Leerafrikaans123: Leeruitkomste vir Graad 2: Huistaal.

Transcriptie

1 Leerafrikaans123: Leeruitkomste vir Graad 2: Huistaal.

2 LU1 LUISTER: Die leerder is in staat om vir inligting en genot te luister en gepas en krities binne 'n wye verskeidenheid situasies te reageer. Ons weet dit wanneer die leerder: AS1 Luister vir 'n langer tydperk aandagtig en reageer op 'n stel ingewikkelder aanwysings. AS2 Toon gepaste luistergedrag deur respek vir die spreker te toon, beurte te neem om te praat, vrae te stel om duidelikheid te verkry en, indien gepas, kommentaar te lewer op dit wat gehoor is. AS3 Luister met genot na stories, gedigte, liedjies en ander mondelinge tekste en toon begrip: luister vir die onderwerp of hoofidee; luister vir besonderhede; vertel 'n reeks gebeurtenisse of idees in die teks oor; beantwoord vrae oor die mondelinge teks; druk gevoelens oor die mondelinge teks uit en gee redes; bepaal oorsaak en gevolg in die mondelinge teks. AS4 Luister na, geniet en reageer gepas op raaisels en grappies. AS5 Luister na 'n spreker wat sy/hy nie kan sien nie (soos oor die telefoon) en reageer op vrae en instruksies.

3 LU2 PRAAT: Die leerder is in staat om vrymoedig en doeltreffend in gesproke taal binne 'n wye verskeidenheid situasies to kommunikeer. AS1 Gesels oor persoonlike ervarings en algemene nuusgebeure. AS2 Gebruik taal verbeeldingryk vir pret en fantasie (grappe, raaisels, woordspeletjies, eie rympies). AS3 Skep en vertel eenvoudige stories met 'n begin, middel en einde deur beskrywende taal te gebruik en herhaling te vermy. AS4 Neem deel aan klas- en groepbesprekings: stel onderwerpe in groepbesprekings voor; neem beurte en stel gepaste vrae; stel idees voor en brei daarop uit; toon sensitiwiteit vir ander se regte en gevoelens; lewer terugvoering oor groep se werk; beantwoord vrae en gee redes vir antwoorde; gee opbouende terugvoering aan ander. AS5 Stel maniere voor om probleme op te los. AS6 Gebruik gepaste taal vir verskillende doeleindes (soos verskonings, uitnodigings) en met verskillende mense (voer onderhoude, doen rolspel). AS7 Gebruik gepaste volume en intonasie praat bv. saggies met 'n maat in die klas en harder op die speelgrond.

4 LU3 LEES EN KYK. Die leerder is in staat om vir inligting en genot te lees en te kyk en krities op die estetiese, kulturele en emosionele waardes in tekste te reageer. AS1 Gebruik visuele leidrade om betekenis te skep: voorspel na aanleiding van 'n boekomslag waaroor die storie handel; ten opsigte van beelde, die gedrukte media en advertensies: o interpreteer die hoofboodksap; o identifiseer die doel, teikengroep en waar dit aangetref word; o druk persoonlike reaksie op beelde in druk en in die media uit. AS2 Skep betekenis uit geskrewe teks: lees 'n storie alleen of saam met die onderwyser en: o beskryf die hoofgedagte; o identifiseer kernbesonderhede (soos hoofkarakters, volgorde van gebeure, ruimte); o identifiseer en bespreek kultuurwaardes in die storie; o identifiseer die verband tussen oorsaak en gevolg. (waarom iets in 'n storie gebeur); o maak gevolgtrekkings; o dui aan of hy/sy van die storie hou of nie, en waarom; lees eenvoudige instruksies in die klaskamer; lees tekste van 'n effens ingewikkelder vlak (eenvoudige fiksie- en nie-fiksieboeke, eenvoudige aanwysings, uitnodigings en groetekaartjies, woordraaisels ens.).

5 AS3 Herken en skep betekenis uit letters en woorde in langer tekste: lees met toenemende spoed en vlotheid; lees hardop en gebruik die korrekte uitspraak en gepaste klem; gebruik klank- en ander woordherkennigns en begrispsvaardighede soos klanke, kontekstuele leidrade en die maak van voorspellings ten einde 'n teks te verstaan); gebruik selfkorrigeringstrategieë soos herlees, pousering, die oefen van woorde voor hy/sy dit hardop sê; AS4 Ontwikkel klankbewustheid: herken vokaallklanke wat uit twee letters bestaan, soos "moet", "deur" en diftonge soos "ou", "ei" en "ui"; herken twee- en drielettersamesmeltings aan die begin en einde van woorde soos "str", "nd"; herken die eerste klank en laaste deel van die lettergreep in meer komplekse patrone, "droom", "str-oom"; herken bekende rymwoorde soos "raai", "saai", "laai"; herken 'n toenemende aantal hoëfrekwensiesigwoorde. AS5 Lees vir inligting en genot: lees prenteboeke en eenvoudige stories van eie keuse; toon waardering vir stories uit ander kulture; begin die woordeboek gebruik om woorde se spelling en betekenis na te gaan;

6 lees 'n verskeidenheid tekste vir genot soos tydskrifte, strokiesprente, nie-fiksieboeke. LU5 SKRYF: Die leerder is in staat om verskillende soorte feitelike en verbeeldingstekste vir 'n wye verskeidenheid doeleindes te skryf. AS1 Skryf toenemend leesbaar: hanteer skryfinstrumente doeltreffend; vorm letters duidelik en maklik; skryf met meer gemak en spoed as gevolg van gereelde oefening. AS2 Gebruik pre-skryfstrategieë om 'n skryfstuk te begin: neem deel aan dinkskrum-aktiwiteite om idees vir skryf te kry; deel idees met klasmaats en onderwyser; kies 'n onderwerp met persoonlike betekenis om oor te skryf; AS3 Skryf 'n konsepweergawe van 'n skryfstuk vir verskillende doeleindes: skryf verskillende soorte tekste: o lyste soos take vir die week; o eenvoudige bedankingskaartjies en briewe; o eenvoudige inligtingstekste soos resepte; o eenvoudige vertellings van persoonlike ervarings en gebeurtenisse; o eenvoudige stories;

