Zo waren in 2012 vier platforms actief: voor preventie valgevaar (15 bouwbranches); mode van top tot teen (3 modevakbranches); Toekomst Muziek! (muziekinstrumentmakersbranches en muziekscholen); restauratie (restauratieambachten). Daarnaast zorg voor een goede kennisinfrastructuur als basis voor beleid. E: Effectieve onderlinge afstemming in de publieke communicatie. Het is zaak de boodschap van de ambachtseconomie eenduidig over te brengen en alle betrokken partijen daarbij te betrekken: het Platform Ambachtseconomie, de brancheorganisaties en bonden, de aangesloten ondernemingen. Voorbeelden zijn persberichten, nieuwsbrieven, artikelen in branchebladen. Strategie Met het A VOICE programma heeft het HBA de ambitie om de ambachtseconomie duidelijk op de kaart te zetten. Het wil dit langs drie wegen realiseren: Door het Platform Ambachtseconomie dat in 2009 op initiatief van het HBA tot stand is gekomen, te blijven ondersteunen in zijn politieke en maatschappelijke beïnvloeding ten gunste van de ambachtseconomie. De leden daarvan zijn in het publieke domein de ambassadeurs van de ambachtseconomie. Door in eigen kring, voor de aangesloten branches, een programma te maken dat aansluit op de hoofdthema s die door het Platform Ambachtseconomie zijn geagendeerd, met voldoende mogelijkheden voor elke branche zijn eigen plan binnen dat kader te trekken. De agenda van het Platform en het HBA-programma in engere zin versterken elkaar. Door meer samenwerking te stimuleren, ook met ambachtelijke branches buiten het HBA, om gedeelde uitdagingen ook samen aan te pakken. Een voorbeeld is het Platform Preventie Valgevaar, waaraan bijvoorbeeld ook branches in de installatietechniek en kleinmetaal deelnemen. Werkwijze: Cafetariasysteem van activiteiten Op elk van de thema s van het A VOICE programma initieert het HBA generieke activiteiten waaraan de aangesloten branches kunnen deelnemen. Zoals De Week van het Ambacht, de ontwikkeling van branchecodes of het in kaart brengen van de branches en de ambachtseconomie als geheel. Maar het HBA biedt de aangesloten branches ook de mogelijkheid om voor de eigen branche een programma van branchespecifieke activiteiten op te stellen, naar gelang de eigen behoeften van een branche. Het geheel van generieke en branchespecifieke activiteiten vindt zijn weerslag in het branchejaarplan. Zo bepaalt in feite elke branche zijn eigen menu aan HBA-activiteiten voor het volgende jaar. Het jaarplan van het HBA als geheel omvat dus 36 jaarplannen, onderverdeeld in generieke en branchespecifieke activiteiten, inclusief de ondersteuning van het Platform Ambachtseconomie. Financiering De financiering sluit hierop aan. De ondersteuning van het Platform Ambachtseconomie en de generieke activiteiten worden gefinancierd uit de algemene heffing van het HBA ( 6,1 mln. 2012). De branchespecifieke activiteiten van enige omvang worden bekostigd vanuit een aparte bestemmingsheffing ( 5,9 mln. 2012) die alleen in de betrokken branche wordt opgelegd. Grofweg komt de helft van de inkomsten van het HBA uit de algemene heffing onder de ongeveer aangesloten ondernemingen. De andere helft komt uit de branchespecifieke bestemmingsheffingen.