7 o eenvoudige liedjies. skryf 'n titel wat die inhoud weerspieël. AS4 Hersien skryfstukke: bespreek eie en ander se skryfstukke om terugvoering te gee of te ontvang; probeer om eie skryfwerk te redigeer (bv verwyder of voeg woorde by om betekenis duideliker te stel en gaan spelling en punktuasie na.); hersien eie skryfwerk na bespreking met ander. AS5 "Publiseer" skryfstukke: deel werk met ander deur dit hardop te lees en/of in die klas uit te stal; maak eie boeke of klasbloemlesings. AS6 Bou woordeskat op en begin woorde spel sodat ander dit kan lees en verstaan: eksperimenteer met woorde uit eie taalervaring; spel algemene woorde korrek; gebruik homofone toenemend korrek: (soos lei/ly, vlei/vly); probeer om onbekende woorde te spel deur kennis van klanke te gebruik; bou 'n woordbank en 'n persoonlike woordeboek op; gebruik 'n woordeboek om woorde se spelling en betekenis na te gaan. AS7 Gebruik gepaste grammatikale strukture en skryfkonvensies en skryf sodat ander kan verstaan: gebruik skryframe vir verskillende soorte sinne en teksstrukture;

8 gebruik basies punktuasie (hoofletters en punte); eksperimenteer met verskillende leestekens soos! en?; gebruik sommige verteltegnieke (bv lank, lank gelede.); gebruik sommige inligtingsteksture soos resepte. LU5 DINK EN REDENEER: Die leerder is in staat om taal vir dink en redeneer te gebruik en inligting vir leer te verkry, verwerk en gebruik. AS1 Gebruik taal om konsepte te ontwikkel: verstaan en gebruik konseptuele taal uit verskillende leerareas nodig op hierdie vlak en ter voorbereiding van die volgende vlak. AS2 Gebruik taal om te dink en te redeneer: verstaan en gebruik taal vir logika en redenasie, soos vir oorsaak en gevolg, logiese volgorde; gebruik hoëorde denke en die meegaande taal, soos maak afleidings, pas kennis toe, evalueer (soos ek dink, ek wonder); identifiseer ooreenkomste en verskille (soos net soos, eenders, anders as); vergelyk dinge. AS3 Gebruik taal om te ondersoek: stel vrae en soek verduidelikings; verskaf oplossings en alternatiewe; gebruik kennis uit verskeidenheid bronne om relevante materiaal te kies en is in staat om redes

9 vir die keuse te gee; gebruik eenvoudige strategieë om inligting te verkry en op te teken (bv om met 'n ouer leerder/volwassene in 'n biblioteek te soek). AS4 Verwerk inligting: kies spesifieke inligting uit 'n teks en verwerk dit; organiseer inligting in eenvoudige grafiese vorme (Bv diagram, rooster). LU6 TAALSTRUKTUUR EN GEBRUIK: Die leerder ken en is in staat om die klanke, woordeskat en grammatika van die taal te gebruik om tekste te skep en te interpreteer. AS1 Bring klanke in verband met letters en woorde: gebruik klanke om minder bekende woorde te spel. AS2 Werk met woorde: verstaan en gebruik meer voorvoegsels en agtervoegsels; vorm en gebruik meervoude; verkleinwoorde; teenoorgestelde geslag; gebruik trappe van vergelyking; spel bekende woorde korrek; skryftekens: kappie, deelteken;

10 gebruik woordeboek; sinonieme; antonieme. AS3 Werk met sinne: identifiseer in leesstukke die gebruik van hoofletters aan die begin van sinne, name van mense, plekname, name van weeksdae en maande, straatname; verbind twee enkelvoudige sinne met 'n voegwoord ("en" of "maar") bv Jan het die glas laat val en dit het gebreek; gebruik die ontkennende vorm korrek. Bv. Ek slaap nie; Moenie lelik wees nie; selfstandige naamwoorde; adjektiewe; besitlike naamwoorde (myne, syne); werkwoorde; voorsetsels; teenwoordige; verlede en toekomende tyd; vraagsinne, stelsinne, uitroepe; gebruik skryfkonvensies korrek:.,?,!, en, AS4 Werk met tekste:

11 skakel sinne om paragrawe te vorm; orden teks, soos deur woorde soos "eers", "toe", "uiteindelik" te gebruik; identifiseer die kenmerke van verskillende tekssoorte bv 'n storie, aanwysings, vertelling. AS5 Gebruik taal vir interaksie: gebruik taal om hoflikheidsvorme uit te druk (soos om jammer te sê). AS6 Ontwikkel kritiese taalbewusheid: bespreek bv. woorde wat algemeen gebruik word om meisies en seuns te beskryf (soos "mooi", "sterk") en kleure wat met meisies en seuns geassosieer word. Bespreek die effek van hierdie beskrywings en of 'n mens hierdie taal behoort te gebruik of nie. AS7 Gebruik "metataal": gebruik woorde soos selfstandige naamwoord, adjektief, voornaamwoord, werkwoord, bywoord, voorsetsel, komma, vraagteken, paragraaf. o leestekens; o selfstandige naamwoord; o byvoeglike naamwoord; o werkwoorde; o voorsetsels; o persoonlike voornaamwoorde.