6 - 4 - Verantwoording In overeenstemming met artikel 124 van de Wet op de Bedrijfsorganisatie doet het dagelijks bestuur van het hoofdbedrijfschap hierbij rekening en verantwoording aan het bestuur van het gevoerde beheer over het boekjaar De begroting van baten en lasten voor het boekjaar werden bij verordening van 2 november 2011 door het bestuur vastgesteld. De Bestuurskamer van de Sociaal-Economische Raad heeft deze begrotingen op 8 december 2011 goedgekeurd. De financiële verslaglegging van het hoofdbedrijfschap bestaat uit de jaarrekening en het jaarverslag De verantwoording van de heffingen is gebaseerd op een systematiek waarbij de heffingsbaten worden verantwoord in het betreffende boekjaar onder aftrek van een post correcties, oninbaar e.d. Daarbij wordt een inschatting gemaakt van de in volgende jaren nog te ontvangen heffingen. Gezien de economische ontwikkelingen en situatie waarin het HBA verkeert, is hierbij vastgehouden aan het prudente beleid van voorgaande jaren. In 2012 zijn de heffingen weer volgens de gebruikelijke planning opgelegd, zijn herzieningen doorgevoerd, herinneringen verzonden en worden invorderingstrajecten volgens de gebruikelijke procedure uitgevoerd. De (gesubsidieerde) projecten passen binnen het vijfjaren programma ( ) getiteld 'De Ambachtseconomie máákt het!' en voldoen aan de PBO-toets welke is opgenomen in de heffingsverordeningen De financiële administratie van de gemeenschappelijke HBA/HBD-commissie Detailhandel brood en banket wordt gevoerd door het HBD. Het HBA verantwoordt uitsluitend het HBA-aandeel in de kosten van uitvoering van de (promotie)activiteiten van de commissie. In het verslagjaar is de algemene heffing gehandhaafd op het niveau van 2011, te weten 91,50. Ook de heffing Werkzame personen en de gemengde heffing (o.a. HBA/HBD) zijn gelijk gebleven. De bestemmingsheffing Banketbakkersbedrijf is in het verslagjaar met 15 verlaagd naar 110, de bestemmingsheffing Bestratingsbedrijf naar 105 ( ), de bestemmingsheffing Kappersbedrijf is verlaagd naar 71,45 (2011: 89,30) per onderneming en 95,20 ( ) per onderneming waarin twee of meerdere personen werkzaam zijn. Daarnaast is de kortingsregeling in 2012 komen te vervallen. Verder is, evenals in 2011, de bestemmingsheffing voor het Natuursteenbedrijf voor de verschillende omzetklassen verlaagd en is de bestemmingsheffing Schoorsteenvegersbedrijf in 2012 niet opgelegd. De indeling van de rekening 2012 is met ingang van 2012 gewijzigd. De wijziging houdt verband met de nieuwe richtlijnen voor de indelingsschema's zoals deze zijn neergelegd in de SER Verordening financiën bedrijfslichamen De gegevens (balans, uitgewerkte staat van baten en lasten), en de toelichting hierop zijn per branche(commissie) samengevoegd in een afzonderlijk hoofdstuk. Dit wordt voorafgegaan door de geconsolideerde balans en een totaaloverzicht van baten en lasten van HBA en commissies. Zowel voor het totaal, als per branche wordt een nadere toelichting gegeven op de resultaten. Geconsolideerde balans HBA Algemeen en Commissies De totale baten van het HBA incl. branches bedroegen 13,6 miljoen, terwijl de lasten uitkwamen op ruim 11,6 miljoen. Het exploitatiesaldo bedroeg 1,9 miljoen voordelig, tegen een begroot nadelig resultaat van rond 6,1 ton.

7 De belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de begroting zijn: Baten - Lagere (bestemmings)heffingsopbrengsten ( ) - Vrijval niet bestede subsidies/projecten Lasten - Lagere voorzitter/personeelskosten ( ) - Lagere bureaukosten (92.000) - Lagere kosten financiële relaties ( ) - Hogere kosten diensten door derden Hogere kosten Gemeenschappelijke voorziening/afdeling Er was zowel sprake van hogere, als van lagere heffingsopbrengsten. De lagere opbrengsten doen zich voornamelijk voor bij de algemene heffing ( ). De heffingsopbrengsten uit bestemmingsheffingen waren met name lager bij het Bestratingsbedrijf ( ), het Consumptie ijsbereidingsbedrijf ( ), het Dakdekkersbedrijf hellende daken ( ), het Natuursteenbedrijf ( ), het optiekbedrijf ( ), het Schoonheidsverzorgingsbedrijf ( ) en het Textielreinigingsbedrijf ( ). Hogere heffingsinkomsten dan geraamd waren er bij het Kappersbedrijf ( ). De belangrijkste reden voor de lagere heffingsopbrengsten is gelegen in het feit dat de verwachte toename van het aantal ondernemingen als gevolg van de economische ontwikkelingen is gestagneerd. Verder zijn de in het vorige boekjaar ingeschatte voorzieningen voor oninbare heffingen in nauw overleg met de accountants opnieuw beoordeeld en waar nodig aangepast. De rentebaten zijn hoger dan geraamd. De liquide middelen zijn, rekeninghoudend met de benodigde liquiditeit en de geldende rentepercentages, in het verslagjaar geplaatst op bedrijfsbonus- en bedrijfsspaarrekeningen. Het gemiddelde rentepercentage lag in 2012 op ± 1,83%. De vrijval van niet bestede subsidies en projecten heeft voor HBA Algemeen vooral betrekking op de vrijval van middelen uit de volgende projecten "Starterswerkboeken en Ondernemingsplan", "Branchestructuuronderzoeken", project Platform Ambachtseconomie, project Facilitering websites branches en HBA-branchebudgetten t/m Daarnaast heeft in deze vrijval een bedrag van rond betrekking op projecten gefinancierd vanuit de bestemmingsheffingen, waarvoor minder subsidie nodig was dan aanvankelijk werd verwacht. Een nadere toelichting hierop is terug te vinden in de afzonderlijke jaarrekeningen van de commissies. Onder de post "Overige baten" is o.a. opgenomen het bij de commissie Banketbakkersbedrijf verantwoorde vereffeningssaldo met betrekking tot de afwikkeling van het vermogen van het voormalige Bedrijfschap voor het Brood- en Banketbakkersbedrijf. Daartegenover staat dat de inkomsten voor publicaties lager zijn uitgevallen dan was voorzien. Per saldo is de post "Overige baten" nagenoeg gelijk aan het voor 2012 geraamde bedrag. De lagere lasten voor financiële relaties wordt met name veroorzaakt bij HBA Algemeen ( ). Verder werd er bij de commissies Kappersbedrijf ( ), Pianotechnisch bedrijf ( ), Schoenherstellersbedrijf ( ) en het Schoonheidsverzorgingsbedrijf ( ) minder uitgegeven dan was voorzien. Daarnaast waren er hogere uitgaven onder de post "financiële relaties" bij het Bestratingsbedrijf ( ), Bitumineus - en kunststof dakbedekkingsbedrijf ( ), Glazenwassersbedrijf ( ), Optiekbedrijf ( ), Voegbedrijf ( ) en het Voetverzorgingsbedrijf ( ). In de toelichting op de rekening van baten en lasten worden per (sub)rubriek belangrijke afwijkingen ten opzichte van de begroting nader toegelicht. Krachtens artikel 32 van de Verordening Financiën Bedrijfslichamen 2011 mag de algemene reserve HBA inclusief bestemmingsreserves branches maximaal gelijk zijn aan éénmaal de lasten over het laatste boekjaar. De totale reserve is momenteel 84,3% van de lasten en blijft dus binnen de gestelde norm.

8 - 6 - Resultaten per branche HBA Algemeen Het boekjaar is afgesloten met een voordelig resultaat van , terwijl in een sluitende begroting was voorzien. De baten bedroegen terwijl was geraamd. De post heffingen komt circa lager uit dan begroot. De lasten bedroegen , terwijl was begroot. De belangrijkste afwijkingen worden hierna vermeld. In het verslagjaar is een lagere heffingsopbrengst gerealiseerd dan geraamd. Geconstateerd is dat, onder invloed van de economische ontwikkelingen, de geraamde trendmatige toename van het aantal ondernemingen in het verslagjaar niet is gerealiseerd. Hogere baten ontstonden door o.a. de vrijval van niet benutte branchebudgetten tot en met 2009 en niet benodigde middelen voor de uitvoer van projecten zoals "Starterswerkboeken en Ondernemingsplan", "branchestructuuronderzoeken", "Platform Ambachtseconomie" en "Facilitering websites branches". Verder waren er hogere baten op de post Rente als gevolg van een prudent gevoerd beleggingsbeleid. Daarentegen zijn de inkomsten onder de post "Publicaties" lager dan was geraamd. De lagere uitgaven op de "Personeelskosten" worden voornamelijk veroorzaakt door niet ingevulde vacatures waarmee in de begroting rekening was gehouden. De vergaderkosten van het hoofd- en dagelijks bestuur zijn lager dan geraamd, daarentegen zijn er meer commissie vergaderingen geweest dan was voorzien. Gezien de onzekerheid over de toekomst van het HBA, is besloten een aantal activiteiten niet, of in een beperktere omvang uit te voeren. Hierbij zijn de volgende criteria gehanteerd: 1. projecten moesten bijdragen aan kwaliteitsborging van ambachtelijke producten en diensten. 2. projecten moesten in ieder geval ook na 2012 effect hebben (en zo langere tijd bijdragen aan het kwaliteitborgingsysteem). 3. alle/zoveel mogelijk branches moesten baat hebben bij de projecten. Als gevolg hiervan is de post Financiële relaties lager dan werd voorzien. De kosten voor Overige diensten zijn hoger uitgevallen. De politieke ontwikkelingen vereisten dat externe deskundigheid werd ingehuurd. Het voordelig saldo is toegevoegd aan de algemene reserve van het hoofdbedrijfschap, die per ultimo bedraagt. Krachtens artikel 32 van de Verordening Financiën Bedrijfslichamen 2011 mag de totale algemene reserve maximaal gelijk zijn aan éénmaal de lasten over het laatste boekjaar. De algemene reserve HBA Algemeen is momenteel 111,3% van de lasten. Dit is hoger dan de eerder door het dagelijks bestuur vastgestelde norm (50 à 60%), maar houdt verband met de wens de reserve te laten toenemen gezien de onzekerheid over de toekomst van het HBA. Banketbakkersbedrijf In samenwerking met het Hoofdbedrijfschap Detailhandel wordt een promotiecampagne uitgevoerd, waarvan de baten en lasten op basis van de heffingsopbrengsten aan de hoofdbedrijfschappen worden toegerekend. De bestemmingsheffing is in 2012 verlaagd naar 110 ( ). Het verslagjaar is afgesloten met een voordelig resultaat van , terwijl een nadelig resultaat was geraamd van De baten bedroegen en de lasten kwamen uit op Het voordelig resultaat wordt voornamelijk veroorzaakt door de verantwoording van het vereffeningssaldo uit het vermogen van het voormalige Bedrijfschap Brood- en Banketbakkersbedrijf. De algemene reserve van het Banketbakkersbedrijf komt per ultimo 2012 door toevoeging van het voordelige resultaat uit op Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Banketbakkersbedrijf".

9 - 7 - Bestratingsbedrijf De bestemmingsheffing is in het verslagjaar verlaagd naar 105 (2011: 115). Het boekjaar is afgesloten met een nadelig resultaat van , terwijl met een nadelig resultaat van rekening was gehouden. De baten bedroegen en de lasten De lagere baten worden o.a. veroorzaakt door lagere heffings- en renteopbrengsten. Deze worden deels gecompenseerd door een bijdrage uit het HBA branchebudget voor de uitvoering van projecten die in de begroting niet waren voorzien. De lasten zijn hoger uitgevallen omdat meer aan projecten is uitgegeven dan was begroot. Als gevolg hiervan is de post Financiële relaties t.o.v. de begroting (exclusief de branchespecifieke projecten t.l.v. het HBA branchebudget) overschreden met een bedrag van rond de Het nadelig resultaat is onttrokken aan de algemene reserve, die hierdoor per ultimo / bedraagt. De algemene reserve voldoet per balansdatum niet aan de geldende norm. In 2013 zullen de geraamde activiteiten worden aangepast om de negatieve algemene reserve weg te werken. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Bestratingsbedrijf". Bitumineus en Kunststof Dakbedekkingsbedrijf Het boekjaar is afgesloten met een nadelig resultaat van De baten bedroegen , terwijl was begroot. De lasten bedroegen tegen begroot De lagere baten worden onder meer veroorzaakt door lagere rente-inkomsten dan begroot. Verder is in het verslagjaar meer aan subsidies uitgegeven dan werd voorzien. Hierdoor liggen de lasten hoger dan was geraamd. In overleg met de sociale partners is besloten om met ingang van 2012 de bestemmingsreserves voor Scholing, werkgelegenheid en opleiding en de bestemmingsreserve Maatschappelijke -, sociale en tecnische activiteiten samen te voegen tot één algemene reserve. Het nadelig resultaat van is onttrokken aan de algemene reserve die hierdoor per ultimo bedraagt. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Bitumineus en Kunststof Dakbedekkingsbedrijf". Consumptie-ijsbereidingsbedrijf Het boekjaar is afgesloten met een nadelig resultaat van , terwijl rekening was gehouden met een nadelig begrotingsresultaat van De baten bedroegen tegen begroot De lasten bedroegen tegen begroot. De lagere baten zijn het gevolg van tegenvallende heffingsopbrengsten. De hogere lasten zijn voornamelijk veroorzaakt doordat er vaker een beroep is gedaan op de kennis en expertise van het secretariaat waardoor de personeelskosten hoger uitkwamen dan geraamd. Het nadelige resultaat is ten laste gebracht van de algemene reserve, die hierdoor per ultimo bedraagt. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Consumptie-ijsbereidingsbedrijf. Dakdekkersbedrijf Hellende Daken Het boekjaar is afgesloten met een voordelig resultaat van 61, terwijl een nadelig saldo van was begroot. De baten kwamen uit op tegenover begroot. De lasten bedroegen , terwijl was begroot. De ten opzichte van de begroting achterblijvende heffingsinkomsten van rond worden gecompenseerd door het vrijvallen van niet volledig benutte subsidies van uit voorgaande jaren. Daarnaast zijn vanuit het HBA-branchebudget middelen beschikbaar gesteld voor medefinanciering van diverse branchespecifieke projecten. Het voordelig resultaat is toegevoegd aan de algemene reserve Dakdekkersbedrijf Hellende Daken, die hierdoor per ultimo bedraagt. De algemene reserve blijft binnen de hiervoor geldende norm. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Dakdekkersbedrijf Hellende Daken".

10 - 8 - Glazenwassersbedrijf Het boekjaar is afgesloten met een nadelig resultaat van De baten bedroegen in totaal , terwijl was begroot. De lagere baten zijn voornamelijk toe te schrijven aan tegenvallende heffingsinkomsten. De lasten bedroegen tegen begroot De overschrijding wordt voornamelijk veroorzaakt door een aanpassing in de oorspronkelijk geplande projecten. Als gevolg hiervan is de post Financiële relaties ten opzichte van de begroting hoger dan was geraamd. Na toevoeging van het nadelig saldo bedraagt de algemene reserve per ultimo Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Glazenwassersbedrijf". Kappersbedrijf De heffingen zijn in 2012 verlaagd naar 71,45 (2011: 89,30) per onderneming en 95,20 (2011: 119) per onderneming waarin twee of meerdere personen werkzaam zijn. Daarnaast is de in de voorgaande jaren tijdelijk ingevoerde kortingsregeling van 30% komen te vervallen. Het boekjaar werd afgesloten met een voordelig resultaat van , terwijl een nadelig resultaat van was geraamd. De baten bedroegen tegenover een raming van De lasten bedroegen terwijl in een totaallast van was voorzien. De hogere baten worden voornamelijk veroorzaakt door het vrijvallen van niet benutte subsidies ad uit voorgaande jaren en hogere heffingsopbrengsten. De afname van de lasten is met name toe te rekenen aan lagere uitgaven van voor collectieve promotieactiviteiten en is er t.o.v. de begroting meer uitgegeven aan de post Brancheprojecten. De financiële dekking voor de hogere uitgaven aan brancheprojecten kan deels worden gevonden onder de post Niet bestede subsidies. Het voordelig resultaat is toegevoegd aan de algemene reserve die per ultimo bedraagt. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Kappersbedrijf". Naaimachinebedrijf Het boekjaar is afgesloten met een voordelig resultaat van , terwijl met een positief resultaat van rekening was gehouden. De baten bedroegen tegen een begroting van De lasten bedroegen 7.027, terwijl was begroot. Het voordelig resultaat is hoofdzakelijk ontstaan doordat geplande activiteiten niet ten uitvoer zijn gekomen en zijn doorgeschoven naar het komende verslagjaar. Na toevoeging van het voordelig resultaat bedraagt de algemene reserve per ultimo Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk Naaimachinebedrijf. Natuursteenbedrijf Het boekjaar is afgesloten met een nadelig resultaat van De baten bedroegen terwijl was begroot. In het verslagjaar zijn de heffingsbedragen over de verschillende omzetklassen verlaagd. De lagere baten worden met name veroorzaakt door tegenvallende heffingsopbrengsten ( ) welke worden gecompenseerd door de vrijval van niet benutte subsidiemiddelen en een bijdrage uit het HBA-branchebudget voor de medefinanciering van het project "Arbouw preventiezorg 2012". Daarnaast zijn de rente-inkomsten hoger dan verwacht. De lasten bedroegen tegen begroot De hogere lasten zijn voornamelijk toe te rekenen aan de post brancheprojecten en de post "Vergaderkosten". Het nadelig resultaat is onttrokken aan de algemene reserve, die hierdoor per ultimo bedraagt. De algemene reserve blijft hierdoor boven de huidige geldende norm. In het komende verslagjaar zal in nauw overleg met de branche nader worden bekeken op welke wijze de nog beschikbare middelen zullen worden ingezet. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk Natuursteenbedrijf. Optiekbedrijf Het boekjaar is afgesloten met een nadelig resultaat van , terwijl met een voordelig resultaat van rekening was gehouden. De baten en lasten bedroegen respectievelijk en , terwijl de geraamde baten en lasten respectievelijk en bedroegen. De lagere baten zijn toe te schrijven aan het niet volledig realiseren van de geraamde heffings- en renteinkomsten. Daartegenover staan inkomsten uit het verzorgen van een "Flitscursus Optiek". De hogere

11 - 9 - lasten zijn voornamelijk toe te rekenen aan de post Brancheprojecten. Het nadelig resultaat is onttrokken aan de algemene reserve die hierdoor per ultimo bedraagt. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk Optiekbedrijf. Pianotechnisch bedrijf Het boekjaar is afgesloten met een voordelig resultaat van In de begroting was rekening gehouden met een nadelig resultaat van De baten bedroegen tegenover begroot. De hogere baten worden voornamelijk veroorzaakt door het vrijvallen van verleende subsidie over Daarnaast waren zowel de heffingsinkomsten als de rentebaten hoger dan was voorzien en zijn middelen uit het HBA-branchebudget beschikbaar gesteld voor de uitvoering van branchespecifieke projecten. De lasten kwamen uit op , tegenover begroot. De lagere uitgaven zijn met name toe te schrijven aan het niet volledig invullen van de voor 2012 geplande projecten. Het voordelige resultaat is toegevoegd aan de algemene reserve die per ultimo bedraagt. De algemene reserve komt hierdoor boven de hiervoor geldende norm. Inmiddels zijn voor het komende verslagjaar activiteiten ontwikkeld waardoor de reserve weer binnen de geldende norm komt te liggen. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Pianotechnisch bedrijf". Rietdekkersbedrijf Het boekjaar is afgesloten met een voordelig resultaat van De baten bedroegen , terwijl was begroot. De hogere baten zijn voornamelijk verkregen uit het vrijvallen van niet benutte subsidies uit voorgaande jaren en het beschikbaar stellen van middelen voor de uitvoering van branchespecifieke activiteiten uit het HBA-branchebudget. De lasten bedroegen , tegenover een geraamd bedrag van De hogere lasten worden o.a. veroorzaakt doordat er vaker, dan was voorzien, een beroep werd gedaan op de kennis en expertise van het secretariaat. Het voordelig resultaat is toegevoegd aan de algemene reserve die per ultimo bedraagt. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Rietdekkersbedrijf". Schoenherstellersbedrijf Het boekjaar is afgesloten met een nadelig resultaat van terwijl in de begroting rekening was gehouden met een nadelig resultaat van De totale baten bedroegen tegenover begroot De lasten bedroegen terwijl was begroot. De hogere baten zijn voornamelijk het gevolg van een vrijval van verleende subsidie ad die niet volledig hoefde te worden aangewend en het beschikbaar stellen van middelen uit het HBA-branchebudget van voor branchespecifieke projecten. Daartegenover zijn de heffingsinkomsten ad achter gebleven bij de geraamde opbrengsten. Omdat er minder is besteed aan de post "Financiële relaties" komen de lasten lager uit dan werd voorzien. Het per saldo nadelig resultaat zal respectievelijk aan de algemene reserve worden toegevoegd en aan de bestemmingsreserve worden onttrokken. De algemene reserve komt hierdoor per ultimo 2012 op en de bestemmingsreserve opleiding schoenherstellers op De gezamenlijke reserves blijven binnen de huidige geldende norm. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Schoenherstellersbedrijf". Schoonheidsverzorgingsbedrijf Het boekjaar is afgesloten met een voordelig resultaat van De totale baten bedroegen en de totale lasten kwamen uit op In de begroting was aan de batenkant rekening gehouden met aan inkomsten en aan de lastenkant met aan uitgaven. De hogere baten zijn voornamelijk toe te schrijven aan de vrijval van eerder verleende subsidies voor een bedrag van welke niet volledig werden benut en aan hogere renteopbrengsten. De lagere lasten bij de posten Promotiecampagne ad en Brancheprojecten ad zijn het gevolg van het niet uitvoeren van activiteiten die oorspronkelijk in de begroting waren voorzien. Het voordelig resultaat is toegevoegd aan de algemene reserve die hierdoor per ultimo bedraagt. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Schoonheidsverzorgingsbedrijf".

12 Schoorsteenvegersbedrijf In het verslagjaar is geen bestemmingsheffing opgelegd. Het boekjaar is afgesloten met een nadelig resultaat van De baten bedroegen 4.938, tegenover begroot 200. De voornaamste oorzaak van de hogere baten is de bijdrage uit het HBA-branchebudget voor de financiering van het onder de post Financiële relaties verantwoorde branchespecifieke project. De lasten kwamen uit op tegen begroot Het nadelig resultaat zal worden onttrokken aan de algemene reserve die per ultimo bedraagt. De algemene reserve is per ultimo 2012 hoger dan de hiervoor geldende norm van éénmaal de exploitatielast. Hierbij dient aangetekend te worden dat het uitgavenpatroon in 2012 in belangrijke mate afwijkt ten opzichte van voorgaande jaren. Gezien de voor het komende verslagjaar voorziene en ontwikkelde activiteiten worden extra maatregelen niet nodig geacht. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Schoorsteenvegersbedrijf". Textielreinigingsbedrijf Het boekjaar is afgesloten met een positief resultaat van De baten bedroegen , terwijl was begroot. De hogere baten zijn ontstaan door vrijval van eerder verleende subsidies uit voorgaande jaren die niet volledig zijn benut. Daar staat tegenover dat de gerealiseerde heffingsopbrengsten uitkwamen op tegenover begroot. De lasten bedroegen terwijl een exploitatielast was geraamd van De overschrijding op de post Financiële relaties is o.a. ontstaan doordat in het verslagjaar aanvullende subsidies zijn verleend op eerder toegezegde middelen. Het positief resultaat is toegevoegd aan de algemene reserve die per ultimo bedraagt. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Textielreinigingsbedrijf". Voegbedrijf Het verslagjaar is afgesloten met een nadelig resultaat van , terwijl in een nadelig resultaat van was voorzien. De baten kwamen uit op tegenover begroot De hogere inkomsten worden vooral veroorzaakt door de vrijval van verleende subsidies uit voorgaande jaren die niet volledig behoefden te worden aangewend. Daarnaast zijn er middelen beschikbaar gesteld uit het HBA branchebudget voor een branchespecifiek project. Daartegenover staan lagere heffingsopbrengsten. De lasten bedroegen in totaal tegen begroot Door extra activiteiten op de post "Brancheprojecten" kwamen de lasten hoger uit dan was voorzien. Na verwerking van het nadelig resultaat 2012 bedraagt de algemene reserve per ultimo Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Voegbedrijf". Voetverzorgingsbedrijf Het boekjaar is afgesloten met een nadelig resultaat van Dit is nagenoeg gelijk aan het voor 2012 geraamde resultaat van De baten bedroegen , terwijl was begroot. De hogere baten worden veroorzaakt door hogere heffings- en rente-inkomsten en vrijval van niet volledig benutte subsidies. De lasten bedroegen tegen begroot De hogere lasten zijn toe te rekenen aan de post "Financiële relaties". Onder deze post is met name voor brancheprojecten meer uitgegeven dan was voorzien. Daartegenover is voor geplande promotieactiviteiten een bedrag van minder uitgegeven. Het nadelig resultaat is onttrokken aan de algemene reserve die hierdoor per ultimo bedraagt. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar het hoofdstuk "Voetverzorgingsbedrijf".

13 WAARDERINGSGRONDSLAGEN Continuïteit Naar aanleiding van het in het regeerakkoord opgenomen voornemen tot collectieve opheffing van de product- en bedrijfschappen, zijn in afwachting van verdere ontwikkelingen vooralsnog de waarderingsgrondslagen van weleer gehandhaafd. De SER-Toezichtkamer heeft ten aanzien van het opstellen van de jaarrekening 2012 aangegeven dat indien er geen sprake is van "onontkoombare discontinuïteit" de jaarrekening opgesteld dient te worden conform de in de Verordening financiën bedrijfslichamen 2011 vastgestelde richtlijnen. Om die reden zijn er in de jaarrekening 2012 geen specifieke voorzieningen getroffen voor toekomstige verplichtingen verband houdend met een definitief besluit tot opheffing van het Hoofdbedrijfschap Ambachten. In dit verband wordt verwezen naar een brief van de SER-Toezichtskamer d.d. 26 november 2012 met kenmerk /GJE/oab. Inventaris en apparatuur Meubilair wordt afgeschreven in 5 jaar, de kosten van migratie van het netwerk en de automatiseringsapparatuur in 3 jaar echter met uitzondering van laptops, waarvoor een afschrijvingstermijn van twee jaar wordt aangehouden. Aanschaffingen kleiner dan 750 worden afgeschreven in één jaar. Vervoermiddel De dienstauto is in 2009 vervangen. Met inachtneming van een restwaarde wordt hierop in het eerste, tweede en derde jaar respectievelijk 40%, 35% en 25% afgeschreven. Heffingen De vorderingen van heffingen zijn gewaardeerd op de nominale waarde onder aftrek van de noodzakelijke bedragen voor correcties, oninbaar etc. Overige activa en passiva Deze zijn gewaardeerd tegen de nominale waarden.

14 - 12 -

15 Geconsolideerde balans HBA

16 GECONSOLIDEERDE BALANS HBA INHOUD Pagina 1. Geconsolideerde balans per 31 december Totaal rekening van baten en lasten HBA en Commissies 16

17 GECONSOLIDEERDE BALANS HOOFDBEDRIJFSCHAP AMBACHTEN per 31 december december VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Inventaris Vervoermiddelen VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen Heffingen Debiteuren Belastingen Rekening-courant verhoudingen Overlopende activa Liquide middelen Geldmiddelen

18 december EIGEN VERMOGEN Algemene reserve Hoofdbedrijfschap Ambachten Bestemmingsreserves: - Banketbakkersbedrijf / Bestratingsbedrijf -/ Bitumineus- en kunststof dakbedekkingsbedrijf Consumptie-ijsbereidingsbedrijf Dakdekkersbedrijf hellende daken Glazenwassersbedrijf Kappersbedrijf Naaimachinebedrijf / Natuursteenbedrijf Optiekbedrijf Pianotechnisch bedrijf Rietdekkersbedrijf Schoenherstellersbedrijf Schoonheidsverzorgingsbedrijf Schoorsteenvegersbedrijf Textielreinigingsbedrijf / Voegbedrijf Voetverzorgingsbedrijf VLOTTENDE PASSIVA Schulden Crediteuren Belastingen en premies SVW Rekening-courant verhoudingen Overlopende passiva

19 GECONSOLIDEERDE REKENING VAN BATEN EN LASTEN HBA EN COMMISIES Rekening Begroting Rekening Rubrieken Baten 1. Heffingen Diensten aan derden Rente Niet bestede subsidies/projecten Overige baten Totaal van de baten Lasten 1. Voorzitter / Personeelskosten Reis-,verblijf- en representatiekosten Huisvestingskosten Bureaukosten Vergaderkosten Financiële relaties Diensten door derden Gem. voorziening/afdeling Overige lasten Totaal van de lasten EXPLOITATIESALDO Voordelig Nadelig

20 REKENINGEN VAN BATEN EN LASTEN HBA EN COMMISSIES 2012 Rubrieken HBA Banket- Bestratings- Bitumineus- en Consumptie- Dakdekkers- Glazen- Kappers- Naaimachine- Natuuralgemeen bakkersbedrijf bedrijf kunststof ijsbereidings bedrijf wassersbedrijf bedrijf bedrijf steenbedrijf dakbedekkings- bedrijf hellende daken bedrijf BATEN Heffingen Diensten aan derden Rente Niet bestede subsidies/projecten Overige baten Totaal baten LASTEN Voorzitter- en personeelskosten Reis-, verblijf- en representatiekosten Huisvestingskosten Bureaukosten Vergaderkosten Financiële relaties Diensten door derden Gem. voorziening/afdeling Overige lasten Subtotaal Interne overboekingen HBA branches inzake personeels- en bureaukosten -/ Totaal lasten EXPLOITATIESALDO Voordelig Nadelig

21 REKENINGEN VAN BATEN EN LASTEN HBA EN COMMISSIES 2012 Rubrieken Optiek- Piano- Riet- Schoen- Schoonheids- Schoorsteen- Textiel- Voeg- Voetbedrijf technisch dekkersbedrijf herstellers- verzorgings- vegersbedrijf reinigings- bedrijf verzorgingsbedrijf bedrijf bedrijf bedrijf bedrijf BATEN Heffingen Diensten aan derden Rente Niet bestede subsidies/projecten Overige baten Totaal baten LASTEN Voorzitter- en personeelskosten Reis-, verblijf- en representatiekosten Huisvestingskosten Bureaukosten Vergaderkosten Financiële relaties Diensten door derden Gem. voorziening/afdeling Overige lasten Interne overboekingen HBA branches inzake personeels- en bureaukosten Totaal lasten EXPLOITATIESALDO Voordelig Nadelig

22 HBA /Algemeen

23 HBA /ALGEMEEN INHOUD Pagina 1. Balans per 31 december Rekening van baten en lasten over Toelichting op de balans Toelichting op de rekening van baten en lasten 30

24 BALANS per 31 december 2012 HBA /ALGEMEEN 31 december VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Inventaris Vervoermiddelen VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen Heffingen Debiteuren Belastingen Rekening-courant verhoudingen Overlopende activa Liquide middelen Geldmiddelen

25 december EIGEN VERMOGEN Algemene reserve HBA VLOTTENDE PASSIVA Crediteuren Belastingen en premies SVW Rekening-courant verhoudingen Overlopende passiva

26 REKENING VAN BATEN EN LASTEN Rekening Begroting Rekening HBA /ALGEMEEN Baten 1. Heffingen 1. Hoofdbedrijfschap Diensten aan derden 1. Stichting OFOM Bedrijfschap Natuursteenbedrijf Bedrijfschap Slagersbedrijf Rente 1. Rekening-courant Niet bestede subsidies/projecten 1. Subsidies/projecten Overige baten 1. Publicaties Overige Totaal van de baten